Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 21 - Trường THCS Đạ M'rông

Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 21 - Trường THCS Đạ M'rông

Tuần 20

Tiết 77

 Văn bản

QUÊ HƯƠNG

( Tế Hanh )

A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Biết đọc – hiểu một tp thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào thơ mới.

- Cảm nhận được tình yêu quê hương đằm thắm và nhứng sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác giả trong bài thơ.

B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG.

1. Kiến thức:

- Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đằm thắm.

- Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết.

2. Kĩ năng:

- Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn.

- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ.

- Phân tích được những chi tiết miêu tả, biểu cảm đặc sắc trong bài thơ.

3. Thái độ:

- Thể hiện tình yêu quê hương đất nước.

 

doc 16 trang Người đăng haiha30 Lượt xem 599Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 21 - Trường THCS Đạ M'rông", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuần 20 	Ngày soạn:26-12-2010 
Tiết 77 	Ngày dạy: 04-01-2011 
 	Văn bản
QUÊ HƯƠNG
( Tế Hanh )
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Biết đọc – hiểu một tp thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào thơ mới.
- Cảm nhận được tình yêu quê hương đằm thắm và nhứng sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác giả trong bài thơ.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG.
1. Kiến thức:
- Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đằm thắm.
- Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết.
2. Kĩ năng:
- Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn.
- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ.
- Phân tích được những chi tiết miêu tả, biểu cảm đặc sắc trong bài thơ.
3. Thái độ:
- Thể hiện tình yêu quê hương đất nước.
C. PHƯƠNG PHÁP
- Vấn đáp, phân tích, bình giảng.
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. ổn định tổ chức: 8a3 
2. Kiểm tra bài cũ : Đọc diễn cảm bài thơ Ông đồ ? Cho biết nội dung của bài thơ đó ?
3. Bài mới : Quê hương là nguồn cảm hứng lớn trong suốt cuộc đời của Tế Hanh. Dưới ngòi bút của ông, nguồn cảm hứng này đã tạo thành một dòng chảy tâm tình với nhiều bài thơ nổi tiếng. Bài thơ Quê hương là sáng tác mở đầu cho mạch cảm hứng viết về quê hương xứ sở của Tế Hanh. Ở thời điểm sáng tác bài thơ này, nhà thơ còn rất trẻ, đang phải sống xa quê. Ông mượn lời thơ để diễn tả nỗi nhớ quê da diết không nguôi. Vậy nỗi nhớ quê đó được thể hiện ntn? Tiết học hôm nay, cô cùng các em đi tìm hiểu 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1:Giới thiệu tác giả , tác phầm : 
(?) Em hãy nêu sơ lược vài nét về tác giả , tác phẩm ? ( SGK)
HOẠT ĐỘNG 2: Đọc , tìm hiểu vb : 
 Gv cùng hs đọc ( Khi đọc chú ý về cảm hứng quê hương trong thơ Tế Hanh)
 Giải thích từ khó 
(?) Hãy nhận xét về thể thơ và bố cục của bài thơ Quê hương? (Bài thơ thuộc thể tám chữ , gồm nhiều khổ , gieo vần ôm và vần liền )
(?) Xác định bố cục của bài thơ? 
 (?) Mỗi nội dung đó được thể hiện bằng phương thức biểu đạt chính nào ? - Phương thức miêu tả ( phần đầu )
- Phương thức biểu cảm ( phần sau)
*Gọi hs đọc phần đầu 
(?) Tác giả đã giới thiệu chung về làng quê của tác giả ntn? - Làng tôi vốn làm nghề chài lưới 
- Nước bao vây cách biển nửa ngày sông 
(?) Vậy về hình ảnh làng chài được vẽ bằng mấy nét chính ? ( 2 nét chính ) - Cảnh dân chài bơi thuyết đi đánh cá 
- Cảnh thuyền và người về bến 
GV: Từ đoạn thơ diễn tả cảnh dân chài bơi thuyền đi đánh cá , hãy cho biết: 
(?) Làng chày lưới được miêu tả qua hình ảnh nổi bật nào ? 
( chiếc thuyền và cánh buồm )
(?) Người dân chài ra khơi trong thời điểm nào và thời tiết ra sao ? 
(Thời tiết đẹp và ra khơi vào buổi sớm mai )
(Khi trời trong , gió nhẹ , sớm mai hồng 
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá )
(?) Chiếc thuyền ra khơi được miêu tả ntn? 
 - Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã ,Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang
(?) Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì ? 
- So sánh và sử dụng 1 loạt từ : ( hăng , phăng , vượt )
(?) Chi tiết nào đặc tả con thuyền ? 
 Cánh buồn giương to như mảnh hồn làng 
 Rướn thân trắng bao la thâu góp gió 
(?) Có gì độc đáo trong chi tiết này ?
- Dùng phép so sánh, ẩn dụ gợi liên tưởng con thuyền như mang linh hồn , sự sống của làng chài 
(?) Qua phân tích cảnh dân chài bơi thuyền đi đánh cá cho ta thấy phong cảnh thiên nhiên và con người ở đây ntn? 
- Phong cảnh thiên nhiên tươi sáng , vừa là bức tranh lao động đầy hứng khởi và dào dạt sức sống 
GV: Đọc đoạn thơ tả cảnh thuyền và người về bến cho biết: 
(?) Cảnh dân làng đón thuyền cá trở về được thể hiện qua những câu thơ nào ? 
 Ngày hôm sau , ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về 
Nhờ trời biển lặng cá đầy nghe 
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng 
(?) Qua đó, ta thấy khung cảnh lao động ở đây như thế nào ? (Bức tranh lao động náo nhiệt , đầy ắp niềm vui và sự sống , trong đó có cả lời cảm tạ chân thành đất trời đã sóng yên biển lặng để người dân chài trở về an toàn )
(?) Người dân chài làn da ngăm rám nắng gợi tả bằng những chi tiết nào của người vùng biển ? 
 Cả thân hình nồng thở vị xa xăm 
(?) Cảm nhận của em về người dân chài từ những chi tiết điển hình đó ? (Người đi biển lâu ngày tắm nắng gió ở những vùng đại dượng xa xôi khiến cơ thể khoẻ mạnh , rắn rỏi )
- Người dân chài nơi đây mang vẻ đẹp và sự sống nồng nhiệt của biển cả 
(?) Có gì đặc sắc về về nghệ thuật trong lời thơ: Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm – Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ ? (Dùng phép nhân hoá . Cảm nhận con thuyền như một cơ thể sống , như một phần sự sống lao động ở làng chài , gắn bó mật thiết với sự sống con người ở đây ) 
(?) Từ đó, em cảm nhận được vẻ đẹp nào trong tâm hồn người viết những lời thơ trên ? 
- Tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, lắng nghe được sự sống âm thầm trong những sự vật của quê hương 
* Gọi hs đọc đoạn cuối 
(?) Trong xa cách , lòng tác giả nhớ tới những điều gì nơi quê hương ? Biển , cá , cánh buồm , mùi biển 
(?) Một cuộc sống như thế nào được gợi lên từ các chi tiết đó ? (Đẹp và thanh bình )
(?) Có thể cảm nhận cái mùi nồng mặn trong nỗi nhớ quê của tác giả như thế nào ? 
(?) Từ đó ta thấy một nỗi nhớ quê ntn? 
- Cụ thể , thắm thiết , bền bỉ 
(?) Học qua bài thơ Quê hương , em cảm nhận đựoc những điều tốt đẹp nào của sự sống và lòng người ? 
- Bức tranh tươi đẹp , khoẻ khoắn trong sự sống làng chài 
- Tấm lòng yêu quê trong sáng đằm thắm của con người 
HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn tự học 
I.GIỚI THIỆU CHUNG 
1. Tác giả: 
2. Tác phẩm: Sgk 
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Đọc văn bản – Từ khó. 
2. Tìm hiểu văn bản:
a. Bố cục: 2 phần.
+ Phần 1 : 3 khổ đầu – Hình ảnh quê hương 
+ Phần 2 : Khổ còn lại – Nỗi nhớ quê hương 
b. Phân tích:
b1, Hình ảnh quê hương 
- Khi trời trong , gió nhẹ , sớm mai hồng 
-Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá 
- Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã 
- Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang
à So sánh và sử dụng một loạt từ ( hăng , phăng , vượt ) 
Cánh buồn giương to như mãnh hồn làng 
 Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
à Dùng phép so sánh , ẩn dụ gợi liên tưởng con thuyền như mang linh hồn , sự sống của làng chài
à Phong cảnh thiên nhiên tươi sáng , vừa là bức tranh lao động đầy hứng khởi và dào dạt sức sống
- Bức tranh lao động náo nhiệt , đầy ắp niềm vui và sự sống , trong đó có cả lời cảm tạ chân thành đất trời đã sóng yên biển lặng để người dân chài trở về an toàn
- Người dân chài nơi đây mang vẻ đẹp và sự sống nồng nhiệt của biển cả
- Dùng phép nhân hoá . Cảm nhận con thuyền như một cơ thể sống , như một phần sự sống lao động ở làng chài , gắn bó mật thiết với sự sống con người ở đây
b2, Nỗi nhớ quê hương 
- Biển , cá , cánh buồm , mùi biển
- Đó là mùi riêng của làng biển được cảm nhận bằng tấm tình trung hiếu của người con xa quê
à Cụ thể , thắm thiết , bền bỉ 
3. Tổng kết :Ghi nhớ : sgk 
a. Nghệ thuật
b. Nội dung
III. Hướng dẫn tự học
- Học thuộc lòng bài thơ ,nội dung bài thơ . Sưu tầm , chép lại một số câu thơ , đoạn thơ về tình cảm quê hương mà em thích nhất 
- Soạn bài “ Khi con tu hú”
E. Rút kinh nghiệm :
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 ******************************************************
Tuần 20 	Ngày soạn:30-12-2010
Tiết 78 	Ngày dạy: 04-01-2011 
 	Văn bản
KHI CON TU HÚ
( Tố Hữu )
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của thơ Việt Nam hiện đại.
- Cảm nhận được lòng yêu sự sống, niềm khao khát tự do của người chiến sĩ cách mạng được thể hiện bằng những hình ảnh gợi cảm, lời thơ tha thiết và thể thơ lục bát quen thuộc.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG.
1. Kiến thức :
- Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu.
- Nghệ thuật khắc họa hình ảnh ( thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do )
- Niềm khát khao cuộc sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả.
2. Kĩ năng :
- Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ trong ngục tù.
- Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về cảm xúc giữa hai phần của bài thơ ; thấy được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này.
3. Thái độ : Sống có lí tưởng.
C/ PHƯƠNG PHÁP
- Thuyết trình, phân tích.
D/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 
 1, ổn định tổ chức : 8A3.................. 
 2, Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc lòng – diễn cảm bài thơ Quê hương của Tế Hanh - Hình ảnh nào trong bài thơ gây cho em ấn tượng và xúc động nhất ? Vì sao ? 
 3, Bài mới : GV giới thiệu bài:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1: Giới thiệu tác giả – tác phẩm 
- Gọi hs đọc phần chú thích dấu sao 
(?) Em hãy nêu vài nét về thân thế sự nghiệp của tác giả?
 (?) Khi con tu hú được viết trong hoàn cảnh đặc biệt nào ? 
- Được viết trong nhà lao thừa phủ ( Huế ) khi tác giả đang hoạt động cách mạng , mới bị bắt 
(?) Bài thơ này được viết theo thể thơ gì ? Hình thức thơ ấy có diễn tả cảm xúc ntn? 
- Thể thơ lục bát . Diễn tả cảm xúc tha thiết , nồng hậu của tâm hồn 
HOẠT ĐỘNG 2: Đọc - Tìm hiểu văn bản
- Gv cùng hs đọc ( yêu cầu chú ý thay đổi giọng đọc . Đoạn đầu với gịong vui , náo nức , phấn chấn , đoạn sau với giọng bực bội và các từ ngữ cảm thán ..)
- Giải thích từ khó 
 (?) Nên hiêu nhan đề của bài thơ ntn? Hãy viết một đoạn văn có bốn chữ đầu là “ Khi con tu hú” để tóm tắt nội dung bài thơ ? 
- Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến , người tù cách mạng ( nhân vật trữ tình ) càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội , càng thèm khát cháy bỏng cuộc sống tự do tưng bừng ở bên ngoài . Tên bài thơ đã gợi mở cảm xúc của toàn bài 
 (?) Hãy xác định phương thức biểu đạtt chính của mỗi đoạn và của toàn bài ? 
+Đoạn 1 : Chủ yếu là miêu tả 
+Đoạn 2 : Biểu cảm 
+Toàn bài : Kết hợp miêu tả và biểu cảm 
 (?) Bài thơ này chia làm mấy đoạn ? Nêu nội dung từng phần ? 
Đoạn 1 : Cảnh mùa hè 
Đoạn 2 : Tâm trạng người tù 
 *Gọi hs đọc đoạn 1 
(?) Thời gian mùa hè được gợi tả bằng những âm thanh nào ? 
+ Tiếng tu hú / tiếng ve sầu
 (?) Mùa hè còn được gợi tả qua dấu hiệu điển hình nào của không gian . Không gian ấy nhuốm những màu sắc nào ? 
+ Vàng ( Bắp rây vàng hạt )
+ Hồng ( đầy sân nắng đào)
+ Xanh ( TrờiXanh càng rộng càng sao )
(?) Những sản vật điển hình nào của mù ... hế nào ? Theo trình tự nào ? 
- Bao giờ cách làm cũng quan trọng nhất vì nội dung phần này giới thiệu đầy đủ và tỉ mỉ cách chế tác hoặc cách chơi , cách tiến hành để người đọc cũng có thể làm theo . Cách trình bày phần này cần cụ thể , tỉ mỉ , dễ hiểu để người đọc cứ theo đó mà làm .
- Đồ chơi em bé đá bóng bằng quả thông , phần dạy cách làm có 5 bước : cách tạo thân , đầu , làm mũ , cách làm bàn tay , chân , cách làm quả bóng , gắn hình người lên sân cỏ 
(?) Phần yêu cầu thành phẩm cần thiết không ? Vì sao 
-Phần này cũng rất cần để giúp người làm so sánh và điều chỉnh , sửa chửa thành phần của mình 
b.Cách nấu canh rau ngọt với thịt lợn nạc: 
Gọi hs đọc mục b 
(?) Văn bản thuyết minh hướng dẫn cách nấu món ăn gì ? 
( Canh rau ngót nấu với thịt lợn nạc)
(?) Phần nguyên liệu được giới thiệu có gì khác với cách làm đồ chơi “ em bé đá bóng” ? Vì sao ?
- Cần nguyên liệu , ngoài ra còn thêm phần định lượng bao nhiêu củ , quả , bao nhiêu gam , ki lô gam tuỳ theo số bát , đĩa , số người ăn , mâm 
(?) Phần cách làm có gì khác với cách làm ở mục a? Vì sao? 
- Đặc biệt chú ý đến trình tự trước sau , đến thời gian của mỗi bước ( không được phép thay đổi tuỳ tiện nếu không muốn thành phẩm kém chất lượng )
(?) Phần yêu cầu thành phẩm được giới thiệu có gì khác với a ? Vì sao?
- Chú ý 3 mặt : trạng thái , màu sắc , mùi vị 
(?) Nhận xét về lời văn của a và b ? 
- Lời văn cần ngắn gọn , chuẩn xác 
 (?) Vậy để Giới thiệu được một phương pháp ( cách làm nào đó đòi hỏi người viết phải ntn? Khi thuyết minh cần trình bày theo mấy phần và lời văn phải ntn? ( Ghi nhớ sgk )
HOẠT ĐỘNG 2: LUYỆN TẬP
Bài tập 2 : 
* Cách đặt vấn đề : Bài viết đưa ra số liệu trang in hàng năm trên thế giới để từ đó thấy được mức độ khổng lồ của núi tư liệu mà con người cần phải nghiên cứu , tìm hiểu 
- Giới thiệu những cách đọc chủ yếu : Từ đầu đến được vấn đề 
- Tiếp theo cho đến có ý chí : Giới thiệu những cách đọc chủ yếu hiện nay . Hai cách đọc thầm theo dòng và theo ý . Những yêu cầu và hiệu quả của phương pháp đọc nhanh 
- Phần còn lại : Những số liệu , dẫn chứng về kết quả đọc nhanh 
HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn tự học
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Giới thiệu một phương pháp ( cách làm) 
a. Cách làm đồ chơi “Em bé đá bóng” bằng qủa khô:
- Vb thuyết minh kiểu loại này gồm 3 phần chủ yếu : 
1, Nguyên liệu 
2, Cách làm 
3, Yêu cầu thành phần 
b.Cách nấu canh rau ngót với thịt lợn nạc
+ Phần nguyên liệu : thêm phần định lượng bao nhiêu củ , quả , bao nhiêu gam , ki lô gam tuỳ theo số bát , đĩa , số người ăn , mâm 
+Cách làm : Đặc biệt chú ý đến trình tự trước sau , đến thời gian của mỗi bước ( không được phép thay đổi tuỳ tiện nếu không muốn thành phẩm kém chất lượng
+ Yêu cầu thành phẩm : Chú ý 3 mặt : trạng thái , màu sắc , mùi vị
2, Ghi nhớ : sgk 
II, Luyện tập
Bài tập 1 :
Mb : Giới thiệu khái quát trò chơi 
TB : Số người chơi , dụng cụ chơi 
- Cách chơi ( luật chơi) thế nào là thắng , thế nào là thua , thế nào thì phạm luật 
- Yêu cầu đối với trò chơi 
KB : Nêu cảm nhận của mình về trò chơi đó
III.Hướng dẫn tự học: : - Học thuộc ghi nhớ sgk . - Hoàn thành bài tập còn lại 
- Soạn bài “ Thuyết minh về một danh làm thắng cảnh
E. Rút kinh nghiệm: 
..
Tuần 21: 	Ngày soạn:
Tiết 81: 	Ngày dạy: 
TỨC CẢNH PÁC BÓ
(Hồ Chí Minh)
A.Mục tiêu cần đạt :
 * Giúp hs :
- Cảm nhận được niềm thích thú thật sự của HCM trong những ngày gian khổ ở Pác Bó ; qua đó , thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Bác vừa là 1 chiến sĩ say mê cách mạng , vừa như một “ khách lâm tuyền” ung dung sống hoà nhịp với thiên nhiên 
- Hiểu được giá trị nghệ thuật độc đáo của bài thơ 
B.Chuẩn bị :
1.GV: Dự kiến khảnăng tích hợp : Với phần Tiếng Việt qua vb Câu cầu khiến , với TLV ở vb Thuyết minh một danh lam thắng cảnh , với Lịch Sử ở thời kì 1941 – BH mới về nước hoạt động , với các bài thơ của Bác ( Rằm tháng Giêng , cảnh khuya, lớp 7) và sắp học bài ( Ngắm trăng , đi đường)
2.HS: Thầy và trò cùng sưu tầm bản sao bức tranh vẽ BH đang ngồi bên bàn đá chông chêng ở Pác Bó dịch sử Đảng 
C.Tiến trình lên lớp :
 1, ổn định tổ chức 
 2, Kiểm tra bài cũ : Vì sao bài thơ lại đặc nhan đề là Khi con tu hú ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ .
- Am thanh của tiếng chim tu hú mở đầu và kết thúc đoạn 2 có vai trò gì ? Tâm trạng của nhà thơ trong 2 đoạn ấy có được thể hiện bằng 1 cách không ? Vì sao?
 3, Bài mới : Ở lớp 7 , các em đã được học 2 bài thơ rất hay của Bác . Hãy nhớ lại tên , hoàn cảnh sáng tác và thể loại của 2 bài thơ này ? Đó là những bài thơ nổi tiếng của CTHCM viết hồi đầu kháng chiến chống pháp ở Việt Bắc .Con hôm nay, Chúng ta lại một lần nữa được gặp Người ở suối LêNin , hang Pác Bo ( huyện Hà Quảng , Tỉnh Cao Bằng)vào mùa xuân năm 1941 qua bài thơ tứ tuyệt Tức cảnh Pác Bó .
I, Giới thiệu vài nét về tác giả , tác phẩm: 
 Gọi hs đọc chú thích dấu sao sgk 
(?) Hãy nêu vài nét về tác giả , tác phẩm? ( Sgk)
II, Đọc, Tìm hiểu vb
1 Đọc – tìm hiểu chú thích : GV cùng hs đọc ( yêu cầu giọng đọc vui , pha chút hóm hỉnh , nhẹ nhàng , thanh thoát , thoải mái , sảng khoái ; rõ nhịp thơ 4/3 hoặc 2/2/3) 
 Giải thích từ khó 
(?) Người làm thơ , khi nhân một sự việc , một cảnh tượng nào đó mà cảm hứng thì thơ ấy thường được gọi là tức cảnh . Từ đó có thể hiểu tên bài thơ Tức cảnh Pác Bó ntn?
- Cảnh Pác Bó , nơi diễn ra sinh hoạt và làm việc của Bác trong những ngày cách mạng gian khổ đã gợi cảm xúc vui thích , thoải mái để người cao hứng làm thơ Tức cảnh Pác Bó
(?) Bài thơ đươcợc viết theo thể thơ gì ? ( TN TT)
(?) Em nhận ra phương thức biểu đạt nào được kết hợp trong vb ? Trong đó phương thức nào là chủ đạo ?
- Kết hợp tự sự và biểu cảm , trong đó biểu cảm là chủ đạo 
2, Bố cục (?) Theo dõi nội dung , có thể tách bài thơ này thành mấy ý lớn ? Nêu nội dung của mỗi ý ? 
-3 câu đầu – Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó 
-1 câu cuối – cảm nghĩ của Bác 
3, Phân tích 
 a, Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó
 Gọi hs đọc 3 câu đầu 
(?) Cấu tạo của câu 1 có gì đặc biệt ? Chỉ ra cấu tạo đặc biệt đó ? 
- Dùng phép đối : Sáng ra bờ suối /tối vào hang 
- Đối thời gian : sáng , tối ; Đối không gian: suối ,hang 
- Đối hoạt động : ra, vào 
(?) Theo em, phép đối này có sức diễn tả sự việc và con người ntn? 
( Diễn tả hoạt động đều đặn , nhịp nhàng của con người . Diễn tả quan hệ gắn bó hoà hợp giữa con người và thiên nhiên Pác Bó )
(?) Từ câu thơ đó ta hiểu gì về cuộc sống của Bác khi ở Pác Bó?) (Cuộc sống hài hoà , thư thái và có ý nghĩa của người cách mạng luôn làm củ hoàn cảnh
(?) Dựa vào chú thích trong sgk , hãy giải nghĩa lời thơ Cháo bẹ rau măng vẫn sẳn sàng ?
(?) Câu thơ kể về những thứ hết sức đơn giản như chaó bẹ rau măng , lại có sức gợi suy tư về con người cách mạng và thiên nhiên ở Pác Bó . Cảm nghĩ của em ntn? 
- Bữa ăn đơn giản nhưng chan chứa tình cảm , bởi đó là những thứ do thiên nhiên ban tặng và con người cung cấp 
(?) Em có nhận xét gì về giọng điệu của 2 câu thơ đầu ? 
- Giọng điệu êm ái , thoải mái , nhẹ nhàng 
(?) Qua đó, phản ánh trạng thái tâm hồn ntn của người làm thơ ? 
- Trong gian khổ vẫn thư thái vui tươi , say mê cuộc sống , cách mạng , hoà hợp với thiên nhiên và con người Pác Bó 
(?) Trong câu thơ Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng . Được sử dụng nghệ thuật gì ? Đối ý và đối thanh :
- Đối ý : điều kiện làm việc tạm bợ / nội dung công việc quan trọng , trang nghiêm ; 
- Đối thanh : bằng ( chông chênh ) / Trắc ( dịch sử Đảng)
- Láy “ chông chênh 
(?) Hãy giải thích từ chông chênh ? 
- Chông chênh nó không chỉ miêu tả cái bàn đá tự tạo mà còn phần nào gợi ra cái ý nghĩa tượng trưng cho thế lưc cách mạng nước ta đang trong thời kì khó khăn 
(?) Dịch sử Đảng là làm việc gì , mục ích ?
- BH dịch sử Đảng Cộng sản Liên Xô làm tài liệu huấn luyện cán bộ , đồng thời chính là xoay chuyển lịch sử VN 
(?) Hình ảnh Bác ngồi bên bàn đá Chông chênh dịch sử Đảng có ý nghĩa ntn? 
- Đó là hình tượng người chiến sĩ được khắc hoạ chân thực vừa có tầm vóc lớn lao , trong tư thế uy nghi , giống như bức tượng đài vị lãnh tụ cách mạng 
(?) Từ 3 câu thơ đầu em thấy con người cách mạng hiện lên ntn? ( yêu thiên nhiên , yêu công việc cách mạng . Luôn tìm thấy niềm vui hoà hợp giữa tâm hồn với cách mạng , với thế giới tạo vật , Luôn làm chủ cuộc sống trong bất kì hoàn cảnh nào 
b, Cảm nghĩ của Bác : Gọi hs đọc câu thơ cuối 
(?) Từ nào có ý nghĩa quan trọng nhất của câu thơ ? Vì sao ?
- Từ sang ; Sang : sang trọng , giàu sang 
- ở đây là sự sang trọng , giàu có về mặt tinh thần của những cuộc đời làm cách mạng lấy lí tưởng cứu nước làm lẽ sống , không hề bị khó khăn, gian khổ thiếu thốn khuất phục 
- Còn là cái sang trọng giàu có của một nhà thơ luôn tìm thấy sự hài hoà tự nhiên , thư thaío trong sạch với thiên nhiên đất trời 
(?) Trong thơ, Bác hay nói cái sang của người làm cách mạng , kể cả khi chịu cảnh tù đày . Em còn biết những câu thơ nào như thế ? 
- Hôm nay xiềng xích thay dây trói 
 Mỗi bước leng keng tiếng ngọc rung 
- Tuy bị tình nghi là gián điệp 
 Mà như khanh tướng vẻ ung dung 
(?) Niềm vui trước cái sang của một cuộc sống đầy gian khổ cho ta hiểu thêm vẻ đẹp nào trong cách sống của Bác ? 
III, Tổng kết: Ghi nhớ : sgk (?) Bài thơ Tức cảnh Pác Bó nói với chúng ta điều gì về những ngày Bác sống và làm việc ở Pác Bó? ( Ghi nhớ )
I, Giới thiệu vài nét về tác giả , tác phẩm : Sgk 
II, Đọc, Tìm hiểu vb
1 Đọc – tìm hiểu chú thích 
2, Bố cục : 2 phần 
3, Phân tích 
a, Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó
+ Sáng ra bờ suối /tối vào hang
- Dùng phép đối , cho thấy cuộc sống hài hoà , thư thái và có ý nghĩa của người cách mạng luôn làm củ hoàn cảnh 
+ Cháo bẹ rau măng vẫn sẳn sàng 
 - Bữa ăn đơn giản nhưng chan chứa tình cảm , bởi đó là những thứ do thiên nhiên ban tặng và con người cung cấp
à Cả 2 câu thơ thể hiện được Giọng điệu êm ái ,thoải mái , nhẹ nhàng . Qua đó thể hiện được dù - Trong gian khổ vẫn thư thái vui tươi , say mê cuộc sống , cách mạng , hoà hợp với thiên nhiên và con người Pác Bó
+ Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng
- Đố ý và đối thanh , Láy, cho ta thấy hình tượng người chiến sĩ được khắc hoạ chân thực vừa có tầm vóc lớn lao , trong tư thế uy nghi , giống như bức tượng đài vị lãnh tụ cách mạng
b, Cảm nghĩ của Bác 
Cuộc đời cách mạng tật là sang 
 - ở đây là sự sang trọng , giàu có về mặt tinh thần của những cuộc đời làm cách mạng lấy lí tưởng cứu nước làm lẽ sống , không hề bị khó khăn, gian khổ thiếu thốn khuất phục 
- Còn là cái sang trọng giàu có của một nhà thơ luôn tìm thấy sự hài hoà tự nhiên , thư thaío trong sạch với thiên nhiên đất trời
à Lạc quan , tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng mà Người theo đuổi 
III, Tổng kết: Ghi nhớ : sgk 
4. Hướng dẫn về nhà: : Học thuộc bài thơ , phần ghi nhớ . Soạn bài “ Vọng nguyệt” 
5. Rút kinh nghiệm: 

Tài liệu đính kèm:

  • docTuần 21-GA8.doc