Bi 1 TÔI ĐI HỌC
(Thanh Tịnh)
I. Mục tiêu: Giúp HS :
1. Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “ tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.
2. Rèn luyện kĩ năng đọc, kể và phân tích Tpvh.
3. Có ý thức trân trọng những kỉ niệm đẹp về tuổi học trò, kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học. Qua đó, bồi dưỡng các em lòng mến yêu trường lớp, thầy cô giáo, bạn bè,
II. Chuẩn bị :
* Giáo viên : - Tham khảo tài liệu : SGV, TKBG NV 8
- Một số bài thơ, bài hát viết về những kỉ niệm ở buổi tựu trường đầu tiên .
* Học sinh : - Đọc trước văn bản, tìm hiểu chú thích.
- Trả lời các câu hỏi phần Đọc – Hiểu văn bản.
- Tìm hiểu trước nội dung của phần Ghi nhớ.
Tuaàn 1 Ngaøy soaïn : Tieát 1 Ngaøy daïy: Bài 1 TOÂI ÑI HOÏC (Thanh Tònh) I. Muïc tieâu: Giuùp HS : 1. Caûm nhaän ñöôïc taâm traïng hoài hoäp, caûm giaùc bôõ ngôõ cuûa nhaân vaät “ toâi” ôû buoåi töïu tröôøng ñaàu tieân trong ñôøi. Thaáy ñöôïc ngoøi buùt vaên xuoâi giaøu chaát thô, gôïi dö vò tröõ tình man maùc cuûa Thanh Tònh. 2. Reøn luyeän kó naêng ñoïc, keå vaø phaân tích Tpvh. 3. Coù yù thöùc traân troïng nhöõng kæ nieäm ñeïp veà tuoåi hoïc troø, kæ nieäm veà ngaøy ñaàu tieân ñi hoïc. Qua ñoù, boài döôõng caùc em loøng meán yeâu tröôøng lôùp, thaày coâ giaùo, baïn beø, II. Chuaån bò : * Giaùo vieân : - Tham khaûo taøi lieäu : SGV, TKBG NV 8 - Moät soá baøi thô, baøi haùt vieát veà nhöõng kæ nieäm ôû buoåi töïu tröôøng ñaàu tieân . * Hoïc sinh : - Ñoïc tröôùc vaên baûn, tìm hieåu chuù thích. - Traû lôøi caùc caâu hoûi phaàn Ñoïc – Hieåu vaên baûn. - Tìm hieåu tröôùc noäi dung cuûa phaàn Ghi nhôù. III. Hoạt động dạy học : Oån ñònh lôùp. ( 1’ ) Kieåm tra baøi cuõ ( 4’ ) : Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh. Baøi môùi : Trong cuoäc ñôøi cuûa moãi con ngöôøi, nhöõng kæ nieäm tuoåi hoïc troø thöôøng ñöôïc löu giöõ beàn laâu trong trí nhôù. Ñaëc bieät, caøng ñaùng nhôù hôn laø caùc kæ nieäm, caùc aán töôïng cuûa ngaøy töïu tröôøng ñaàu tieân. Truyeän ngaén Toâi ñi hoïc cuûa nhaø vaên Thanh Tònh dieãn taû caûm xuùc aáy ôû nhaân vaät “toâi”, gieo vaøo loøng ta bao noãi nieàm baâng khuaâng, bao rung ñoäng nheï nhaøng trong saùng. Ñoïc truyeän ngaén naøy, chuùng ta nhö ñöôïc cuøng taùc giaû trôû veà ngaøy ñaàu tieân cuûa tuoåi hoïc troø ñeå soáng laïi “nhöõng kæ nieäm môn man”. TL HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS ND KT 20p HÑ 1 : Hd HS ñoïc, tìm hieåu chung vb : * Hd ñoïc (ñoïc dieãn caûm, gioïng nheï nhaøng, saâu laéng) -> Goïi HS ñoïc -> GV goùp yù caùch ñoïc cuûa HS. -H : Em haõy trình baøy nhöõng hieåu bieát cuûa mình veà nhaø vaên Thanh Tònh vaø keå teân nhöõng taùc phaåm noåi tieáng cuûa oâng ? * Cho HS neâu nhöõng töø ngöõ caùc em chöa roõ nghóa trong vb -> GV giaûi thích. -H: Theå loaïi, boá cuïc cuûa vb ? -H: Nhöõng doøng hoài töôûng treân ñöôïc dieãn taû theo trình töï nhn ? HÑ 1 : Ñoïc, tìm hieåu chung vb : * Nghe, löu yù caùch ñoïc -> Ñoïc vaên baûn. * Phaùt hieän -> Neâu ( hoaëc traû lôøi theo chuù thích (¶)). * Neâu nhöõng töø ngöõ caùc em chöa roõ nghóa trong vb -> Löu yù nghóa. * Vb bieåu caûm, boá cuïc : - Ñ1 : Töø ñaàu ñeán töng böøng roän raõ : Khôi nguoàn noãi nhôù. - Ñ2 : Buoåi mai hoâm aáy treân ngoïn nuùi : Taâm traïng vaø caûm giaùc cuûa nhaân vaät toâi treân ñöôøng cuøng meï töïu tröôøng. - Ñ3 : Tröôùc saân tröôøng trong caùc lôùp : Taâm traïng vaø caûm giaùc cuûa toâi khi ñöùng giöõa saân tröôøng, khi nhìn moïi ngöôøi, caùc baïn. - Ñ4 : Oâng ñoác chuùt naøo heát : Taâm traïng cuûa toâi khi nghe goïi teân mình vaøo lôùp. - Ñ5 : ( Phaàn coøn laïi ) : Taâm traïng cuûa toâi khi ngoài vaøo choã cuûa mình vaø ñoùn nhaän tieát hoïc ñaàu tieân. * Kæ nieäm ñöôïc nhaø vaên dieãn taû theo trình töï thôøi gian cuûa moät buoåi töïu tröôøng. I. Ñoïc, tìm hieåu chung : 1. Ñoïc vaên baûn. Tìm hieåu chuù thích. 15p HÑ 2 : Hd HS phaân tích chi tieát vb. -H: Noãi nhôù buoåi töïu tröôøng cuûa taùc giaû ñöôïc khôi nguoàn töø thôøi ñieåm naøo ? Vì sao ? ( Ñieàu gì ñaõ laøm cho nhaân vaät “toâi” nhôù nhöõng kæ nieäm cuûa buoåi töïu tröôøng ñaàu tieân ? ). -H: Taâm traïng cuûa “toâi” khi nhôù laïi nhöõng kæ nieäm cuõ ntn ? Pha HÑ 2 : Phaân tích. * Phaùt hieän -> Phaùt bieåu keát quaû, lí giaûi lí do ( lí do : Söï lieân töôûng töông ñoàng, töï nhieân giöõa hieän taïi vaø quaù khöù cuûa baûn thaân ) * Taâm traïng, caûm xuùc cuûa “toâi” : nao nöùc, môn man, töng böøng, roän raõ . Ñoù laø nhöõng caûm giaùc trong saùng naûy nôû trong loøng toâi. Nhöõng caûm giaùc, caûm xuùc aáy khoâng maâu thuaãn, traùi ngöôïc nhau maø gaàn guõi, boå sung cho nhau nhaèm dieãn taû moät caùch cuï theå taâm traïng khi nhôù laïi vaø caûm xuùc thöïc cuûa “toâi” khi aáy. Caùc töø laùy ñoù goùp phaàn ruùt ngaén khoaûng caùch thôøi gian giöõa quaù khöù vaø hieän taïi. Chuyeän ñaõ xaûy ra töø bao naêm roài maø nhö môùi vöøa xaûy ra hoâm qua, hoâm kia, II. Đọc hiểu văn bản: 1. Khôi nguoân kæ nieäm : - Thôøi ñieåm, caûnh thieân nhieân, caûnh sinh hoaït gôïi nhôù : + Cuoái thu (ñaàu thaùng 9) – thôøi ñieåm khai tröôøng. + laù ngoaøi ñöôøng ruïng nhieàu vaø treân khoâng coù nhöõng ñaùm maây baøng baïc + Maáy em beù ruït reø cuøng meï ñeán tröôøng. * Taâm traïng, caûm xuùc cuûa “toâi” : nao nöùc, môn man, töng böøng, roän raõ . 4p HÑ 3 : Cuûng coá * Cuûng coá (HS töï traû lôøi caâu hoûi) : Dieãn bieán taâm traïng cuûa “toâi” trong buoåi töïu tröôøng ñaàu tieân ? 4. Daën doø : (1p) - Toùm taét vb. Naém noäi dung baøi giaûng vaø hoïc thuoäc loøng caùc chi tieát tieâu bieåu trong vb. - Tìm hieåu tieáp caùc noäi dung coøn laïi cuûa vb : thaùi ñoä, cöû chæ cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi caùc em beù laàn ñaàu tieân ñi hoïc. Nhöõng ñaëc saéc veà maët ngheä thuaät. - Soaïn baøi “Caáp ñoä khaùi quaùt cuûa nghóa töø ngöõ”. IV. Ruùt kinh nghieäm : ****** Tuaàn 1 Ngaøy soaïn : Tieát 1 Ngày dạy: Bài 1 TOÂI ÑI HOÏC (tieáp theo) (Thanh Tònh) I. Muïc tieâu: Giuùp HS : 1. Caûm nhaän ñöôïc taâm traïng hoài hoäp, caûm giaùc bôõ ngôõ cuûa nhaân vaät “ toâi” ôû buoåi töïu tröôøng ñaàu tieân trong ñôøi. Thaáy ñöôïc ngoøi buùt vaên xuoâi giaøu chaát thô, gôïi dö vò tröõ tình man maùc cuûa Thanh Tònh. 2. Reøn luyeän cho kó naêng ñoïc, keå vaø phaân tích Tpvh. 3. Boài döôõng caùc em loøng meán yeâu tröôøng lôùp, thaày coâ giaùo, baïn beø, II. Chuaån bò : * Giaùo vieân : Tham khaûo taøi lieäu lieân quan. Phöông aùn toå chöùc lôùp : thaûo luaän nhoùm. * Hoïc sinh : Tìm hieåu : Thaùi ñoä, cöû chæ cuûa moïi ngöôøi (oâng ñoác, thaày giaùo ñoùn nhaän hoïc troø môùi, caùc phuï huynh) ñoái vôùi caùc em beù laàn ñaàu tieân ñi hoïc. Nhöõng ñaëc saéc veà ngheä thuaät cuûa taùc phaåm. III. Hoạt động dạy hoc: OÅn ñònh lôùp (1’) Kieåm tra baøi cuõ (4’) : a) Caâu hoûi : Phaân tích taâm traïng, caûm xuùc cuûa “toâi” treân con ñöôøng cuøng meï tôùi tröôøng. Taâm traïng cuûa toâi khi ñöùng ôû saân tröôøng ñeán khi ñi vaøo lôùp ntn ? b) Ñaùp aùn : (1) - Khi “toâi” cuøng meï ñi treân ñöôøng tôùi tröôøng : thaáy con ñöôøng, caûnh vaät voán raát quen thuoäc coù söï thay ñoåi -> thaáy mình trang troïng vaø ñöùng ñaén -> caån thaän, naâng niu maáy quyeån vôû -> luùng tuùng khi mang saùch vôû. (2) - Khi ñöùng ôû saân tröôøng, luùc nghe goïi teân mình vaø phaûi rôøi baøn tay meï ñi vaøo lôùp : ngaïc nhieân vì saân tröôøng daøy ñaëc ngöôøi -> thaáy ngoâi tröôøng vöøa xinh xaén vöøa oai nghieâm khaùc thöôøng -> thaáy mình nhoû beù vaø lo sôï vaån vô -> thaáy mình chô vô -> thaáy quaû tim nhö ngöøng ñaäp -> giaät mình vaø luùng tuùng -> thaáy naëng neà vaø sôï khi phaûi rôøi tay meï -> khoùc nöùc nôû. Baøi môùi : GV neâu caùc noäi dung caàn tìm hieåu cuûa tieát hoïc. TL HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS NOÄI DUNG KT 20, HÑ 2 : Hd HS phaân tích chi tieát vb. (tt) -H: Taâm traïng, caûm xuùc cuûa “toâi” khi cuøng meï treân ñöôøng tôùi tröôøng ntn ? Nhöõng hình aûnh, chi tieát tieåu bieåu naøo noùi leân ñieàu aáy ? * GV nhaän xeùt caùch traû lôøi cuûa HS vaø thuyeát giaûng . -H : Ñeå dieãn taû nhöõng t/ traïng, caûm xuùc aáy, tg ñaõ söû duïng nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät gì ? Taùc duïng cuûa nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät aáy ntn trong vieäc mieâu taû taâm traïng nhaân vaät ? * GV bình theâm phaàn : ngoân ngöõ giaøu chaát thô . -H : Khi “toâi” nhìn ngoâi tröôøng, nhìn moïi ngöôøi ... vaø khi phaûi rôøi tay meï thì dieãn bieán taâm traïng ra sao ? Nhöõng hình aûnh, chi tieát naøo mieâu taû ñieàu aáy ? -H : Khi ñaõ ngoài vaøo choã cuûa mình thì thaùi ñoä, taâm traïng cuûa “toâi” ntn ? HÑ 2 : Phaân tích. * Hoài hoäp, caûm giaùc bôõ ngôõ cuûa “toâi” : + Con ñöôøng, caûnh vaät chung quanh voán raát quen thuoäc nhöng laàn naøy töï nhieân thaáy laï, töï caûm thaáy coù söï thay ñoåi lôùn trong mình. + Caûm thaáy trang troïng, ñöùng ñaén vôùi boä quaàn aùo , vôùi maáy quyeån vôû môùi treân tay. + Caån thaän , naâng niu maáy quyeån vôû, vöøa luùng tuùng vöøa thöû söùc, muoán khaúng ñònh mình khi xin ñöôïc meï caàm caû buùt, thöôùc nhö caùc baïn khaùc. - Söû duïng caùc hình aûnh so saùnh giaøu hình aûnh, giaøu söùc gôïi caûm : Toâi queân theá naøo ñöôïc nhöõng caûm giaùc trong saùng aáy naûy nôû trong loøng toâi nhö maáy caønh hoa töôi mæm cöôøi giöõa baàu trôøi quang ñaõng vaø yù nghó aáy thoaùng qua trong trí toâi nheï nhaøng nhö moät laøn maây löôùt ngang qua treân ngoïn nuùi. ð Dieãn taû chính xaùc taâm traïng cuûa nhaân vaät, laøm cho truyeän theâm man maùc chaát tröõ tình trong treûo, ngöôøi ñoïc caûm nhaän cuï theå, roõ raøng hôn. * Lieät keâ -> Phaân tích : + Tröôùc saân tröôøng laøng Mó Lí daøy ñaëc caû ngöôøi. Ngöôøi naøo aùo quaàn cuõng saïch seõ, göông maët cuõng töôi vui saùng suûa. + Nhöng laàn naøy khaùc. Tröôùc maét toâi tröôøng Mó Lí troâng vöøa xinh xaén vöøa oai nghieâmLoøng toâi ñaâm lo sôï vaãn vô. + Trong luùc oâng ta ñoïc teân töøng ngöôøi, toâi caûm thaáy nhö quaû tim ngöøng ñaäpNghe goïi ñeán teân, toâi töï nhieân giaät mình vaø luùng tuùng. + Toâi baát giaùc quay löng laïi roài duùi ñaàu vaøo loøng meï toâi nöùc nôû khoùc theo. * Phaùt hieän -> Trình baøy. 2. Taâm traïng, caûm giaùc cuûa “toâi” trong ngaøy töïu tröôøng ñaàu tieân : - Khi “toâi” cuøng meï ñi treân ñöôøng tôùi tröôøng : thaáy con ñöôøng, caûnh vaät voán raát quen thuoäc coù söï thay ñoåi -> thaáy mình trang troïng vaø ñöùng ñaén -> caån thaän, naâng niu maáy quyeån vôû -> luùng tuùng khi mang saùch vôû. - Khi ñöùng giöõa saân tröôøng, luùc nghe goïi teân mình vaø phaûi rôøi baøn tay meï ñi vaøo lôùp : ngaïc nhieân vì saân tröôøng daøy ñaëc ngöôøi -> thaáy ngoâi tröôøng vöøa xinh xaén vöøa oai nghieâm khaùc thöôøng -> thaáy mình nhoû beù vaø lo sôï vaån vô -> thaáy mình chô vô -> thaáy quaû tim nhö ngöøng ñaäp -> giaät mình vaø luùng tuùng -> thaáy naëng neà vaø sôï khi phaûi rôøi tay meï -> khoùc nöùc nôû. - Luùc ngoài vaøo choã cuûa mình vaø ñoùn nhaän giôø hoïc ñaàu tieân : caûm thaáy vöøa xa laï vöøa gaàn guõi vôùi moïi vaät, vôùi ngöôøi baïn ngoài beân caïnh -> theøm thuoàng nhìn theo caùnh chim ngoaøi cöûa soå -> töï tin, nghieâm trang böôùc vaøo giôø hoïc ñaàu tieân. 7, -H : Theo em, truyeän ngaén naøy coù nhöõng ñaëc saéc gì veà ngheä thuaät -H (TL nhoùm) : Söùc cuoán huùt cuûa tp naøy ñöôïc taïo neân töø ñaâu ? * Nhaän xeùt caùch traû lôøi cuûa HS -> choát : * Khaùi quaùt -> Trình baøy.Nhöõng ñaëc saéc veà ngheä thuaät : * Söùc cuoán huùt cuûa tp ñöôïc taïo neân töø : + Baûn thaân tình huoáng truyeän (Buoåi töïu tröôøng ñaàu tieân trong ñôøi ñaõ chöùa ñöïng caûm xuùc thieát tha, mang bao kæ nieäm môùi laï, môn man cuûa nhaân vaät “toâi” ) + Tình caûm aám aùp, trìu meán cuûa nhöõng ngöôøi lôùn ñoái vôùi caùc em nhoû laàn ñaàu tieân ñeán tröôøng. + Hình aûnh thieân nhieân, ngoâi tröôøng vaø caùc so saùnh giaøu söùc gôïi caûm cuûa taùc giaû. 3. Nhöõng ñaëc saéc veà ngheä thuaät cuûa taùc phaåm : - Truyeän ñöôïc boá cuïc theo doøng hoài töôûng, caûm nghó cuûa nhaân vaät “toâi”, theo trình töï thôøi gian cuûa moät buoåi töïu tröôøng. - Söï keát hôïp haøi hoaø giöõa keå, mieâu taû vaø boäc loä taâm traïng, caûm xuùc. - Ngoân ngöõ giaøu chaát thô. => Tp ñaäm chaát tröõ tình thieát tha, eâm dòu. 5, HÑ 3 : Höôùng daãn HS toång keát. * Goïi HS (khaù – gioûi ) khaùi quaùt laïi vb. * GV nhaán maïnh nhöõng yù cô baûn. HÑ 3 : Toång keát. * Khaùi quaùt noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa vb. -Nghe, ghi cheùp. III. Toång keát. Trong cuoäc ñôøi moãi con ngöôøi, kæ nieäm trong saùng cuûa tuoåi hoïc troø, nhaát laø buoåi töïu tröôøng ñaàu tieân, thöôøng ñöôïc ghi nhôù maõi. Thanh Tònh ñaõ dieãn taû doøng caûm nghó naøy baèng ngheä thuaät töï söï xen mieâu taû vaø bieåu caûm, vôùi nhöõng rung ñoäng tinh teá qua truyeän ngaén Toâi ñi hoïc. 7, HÑ 4 : Hd HS luyeän taäp. -Bt 2 : Vieát baøi vaên ngaén ghi laïi aán töôïng cuûa em trong buoåi ñeán tröôøng khai giaûng laàn ñaàu tieân . * GV choïn moät soá baøi ñeå ñoïc vaø goùp yù taïi lôùp. HÑ 4 : Luyeän taäp. - Laøm baøi taäp -> Noäp laïi cho GV. IV. Luyeän taäp. 4 . Daën doø.( 1,) - Naém nhöõng neùt cô baûn veà nhaø vaên Thanh Tònh. - Naém nhöõng ñôn vò kieán thöùc cuûa baøi hoïc vaø laøm baøi taäp 1. - Đọc soạn bài: + Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ + Tính thống nhất về chủ đề văn bản IV. Ruùt kinh nghieäm :
Tài liệu đính kèm: