Bài 1 - Tiết 1: VĂN BẢN: TÔI ĐI HỌC.
Thanh Tịnh.
A. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp học sinh cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơcủa t/g Thanh Tịnh.
Kĩ năng: Rèn kỹ năng đọc, tìm hiểu bố cục văn bản.
Giáo dục: Tình yêu trường, yêu lớp.
2. Trọng tâm: Hđ 2.
3. Tích hợp: VB “Cổng trường mở ra”
Cấp độ khái quát nghĩa từ ngữ
B. Chuẩn bị:
G.V: Giáo án + Bảng phụ.
H.S :CB, Soạn bài.
C. Tiến trình tổ chức các hđ D-H:
Gi¶ng: 25/8/2008 Bµi 1 - TiÕt 1: v¨n b¶n: t«I ®I häc. Thanh TÞnh. A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh c¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “T«i” trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn. ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬cña t/g Thanh TÞnh. KÜ n¨ng: RÌn kü n¨ng ®äc, t×m hiÓu bè côc v¨n b¶n. Gi¸o dôc: T×nh yªu trêng, yªu líp. 2. Träng t©m: H® 2. 3. TÝch hîp: VB “Cæng trêng më ra” CÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa tõ ng÷ B. ChuÈn bÞ: G.V: Gi¸o ¸n + B¶ng phô. H.S :CB, So¹n bµi. C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c h® D-H: Néi dung h® Tg Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H® cña hs *H®1: Khëi ®éng: - KiÓm tra bµi cò: - Giíi thiÖu bµi míi: *H®2: §äc, hiÓu v¨n b¶n: I. §äc, t×m hiÓu chó thÝch: 1. §äc: 2. Chó thÝch: a. T/g: b. T/p: In trong tËp “Quª mÑ” xuÊt b¶n n¨m 1941. c. Tõ khã: 3. Bè côc: 3 phÇn: - P1: -> “ngän nói”. - P2: -> “c¶ ngµy n÷a”. - P3: -> Cßn l¹i. II. §äc,hiÓu v¨n b¶n: 1. T©m tr¹ng trªn ®êng tíi trêng: - NghÖ thuËt so s¸nh. - T©m tr¹ng n¸o nøc rén r·. * LuyÖn tËp: H§4: Cñng cè, dÆn dß: 5 20 15 3 2 - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs. - ? ë líp 7 c¸c em ®· ®îc häc VB nµo nãi vÒ c¶m xóc cña hs nh©n ngµy khai trêng? Mçi chóng ta ai còng cã nh÷ng kû niÖm s©u s¾cvÒ buæi ®Çu tiªn ®Õn trêng - Híng dÉn ®äc: Giäng chËm,s©u l¾ng thÓ hiÖn c¶m xóc t©m tr¹ng cña nh©n vËt. - §äc mÉu mét ®o¹n. - Giíi thiÖu s¬ lîc ®«I nÐt vÒ t¸c gi¶. ? Nªu xuÊt xø cña tp? GV ®äc tõ ®Çu-> “ngän nói”. ? T×m tõ ®ång nghÜa víi tõ “Tùu trêng”? - Khai gi¶ng, khai trêng - “¤ng ®èc” ë ®©y chØ ai? ? Qua phÇn ®äc v¨n b¶n em thÊy truyÖn ng¾n cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Nhan vËt nµo lµ chÝnh? ?...TruyÖn ®îc t/g kÓ theo tr×nh tù ko gian nµo? T©m tr¹ng tõ nhµ ®Õn trêng. ë s©n trêng. - Trong líp häc. ? T¬ng øng víi ttr×nh tù Êy lµ c¸c ®o¹n v¨n b¶n nµo? * BTTN: T/g viÕt dßng håi tëng cña m×nh b»ng nh÷ng ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo? A. BiÓu c¶m. C. Miªu t¶. B. Tù sù. D. C¶ A, B, C. ? Trong VB T/g håi tëng l¹i kØ niÖm buæi ®Çu ®I häc tõ nh÷ng sù vËt, sù viÖc nµo? g¾n víi t/g, ko gian nµo ? ? T¹i sao T/g l¹i chän con ®êng mµ ko ph¶I lµ sv kh¸c? GV: Gi¶ng b×nh. ? Em h·y t×m nh÷ng h×nh ¶nh chi tiÕtbéc lé c¶m xóc cña nh©n vËt t«I khi cïng mÑ tíi trêng? ? §Ó diÔn t¶ c¶m xóc cña m×nh T/g ®· sö dông NT g×? T/d? GV: Gi¶ng b×nh. ? Em thÝch c©u v¨n so s¸nh nµo nhÊt? V× sao? ? Tõ nhöng chi tiÕt béc lé c¶m xócem thÊy nv “T«I” cã t©m tr¹ng ntn? GV: TÝch hîp phÇn TV. ?Nh©n vËt “T«I” h«m nay cã c¸I nh×n ntn vÒ con ®êng quen thuéc? ? T¹i sao T?g tù nhiªn thÊy l¹? GV: Gi¶ng b×nh. ? Nh vËy sù viÖc ®I häc cã ý nghÜa ntn ®v chÝnh nv “T«I”? ? C¸c em thö nãi vÒ t©m tr¹ng cña m×nh trong ngµy ®Çu tiªn ®îc ®Õn trêng? ? Theo dâi ë phÇn nµy, em cã suy nghÜ g× vÒ hµnh ®éng “gh× chÆt 2 quyÓn vë”, “xãc lªn, n¾m l¹i cÈn then, muèn mÑ ®a bót cho m×nh cÇm” cña nv “T«I”? ? Qua ®o¹n 1 võa t×m hiÓu em cã nhËn xÐt g× vÒ ngßi bótgiäng v¨n cña T/g? GV: Gi¶ng b×nh. §a BTTN b¶ng phô. ? Nªu gi¸ trÞ nd +nt cña ®o¹n 1? - So¹n tiÕp phÇn cßn l¹i cña VB. Tr¶ lêi Nghe, ghi. Nghe. §äc tiÕp. Tr¶ lêi Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Nghe y/c. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Nghe, ghi Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Quan s¸t. Lµm bt. Tr¶ lêi. Ghi y/c. Ngµy gi¶ng: 26/8/08 Bµi 1 - TiÕt 2: v¨n b¶n: t«I ®I häc. Thanh TÞnh. A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. KiÕn thøc: TiÕp tôc cho häc sinh c¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “T«I” trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn. ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«I giµu chÊt th¬cña t/g Thanh TÞnh. KÜ n¨ng: RÌn kü n¨ng ®äc, ph¸t hiÖn chi tiÕt,t×m hiÓu v¨n b¶n. Gi¸o dôc: T×nh yªu trêng, yªu líp. 2. Träng t©m: H® 2 (môc 2,3). 3. TÝch hîp: VB “Cæng trêng më ra” CÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa tõ ng÷ B. ChuÈn bÞ: G.V: Gi¸o ¸n + B¶ng phô. H.S : Häc bµi cò + So¹n bµi. C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c h® D-H: Néi dung h® Tg Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H® cña hs *H®1: Khëi ®éng: - KiÓm tra bµi cò: - Giíi thiÖu bµi míi: *H®2: §äc, hiÓu v¨n b¶n: ll. §äc, hiÓu v¨n b¶n: 2. T©m tr¹ng cña nv “T«i” lóc ë s©n trêng: * Khi ®øng tríc s©n trêng: * Khi nghe tiÕng trèng trêng: - Ch¬ v¬ vông vÒ lóng tóng. * Khi nghe thÇy gäi vµo líp: - Qu¶ tim ngõng ®Ëp. - Quªn c¶ mÑ ®øng sau. - GiËt m×nh lóng tóng. => T©m tr¹ng håi hép bì ngì lo sî. 3. T©m tr¹ng nv “T«i” khi ë trong líp: - Mïi h¬ng x«ng lªn, they lµ l¹ => C¶m gi¸c trëng thµnh trong nhËn thøc. H§3: Tæng kÕt, ghi nhí: NT: ND: * LuyÖn tËp: H§4: Cñng cè, dÆn dß: 5 25 15 8 5 2 - Em h·y ph©n tÝch t©m tr¹ng cña nh©n vËt “T«i” khi tõ nhµ ®Õn trêng? - GV giíi thiÖu trùc tiÕp. ? Em h·y nh¾c l¹i néi dung phÇn 2? ? Tríc ngµy tùu trêng nh©n vËt “T«i” cã c¶m nhËn g× vÒ c¶nh s©n trêng? - GV ®a c©u tr¶ lêi lªn m¸y chiÕu. - Gi¶ng b×nh. _ Cho hs quan s¸t c¶nh s©n trêng tríc vµ sau ngµy khai trêng trªn m¸y chiÕu. ? c¶m nhËn cña nv “T«i” VÒ quang c¶nh trícvµ sau ngµy tùu trêng cã g× thay ®æi? - §äc “tríc m¾tHoµ Êp” ? T/g sö dông biÖn ph¸p tu tõ g× trong c©u v¨n? ? T/g so s¸nh ntn? Theo em h/¶ so s¸nh trªn cã g× ®Æc s¾c? B×nh gi¶ng. ? Khi tiÕng trèng trêng ®Çu tiªnnv “T«i” cã t©m tr¹ng ntn? ? T×m nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ t©m tr¹ng? GV b×nh. §äc ®2 cña vb. ? khi nghe thÇy gäi vµo líp, t©m tr¹ng nv “T«i” cã nh÷ng c¶m gi¸c nµo? ? Nh÷ng c¶m gi¸c vµ h® ®ã gióp em hiÓu thªm ®îc g× vÒ t©m tr¹ng nv? B×nh. ? Em nghÜ g× vÒ tiÕng khãc cña c¸c cËu häc trß bÐ nhá khi xÕp hµng? GV: TÝch hîp phÇn TV. ? nªu nd phÇn 3? ? Khi xÕp hµng vµo líp nv “T«i” cã c¶m nhËn g×? V× sao? NhËn ®îc sù ®éc lËp. Bíc vµo t/g cña riªng m×nh. ? Nh©n vËt “T«i” c¶m nhËn ®îc nh÷ng g×? ? Nh¾c l¹i c¸c ph¬ng thøc biÓu ®¹t ®îc sö dông trong v¨n b¶n? Ph¬ng thøc nµo gãp phÇn lµm nªn søc truyÒn c¶m nhÑ nhµng cña vb? ? T?g sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ nµo? ? Tõ nh÷ng ®Æc s¾c vÒ nt ®· thÓ hiÖn râ nd g×? ? ngoµi truyÖn ng¾n “T«i ®i häc”em cã thuéc bµi th¬, bµi h¸t nµo còng nãi vÒ t©m tr¹ng cña trÎ th¬ ngµy ®Çu ®Õn trêng? ? T×m nÐt t¬ng ®ång víi vb trªn/ - HÖ thèng l¹i nd 2tiÕt häc. - Häc thuéc ghi nhí + nd ph©n tÝch,luyÖn tËp. - ChuÈn bÞ bµi “CÊp ®é kh¸I qu¸t cña nghÜa tõ ng÷”. Tr¶ lêi Nghe, ghi. Nghe. §äc tiÕp. Tr¶ lêi Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Nghe y/c. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Nghe, ghi Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Nghe. Ghi y/c. Ngµy gi¶ng: 29/8/08 Bµi 3 - TiÕt 3: cÊp ®é kh¸I qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. KiÕn thøc: HS hiÓu râ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ vÒ cÊp ®é kh¸I qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. KÜ n¨ng: LuyÖn t duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸I chung vµ c¸i riªng. Gi¸o dôc: T×nh yªu trêng, yªu líp. 2. Träng t©m: H® 2. 3. TÝch hîp: VB “T«i ®i häc” TLV: TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n. B. ChuÈn bÞ: G.V: Gi¸o ¸n + B¶ng phô vµ mét sè d¹ng bµi tËp më réng. H.S : §äc vµ nghiªn cøu tríc bµi. C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c h® D-H: Néi dung h® Tg Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H® cña hs *H®1: Khëi ®éng: - KiÓm tra bµi cò: - Giíi thiÖu bµi míi: *H®2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi. I. Bµi häc: - Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp. a. VÝ dô: b. NhËn xÐt: - NghÜa réng: Ph¹m vi nghÜa cña nã bao hµm ph¹m vi nghÜa cña tõ kh¸c. - NghÜa hÑp (Ýt kh¸i qu¸t h¬n): Ph¹m vi nghÜa cña tõ ®ã ®îc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mét tõ kh¸c. - Mét tõ ng÷ cã nghÜa réng h¬n ®ång thêi cã thÓ cã nghÜa hÑp h¬n c¸c tõ kh¸c. c. Ghi nhí. Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp. 1. BT1. 2. BT 2. a. ChÊt ®èt. b. N. thuËt. c. Thøc ¨n. d. Nh×n. e. §¸nh. 3. BT3. a. Xe cé: xe m¸y, xe ®¹p b. Kim lo¹i: Fe, Cu 4.BT4. a.Thuèc lµ«. b. Thñ quü. c. Bót ®iÖn. d. Hoa tai. Ho¹t ®éng 4: cñng cè, dÆn dß. 5 15 20 5 - Giê tríc c« ®· giíi thiÖu s¬ qua vÒ tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp. §Ó hiÓu - GV ®a s¬ ®å trªn b¶ng phô: §V Thó Chim C¸ Voi, h¬u tu hó, s¸o c¸ r« ? C¸c em cã hiÓu nh÷ng tõ trong s¬ ®å, h·y diÔn gi¶i néi dung b»ng lêi? ? H·y bæ sung thªm tªn cña nh÷ng con vËt thuéc c¸c lo¹i trªn? ? NghÜa cña tõ ®éng vËt réng h¬n hay hÑp h¬n c¸c tõ chim, thó, c¸? V× sao? ? Khi nµo mét tõ ng÷ ®îc coi lµ cã nghÜa réng? ? NghÜa tõ thó réng h¬n hay hÑp h¬n cña tõ: Voi, h¬u? V× sao? ? NghÜa cña c¸c tõ tu hó, s¸o rang h¬n hay hÑp h¬n nghÜa cña tõ chim? V× sao? ? Khi nµo mét tõ ng÷ ®îc coi lµ cã nghÜa hÑp? ? NghÜa cña c¸c tõ: Thó, chim, c¸ réng h¬n nghÜa cña nh÷ng tõ nµo? Vµ hÑp h¬n nghÜa cña nh÷ng tõ nµo? ? Tõ ®ã em rót ra ®îc nhËn xÐt g×? ? Cho vÝ dô mét tõ võa cã nghÜa réng võa cã nghÜa hÑp? - GV nhËn xÐt më réng. ? Qua t×m hiÓu chóng ta thÊem hiÓu thÕ nµo lµ tõ cã nghÜa réng, tõ cã nghÜa hÑp? TÝch hîp víi “TÝnh tn vÒ chñ ®Ò cña vb”. Híng dÉn hs lµm bt theo nhãm. ? Tõ “ChÊt ®èt”lµ tõ cã nghÜa réng hay hÑp? TÝch hîp víi “Trêng tõ vùng”. ? BT y/c t×m nghÜa réng hay hÑp? Y/c hs lµm phÇn a, b. - T/c trß ch¬i: §äc d·y tõ, t×m tõ ®óng, ph¸t hiÖn tõ sai. - LÊy 3 hs tham dù, 1 hs lµm th ký. - §äc d·y tõ hs nµo cã tÝn hiÖu tr¶ lêi tríc th× xung phong. - Ngßai nghÜa réng vµ hÑp tõ cßn cã nh÷ng nghÜa kh¸c: ®en, bãng - Häc thuéc bµi vµ lµm bµi tËp sè 5. - ChuÈn bÞ “tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n”. - Nghe. - Quan s¸t. - §V ®îc chia lµm c¸c lo¹i: Chim, thó - TL: Réng h¬n v× ph¹m vi cña tõ ®éng vËt réng h¬n. - TL: réng h¬n. - TL: HÑp h¬n. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. H® nhãm. Tr¶ lêi. Tr¶ lêi. Ch¬i trß ch¬i. Nghe. Ghi y/c. Ngµy gi¶ng: 29/8/08 Bµi 1 - TiÕt 4: tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. KiÕn thøc: HS hiÓu vÒ chñ dÒ cña v¨n b¶n, tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n. KÜ n¨ng: BiÕt viÕt mét v¨n b¶n ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò, biÕt x¸c ®Þnh vµ duy tr× ®èi tîng tr×nh bµy, lùa chän s¾p xÕp c¸c phÇn sao cho v¨n b¶n tËp trung nªu bËt ý kiÕn, c¶m xóc cña m×nh. 2. Träng t©m: H® 3. 3. TÝch hîp: VB “T«i ®i häc” TV: CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. B. ChuÈn bÞ: G.V: HÖ thèng v¨n b¶n mÉu + m¸y chiÕu. H.S: Tr¶ lêi c©u hái trong SGK, n¾m ®îc néi dung v¨n b¶n “t«i ®i häc”. C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c h® D-H: Néi dung h® Tg Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H® cña hs *H®1: Khëi ®éng: - KiÓm tra bµi cò: - Giíi thiÖu bµi míi: *H®2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi. I. Bµi häc: 1. Chñ ®Ò cña v¨n b¶n. a. VÝ dô: VB t«i ®i häc. b. NhËn xÐt: - Chñ ®Ò: Nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c vÒ ngµy ®Çu tiªn ®i häc. c. Ghi nhí. 2. TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n. a. VD: VB “T«i ®i häc” b. NhËn xÐt: - Nhan ®Ò gióp ta hiÓu ®óng néi dung. - Tõ ng÷ c©u cã néi dung híng vµo chñ ®Ò. c. Ghi nhí 2.3: Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp. 1. BT1. a. ViÕt vÒ c©y cä vïng s« ... h·y nªu mét sè trêng hîp cÇn viÕt v¨n b¶n têng tr×nh trong qua tr×nh sinh ho¹t vµ häc tËp ë trêng? - GV bæ sung: + VD1: Têng tr×nh vÒ vô tai n¹n xe m¸y xÈy ra chiÒu qua mµ em ®· ®îc chøng kiÕn khi c¶ ngêi g©y ra lÉn n¹n nh©n ®Òu bÞ th¬ng nÆng. + VD 2: Têng tr×nh vÒ viÖc em bæ häc ®i ch¬i. - Gäi HS ®äc 4 t×nh huèng trong SGK H. Trong 4 t×nh huèng ®ã, t×nh huèng nµo cã thÓ cÇn vµ ph¶i viÕt têng tr×nh v× sao? - GV kh¸i qu¸t: §Ó x¸c ®Þnh t×nh huèng nµo ph¶i viÕt têng tr×nh cÇn chó ý: Sù viÖc x¶y ra cha, cÊp trªn ®· cvã c¬ së hiÓu ®îc ®óng b¶n chÊt sù viÖc cha, môc ®Ých cña têng tr×nh lµ g× cha. H. Trong c¸c t×nh huèng têng tr×nh ®ã ai ph¶i viÕt? ViÕt cho ai? H. Mét v¨n b¶n têng tr×nh gåm c¸c phÇn nh thÕ nµo? H. Néi dung thÓ thøc cña tõng phÇn? - Gäi HS ®äc ghi nhí - GV nªu mét sè lu ý trong SGK H. Trong c¸c t×nh huèng sau, t×nh huèng nµo cÇn ph¶i viÕt têng tr×nh? A, ¤ng em bÞ ng· khi lªn g¸c B, B¹n Nam bá häc ®i chíi ®iÖn tö C, S¸ng qua tæ 3 kh«ng trùc nhËt D, Tæng kÕt buæi ngo¹i kho¸ v¨n häc E, Em bÞ èm kh«ng häc ®îc H. Ai viÕt têng tr×nh, viÕt cho ai? - GV hÖ thèng l¹i bµi häc - Häc kÜ bµi, lµm bµi tËp: ViÕt mét v¨n b¶n têng tr×nh víi néi dung tù chän. - Giê sau: Tæng kÕt phÇn v¨n. - §äc - Ngêi viÕt têng tr×nh lµ ngêi cã liªn quan ®Õn vô viÖc - lµ hai HS + V¨n b¶n 1: Lµ ngêi g©y ra vô viÖc + V¨n b¶n 2: lµ n¹n nh©n cña vô viÖc - Ngêi nhËn têng tr×nh lµ c« gi¸o bé m«n vµ thÇy gi¸o hiÖu trëng. - lµ nh÷ng ngêi cã thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm nhËn biÕt vµ gi¶i quyÕt vô viÖc. + V¨n b¶n 1: Tr×nh bµy møc ®é tr¸ch nhiÖm cña ngêi têng tr×nh trong sù viÖc xÈy ra g©y hËu qu¶ cÇn ph¶i xem xÐt (viÖc nép bµi chËm) + V¨n b¶n 2: Tr×nh bµy thiÖt h¹i cña ngêi têng tr×nh trong sù viÖc xÈy ra (viÖc mÊt xe ®¹p) - Th¸i ®é khiªm tèn, trung thùc, kh¸ch quan - Kh¸i qu¸t theo ghi nhí SGK - Nªu vÝ dô cô thÓ - §äc - X¸c ®Þnh + Trêng hîp a: Líp trëng viÕt cho GVCN + Trêng hîp b: HS viÕt, viÕt cho GVBM + Trêng hîp d: CHñ gia ®×nh viÕt, viÕt cho c¬ quan c«ng an - Xem SGK vÒ c¸c v¨n b¶n têng tr×nh. - Nªu theo SGK - §äc ghi nhí - X¸c ®Þnh t×nh huèng B,C - X¸c ®Þnh c¸c trêng hîp. - Nghe. - Ghi y/c. Ngµy dËy: /5/2008. TiÕt 129 Tæng kÕt phÇn v¨n (TiÕp) I. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1.Qua giê gióp häc sinh: * KiÕn thøc: Gióp HS cñng cè, hÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn ®· häc ë líp 8 nh»m gióp HS n¾m ch¾c h¬n ®Æc trng thÓ lo¹i vµ nÐt ®éc ®¸o cña néi dung, nghÖ thuËt cña mçi v¨n b¶n nghÞ luËn. * KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. * Gi¸o dôc: Gi¸o dôc ý thøc «n tËp tèt. 2. TÝch hîp: Víi tËp lµm v¨n nghÞ luËn. 3. Träng t©m: V¨n b¶n nghÞ luËn. II. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Bµi so¹n, b¶ng phô. 2. Häc sinh: Xem bµi tríc ë nhµ. III. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng Néi dung ho¹t ®éng TG Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H® cña hs * Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng 1. KiÓm tra bµi cò: 2. Giíi thiÖu bµi míi: * Ho¹t ®éng 2+3: ¤n t©p 3. V¨n b¶n nghÞ luËn a, C¸c v¨n b¶n nghÞ luËn b, Kh¸i niÖm vÒ v¨n b¶n nghÞ luËn: - Lµ v¨n b¶n dïng mét hÖ thèng lÝ lÏ vµ dÉn chøng ®Ó thuyÕt phôc ngêi ®äc, ngêi nghe vÒ mét t tëng, quan ®iÓm nµo ®ã. c, So s¸nh v¨n b¶n nghÞ luËn trung ®¹i vµ v¨n b¶n nghÞ luËn hiÖn ®¹i Nl trung ®¹i NL hiÖn ®¹i - V¨n, sö, triÕt bÊt ph©n - Khu«n vµo nh÷ng thÓ loaÞ riªng: ChiÕu, hÞch, c¸o, tÊu víi kÕt cÊu, bè côc riªng. - In ®Ëm thÕ giíi quan cña ngêi trung ®¹i nh: T tëng mÖnh trêi; ®¹o thÇn - chñ; t©m lÝ sïng cæ. - Dïng nhiÒu ®iÓn tÝch ®iÓn cè, h×nh ¶nh íc lÖ, c©u v¨n biÒn ngÉu nhÞp nhµng. - Sö dông nh÷ng thÓ lo¹i v¨n xu«i hiÖn ®¹i: TiÓu thuyÕt luËn ®Ò, phãng sù - chÝnh luËn, tuyªn ng«n. - C¸ch viÕt gi¶n dÞ, c©u v¨n gÇn lêi nãi thêng, gÇn víi ®êi sèng thùc, h×nh ¶nh cô thÓ, chÝnh x¸c. d, §Æc ®iÓm næi bËt cña v¨n b¶n nghÞ luËn - Cã lÝ: Cã luËn ®iÓm x¸c ®¸ng, lËp luËn chÆt chÏ -> ®ã lµ yÕu tè chñ chèt - Cã t×nh: Cã t×nh c¶m, c¶m xóc (cã nhiÖt huyÕt, niÒm tin) tin vµo lÏ ph¶i, vµo vÊn ®Ò, luËn ®iÓm -> yÕu tè quan träng - Cã chøng cø: Cã sù thËt hiÓn nhiªn ®Ó kh¼ng ®Þnh luËn ®iÓm. -> 3 yÕu tè nµy ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ. e, So s¸nh 3 v¨n b¶n nghÞ luËn * Gièng nhau: - Bao trïm mét tinh thÇn d©n téc s©u s¾c: ý thøc ®éc lËp d©n téc, lßng yªu níc. - VBNL trung ®¹i: KÕt hîp 3 yÕu tè lÝ, t×nh, chøng cø * Kh¸c nhau: - ë "ChiÕu dêi ®«": ý chÝ tù cêng cña quèc gia ®ang lín m¹nh. - ë "HÞch tíng sÜ": Tinh thÇn quyÕt t©m ®¸nh th¾ng giÆc Nguyªn thÓ hiÖn hµo khÝ §«ng A - ë "Níc §¹i ViÖt ta": ý thøc tù hµo vÒ níc §¹i ViÖt ®éc lËp. - Kh¸c nhau ë thÓ lo¹i cô thÓ: chiÕu, hÞch, c¸o. g, VBNL cã tÝnh chÊt nh mét b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp: S«ng nói níc Nam; B×nh Ng« §¹i c¸o - "B×nh Ng« §¹i c¸o" coi lµ mét b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp khi ®ã v×: Bµi c¸o ®· kh¼ng ®Þnh døt kh¸ot r»ng: VN lµ mét níc ®éc lËp, ®ã lµ mét ch©n lÝ tù nhiªn. §ã lµ lêi tuyªn bè vÒ nÒn ®éc lËp cña d©n téc. - §iÓm míi vÒ ý thøc ®éc lËp d©n téc trong "B×nh Ng« §¹i c¸o": + ë "S«ng nói níc Nam": §éc lËp d©n téc ®îc x¸c ®Þnh ë hai ph¬ng diÖn: L·nh thæ, chñ quyÒn. + ë "B×nh Ng« §¹i c¸o'': ý thøc d©n téc ph¸t triÓn cao h¬n, s©u s¾c vµ toµn diÖn h¬n: yÕu tè x¸c ®Þnh ®éc lËp d©n téc: l·nh thæ, chñ quyÒn, nÒn v¨n hiÕn l©u ®êi, lµ phong tôc t©pî qu¸n riªng, truyÒn thèng lÞch sö anh hïng. * Ho¹t ®éng 4: Cñng cè - DÆn dß 5 39 1 H. Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ th¬ míi? Ph©n tÝch mét ®o¹n th¬, mét khæ th¬ mµ em thÝch trong c¸c t¸c phÈm th¬ ®· häc. - Tæng kÕt phÇn v¨n - Treo l¹i b¶ng hÖ thèng «n tËp vÒ t¸c phÈm nghÞ luËn H. Nh÷ng v¨n b¶n nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn trung ®¹i? NghÞ luËn hiÖn ®¹i? NghÞ luËn trung ®¹i cã c¸c thÓ v¨n nghÞ luËn nµo? - Bæ sung: C¸c v¨n b¶n trong SGK ®Òu lµ v¨n b¶n dÞch tõ nguyªn t¸c lµ H¸n ng÷ vµ Ph¸p ng÷. HÇu hÕt nh÷ng v¨n b¶n nghÞ luËn ®ã ®Òu mang tÝnh chÊt lµ nh÷ng ¸ng v¨n chÝnh luËn g¾n liÒn víi lÞch sö d©n téc mang ý nghÜa lÞch sö s©u s¾c. H. Em cho biÕt thÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? H. C¸c v¨n b¶n nghÞ luËn trung ®¹i cã nÐt kh¸c biÖt næi bËt g× so víi v¨n b¶n nghÞ luËn hiÖn ®¹i? - GV lÊy vÝ dô: + T tëng mÖnh trêi trong "ChiÕu dêi ®«". + §¹o thÇn - chñ trong "HÞch tíng sÜ". + T tëng nh©n nghÜa "B×nh Ng« §¹i c¸o" + T tëng sïng sæ: Noi theo tiÒn nh©n, t×m khu«n mÉu ë thêi ®· qua. - GV nªu vÊn ®Ò: C¸c v¨n b¶n nghÞ luËn kÓ trªn ®Òu ®îc viÕt cã lÝ, cã t×nh, cã chøng cø nªn ®Òu cã søc thuyÕt phôc. H. Em hiÓu thÕ nµo lµ lÝ, t×nh, chøng cø? - GV bæ sung: VÒ yÕu tè cã t×nh: c¶m xóc t×nh c¶m cña t¸c gi¶ kh«ng ph¶i bao giê còng béc lé râ b»ng lêi v¨n tr÷ t×nh vµ c©u c¶m th¸n nhng bao giê còng göi g¾m mét th¸i ®é, mét niÒm tin, mét kh¸t väng tha thiÕt. H. Qua c¸c VBNL em h·y ch÷ng minh vÊn ®Ò nªu trªn? - GV kh¸i qu¸t l¹i - Chøng minh: + "ChiÕu dêi ®«" - LÝ: Dêi ®« ®Ó më mang ph¸t triÓn ®Êt níc v× ®« cò kh«ng cßn phï hîp. - T×nh: T×nh c¶m th¬ng d©n, v× h¹nh phóc cña nh©n d©n, v× sù nghiÖp cña ®Êt níc, th¸i ®é tr©n träng ch©n thµnh ®èi víi bÒ t«i. - Chøng cø: Nh÷ng lÇn dêi ®« trong sö s¸ch Trung Quèc; VÒ kinh ®« Hoa L; VÒ thµnh §¹i La. + "ThuÕ m¸u": - LÝ: Bãc trÇn b¶n chÊt gi¶ nh©n gi¶ nghÜa, hµnh ®éng tµn ¸c cña chÝnh quyÒn thùc d©n víi ngêi d©n thuéc ®Þa b»ng 3 phÇn cña v¨n b¶n . - T×nh: T×nh c¶m yªu th¬ng nh÷ng ngêi d©n v« téi, c¨m phÉn CNTD. - Chøng cø: DÉn sù viÖc cô thÓ, con sè chÝnh x¸c. H. Em h·y so s¸nh nÐt gièng nhau vµ kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ näi dung t tëng vµ h×nh thøc thÓ lo¹i cña c¸c v¨n b¶n "ChiÕu dêi ®«", "HÞch tíng sÜ" vµ "Níc §¹i ViÖt ta"? - GV kh¸i qu¸t H. V× sao t¸c phÈm "B×nh Ng« §¹i c¸o ®îc coi lµ b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp cña d©n téc ViÖt Nam khi ®ã? H. So víi "S«ng nói níc Nam" ë "B×nh Ng« §¹i c¸o" ý thøc vÒ ®éc lËp d©n téc thÓ hiÖn ®iÓm g× míi? - GV kh¸i qu¸t - GV kh¸i qu¸t l¹i - Häc «n kÜ, «n tËp tiÕp (bµi 34, SGK) - Tr¶ lêi - X¸c ®Þnh - Nghe - Nªu - So s¸nh - Nghe - Nghe - Nªu - Nghe - So s¸nh - Nªu - TL - Ghi y/c. Ngµy dËy: /5/2008 TiÕt 130 Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n I. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1.Qua giê gióp häc sinh: * KiÕn thøc: Gióp HS cñng cè l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n ®· häc ë häc sinh; gióp HS nhËn ra nh÷ng thiÕu sãt khi lµm bµi vµ nh÷ng kiÕn thøc cÇn bæ sung vÒ c¸c t¸c phÈm v¨n häc. * KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng kÜ n¨ng tr×nh bµy mét vÊn ®Ò vÒ t¸c phÈm v¨n häc. * Gi¸o dôc: Gi¸o dôc ý thøc phª b×nh vµ tù phª b×nh. 2. TÝch hîp: Víi tËp lµm v¨n nghÞ luËn chøng minh, víi «n tËp tiÕng ViÖt. 3. Träng t©m: Söa lçi cho HS. II. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: ChÊm bµi, ®¸p ¸n, b¶ng phô. 2. Häc sinh: ¤n tËp. III. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng Néi dung ho¹t ®éng TG H® cña gi¸o viªn H® cña hs * Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng 1. KiÓm tra bµi cò: 2. Giíi thiÖu bµi míi: * Ho¹t ®éng 2: Ch÷a bµi I. §Ò bµi II. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm §Ò1: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (2,5®- Mçi c©u tr¶ lêi ®óng 0,5®) 1.C; 2.B; 3.A; 4.A; 5.D. PhÇn II: Tù luËn. - ChÐp ®óng tÊt c¶ nh÷ng c©u th¬ trùc tiÕp miªu t¶ c¶m xóc (cã dÊu ! kÕt c©u) (2 ®iÓm) Ta nghe hÌ dËy bªn lßng Mµ ch©n muèn ®¹p tan phßng, hÌ «i! Ngét lµm sao, chÕt uÊt th«i Con chim tu hó ngoµi trêi cø kªu! (Khi con tu hó) - Ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m (5.5 ®iÓm) - C¶m xóc ngét ng¹t , tï tóng, c¨m uÊt, nh lµ kh«ng chÞu næi n÷a v× ngép thë, v× bÞ mÊt tù do. TiÕng chim tu hó cø vang nh giôc gi· ngêi thanh niªn c¸ch m¹ng trÎ tuæi tranh ®Êu ®Ó tung ngôc tï ra, ai ®©u ng¨n cÊm ®îc hån ta. * Y/ c tr×nh bµy bè côc 3 phÇn râ rµng, m¹ch l¹c(0.5®). §Ò 2: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm. 1.A; 2.B; 3.A; 4.A; 5.B. PhÇn II: Tù luËn. ( Nh ®Ò I) III. NhËn xÐt 1. ¦u ®iÓm - Nh×n chung c¸c em hiÓu ®Ò, biÕt c¸ch lµm bµi kiÓm tra v¨n, ph©n tÝch c¸ch ®Æt nhan ®Ò cña t¸c gi¶ vµ gi¸ trÞ biÓu c¶m cña c¸c c©u th¬. - Ch÷ viÕt s¹ch sÏ, râ rµng. - Mét sè bµi diÔn ®¹t kh¸ lu lo¸t, thÓ hiÖn t×nh c¶m cña b¶n th©n. - N¾m ®îc kiÕn thøc vÒ c¸c t¸c phÈm 2. Nhîc ®iÓm - Ch÷ viÕt cßn cÈu th¶, sai lçi chÝnh t¶ - Dïng tõ, ®Æt c©u cßn lñng cñng, sai ng÷ ph¸p - DiÔn ®¹t cha lu lo¸t - C©u 2 cha ph©n tÝch ®îc c¸c nhan ®Ò ®a ra. - C©u 3 cha ph©n tÝch ®îc gi¸ trÞ biÓu c¶m cña nh÷ng c©u th¬ chÐp ®îc. - Mét sè bµi cha hiÓu ®Ò nªn bµi lµm cßn s¬ sµi. IV. Ch÷a lçi + Lçi diÔn ®¹t + Lçi chÝnh t¶ + Lçi c©u + Dïng tõ. * Ho¹t ®éng 3: Tr¶ bµi - Gäi ®iÓm * Ho¹t ®éng 4: Cñng cè - DÆn dß 29 10 5 1 - Theo dâi ®Ò bµi (TiÕt 113) H. Theo em c©u 1 cÇn tr×nh bµy nh÷ng néi dung nh thÕ nµo? H. C©u 2 cÇn nh÷ng yªu cÇu g×? H. C©u 3 cÇn chÐp nh÷ng c©u th¬ nµo? Ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m nh thÕ nµo? - GV nhËn xÐt u nhîc ®iÓm cho HS - 8: HiÕu, H¶i - GV cïng HS ch÷a lçi - GV gäi ®iÓm - GV kh¸i qu¸t l¹i yªu cÇu bµi lµm - Häc «n c¸c t¸c phÈm v¨n häc ®· häc - ChuÈn bÞ bµi "Tæng kÕt phÇn v¨n" - §äc ®Ò bµi - Tr¶ lêi - Nªu - §äc nh÷ng c©u th¬ - Ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m - Nghe - HS cïng GV ch÷a lçi - Nghe. - Ghi y/c.
Tài liệu đính kèm: