Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 20 - Trường THCS Hiệp Thạnh

Tuaàn : 20
Tieát : 73-74
 Ngaøy Soaïn: 22/12/2010
 Ngaøy Daïy: 27/12/2010
 VH:
 Theá Löõ 
I/. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
 - Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn tiêu biểu của phong trào Thơ mới .
 - Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ thuật được thể hiện trong bài thơ .
II/. KIẾN THỨC CHUẨN:
 1.Kiến thức :
- Sơ giản về phong trào Thơ mới .
- Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ trí thức Tây học chán ghét thực tại, vươn tới cuộc sống tự do .
- Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ “Nhớ rừng” .
 2.Kĩ năng :
 - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn .
 - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn .
 - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm .
III/. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
	Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoạt động 1 : Khởi động .
Ổn định lớp .
- Kiểm tra bài cũ : Kieåm tra taäp soaïn cuûa hoïc sinh .
- Giới thiệu bài mới : 
ÔÛ VN, khoaûng nhöõng naêm 30 cuûa theá kæ XX ñaõ xuaát hieän phong traøo thô môùi raát soâi ñoäng. Ñoù laø phong traøo thô coù tính chaát laõng maïn tieåu tö saûn gaén lieàn teân tuoåi cuûa Theá Löõ, Löu Troïng Lö, Xuaân Dieäu.
 Theá Löõ laø nhaø thô tieâu bieåu cuûa phong traøo thô môùi. OÂng goùp phaàn laøm neân chieán thaéng veû vang cho thô môùi tieâu bieåu laø baøi thô “nhôù röøng”
- HS nghe, thực hiện theo yêu cầu của GV.
Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản .
 Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích :
- GV cho Hs ñoïc chuù thích (¶) SGK tr 5 tìm hieåu veà taùc giaû – taùc phaåm
- GV chốt ý về tác giả- tác phẩm.
- Höôùng daãn vaø HS ñoïc noái nhau toaøn baøi 1 laàn, GV ñoïc maãu.
- HS ñoïc: ñoaïn 1,4 gioïng buoàn, ngao ngaùn. . . 
- Ñoaïn 2,3 vaø 5: gioïng höùng thuù vöøa tieác nuoái; tha thieát  ñeå keát thuùc baèng caâu thô nhö tieáng thôû daøi, baát löïc,. . . 
- Kieåm tra vieäc HS ñoïc chuù thích.
- GV: baøi thô laø theo theå thô gì ?
- GV cho HS bieát ñaây laø söï saùng taïo cuûa thô môùi treân cô sôû keá thöøa thô 8 chöõ (hay haùt noùi) truyeàn thoáng .
- GV: Baøi thô chia laøm maáy phần ? Neâu noäi dung töøng phần ?
- GV nhaán maïnh yù cô baûn
- GV noùi theâm: Tuy baøi thô chia 4 phaàn nhöng thöïc chaát caûm xuùc trung taâm cuûa nhaân vaät tröõ tình ñöôïc ñaët ra trong theá ñoái laäp – töông phaûn giöõa hieän taïi vaø quaù khöù cuûa con hoå ôû vöôøn baùch thuù. Ñoù cuõng laø neùt ñaëc saéc veà boá cuïc cuûa baøi thô.
- Hs ñoïc
- Ruùt ra vaøi neùt khaùi quaùt veà taùc giaû – taùc phaåm.
HS: theå thô 8 chöõ
- HS khaùc nhaän xeùt
- HS: 4 phần
- HS neâu noäi dung töøng ñoaïn vaø nhaän xeùt, boå sung
I/. Tìm hiểu chung:
 1. Taùc giaû: 
 Theá Löõ (1907 – 1989) laø một trong những nhaø thô lớp đầu tiên cuûa phong traøo Thô môùi.
2. Taùc phaåm:
 “Nhôù Röøng” laø moät trong nhöõng baøi thô tieâu bieåu nhaát cuûa Theá Löõ vaø laø taùc phaåm goùp phaàn môû ñöôøng cho söï thaéng lôïi cuûa thô môùi.
3. Theå thô: Thơ mới: một phong trào thơ có tính chất lãng mạn của tầng lớp trí thức trẻ từ 1932- 1945.
 Ngay ở giai đoạn đầu, Thơ mới đã có nhiều đóng góp cho văn học, nghệ thuật nước nhà.
4. Boá cuïc: 4 phần:
Phần 1. khoå 1: taâm traïng con hoå ôû vöôøn baùch thuù .
Phần 2. khoå 2, 3: noái tieác quaù khöù oai huøng nôi röøng thaúm
Phần 3. khoå 4: thöïc taïi chaùn chöôøng, thaát voïng.
Phần 4. khoå cuoái: caøng tha thieát giaác moäng ngaøn.
Hoạt động 3 : Phân tích .
- GV höôùng daãn HS tìm hieåu chi tieát vaên baûn theo höôùng ñoái laäp – töông phaûn.
- GV hoûi: Caâu ñaàu coù töø naøo ñaùng löu yù ? Vì sao ? Thöû thay töø gaäm vaø khoái baèng nhöõng töø khaùc so saùnh yù nghóa bieåu caûm.
- GV: Hieän taïi con hoå ñang soáng trong moät khoâng gian nhö theá naøo?
- GV choát yù =>
- GV: Soáng trong moät khoâng gian ñoù, taâm traïng cuûa con hoå nhö theá naøo? Tö theá naèm daøi. . . qua noùi teân taâm traïng gì cuûa con hoå ?
- GV goïi Hs ñoïc ñoaïn 4: caûnh vöôøn baùch thuù hieän ra nhö theá naøo ? Töø ngöõ naøo dieãn taû söï tuø tuùng taàm thöôøng giaû doái gioïng thô coù gì ñaëc bieät, nhòp thô nhö theá naøo ?
- Qua ñoù noùi leân thaùi ñoä soáng cuûa taàng lôùp trí thöùc VN thôøi baáy giôø nhö teá naøo? Noùi rieâng vaø ngöôøi VN noùi chung ?
- GV giaûng: caûnh vöôøn baùch thuù hieän ra qua caùi nhìn cuûa chuùa sôn laâm thaät ñaùng chaùn, ñaùng khinh, ñaùng gheùt taát caû ñôn ñieäu nhaøm chaùn . “Hoa chaâm, coû xeùn  cao caû, aâm u”, caùi ñoaïn thô naøy, caùc em ñoïc gioïng gieãu nhaïi ñeå thaáy caûnh vöôøn thuù taàm thöôøng, giaû doái, tuø tuùng  chính laø caùi thöïc taïi xaõ hoäi ñöông thôøi ñöôïc caûm nhaän bôûi taâm hoøn laõng maïn à Thaùi ñoä : ngao ngaùn, chaùn gheùt  cuõng chính laø thaùi ñoä ñoái vôùi xaõ hoäi ñöông thôøi .
TIEÁT 2:
 Caûnh con hoå ôû vöôøn baùch thuù ( ñoaïn 1 & 4) ñöôïc theå hieän nhö theá naøo qua baøi thô “Nhôù röøng” cuûa Theá Löõ .
- GV goïi Hs ñoïc ñoaïn 2, 3; caûnh Nuùi röøng ngaøy xöa hieän leân trong noãi nhôù cuûa con hoå nhö theá naøo?
- Hình aûnh con hoå ñöôïc mieâu taû cuï theå nhö theá naøo?
- Gv goïi HS ñoïc 2 caâu:
 Ta böôùc. . . nhòp nhaøng. Haõy nhaän xeùt veà nhòp thô, hình aûnh thô?
- Ñoaïn 3 cuûa baøi thô coù theå coi nhö 1 boä tranh töù bình ñeïp loäng laãy? Em haõy chöùng minh ?
- GV: phaân tích caùi hay cuûa caâu thô cuoái ñoaïn 3, töø ñoù cho thaáy khaùt voïng luoân höôùng tôùi caùi ñeïp toaøn mó, caùi ñeïp cuûa töï nhieân.
- GV: Qua phaân tích söï ñoái laäp giöõa 2 caûnh töôïng neâu treân cuûa con hoå ôû vöôøn baùch thuù taùc giaû muoán noùi leân ñieàu gì ?
- GV choát=>
- GV hoûi : Ngoân ngöõ vaø nhaïc ñieäu cuûa baøi thô nhö theá naøo ? 
- GV cho HS ñoïc ñoaïn 5 Ñoaïn cuoái môû ñaàu vaø keát thuùc töø “hôõi’ noùi leân ñieàu gì?
 GV choát : caùc yù .
-Traøn ñaày caûm höùng laõng maïng .
-Bieåu töôïng raát thích hôïp vaø ñeïp ñeå theå hieän chuû ñeà cuûa baøi thô .
-Hình aûnh thô giaøu chaát taïo hình, ñaày aán töôïng .
-Ngoân ngöõ vaø nhaïc ñieäu phong phuù , traøn ñaày caûm xuùc laõng maïng . . . 
- GV: Vì sao taùc giaû möôïn “lôøi con hoå. . thöù” ñeå theå hieän noäi dung caûm xuùc vaø taùc duïng cuûa noù ? (GV cho HS thaûo luaän ruùt ra yù nghóa baøi thô).
- GV cho Hs ñoïc ghi nhôù (SGK)
- Hs ñoïc ñoaïn 1
- HS phaùt hieän – neâu yù kieán
- HS phaùt bieåu
- HS ñoïc
- Hs phaùt hieän, lieät keâ, phaân tích.
- Hs ñoïc – nhaän xeùt. Hình aûnh soáng ñoäng, nhòp thô theo kieåu baäc thang.
- Hs suy nghó, thaûo luaän: baát hoøa, thöïc taïi, khao khaùt töï do maõnh lieät
- HS: b.töôïng thích hôïp vaø ñeïp ñeå theå hieän chuû ñeà baøi thô phuø hôïp buùt phaùp laõng maïn.
- Hs traû lôøi theo töøng caâu hoûi à Hs lôùp nhaän xeùt 
- HS nghe, ghi.
- HS traû lôøi theo caâu hoûi.
II. Phaân tích:	
1. Nội dung:
 a. Hình tượng con hổ:
- Được khắc họa trong hoàn cảnh bị giam cầm trong vườn bách thú, nhớ rừng, tiếc nuối những tháng ngày huy hoàng sống giữa đại ngàn hùng vĩ.
\
- Thể hiện khát vọng hướng về cái đẹp tự nhiên- một đặc điểm thường thấy trong thơ ca lãng mạn.
b. Lời tâm sự của thế hệ trí thức những năm 1930:
- Khao khát tự do, chán ghét thực tại tầm thường, tù túng.
- Biểu lộ lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước.
2. Ngheä thuaät:
- Sử dụng bút pháp laõng maïn, với nhiều biện pháp nghệ thuật như nhân hóa, đối lập, phóng đại, sử dụng từ ngữ gợi hình, giàu sức biểu cảm.
- Xây dựng hình tượng nghệ thuật có nhiều tầng ý nghĩa.
- Có âm điệu thơ biến hóa qua mỗi đoạn thơ nhưng thống nhất ở giọng điệu dữ dội, bi tráng trong toàn bộ tác phẩm.
3. Ý nghĩa văn bản:
 “Nhôù röøng” möôïn lôøi con hoå bò nhoát ôû vöôøn baùc thuù ñeå dieãn taû saâu saéc noãi chaùn gheùt thöïc taïi taàm thöôøng, tuø tuùng.
 Taùc giaû kín ñaùo boäc loä tình caûm yeâu nöôùc, nieàm khao khaùt thoaùt khoûi kieáp ñôøi noâ leä.
Hoạt động 4 : Luyện tập (ôû nhaø) 
-Gv yeâu caàu hoïc sinh hoïc thuoäc loøng vaø ñoïc dieãn caûm baøi thô .
- Gv höôùng daãn :
+ Ñoaïn 1,4 : ñoïc vôùi gioïng chaùn chöôøng, uaát öùc .
+ Ñoaïn 3,4 : ñoïc vôùi gioïng huøng traùng vaø bi traùng 
+ Ñoaïn 5: ñoïc vôùi gioïng hoaøi nieäm vaø lôøi kieâu goïi 
Gv ñoïc maãu 1 ñoaïn .
-Söu taàm caùc baøi thô thuoäc phong traøo thô môùi.
- HS ñoïc
- Hs nghe vaø thöïc hieän ôû nhaø ñeå tieát tôùi coù kieåm tra mieäng thì ñoïc thuoäc loøng vaø ñoïc dieãn caûm .
Hoạt động 5: Củng cố - Dặn dò .
* Củng cố :
 Đã thực hiện tyrong lúc giảng bài .
* Dặn dò :
- Bài vừa học : Veà hoïc baøi : Thuoäc loøng baøi thô , Phaân tích caùi hay vaø caùi ñeïp cuûa khoå thô 1,4 .
v Hướng dẫn tự học :
 Đọc thơ diễn cảm và thuộc lòng baøi thô
+ Caâu nghi vaán , Hoïc sinh caàn thöïc hieän caùc böôùc soaïn baøi nhö sau :
I. Ñaëc ñieåm hình thöùc vaø chöùc naêng chính : Ñoïc vaø traû lôøi caâu hoûi muïc a,b trong I . à Ghi nhôù .
II. Luyeän taäp : 
BT1 : xaùc ñònh caâu nghi vaán .
BT2: Traû lôøi caâu hoûi a,b,c vaø noùi caên cöù ñeå nhaän bieát caâu nghi vaán vaø thay töø à nhaän xeùt .
Bài sẽ trả bài: khoâng traû baøi
-HS trả lời theo câu hỏi của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
Tuaàn : 21
Tieát : 75
	Ngaøy soaïn: 30/12/2010
	Ngaøy daïy: 03/01/2011
 TV: 
I/. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn .
- Biết sử dụng câu nghi vấn phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp .
 Lưu ý : học sinh đã học về câu nghi vấn ở Tiểu học .
II/. KIẾN THỨC CHUẨN:
 1.Kiến thức :
- Đặc điểm hình thức của câu nghi vấn .
- Chức năng chính của câu nghi vấn .
 2.Kĩ năng :
 - Nhận biết và hiểu được tác dụng câu nghi vấn trong văn bản cụ thể .
 - Phân biệt câu nghi vấn với một số kiểu câu dễ lẫn .
III/. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
	Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoạt động 1 : Khởi động .
- Ổn định lớp .
- Kiểm tra bài cũ :Khoâng K.tra .
- Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt HS vào bài mới và ghi tựa bài .
- HS thực hiện theo yêu cầu của GV.
 Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức .
 Höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu ñaëc ñieåm vaø chöùc naêng chính cuûa caâu nghi vaán .
- GV yeâu caàu HS ñoïc ñoaïn trích SGK vaø traû lôøi (SGK Tr.11 muïc I)
-Hoûi :Trong ñoaïn trích treân caâu naøo laø caâu nghi vaán ?
-Hoûi : Nhöõng ñaëc ñieåm hình thöùc naøo cho bieát ñoù laø caâu nghi vaán ?
-Hoûi : Nhöõng caâu nghi vaán treân duøng ñeå laøm gì ?
- GV yeâu caàu HS töï ñaët caâu nghi vaán – GV nhaän xeùt chöõa cho ñuùng neáu HS ñaët sai. 
- Gv choát : Heä thoáng hoaù kieán thöùc .
-Caâu nghi vaán coù nhöõng töø nghi vaán : ai, gì, naøo, sao . . .
Hoaëc coù töø “hay” (noái caùc veá caâu coù quan heä löïa choïn).
-Caâu nghi vaán coù chöùc naêng ñeå hoûi .
-Khi vieát caâu nghi vaán keát thuùc baèng daáu chaám hoûi .
- GV cho HS ñoïc ghi nhôù (SGK)
- HS ñoïc ñoaïn trích traû lôøi:
a. Caâu nghi vaán:
- Saùng nay ngöôøi ta ñaám u coù ñau laém khoâng ?
-Theá laøm sao. . . aên khoai ? 
- Hay laø. . . .ñoùi quaù ?
- Ñaëc ñieåm hình thöùc:
+ Daáu ?
+ Töø ngöõ: coù . . khoâng.
(laøm) sao, hay (laø)
- HS: ñeå hoûi
- Hs ñaët caâu – nhaän xeùt
- Hs nghe .
-Hs ñoïc 
I. Ñaëc ñieåm hình thöùc vaø chöùc naêng chính:
- Coù chöùc naêng chính laø duøng ñeå hoûi.
- Hình thức:
+ Khi vieát, caâu nghi vaán keát thuùc baèng daáu chaám hoûi.
+ Các từ thường được sử dụng trong câu nghi vấn gồm có các đại từ nghi vấn (ai, gì, naøo, sao, taïi sao, ñaâu, bao giôø, bao nhieâu, các cặp từ (coù... khoâng, có phải ... không, đã ... chöa) các tình thái từ ( à, ư, nhỉ, chứ, chăng, hả, ...), quan hệ hay được dùng để nối caùc veá coù quan heä löa choïn. 
Hoạt động 3 : Luyện tập .
Baøi taäp 1 : 
-Gv goïi hoïc sinh ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 1 (hoaëc GV : treo baûng phuï) 
- Hoûi : Yeâu caàu baøi taäp 1 yeâu caàu chuùng ta laøm gì ? 
Baøi taäp 2 : 
-Gv goïi hoïc sinh ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 2 (hoaëc GV : treo baûng phuï) 
- Hoûi : Yeâu caàu baøi taäp 2 yeâu caàu chuùng ta laøm gì ? 
Baøi taäp 3 : 
-Gv goïi hoïc sinh ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 3 (hoaëc GV : treo baûng phuï) 
- Hoûi : Yeâu caàu baøi taäp 3 yeâu caàu chuùng ta laøm gì ? 
Baøi taäp 4 : 
-Gv goïi hoïc sinh ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 4 (hoaëc GV : treo baûng phuï) 
- Hoûi : Yeâu caàu baøi taäp 4 yeâu caàu chuùng ta laøm gì ? 
- GV chốt =>
Baøi taäp 5,6 : Thöïc hieän ôû nhaø. 
GV höôùng daãn :
BT5 : - Hình thöùc : Töø “bao giôø” a) ñaàu caâu, b) cuoái caâu 
-YÙ nghóa : a) xaûy ra trong töông lai, b) xaûy ra trong quaù khöù .
BT6: - Caâu a) ñuùng vì : coù theå caûm nhaän ñöôïc naëng hay nheï .
- Caâu b) sai vì chöa bieát giaù bao nhieâu maø cho laø reû .
- Hs ñoïc 
- Tìm caâu nghi vaán trong caùc ñoaïn vaên vaø neâu ñaëc ñieåm hình thöùc cuûa caâu nghi vaán ñoù .
- Hs ñoïc 
- Xaùc ñònh caâu nghi vaán vaø thay töø “hay” baèng töø “baèng” ñöôïc hay khoâng vaø neâu vì sao ?
- Hs ñoïc 
- Ñaët daáu chaám ôû cuoái caùc caâu a,b,c,d ñöôïc khoâng ? vaø neâu vì sao .
- Hs nghe 
II. Luyeän Taäp :
Baøi taäp 1: Xaùc ñònh caâu nghi vaán
a. chò khaát tieàn söu ñeán chieàu mai phaûi khoâng ?
b. Taïi sao con ñöôøng ngöôøi ta laïi. . nhö theá?
c. Vaên laø gì ? chöông laø gì?
d. Chuù. . . khoâng ?
 Ñuøa troø gì ?
 Höø . . gì theá ?
 Chò coác. . . haû ?
Hình thöùc nhaän bieát:
Daáu chaám hoûi cuoái caâu, vaø caùc töø ñeå hoûi : Phaûi khoâng, taïi sao, gì, khoâng, haû 
Baøi taäp 2: Xeùt caùc caâu sau: (SGK tr12)
- Caên cöù xaùc ñònh caâu nghi vaán: coù töø “hay”
- Thay töø “hay” baèng töø “hoaëc” khoâng ñöôïc vì caâu trôû neân sai ngöõ phaùp hoaëc bieán thaønh 1 caâu khaùc vaø yù nghóa khaùc haún.
Baøi taäp 3: Coù theå ñaët daáu chaám hoûi ôû nhöõng caâu sau ñöôïc khoâng ? Vì sao? (SGK tr 13)
 Khoâng, vì ñoù khoâng phaûi laø caâu nghi vaán 
Baøi taäp 4:
- Khaùc nhau veà hình thöùc : coù  khoâng ? ; ñaõ  chöa ? 
- Khaùc nhau veà yù nghóa : Caâu 1 khoâng giaû ñònh; caâu 2 coù giaû ñònh (neáu khoâng ñuùng thì caâu ñoù trôû neân voâ lyù) .
* Bt5, Bt6 GV cho HS veà nhaø laøm. 
Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò .
* Củng cố :
Nêu đặc điểm và chức năng chính của câu nghi vấn?
* Dặn dò :
- Bài vừa học : Học thuộc ghi nhớ và các ví dụ cùng bài tập.
v Hướng dẫn tự học :
- Chuẩn bị bài mới :
I/- Viết đoaïn vaên trong vaên baûn thuyeát minh 
1. Nhaän daïng caùc ñoaïn vaên thuyeát minh 
2. Söûa laïi caùc ñoaïn vaên chöa chuaån : Ñoïc vaø neâu nhöôïc ñieåm cuûa caùc ñoaïn vaên a,b vaø tieán haønh söûa chöõa .
 II/- Luyeän taäp : 
1. Baøi taäp 1 caùc em chuaån bò ôû nhaø tröôùc ñeå vaøo hoïc thì vieát hoaëc ñoïc leân ñeå caû lôùp nhaän xeùt vaø söûa chöõa .
- Bài sẽ trả bài : Kiểm tra tập soạn .
-HS trả lời theo câu hỏi của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .