Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 105: Thuế máu - Năm học 2006-2007 - Dương Thị Thảo Trang

Ngày soạn : 18/3/07
Tiết 105 : THUẾ MÁU
 Nguyễn Ái Quốc.
A Mục tiêu. Giúp HS : 
1. Hiểu được bản chất độc ác, bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân pháp qua việc dùng người dân các xứ thuộc địa làm vật hi sinh cho quyền lợi của mình trong các cuộc chiến tranh khốc liệt.Hình dung ra số phận bi thảm của những người bị bốc lột 
'' thuế máu'' theo trình tự miêu tả của tác giả.
- Thấy rõ ngòi bút lập luận sắc bén, trào phúng sâu cay của Nguyễn Áu Quốc trong văn chính luận. 
2.Rèn kĩ năng đọc văn chính luận, tìm hiểu, phân tích nghệ thuật trào phúng sắc bén, yếu tố biểu cảm trong phóng sự.
3.GD HS sự căm thù giặc, tình yêu nước.
B Chuẩn bị.
 I Giáo viên : - Tác phẩm Bản án chế độ thực dân Pháp.
 - Một số tranh ảnh lịch sử.
 - Nghiên cứu nội dung bài giảng.
 II Học sinh .Soạn bài theo hướng dẫn của GV.
D Tiến trình lên lớp.
 I Ổn định tổ chức:1p
 II Bài cũ:5p
 Những chủ trương , ý kiến của Nguyễn Thiếp gửi lên vua Quang Trung là gì ? Theo em, những ý kiến đó có còn giá trị trong xã hội ngày nay?
 III Bài mới.
 Giới thiệu bài :2p Lên án chủ nghĩa thực dân Pháp là một trong chủ đề quan trọng hàng đầu đối với lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trong giai đoạn hoạt động cách mạng những năm 20 của thế kỉ XX .Người viết Bản án chế độ thực dân Pháp bằng tiếng Pháp và coi đó là nhiệm vụ cách mạng to lớn.
TG
Hoạt động GV và HS
Nội dung bài học
6'
7'
6'
13'
Hoạt động 1:Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Qua sự tìm hiểu ở nhà của học sinh trình bày những hiểu biết của mình về tác giả.GV bổ sung thêm.
Trình bày những hiểu biết về tác phẩm ?
HS trao đổi thảo luận và trình bày .
Hoạt động 2: Hướng dẫn dọc và tìm hiểu chú thích
GV hướng dẫn : Đọc kết hợp nhiều giọng: mỉa mai châm biếm, khi đau xót, đồng cảm, khi phẫn nộ căm hờn, khi trào phúng.....
GV cùng HS đọc , nhận xét cách đọc.
Trên cơ sở HS tìm hiểu ở nhà, GV kiểm tra một vài từ như tạp dịch, bản xứ, quả phụ.
Hoạt động 3: Tìm hiểu văn bản
HS nói lại chú thích * trong SGK. GV nhấn mạnh.
Bố cục chia như SGK.
Nhận xét cách đặt tên chương, tên các phần của tác giả.
Cách đặt tên chương và tác phẩm có ý nghĩa như thế nào ? 
GV định hướng HS phân tích.
So sánh thái độ các quan cai trị thực dân đối với người thuộc địa ở hai thời điểm : trước và khi chiến tranh xảy ra ?
Thái độ đó nói lên thủ đoạn gì của bọn thực dân ?
Số phận thảm thương của người dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa được miêu tả như thế nào ? 
Việc nêu 2 con số cuối đoạn văn có tác dụng gì ? 
I Giới thiệu tác giả - tác phẩm.
 1 Tác giả .Nguyễn Ái Quốc là tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kì hoạt động trước 1945.
 2 Tác phẩm. Bản án chế độ thực dân.
- Được tác giả viết bằng tiếng Pháp.
- Lần đầu tiên được xuất bản ở Pháp năm 1925, ở Việt Nam năm 1946 - -- Tác phẩm đã lên án, kết án những tội ác tày trời của chủ nghĩa thực dân Pháp. Đồng thời nói lên tình cảnh khốn cùng, tủi nhục của người dân nô lệ. 
- Đoạn trích trên nằm ở chương I của văn bản này
 II Đọc - Tìm hiểu chú thích.
 1 Đọc.
 2 Tìm hiểu chú thích:SGK
III Tìm hiểu văn bản.
 1 Thể loại : Phóng sự - chính luận.
 2 Bố cục : 3 phần(SGK)
- Thuế máu : gợi lên sô phận thảm thương của người dân thuộc địa và lòng căm phẫn, thái độ mỉa mai đối với tội ác của chính quyền thực dân.
- Trình tự và cách đặt tên chương gợi lên quá trình lừa bịp, bốc lột đến cùng kiệt của bọn thực dân.
 3 Phân tích.
a. Chiến tranh và người bản xứ.
- Thái độ quan cai trị đối với người dân thuộc địa.
Trước chiến tranh : xem là giống người hạ đẳng, bị đối xử như súc vật.
Khi chiến tranh bùng nổ : Họ được quan cai trị tâng bốc, vỗ về.
- >Điều đó nói lên thủ đoạn lừa bịp của chính quyền thực dân để bắt đầu biến họ thành vật hi sinh.
- Số phận của ngưòi dân thuộc địa :
+ Phải đột ngột xa gia đình, đem mạng sống đổi lấy vinh dự hảo huyền.
+ Biến thành vật hi sinh cho bọn cầm quyền.
- Việc nêu những con số chính xác về số người bản xứ thiệt mạng góp phần tố cáo tội ác của bọn thực dân, gây lòng căm thù các dân tộc thuộc địa.
 IV Củng cố - Dặn dò: 5p
 1 Củng cố : Giải thích ý nghĩa nhan đề. Mâu thuẩn cơ bản trong toàn văn bản là gì 
 2 Dặn dò : Học bài, xem tiếp 2 phần còn lại : Chế độ lính tình nguyện , kết quả của sự hi sinh.