Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 70: Tập làm văn Hoạt động ngữ văn làm thơ 7 chữ

Ngày soạn: 5/1/08 Ngày dạy: 8a, 8b: 8/1/08
 Tiết 70
Tập làm văn
 HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN
 LÀM THƠ 7 CHỮ
A. PHẦN CHUẨN BỊ
 I. Mục tiêu cần đạt.
 1, Kiến thức, kĩ năng, tư duy: giúp HS
- Tiếp tục biết cách làm thơ 7 chữ với những yêu cầu:
 + Đặt câu thơ 7 chữ.
 + Biết ngắt nhịp 4/3.
 + Biết gieo vần đúng.
- Tạo không khí mạnh dạn, sáng tạo, vui vẻ.
2, Giáo dục HS tính tự giác mạnh dạn trình bày bài của mình trước tập thể lớp.
 II. Chuẩn bị.
 1, Thầy: Nghiên cứu soạn giảng + Bảng phụ.
 2, Trò: Chuẩn bị theo yêu cầu sgk.
B.PHẦN TRÊN LỚP.
 I. Kiểm tra bài cũ.
 II. Bài mới.
H
 ?
H
 ?
 ?
 ?
G
H
G
 ?
G
G
B
 Bảng phụ
Đọc bài thơ
 Nhịp? Chỉ ra tiếng reo vần? Mối quan hệ B-T của 2 câu thơ liền nhau?
- HS lên bảng ghi luật B-T
 Bảng phụ
Đọc bài thơ.
Chỉ ra chỗ sai?
Hãy sửa lại cho đúng?
Hãy làm tiếp 2 câu thơ cuối theo ý mình trong bài thơ của Tú Xương mà người biên soạn đã giấu đi?
Gợi ý: Đề tài xoay quanh chuyện thằng Cuội ở cung trăng. Hai câu sau phải cùng với đề tài đó--> Muốn thế người làm phải biết các chuyện về chú Cuội: Cuội nói dối, trên cung trăng có cây đa, chị Hằng...; Phải bám vào luật thơ.
Làm.
Đưa ra 1 vài cách:
- Nhấn mạnh tới việc nói dối khiến Cuội bị lên cung trăng:
 Đáng cho cái tội quân lừa dối
 Già khấc nhân gian vẫn gọi thằng.
- Chế giễu Cuội cô đơn giữa mặt trăng:
 Cung trăng chỉ toàn đất cùng đá
 Hít bụi suốt ngày đã sướng chăng?
- Hoặc lo cho chị Hằng:
 Cõi trần ai cũng chường mặt nó
 Nay đến cung trăng bỡn chị Hằng.
Làm tiếp bài thơ giang dở cho trọn vẹn
Đưa ra yêu cầu:
- Hai câu đầu này theo luật B-T:
 BBBTTBB
 TTBBTTB
- Hai câu tiếp phải là:
 TTBBBTT
 BBTTTBB
- Về nội dung: 2 câu đầu vẽ ra cảnh mùa hè, 2 câu tiếp phải nói về chuyện mùa hè, nghỉ hè, chia tay, hẹn năm sau..
Hoặc: Nắng đấy rồi mưa như trút nước
 Bao người vẫn vội vã đi về.
Cho HS đọc những bài thơ 4 câu, 7 chữ đã làm ở nhà.
- HS bình.
Đọc bài thơ “Áo đỏ” ( Vũ Quần Phương)
 Áo đỏ em đi giữa phố đông
 Cây xanh như cũng ánh theo hồng
 Em đi lửa cháy trong bao mắt
 Đốt cháy lòng anh em biết không?
 III. Hướng dẫn học ở nhà ( 3’)
- Nắm chắc cách làm thơ 7 chữ.
- Đọc thêm sgk-T 166+ 167.
- Tập làm thơ 7 chữ theo đúng quy định. 
I. Nhận diện luật thơ ( 15’)
 1, Bài thơ 
 Chiều (Đoàn văn Cừ)
Chiều hôm thằng bé cưỡi trâu về
 B B B T T B B Nó ngẩng đầu lên hớn hở nghe
 T T B B T T B
Tiếng sáo diều cao vòi vọi rót,
 T T B B B T T
 Vòm trời trong vắt ánh pha lê.
 B B B T T B B
Nhịp 4/3
Vần cuối câu 1,2,4 ( vần e)
 2, Bài thơ: 
 Tối
Trong túp lều tranh cánh liếp che
Ngọn đèn mờ, toả ánh xanh xanh
Tiếng chày nhịp một trong đêm vắng
Như bước thời gian đếm quãng khuya
- Sau “Ngọn đèn mờ” có dấu phẩy
 --> Gây đọc sai nhịp.
- “Ánh xanh xanh”--> chữ “xanh” sai vần với chữ cuối câu 1.
- Sửa:
 Trong túp lều tranh cánh liếp che
 Ngọn đèn mờ toả ánh xanh lè.
II.Tập làm thơ ( 27’)
 a, 
 Tôi thấy người ta có bảo rằng
 Bảo rằng thằng Cuội ở cung trăng
 Chứa ai chẳng chứa, chứa thằng Cuội
 Tôi gớm gan cho cái chị Hằng.
 b, 
 Vui sao ngày đã chuyển sang hè
 Phượng đỏ sân trường rộn tiếng ve
 Phơi phới trong lòng bao tiếng gọi
 Thoảng hương lúa chín gió đồng quê