Giáo án Ngữ văn 8 tiết 17: Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội

Tuần 05 	Ngày soạn: 23/ 09/ 2012
Tiết 17 	Ngày dạy: 25/ 09/ 2012 
TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BIỆT NGỮ XÃ HỘI
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. KiÕn thøc: HS HiĨu râ thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng, thÕ nµo lµ biƯt ng÷ x· héi.
2. KÜ n¨ng: Sư dơng tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng vµ biƯt ng÷ x· héi ®ĩng lĩc, ®ĩng chỉ
3. Th¸i ®é: Kh«ng nªn lµm dơng tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng vµ biƯt ng÷ x· héi, biÕt dïng ®ĩng lĩc ®ĩng chỗ, tr¸ng g©y khã kh¨n trong giao tiÕp.
II. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: 
? Thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh? Tác dungj? Cho ví dụ minh họa? 
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
NỘI DUNG
 Gọi học sinh đọc ví dụ ở Sgk
 Quan sát từ ngữ in đậm và trả lời các câu hỏi.
 ? Bắp và bẹ ở đây có nghĩa là “ngô” trong 3 từ bắp, bẹ và ngô từ nào là từ địa phương, từ nào được sử dụng phổ biến trong toàn dân?
Giáo viên giảng giải, rút ra khái niệm từ ngữ địa phương sau đó gọi học sinh đọc ghi nhớ.
Gọi học sinh đọc ví dụ 1
? Tại sao ở đoạn văn 1 có chổ tác giả dùng từ mẹ, có chỗ tác giả dùng từ mợ?
Trước cách mạng tháng 8 trong tầng lớp xã hội nào ở nước ta mẹ được gọi bằng mợ, cha được gọi bằng cậu. 
Gọi học sinh đọc ví dụ 2
? Các từ ngữ ngỗng, trúng tủ trong ví dụ 2 có nghĩa là gì? Tầng lớp xã hội nào thường dùng từ ngữ này?
 Giáo viên giảng giải, rút ra ghi nhớ 2
 Gọi học sinh đọc ghi nhớ 2
? Khi sử dụng từ ngữ địa phương hoặc biệt ngữ xã hội, cần chú ý điều gì? Tại sao không nên lạm dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội?
? Tại sao trong các đoạn văn, thơ sau đây, tác giả vẫn dùng một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội?
Giáo viên giảng giải, rút ra ghi nhớ 3
Gọi học sinh đọc ghi nhớ 3
Hướng dẫn hs làm bài tập
I. Từ ngữ địa phương
1. Ví dụ:( SGK)
2. Nhận xét:
-Bắp, bẹ là từ ngữ địa phương
- Ngô là từ toàn dân
*Ghi nhớ 1: Sgk
II. Biệt ngữ xã hội
1. Ví dụ: (Sgk)
2. Nhận xét
a- Mẹ là từ toàn dân
- Mợ là từ ngữ của một tầng lớp xã hội
b- Ngỗng : điểm 2
- Trúng tủ: đúng theo những điều đã học.
*Ghi nhơ 2ù: ( Sgk)
III. Sử dụng từ ngữ đại phương, biệt ngữ xã hội
- Tránh lạm dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội
-Sử dụng phải phù hợp với tình huống giao tiếp
* Ghi nhớ 3: Sgk
IV. Luyện Tập:
Nên:a
Không nên:b,c,d,e,g
4. Củng cố, dặn dị: 
- GV hệ thống nội dung bài học
- Học bài và hồn thiện các bài tập cịn lại
- Soạn: Tĩm tắt văn bản tự sự.
Tuần 05 	Ngày soạn: 23/ 09/ 2012
Tiết 17 	Ngày dạy: 25/ 09/ 2012
TĨM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. KiÕn thøc: N¾m ®­ỵc mơc ®Ých vµ c¸ch thøc tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù.
2. KÜ n¨ng : LuyƯn tËp kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù, ®Çy ®đ ý, ng¾n gän.
3. Th¸i ®é: ThÊy ®ược tÇm quan träng cđa viƯc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù, cã ý thøc vËn dơng khi ®äc c¸c t¸c phÈm v¨n häc.
II. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: 
? Thế nào là từ ngữ địa phương và biệt nhữ xã hội , cho ví dụ?
? Khi sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội cần lưu ý điều gì?
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
NỘI DUNG
? Theo em v× sao ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ?
- Tãm t¾t ®Ĩ ghi l¹i ND chÝnh cđa VB tù sù ®Ĩ sư dơng hoỈc th«ng b¸o cho ng­êi kh¸c biÕt.
? Khi tãm t¾t Vb tù sù chđ yÕu dùa vµo nh÷ng yÕu tè nµo? 
- SV tiªu biĨu, NV chÝnh.
? Em hiĨu thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù?
? Chän c©u tr¶ lêi ®ĩng- SGK/ 60 ?
? §äc v¨n b¶n tãm t¾t SGK/ 60 ?
? V¨n b¶n trªn kĨ l¹i ND cđa VB nµo ? Dùa vµo ®©u mµ em biÕt ®­ỵc ®iỊu ®ã?
- VB S¬n Tinh- Thủ Tinh.--> VB nªu ra c¸c NV, SV, chi tiÕt tiªu biĨu cđa truyƯn.
? VB trªn cã nªu ®­ỵc ND chÝnh cđa truyƯn kh«ng?
? So s¸nh ®o¹n v¨n trªn víi c¶ v¨n b¶n STTT ®· häc?
? Tõ viƯc t×m hiĨu trªn, h·y cho biÕt c¸c yªu cÇu ®èi víi 1 VB tãm t¾t ?
- HS th¶o luËn, tr×nh bµy.
I. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù
1. Kh¶o s¸t vµ ph©n tÝch ng÷ liƯu
- §¸p ¸n b: Ghi l¹i 1 c¸ch ng¾n ngän, trung thµnh nh÷ng ND chÝnh cđa v¨n b¶n tù sù.
2. Ghi nhí 2: T61
II. C¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù:
1. Kh¶o s¸t vµ ph©n tÝch ng÷ liƯu
*Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi v¨n b¶n tãm t¾t:
- §¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan
- §¶m b¶o tÝnh hoµn chØnh
- §¶m b¶o tÝnh c©n ®èi
* So s¸nh ®o¹n v¨n trªn víi c¶ v¨n b¶n STTT:
- §é dµi cđa v¨n b¶n tãm t¾t : Ng¾n h¬n nhiỊu.
- Sè l­ỵng nh©n vËt vµ sù viƯc: It h¬n.( ChØ lùa chän NV, SV chÝnh )
- Lêi v¨n : Cđa ng­êi tãm t¾t.
=> V¨n b¶n tãm t¾t kh«ng ph¶i lµ trÝch nguyªn v¨n tõ t¸c phÈm mµ lµ lêi cđa ng­êi viÕt tãm t¾t.
? Muèn viÕt ®­ỵc mét v¨n b¶n tãm t¾t, theo em ph¶i lµm nh÷ng viƯc g× ? Thùc hiƯn theo tr×nh tù nµo ?
- HS th¶o luËn tr¶ lêi nh­ ghi nhí 3.
? HS ®äc ghi nhí 3 (61) ?
? Tãm t¾t Vb "Tøc n­íc vì bê " - N.T.T ?
-HD häc sinh nªu sù viƯc chÝnh:
+. ChÞ DËu nÊu ch¸o cho anh DËu ¨n.
+. Anh DËu ch­a kÞp ¨n th× Cai lƯ vµ ng` nhµ lÝ tr­ëng vµo thĩc s­u.
+. ChÞ DËu van xin nh­ng Ko ®­ỵc.
 +. ChÞ DËu c·i lÝ víi chĩng.
+. ChÞ DËu x«ng vµo x« x¸t víi chĩng.S ®äc vd a, nhiỊu chi tiÕt ¶o äng iƯt Nam v× truyƯn cã nhiỊu chi tiÕt ¶o 
 lung cđng n ­íc m¬ thiƯn th¾ng ¸c, chÝnh nghÜa th¨n
* C¸c b­íc tãm t¾t v¨n b¶n:
- B1: §äc kÜ toµn bé v¨n b¶n cÇn tãm t¾t.
- B2: X¸c ®Þnh ND chÝnh. ( Chän SV,NV chÝnh).
- B3: S¾p xÕp c¸c ý chÝnh theo 1 tr×nh tù nhÊt ®Þnh.
- B4: ViÕt v¨n b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n cđa m×nh.
2. Ghi nhí 2: sgk(61)
III. LuyƯn tËp:
4. Củng cố, dặn dị: 
- GV hệ thống nội dung bài học
- Học bài cũ và hồn thiện các bài tập cịn lại
- Soạn: Luyện tập tĩm tắt văn bản tự sự