Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 11 đến 24 - Trường THCS Mỹ Phước

Tuaàn 11
Tieát 41 
 NS: 14/10/2010
ND:18-23/10/2010
 Tieát 41
 NV
I/. Mục tiêu:
Kiểm tra và củng cố nhận thức của HS sau bài ôn tập truyện kí VN hiện đại và văn học nước ngoài .
Tích hợp với tiếng Việt và Tập làm văn .
II/. Kiến thức chuẩn:
Kiến thức : 
 Tích hợp với tiếng Việt ở các bài : Tình thái từ, trợ từ, than từ, từ địa phương và các bài khác . Đồng thời tích hợp với phần tập làm văn : Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm . bên cạnh đó còn cần nắm một cách chính xác kiến thức về nội dung và nghệ thuật của các văn bản đã học .
Kỹ năng : 
 Rèn luyện và củng cố kỹ năng khái quát, tổng hợp, phân tích và so sánh lựa chọn để làm bài cho thật chính xác .
III/. Hướng dẫn - thực hiện:
Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng – Giôùi thieäu:
- OÅn ñònh lôùp.
Hs:
- OÅn ñònh neà neáp, sæ soá.
- Kieåm tra söï chuaån bò HS.
- Ghi ñeà kieåm tra (phaùt).
- Baùo caùo sæ soá.
- Ghi ñeà (nhaän). Ñeà kieåm tra ñaõ photo
Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn vaø theo doõi HS laøm baøi. 
- Löu yù HS ñoïc kyõ ñeà.
- Theo doõi HS laøm baøi.
- Học sinh tái hiện lại kiến thức để làm bài .
 Hoaït ñoäng 3: Thu baøi.
 - GV thu baøi vaø kieåm tra soá baøi.
Hs:
- Ñoïc kyõ ñeà vaø laøm baøi nghieâm tuùc.
- Noäp baøi.
Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò .
 1.Cuûng coá : Khoâng
 2.Dặn dò :
 @ Soaïn baøi : Luyeän noùi keå chuyeän theo ngoâi keå keát hôïp vôùi mieâu taû vaø bieåu caûm .
 I/.Chuaån bò kó phaàn chuaån bò ôû nhaø.
 a/ Keå theo ngoâi thöù nhaát (khái niệm và cho ví dụ)
 b/ Keå theo ngoâi thöù 3 (khái niệm và cho ví dụ)
 c/ Tại sao phải thay ñoåi ngoâi keå ñeå. 
 d) Chuẩn bị luyện nói (làm theo gợi ý) .
 II/. Luyện nói trên lớp.
 -Taäp noùi ôû nhaø ñeå leân lôùp khoûi phaûi ruït reø .
 -Xem laïi kieán thöùc veà ngoâi keå, lôøi keå ôû lôùp 6 .
Tuaàn : 11
Tieát : 42 
	Tieát 42
 TLV	LUYEÄN NOÙI
	 	KEÅ CHUYEÄN THEO NGOÂI KEÅ 
KEÁT HÔÏP VÔÙI MIEÂU TAÛ VAØ BIEÅU CAÛM
I/. Mục tiêu:
 - Nắm chắc kiến thức về ngôi kể .
 - Trình bày đạt yêu cầu một câu chuyện có kết hợp sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm .
II/. Kiến thức chuẩn:
Kiến thức :
Ngôi kể và tác dụng của việc thay đổi ngôi kể trong văn tự sự .
Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự .
Những yêu cầu khi trình bày văn nói kể chuyện .
Kĩ năng :
 - Kể được một câu chuyện theo nhiều ngôi kể khác nhau ; biết lựa chọn ngôi kể phù hợp với câu chuyện được kể .
 - Lập dàn một văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm .
 - Diễn đạt trôi chảy, gãy gọn, biểu cảm, sinh động câu chuyện kết hợp sử dụng các yếu tố phi ngôn ngữ .
III/. Hướng dẫn - thực hiện:
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoạt động 1 : Khởi động .
Ổn định lớp .
Kiểm tra bài cũ : GV kieåm tra phaàn chuaån bò cuûa Hs tröôùc khi luyeän noùi.
Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt HS vào bài mới à ghi tựa .
Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức .
Höôùng daãn HS oân taäp veà ngoâi keå
-Hoûi: Keå theo ngoâi thöù nhaát laø keå nhö theá naøo ? Nhö theá naøo laø keå theo ngoâi thöù ba ? Neâu taùc duïng cuûa moãi loaïi ngoâi keå.
- GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs. GV nhaán maïnh noäi dung caàn ghi nhôù. Keå theo ngoâi thöù nhaát laø ngöôøi ñeå xöng toâi trong caâu chuyeän. Keå theo ngoâi thöù nhaát ngöôøi keå tröïc tieáp keå ra nhöõng gì mình nghe thaáy. Keå theo ngoâi thöù 3 ngöôøi keå ñöôïïc giaáu mình ñi, goïi leân caùc nhaân vaät baèng teân goïi cuûa chuùng caùch keå naøy giuùp ngöôøi keå coù theå keå töï do, linh hoaït nhöõng gì dieãn ra vôùi nhaân vaät.
 -Yeâu caàu: Laáy ví duï veà caùch keå chuyeän theo ngoâi thöù nhaát vaø ngoâi thöù 3 ôû moät vaøi taùc phaåm hay trích ñoïan vaên töï söï ñaõ hoïc (yeâu caàu HS tìm vaø traû lôøi, phaân tích ñeå laøm saùng toû yù nghóa cuûa moãi loaïi ngoâi keå ñaõ neâu ôû caâu 1).
- GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs.
- Hoûi: Taïi sao ngöôøi ta phaûi thay ñoåi ngoâi keå ?
- GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa Hs.Tuøy vaøo tình höôùng cuï theå maø ngöôøi vieát lựa choïn ngoâi keå cho phuø hôïp ; GV chốt :
-Là do mục đích, ý đồ nghệ thuật của người viết, giúp cách kể chuyện phù hợp với cột truyện, nhân vật và hấp dẫn người đọc .
-Vai trò của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự: sự kết hợp các yếu tố này tạo nên cách kể chuyện sinh động, có cảm xúc .
-Yêu cầu kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm : rõ rang, tự nhiên, lưu loát, hấp dẫn .
Höôùng daãn HS chuaån bò luyeän noùi:
Cho Hs ñoïc ngöõ lieäu muïc I.2 SGK- Tr: 110 .
Hoûi : Ñoaïn vaên keå theo ngoâi thöù maáy ? 
Gv choát : Ñoaïn vaên keå theo ngoâi thöù ba .
Hoûi : Muoán ñoåi ngoâi keå trong ñoaïn vaên ñoù , chuùng ta phaûi laøm gì ? 
Gv choát : Thay chò Daäu=toâi vaø chuyeån lôøi thoaïi thaønh lôøi keå, chi tieát mieâu taû vaø bieåu caûm .
Hoûi : Söï vieäc chính cuûa ñoaïn vaên treân laø söï vieäc gì ?
Hoûi : Vaên baûn treân goàm coù nhöõng nhaân vaät naøo ? 
Hoûi : Em haõy tìm trong vaên baûn treân caùc yeáu toá mieâu taû ? Bieåu caûm?
Gv choát : 
+ Caùc yeáu toá bieåu caûm : Van xin, nín nhòn, bò öùc hieápà phaån noä, caêm thuø à vuøng leân .
+ Caùc yeáu toá mieâu taû : Chò Daäu xaùm maët, söùc leûo khoeûo cuûa anh chaøng nghieän, ngöôøi ñaøn baø löïc ñieàn, ngaõ choûng queøo, nham nhaûm theùt .
Hoạt động 3 : Luyện tập .
Höôùng daãn HS luyeän noùi:
- GV höôùng daãn Hs luyeän noùi.
- GV cho Hs ñoïc ñoaïn vaên (SGK), chuyeån yù caùc yeáu toá töï söï xen mieâu taû vaø bieåu caûm trong ñoaïn vaên.
- Thay ñoåi ngoâi keå (Chò Daäu=toâi) 
- Sau ñoù laàn löôït höôùng daãn HS tìm hieåu gôïi yù vaø caâu hoûi SGK .
-Sau khi Hs noùi tröôùc lôùp xong (Moät vaøi Hs) à Gv cho hoïc sinh nhaän xeùt caùch noùi tröôùc lôùp à Gv choát laïi .
Coù theå nhö sau :
Toâi xaùm maët, voäi vaøng ñaët con beù xuoáng ñaát, chaïy tôùi ñôõ tay ngöôøi nhaø lí tröôûng van xin :
- Chaùu van oäng, nhaø chaùu vöøa môùi tænhlaïi, xin oâng tha cho ! 
Nhöng teân ngöôøi nhaø lí tröôûng vöøa ñaám vaøo ngöïc toâi vöøa huøng hoå xaán vaøo ñònh troùi choàng toâi. Vöøa thöông choàng, vöøa uaát öùc tröôùc thaùi ñoä baát nhaân cuûa haén, toâi daèn gioïng :
-Choàng toâi ñau oám, oâng khoâng ñöôïc pheùp haønh haï ! 
Cai leä taùt vaøo maët toâi moät caùch thoâ baïo roài lao tôùi choã choàng toâi. Toâi nghieán raêng: 
-Maøy troùi ngay choàng baø ñi, baø cho maøy xem ! 
Tieän tay, toâi tuùm coå haén, aán giuùi ra cöûa. Haén ngaõ choûng queøo treân maët ñaát, nhöng mieäng vaãn theùt nhö moät thaèng ñieân .
Lớp cáo cáo 
Hs nghe câu hỏi và lên trả lời 
Hs nghe và ghi tựa bài .
- Hs traû lôøi 
-Laéng nghe,ghi nhaän
- Hs neâu ví duï – nhaän xeùt.
 Hs suy nghó, thaûo luaän vaø traû lôøi 
- Hs ñoïc .
- Hs : Ngoâi thöù ba .
- Hs nghe .
- Hs ñoåi ngoâi keå (chò Daäu=toâi), vaø chuyeån ..
- Hs traû lôøi 
-Hs : Chò Daäu, cai Leä, ngöôøi nhaø Lyù tröôûng .
- Hs traû lôøi .
-Hs nhaän xeùt .
-Hs thay ñoåi ngoâi keå vaø tìm hieåu gôïi yù trong SGK .
- HS noùi mieäng ñoaïn vaên ñaõ ñoåi ngoâi keå .
1. OÂn taäp veà ngoâi keå
a/ Keå theo ngoâi thöù nhaát :
Ngöôøi keå xöng “toâi”, tröïc tieáp kể nhöõng gì mình trải qua, chứng kiến và nói được suy nghĩ, tình cảm của bản thân .
b/ Keå theo ngoâi thöù 3 :
Ngöôøi keå giaáu mình, kể câu chuyện diễn ra một cách khách quan .
c/ -Ngoâi thöù nhaát : Toâi ñi hoïc, Laõo Haïc, nhöõng ngaøy thô aáu
 -Ngoâi thöù ba: Taét ñeøn, coâ beù baùn dieâm, chieác laù cuoái cuøng
d/ Thay ñoåi ngoâi keå ñeå:
-Là do mục đích, ý đồ nghệ thuật của người viết, giúp cách kể chuyện phù hợp với cột truyện, nhân vật và hấp dẫn người đọc .
-Vai trò của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự: sự kết hợp các yếu tố này tạo nên cách kể chuyện sinh động, có cảm xúc .
-Yêu cầu kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm : rõ rang, tự nhiên, lưu loát, hấp dẫn .
2. Chuaån bò luyeän noùi:
- Söï vieäc chính : Cuoäc ñoái ñaàu giöõa nhöõng keû ñi thuùc söu vôùi ngöôøi xin khaát söu .
-Caùc yeáu toá bieåu caûm : Van xin, nín nhòn, bò öùc hieápà phaån noä, caêm thuø à vuøng leân .
-Caùc yeáu toá mieâu taû : Chò Daäu xaùm maët, söùc leûo khoeûo cuûa anh chaøng nghieän, ngöôøi ñaøn baø löïc ñieàn, ngaõ choûng queøo, nham nhaûm theùt .
3. Noùi treân lôùp:
Coù theå nhö sau :
(phaàn naøy, tuøy theo hoïc sinh noùi tröôùc lôùp à khoâng ghi)
Toâi xaùm maët, voäi vaøng ñaët con beù xuoáng ñaát, chaïy tôùi ñôõ tay ngöôøi nhaø lí tröôûng van xin :
- Chaùu van oäng, nhaø chaùu vöøa môùi tænhlaïi, xin oâng tha cho ! 
Nhöng teân ngöôøi nhaø lí tröôûng vöøa ñaám vaøo ngöïc toâi vöøa huøng hoå xaán vaøo ñònh troùi choàng toâi. Vöøa thöông choàng, vöøa uaát öùc tröôùc thaùi ñoä baát nhaân cuûa haén, toâi daèn gioïng :
-Choàng toâi ñau oám, oâng khoâng ñöôïc pheùp haønh haï ! 
Cai leä taùt vaøo maët toâi moät caùch thoâ baïo roài lao tôùi choã choàng toâi. Toâi nghieán raêng: 
-Maøy troùi ngay choàng baø ñi, baø cho maøy xem ! 
Tieän tay, toâi tuùm coå haén, aán giuùi ra cöûa. Haén ngaõ choûng queøo treân maët ñaát, nhöng mieäng vaãn theùt nhö moät thaèng ñieân .
Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò .
x Củng cố :
Thế nào là kể theo ngôi thứ nhất ?
Thế nào là kể theo ngôi thứ ba ? 
Người viết chuyển ngôi kể để làm gì? 
x Dặn dò :
- Bài vừa học : 
 -Ñoïc kó laïi vaên baûn
 -Taäp keå laïi baøi
- Chuẩn bị bài mới : Soaïn baøi Caâu gheùp
-Hoaøn thaønh phaàn tìm hieåu baøi muïc I,II (traû lôøi caùc caâu hoûi .
-Thöïc hieän thöû baøi taäp 1 SGK phaàn luyeän taäp .
- Bài sẽ trả bài : Hoïc baøi Noùi giaûm noùi traùnh theo daën doø tieát 40
v Hướng dẫn tự học :
Về nhà ôn lại thật kỹ về ngôi kể.
Tập kể chuyện và nghe kể chuyện và đồng thời nhận xét trong các nhóm tự học .
- HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV
- HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV
- HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV
Tuaàn : 11 Tieát 43
Tieát : 43 TV
I/. Mục tiêu:
 - Naém ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa caâu gheùp, cách nối các vế câu ghép .
 - Biết sử dụng câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp .
Lưu ý : học sinh đã học về câu ghép ở Tiểu học .
II/. Kiến thức chuẩn:
Kiến thức :
Đặc điểm của câu ghép .
Cách nối các vế câu ghép .
Kĩ năng :
 - Phân biệt câu ghép với câu đơn và câu mở rộng thành phần .
 - Sử dụng câu ghép phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp .
 - Nối được các vế của câu ghép theo yêu cầu .
III/. Hướng dẫn - thực hiện:
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoạt động 1 : Khởi động .
Ổn định lớp .
Kiểm tra bài cũ :
+ Theá naøo laø noùi giaûm, noùi traùnh?
Ñaùp aùn : Noùi giaûm, noùi traùnh laø bieän phaùp tu töø duøng caùch dieãn ñaït teá nhò, uyeån chuyeån, traùnh gaây caûm giaùc quaù ñau buoàn, gheâ sôï, naëng neà; traùnh thoâ tuïc, thieáu lòch söï .
- Haõy ñaët 1 caâu coù suû duïng noùi giaûm noùi traùnh khi hoûi thaêm tình hình söùc khoûe cha meï cuûa moät ngöôøi baïn thaân.
Ñaùp aùn : Hs  ... việc đi đường núi đã gợi ra chân lý đường đời : vượt qua gian lao chồng chất sẽ tới thắng lợi vẻ vang .
-GV gọi HS đọc phần ghi nhớ trong SGK.
- HS thực hiện.
- HS dựa vào SGK để trả lời.
- HS dựa vào SGK để trả lời .
- HS suy luận trả lời.
- HS suy luận trả lời.
- HS suy luận trả lời.
- HS thực hiện yêu cầu.
-Hs trả lời qua sự hướng dẫn của Gv .
-Hs nghe qua sự hướng dẫn của Gv .
-Hs tổng kết lại nội dung và nghệ thuật đã tìm hiểu.
 2. Bài “Đi đường”
a. Hai câu đầu.
 Đường đi khó, gian lao nối tiếp gian lao. Sự gian lao của đường đời, đường cách mạng.
=> Hình ảnh của hiện thực: Con đường đầy gian khổ, người tù sẽ vượt qua .
b. Hai câu thơ cuối.
 Khẳng định sự vượt khó, thu vào cho mình bao nhiêu là cảnh núi non hùng vĩ, khi lên tới đỉnh đường đời , đường cách mạng thành công.
=> Ý nghĩa triết lý : 
- Con đường cách mạng có nhiều thử thách nhưng chắc chắn sẽ có kết quả tốt đẹp.
- Người cách mạng phải rèn luyện ý chí kiên định, phẩm chất kiên cường .
c. Nghệ thuật .
- Kết cấu chặt chẽ, lời thơ tự nhiên, bình dị, gợi hình ảnh và giàu cảm xúc .
- Bản dịch thơ có tác dụng hạn chế hơn nguyên bản .
d. Ý nghĩa:
 a) Đi đường là bài thơ mang ý nghĩa tư tưởng sâu sắc ; từ việc đi đường núi đã gợi ra chân lý đường đời : vượt qua gian lao chồng chất sẽ tới thắng lợi vẻ vang .
 b) Đi đường là bài thơ tứ tuyệt mà hàm súc, kết cấu chặt chẽ, lời thơ tự nhiên, bình dị, gợi hình ảnh và giàu cảm xúc .
Hoạt động 5 : Củng cố - Dặn dò .
x Củng cố :
- Em hãy nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ “ngắm trăng” .
 - Em hãy nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ “đi đường” .
x Dặn dò :
Bài vừa học :
+ Cheùp ghi nhôù vaø hoïc thuoäc.
+ Naém ñöôïc hoaøn caûnh saùng taùc baøi thô.
+ Hoïc thuoäc phaàn phieân aâm vaø dòch thô.
+ Bieát ñöôïc hoaøn caûnh Baùc ngaém traêng.
+ Giaûi thích ñöôïc töïa baøi “Ñi ñöôøng”.
+ Ñoïc dieãn caûm 2 baøi thô 
 *Höôùng daãn HS veà nhaø ñoïc baøi ñoïc theâm SGK trang 40 - 41
Chuẩn bị bài mới :
Tieát tôùi : Caâu caûm thaùn . Chuù yù – 
I/ Tìm caâu caûm thaùn qua caùc ví duï vaø neâu ñaëc ñieåm hình thöùc cuûa caâu caûm thaùn baèng caùch traû lôøi caùc caâu hoûi . II/ Chuaån bò laøm baøi taäp (4 baøi taäp) tröôùc ôû nhaø .
Bài sẽ trả bài : Câu cầu khiến 
v Hướng dẫn tự học :
- Học thuộc lòng hai bài thơ .
- Đọc bản phiên âm, bản dịch nghĩa để nhận xét về một vài điểm khác nhau giữa nguyên tác và bản dịch .
- Tìm đọc một bài thơ chữ Hán của Bác viết về rèn luyện đạo đức cách mạng trong tập “Nhật ký trong tù” .
-HS trả lời theo câu hỏi của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
TIEÁT : 86	 Tieát 86	 
 T V
I/. Mục tiêu:
 - Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán.
 - Biết sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
II/. Kiến thức chuẩn:
Kiến thức :
Đặc điểm hình thức của câu cảm thán .
Chức năng của câu cảm thán .
Kĩ năng :
 - Nhận biết câu cảm thán trong các văn bản .
 - Sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp .
III/. Hướng dẫn - thực hiện:
 HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN	
 HÑ CUÛA HS
NOÄI DUNG
 Hoạt động 1 : Khởi động .
Ổn định lớp .
Kiểm tra bài cũ :
+ Thế nào là câu cầu khiến ? Đặt hai câu cầu khiến có ý nghĩa yêu cầu.
+ Khi nào câu cầu khiến kết thúc bằng dấu chấm ? Khi nào kết thúc bằng dấu chám than ? Đặt câu cầu khiến kết thúc bằng dấu chấm than.
- Giới thiệu bài mới : GV vào bài bằng cách kể cho HS nghe một mẫu chuyện vui trong đó có sử dụng nhiều ncaau cảm thán.
Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức .
Tìm hiểu đặc điểm, hình thức và chức năng.
 - Gọi HS đọc ví dụ 1 a, b – SGK trang 43 và trả lời câu hỏi.
 + Ở những đoạn trích trên thì câu nào là câu cảm thán ?
+ Dựa vào đâu em xác định đó là câu cảm thán ?
+ Câu cảm thán dùng để làm gì ?
+ Khi viết đơn, văn bản hợp đồng hay trình bày kết quả giải một bài toán có thể dùng câu cảm thán hay không ? Vì sao ?
 + Em hiểu thế nào là câu cảm thán ?
Ø GV chốt: 
-Khi viết đơn, biên bản hợp đồng, hay trình bày kết quả một bài giải toán . . . sử dụng ngôn ngữ “duy lý”, ngôn ngữ “lo gíc” nên không thích hợp dùng câu cảm thán .
-Câu cảm thán là câu có những từ ngữ như: Ôi, than ôi, ơi, chao ơi, . Dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói trong ngôn ngữ hàng ngày, trong văn chương và kết thúc câu cảm thán bao giờ cũng bằng dấu chấm than (!).
=> GV gọi HS đọc ghi nhớ
-Lớp báo cáo .
- Hs nghe và trình bày .
- Hs nghe và ghi tựa .
- HS thực hiện yêu cầu.
a. HS dựa vào ví dụ để trả lời.
b. HS dựa vào ví dụ để trả lời.
 - HS dưạ vào SGK để trả lời
- HS dựa vào nội dung bài học để trả lời.
- HS suy luận trả lời.
- HS chú ý lắng nghe.
-HS đọc ghi nhớ 
 I. ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG:
 1. Tìm hiểu ví dụ:
 a. Hỡi ơi Lão Hạc ! à Là câu cảm thán. Vì có dấu chấm cảm, có từ bộc lộ cảm xúc.
 b. Than ôi ! à Là câu cảm thán bộc lộ cảm xúc.
=> có từ ngữ cảm thán, cuối câu có dấu chấm than, đọc diễn cảm .
 2. Ghi nhớ: SGK/44.T2.
— Câu cảm thán là câu có những từ ngữ cảm thán như : ôi, than ôi, hỡi ơi, caho ơi (ôi), trời ơi ; thay, biết bao, xiết bao, biết chừng nào,  dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói (người viết) ; xuất hiện chủ yếu trong ngôn ngữ nói hằng ngày hay ngôn ngữ văn chương .
— Khi viết, câu cảm thán thường kết thúc bằng dấu chấm than . 
Hoạt động 3 : Luyện tập .
Bài tập 1:
 GV yêu cầu HS:
 ­ Đọc và nêu yêu cầu bài tập 1 (SGK).
 ­ Xác định yêu cầu: Xác định câu cảm thán và nói rõ vì sao (đặc điểm, chức năng) .
Ø GV định hướng: 
 ­ Tìm từ cảm thán.
 ­ Xét dấu chấm câu (đặc điểm) 
 ­ Y nghĩa câu (chức năng) 
- GV cho HS nhận xét à GV sửa và chốt lại .
Bài tập 2:
GV yêu cầu HS:
 ­ Đọc và nêu yêu cầu của bài tập 2 trong SGK.
 ­ Xác định yêu cầu của bài tập dựa vào ý nghĩa của câu văn : Phân tích tình cảm, cảm xúc, có phải là câu cảm thán không ? vì sao ? 
Hỏi : Trong các câu a,b,c,d :
+ Có nêu lên tình cảm, cảm xúc không? 
+ Có phải là câu cảm thán không ? 
+ Vì sao ? 
- GV cho HS nhận xét à GV sửa và chốt lại
 Bài tập 3:
 - Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 3 và xác định yêu cầu.
­ Đặt câu có đủ C – V.
­ Câu đó phải bộc lộ tình cảm, cảm xúc:
  Tình cảm của người thân dành cho mình.
‚ Khi nhìn thấy mặt trời mọc.
- GV cho HS nhận xét à GV sửa và chốt lại 
 Bài tập 4:
 - Yêu cầu HS nhắc lại đặc điểm hình thức của:
  Câu nhi vấn.
 ‚ Câu cầu khiến.
 ƒ Câu cảm thán.
-GV hướng dẫn lại hoặc là đưa ra câu hỏi sau đây để cho học sinh ôn lại :
+ Thế nào là câu (nghi vấn, cầu khiến,cảm thán) ? 
+ Đặc điểm của câu (nghi vấn, cầu khiến,cảm thán) có những đặc điểm gì?
+ Hảy nêu chức năng của các câu (nghi vấn, cầu khiến,cảm thán) dùng để làm gì? 
=> Từ đó, các em hãy nắm lại kiến thức của các câu này mà đối chiếu với câu trần thuật sẽ học cho tuần tới .
- HS thực hiện yêu cầu của GV.
- HS lên bảng làm bài tập theo định hướng của GV.
-HS đọc và nêu yêu cầu .
- HS lên bảng làm bài tập theo yêu cầu của GV.
- HS đọc và nêu yêu cầu .
- HS lên bảng làm bài tập theo yêu cầu của GV.
- HS nhắc lại kiến thức cũ và kiến thức vừa học theo yêu cầu của SGK (nhiều em HS) .
II. LUYỆN TẬP :
 Bài tập 1: Tìm câu cảm thán và nêu chức năng :
 a. Than ôi ! Lo thay ! nguy thay ! (
 b. Hỡi ơi . . . ta ơi!
 c. Chao ôi ! . . .
-Đều có từ ngữ cảm thán và dấu chấm than (!) ở cuối câu, đồng thời bộc lộ cảm xúc.
 Bài tập 2: Các câu bộc lộ tình cảm cảm xúc là : 
 a. Bộc lọ lời than thở của người dân dưới chế độ phong kiến.
 b. Lời than thở của người chinh phụ chuân chuyên do chiến tranh gây ra.
 c. Tâm trạng bế tắt của nhà thơ trước cuộc sống (Trước CM tháng Tám).
 d. Sự ân hận của Dế Mèn trước cái chết thảm thương, oan ức của Dế Choắt .
=> Tuy đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc nhưng không có câu nào là câu cảm thán , vì : không có hình thức đặc trưng của câu này .
 Bài tập 3: 
 a. Mẹ ơi ! Tình yêu mẹ dành cho con / thiêng liêng biết bao !
 b. Đẹp thay / cảnh mặt trời buổi sáng bình minh ! 
(V-C = đảo CV)
 Bài tập 4:
 GV nhắc lại kiến thức cũ về:
  Câu nghi vấn.
 ‚ Câu cầu khiến.
 ƒ Câu cảm thán.
Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò .
x Củng cố :
Thông qua hệ thống bài tập.
x Dặn dò :
Bài vừa học :
- Chép ghi nhớ và học thuộc.
- Nắm được đặc điểm, hình thức và chức năng của câu cảm thán.
- Phân biệt được câu cảm thán với kiểu câu khác.
- Xem lại các bài tập.
Chuẩn bị bài mới :
- Chuẩn bị viết bài viết số 5 tập làm văn : Các em xem các đề có trong SGK và chuẩn bị ở nhà trước để đến lớp làm bài viết 2 tiết (Một trong những đề ở mục II.2, trang 36 
– bài “Ôn tập về văn bản thuyết minh).
Bài sẽ trả bài : Không trả bài .
v Hướng dẫn tự học :
 Tìm và chỉ rõ tác dụng của câu cảm thán trong một vài văn bản đã học .
-HS trả lời theo câu hỏi của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
-HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV .
TIEÁT : 87, 88	 Tieát 87,88	 
 TLV	
	BAØI VIEÁT SOÁ 5: 
I/. Mục tiêu:
 Giúp HS tổng kiểm tra kiến và kỹ năng làm bài văn bản thuyết minh.
II/. Kiến thức chuẩn:
Kiến thức :
Các phương pháp thuyết minh .
Yêu cầu cơ bản khi làm bài văn thuyết minh .
Sự phong phú, đa dạng về đối tượng cần giới thiệu trong văn bản thuyết minh .
Kĩ năng :
 - Quan sát đối tượng cần thuyết minh .
 - Lập dàn ý, viết đoạn văn và bài văn thuyết minh .
 - Tái hiện kiến thức để làm bài thuyết minh .
III/. Hướng dẫn - thực hiện:
 Hoạt động 1: GV kiểm tra sĩ số của HS.
 Hoạt động 2: GV ghi đề lên bảng.
	Ở hoạt động này GV viết đề đã chuẩn bị sẵn lên bảng cho HS: Giới thiệu về cây chuối ở quê em .
 Gv gợi ý : 
	* Dàn ý:
	I. Mở bài: (1 điểm).
	Giới thiệu chung:
	II. Thân bài: (8 điểm)	
Các bộ phận của cây chuối 
Các loại chuối : 
Công dụng của cây chuối ...
Phân vùng trồng chuối ...
III. Kết bài: (1 điểm)
 Cây chuối được trồng ở khắp nơi, rất quen thuộc với đời sống con người Việt Nam. Cây chuối góp phần tạo thêm nguồn thu nhập cho nông dân .
 Hoạt động 3 : Quan sát, theo dõi học sinh làm bài và thu bài .
 - Nhắc nhở Hs làm bài phải theo quy trình cụ thể : 5 bước .
 - Chữ viết và chính tả phải chuẩn , viết và chấm câu cho thật chính xác .
 - Bài viết phải có đủ 3 phần à Theo dõi và nhắc nhở Hs làm bài .
 - Thu bài à Kiểm tra số bài .. 
 Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò .
x Củng cố :
 Thông qua .
x Dặn dò :
Soạn bài “Vào nhà ngục Quảng Đông Cảm tác” , cần chú ý :
+ Đọc bài thơ và có thể thuộc bài thơ ở nhà trước .
+ Chuẩn bị và soạn trả lời các câu hỏi trong phần đọc-hiểu văn bản .
Duyeät cuûa BLÑ Tröôøng
Tập Ngãi, ngày ..tháng..năm 2011
Duyeät cuûa Toå tröôûng _____________________________ ____________________________ ____________________________ _____________________________
Traàn Vaên Thaéng