Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 16 - Trường THCS Long Hòa

Tuần: 16 Ngày dạy:24/11/10
Tiết: 61 Ngày soạn:12/11/10
THUYEÁT MINH VEÀ MOÄT THEÅ LOAÏI VAÊN HOÏC
I.MỤC TIÊU:
Nắm được các kĩ năng và vận dụng để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học.
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
Kiến thức:
-Sự đa dạng của đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh
-Việc sử dụng kết quả quan sát, tìm hiểu về một số tác phẩm cùng thể loại để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học
Kỹ năng:
-Quan sát đặc điểm hình thức của một thể loại văn học
-Tìm ý, lập dàn ý cho bài văn thuyết minh về một thể loại văn học
-Hiểu và cảm thụ được giá trị nghệ thuật của thể loại văn học đó
-Tạo lập được một văn bản thuyết minh về một thể loại văn học có độ dài 300 chữ
III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
HĐ1:KHỞI ĐỘNG:
ổn định :Kiểm diện, trật tự
Kiểm tra bài cũ: Thông qua
Bài mới:Gv dẫn dắt hs vào bài.
HĐ2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
HDHS tìm hieåu muïc I.
- GV ghi baøi thô leân baûng phuï
- GV yeâu caàu HS ñoïc ñeà baøi: muïc I (SGK tr 53)
 Thuyeát minh ñaëc ñieåm theå thô thaát ngoân baùt cuù
+ Böôùc 1:
- Gv yeâu caàu Hs xaùc ñònh soá tieáng vaø soá doøng (caâu)( hs yếu)
+ Böôùc 2:
- Tìm baèng traéc
 GV neâu caâu hoûi Hs traû lôøi: Xaùc ñònh baèng traéc cho töøng tieáng trong thô
+ Böôùc 3:
 Tìm ñoái vaø nieâm
- GV neâu caâu hoûi – Hs traû lôøi
+ Böôùc 4: Tìm vaàn 
 GV neâu caâu hoûi – Hs traû lôøi
 Gv gôïi daãn ñeå HS laäp daøn baøi (döïa vaøo gôïi yù SGK tr 153 – 154)
- GV yeâu caàu HS ñoïc phaàn ghi nhôù ghi laïi nhöõng ñieàu ñaõ hoïc thaønh baøi thuyeát minh ngaén.
 HĐ3: : LUYỆN TẬP:
HDHS luyeän taäp.
- Thuyeát minh truyeän ngaéc “Laõo Haïc” cuûa Nam Cao.
Gv höôùng daãn HS laøm phaàn luyeän taäp
GVNX nhaéc laïi.
HĐ4: CỦNG CỐ- DẶN DÒ:
GV nhaéc laïi kieán thöùc cho HS naém.
 - Veà hoïc baøi, chuaån bò baøi: Muoán laøm thaèng cuoäi.
 +Ñoïc tröôùc vaên baûn.( HS YẾU)
 +Soaïn caùc caâu hoûi ôû phaàn ñoïc hieåu vaên baûn.
Lớp trưởng báo cáo
Hs trả bài
Hs nghe
-HS chuù yù.
- Hs ñoïc ñeà baøi
- Hs traû lôøi caâu hoûi: 1 Hs leân baûng ghi
- Hs traû lôøi – Hs khaùc ghi
- Hs traû lôøi – Hs khaùc ghi
- Hs traû lôøi – Hs khaùc ghi
- Hs laäp daøn baøi:
I Môû baøi:
II. Thaân baøi:
III keát baøi:
-HS ghi ghi nhôù.
-HS chuù yù laéng nghe +thöïc hieän.
-HS nghe.
I. Töø quan saùt ñeán moâ taû, thuyeát minh ñaëc ñieåm moät theå vaên hoïc:
Quan saùt:
2. Laäp daøn yù:
*Lưu ý:
-Muốn thuyết minh đặc điểm một thể loại văn học ( thể thơ hay văn bản cụ thể), trước hết phải quan sát, nhận xét, sau đó khái quát thành những đặc điểm.
-Khi nêu các đặc điểm, cần lựa chọn những đặc điểm tiêu biểu, quan trọng và cần có những ví dụ cụ thể để làm sáng tỏ các đặc điểm ấy.
 :
II LUYỆN TẬP
Böôùc 1: ñònh nghóa “truyeän ngané laøgì”
Böôùc 2: Giôùi thieäu caùc yeáu toá cuûa truyeän ngaén.
1. Töï söï: - Laø yeáu toá chính quyeát ñònh cho söï toàn taïi cuûa 1 truyeän ngaén. Goàm: söï vieäc chính vaø nhaân vaät chính. Ngoøai ra coøn coù caùc söï vieäc nhaân vaät phuï
2. Mieâu taû, bieåu caûm, ñaùnh giaù: Laø yeáu toá boå trôï giuùp cho truyeän ngaén sinh ñoäng haáp daãn. Thöôøng ñan xen vaøo caùc yeáu toá töï söï.
3. Boá cuïc, lôøi vaên, chi tieát: Boá cuïc chaüt cheõ, hôïp lí. Lôøi vaên trong saùng, giaøu hình aûnh. Chi tieát baát ngôø, ñoäc ñaùo
Tuần: 16 Ngày dạy: 24/11/10
Tiết: 62 Ngày soạn: 13/11/10
MUOÁN LAØM THAÈNG CUOÄI
(TỰ HỌC CÓ HƯỚNG DẪN)
I.MỤC TIÊU:
-Cảm nhận được tâm sự và khát vọng của hồn thơ lãng mạn Tản Đà
 -Thấy được tính cách mạnh mẽ trong một sáng tác viết theo thể thơ truyền thống của Tản Đà
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1.Kiến thức:
 -Tâm sự buồn chán thực tại; ước muốn thoát li rất ;ngông’ và tấm lòng yêu nước của Tản Đà
-Sự đổi mới về ngôn ngữ, giọng điệu ý tứ, cảm xúc trong bài thơ Muốn làm thằng Cuội
2.Kỹ năng:
 -Phân tích tác phẩm để thấy được tâm sự của nhà thơ Tản Đà
-Phát hiện, so sánh, thấy được sự đổi mới trong hình thức thể loại văn học truyền thống
III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
HĐ1:KHỞI ĐỘNG:
 1.ổn định :Kiểm diện, trật tự
2.Kiểm tra bài cũ:
Ñoïc thuoäc loøng vaø dieãn caûm baøi thô (Vaøo nhaø nguïc Quaûng Ñoâng caûm taùc vaø ñaäp ñaù ôû Coân Loân)ø (HS YẾU)
-trình baøy hoøan caûnh ra ñôøi cuûabaøi thô?
3.Bài mới: Gv dẫn dắt hs vào bài.
HĐ2: ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN:
Gv cho HS tìm hieåu chuù thích (*) SGK tr 155 ñeå tìm hieåu veà Taûn Ñaø – vaø baøi thô “Muoán laøm thaèng cuoäi” (hs yếu)
- GV nhaán maïnh vaø môû roäng theâm buùt danh Taûn Ñaø (nuùi Taûn vieân, soâng Ñaø)
- GV ñoïc dieãn caûm 1 laàn sau ñoù höôùng daãn HS ñoïc: gioïng nheï nhaøng buoàn mô maøng sau ñoù cho HS tìm hieåu chuù thích coøn laïi.
- GV yeâu caàu HS nhaéc laïi theå thô cuûa baøi thô naøy.
HĐ3: PHÂN TÍCH:
HDHS phaân tích.
- GV goïi HS ñoïc 2 caâu ñaàu neâu noäi dung chính cuûa 2 caâu thô naøy?
- Vì sao taùc giaû coù taùc duïng chaùn traàn theá? (hình aûnh XH luùc baáy giôø) (hs yếu)
-Em coù nhaän xeùt gì veà caùch xöng hoâ cuûa taùc giaû?
-Gv choát yù laïi.
- Gv goïi HS ñoïc 2 caâu 3,4. GV neâu caâu hoûi: Em hieåu nhö theá naøo veà hình aûnh cung queá caønh ña vaø thaèng cuoäi?
- Em coù nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu 2 caâu thô naøy?
- Theo em hieåu “ngoâng” nghóa laø gì? (bieåu loä thaùi ñoä soáng nhö theá naøo ?)
- GV yeâu caàu HS ñoïc dieãn caûm 2 caâu 5,6 vaø phaân tích.
Gv choát yù.
- Trong 2 caâu cuoái taùc giaû töôûng töôïng ra hình aûnh gì? neâu caûm nhaän cuûa em veà hình aûnh aáy?
-Hãy nêu nghệ thuật của bài thơ?
-Văn bản có ý nghĩa gì?
HĐ4: LUYỆN TẬP:
Gv yêu cầu hs đọc bt1, 2 sgk và hướng dẫn hs về nhà làm
HĐ5: CỦNG CỐ- DẶN DÒ:
Noäi dung chính cuûa baøi thô Laø gì ?
- Veà hoïc baøi
- Chuaån bò baøi: OÂn taäp tieáng Vieät. ( xem laïi lyù thuyeát vaø baøi taäp caùc baøi tieáng Vieät ñaõ hoïc trong chöông trình)
-Xem lại trợ từ , thán từ, tình thái từ. (hs yếu)
Lớp trưởng báo cáo
Hs trả bài
Hs nghe
- HS ñoïc chuù thích (*) neâu ngaén goïn veà taùc giaû – taùc phaåm.
-HS laéng nghe.
- Hs nghe - ñoïc dieãn caûm baøi thô 
- HS nhaéc laïi.
- HS ñoïc 2 caâu ñaàu neâu noäi dung: Lôøi taâm söï vaø lôøi than cuûa taùc giaû vôùi chò Haèng. . . 
- HS thaûo luaän – phaùt bieåu: chaùn ñôøi vì baát hoøa vôùi thöïc taïi neân oâng tìm caùch troán vaøo röôïu, vaøo thô. . . 
- HS: goïi “chò” xöng “em” thaät tình töù
-Hs nghe.
- HS ñoïc tieáp 2 caâu 3,4.
- HS suy nghó, traû lôøi.
- HS: gioïng nuõng nòu hoàn nhieân, töï nhieân bieåu hieän hoàn thô ñoïc ñaùo, raát ngoâng cuûa Taûn Ñaø
- HSTL:Ngoâng: laøm nhöõng vieäc traùi vôùi leõ thöôøng; xöng hoâ vôùi chò Haèng daùm nhaän mình laø tri kæ vôùi chò Haèng muoán laøm thaèng cuoäi.
-HS ñoïc dieãn caûm hai caâu 5,6 -> phaân tích 
-Hs nghe.
- HSTL:Ñi vaøo coõi moäng vaãn mang theo tính ña tình vaø ngoâng: öôùc muoán ñöôïc laøm thaèng cuoäi.
-HS trả lời
HS trả lời
Hs nghe và thực hiện
I.TÌM HIỂU CHUNG:
 1. Taùc giaû:
 Taûn Ñaø (1889 – 1939) ôû tænh Sôn Taây laø nhaø thô laõng maïn nhöng naêm ñaàu theá kæ XX
2. Taùc phaåm:
 Baøi thô Muoán laøm thaèng Cuoäi naèm trong quyeån Khoái tình con I, xuaát baûn naêm 1917
3. Theå thô :thaát ngoân baùt cuù
II.PHÂN TÍCH
 -Nỗi buồn nhân thế được bộc lộ trực tiếp, với nhiều biểu hiện, tâm sự này vốn bắt nguồn từ mối bất hòa sâu sắc với thực trạng tầm thường, xấu xa.
-Khát vọng thoát li thực tại, sống vui vẻ, hạnh phúc ở cung trăng với chị hằng: thể hiện hồn thơ “ngông” đáng yêu của Tản Đà.
-Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên, giàu tính khẩu ngữ.
-Kết hợp tự sự và trũ tình.
-Giọng thơ hóm hỉnh, duyên dáng.
 3.Ý nghĩa:
Văn bản thể hiện nỗi chán ghét thực tại tầm thường, khao khát vươn tới vẻ đẹp toàn diện toàn mĩ của thiên nhiên.
III. LUYỆN TẬP:
Gv hướng dẫn hs về nhà làm
Tuần: 16 Ngày dạy: 27/11/10
Tiết: 63 Ngày soạn: 14/11/10
OÂN TAÄP TIEÁNG VIEÄT
I.MỤC TIÊU:
Hệ thống hóa kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I
II.KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1.Kiến thức:
Hệ thống hóa kiến thức về từ vựng và ngữ pháp đã học ở học kì I
2.Kỹ năng:
Vận dụng thuần thục kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I để hiểu nội dung, ý nghĩa văn bản hoặc tạo lập văn bản
III.HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
HĐ1:KHỞI ĐỘNG:
1.ổn định :Kiểm diện, trật tự
2.Kiểm tra bài cũ:
- Haõy neâu coâng duïng cuûa daáu ngoaëc ñôn vaø daáu hai chaám? (hs yếu)
 - Neâu coâng duïng cuûa daáu ngoaëc keùp?
 3.Bài mới: Gv dẫn dắt hs vào bài.
HĐ2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
HDHS oân laïi töø vöïng.
- GV höôùng daãn HS oân taäp laàn löôït lí thuyeát töøng phaàn.
- Haõy neâu söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa noùi quaù vaø noùi giaûm noùi traùnh ?
Gv treo baûng phuï so saùnh söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa noùi quaù vaø noùi giaûm noùi traùnh.
- GV cho HS laøm baøi taäp thöïc haønh: Ñieàn töø ngöõ thích hôïp theo oâ troáng theo sô ñoà (a) baøi taäp b), c) SGK tr 157 – 158)
Gv toå chöùc Hs nhaän xeùt, söûa chöõa.
Gv nhaân xeùt.
HDHS oân ngöõ phaùp.
- GV höôùng daãn HS oân taäp laàn löôït lí thuyeát töøng phaàn.
-GV höôùng daãn HS oân taäp phaàn ngöõ phaùp – luyeän taäp thöïc haønh:
- Baøi taäp 2a/2b/2c/ SGK tr 158
HĐ3: : LUYỆN TẬP:
Gv toå chöùc Hs nhaän xeùt, söûa chöõa.
Gv nhaän xeùt.
HĐ4: CỦNG CỐ- DẶN DÒ:
Gv nhaán maïnh 1 soá yù caàn ghi nhôù.	
- Veà xem laïi baøi
 – chuaån bò : Traû baøi TLV soá 3.
+ Xem laïi vaø phaân tích ñeà.(hs yếu)
+ Laäp daøn yù chi tieát cho ñeà.
Lớp trưởng báo cáo
Hs trả bài
Hs nghe
- HS traû lôøi caâu hoûi lí thuyeát .
-Hs suy nghó, traû lôøi.
- Hs quan saùt, so saùnh keát quaû.
truyeàn
thuyeát
- Hs thöïc hieän theo yeâu caàu.
- Hs nhaän xeùt, söûa chöõa.
-Hs nghe.
- HS traû lôøi caâu hoûi lí thuyeát .
- HS laøm baøi taäp trình baøy keát quaû tröôùc lôùp:
Baøi taäp 2a: Cuoán saùch naøy maø chæ 20.000 ñoàng aø?
Baøi taäp 2b: Caâu ñaàu tieân laø caâu gheùp, coù theå taùch thaønh 3 caâu ñôn. Nhöng moái lieân heä cuûa 3 söï vieäc khoâng ñöôïc theå hieän roõ baèng khi goäp thaønh 3 veá cuûa caâu gheùp.
Baøi taäp 2c: ñoaïn trích goàm 3 caâu. Caâu 103 laø caâu gheùp. Hai caâu caùc veá ñöôïc noái vôùi nhau baèng quan heä töø (cuõng nhö, bôûi vì)
I. Töø vöïng:
 1. Lí thuyeát:
- Caáp ñoä khaùi quaùt cuûa nghóa töø ngöõ.
- Tröôøng töø vöïng
- Töø töôïng hình töø töôïng thanh
- Töø ñòa phöông vaø bieät ngöõ XH
- Caùc bieän phaùp tu töø: noùi quaù, noùi giaûm noùi traùnh.
2. Thöïc haønh:
Truyeän daân gian
 a.
Truyeän cöôøi
nguï ngoân
Coå tích
b,c. Hs töï laøm.
II. Ngöõ phaùp:
1. Lí thuyeát:
- Trôï töø
- Thaùn töø
- Tình thaùi töø
- Caâu gheùp
2. Thöïc haønh:
 a. Cuoán saùch naøy maø chæ 20.000 ñoàng aø?
 b. Caâu ñaàu tieân laø caâu gheùp, coù theå taùch thaønh 3 caâu ñôn. Nhöng moái lieân heä cuûa 3 söï vieäc khoâng ñöôïc theå hieän roõ baèng khi goäp thaønh 3 veá cuûa caâu gheùp.
 c. ñoaïn trích goàm 3 caâu. Caâu 103 laø caâu gheùp. Hai caâu caùc veá ñöôïc noái vôùi nhau baèng quan heä töø (cuõng nhö, bôûi vì)