Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 1 đến tiết 14

Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 1 đến tiết 14

Tôi đi học

A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT .

Giúp Hs : - Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp , cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật ''tôi'' ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời .

- Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ , gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.

- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm văn bản hồi ức - biểu cảm .

B. CHUẨN BỊ .

G: Giáo án , tranh minh họa .

H: Ôn lại kiến thức về kiểu văn bản nhật dụng đã học ở lớp 7 .

C. LÊN LỚP .

I. Ổn định tổ chức .

II. Kiểm tra bài cũ .

Trong các văn bản đã học ở lớp 7 dưới đây , văn bản nào là kiểu văn bản nhật dụng ?

(A). Cổng trường mở ra .

B. Cuộc chia tay của những con búp bê .

C. Sống chết mặc bay .

D. Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu .

 

doc 59 trang Người đăng haiha30 Lượt xem 541Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 1 đến tiết 14", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuần : 1 Tiết : 1-2
 Bài 1
 văn bản
 thanh tịnh
a. mục tiêu cần đạt .
Giúp Hs : - cảm nhận được tâm trạng hồi hộp , cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật ''tôi'' ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời .
- Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ , gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.
- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm văn bản hồi ức - biểu cảm .
b. chuẩn bị .
G: Giáo án , tranh minh họa .
H: ôn lại kiến thức về kiểu văn bản nhật dụng đã học ở lớp 7 . 
c. lên lớp .
I. ổn định tổ chức .
II. kiểm tra bài cũ .
Trong các văn bản đã học ở lớp 7 dưới đây , văn bản nào là kiểu văn bản nhật dụng ?
(A). Cổng trường mở ra .
B. Cuộc chia tay của những con búp bê .
C. Sống chết mặc bay .
D. Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu .
III. Bài mới .
1, Giới thiệu bài .
Dẫn dắt từ phần KTBC '' Tôi đi học '' là văn bản nhật dụng đầu tiên chúng ta học ở lớp 8 . Nội dung của văn bản đã diễn tả những kỉ niệm mơn man , bâng khuâng của nhân 
1
vật '' tôi'' trong ngày đầu tiên đến trường . Chúng ta cùng tìm hiểu bài . 
2, Tiến trình bài dạy .
Hoạt động G
Hoạt động H
ND cần đạt
Hoạt động 1 : Hướng dẫn h/s đọc , chú thích , bố cục . 
G nêu yêu cầu đọc , giọng chậm , hơi buồn , lắng sâu ; chú ‏‎ý giọng nói của nhân vật '' tôi '' , người mẹ và ông đốc .
G đọc mẫu . Gọi h/s đọc tiếp 
? Yêu cầu h/s nhận xét cách đọc của bạn ? 
? Đọc thầm chú thích ? Nêu ngắn gọn về tác giả Thanh Tịnh ?
? Cho h/s hỏi - đáp chú thích , lưu ‏‎ý chú thích 2, 6, 7 . ?
? Câu chuyện được kể theo trình tự bố cục ntn ?
? Truyện được kể theo ngôi thứ mấy ? Tác dụng của ngôi kể ?
Hoạt động 2 : Đọc - hiểu văn bản .
? Đọc thầm '' Từ đầu ... tưng bừng rộn rã '' . Nỗi nhớ về buổi tựu trường của tác giả được khơi nguồn từ thời điểm nào ? Quang cảnh ra sao ? 
? Kỉ niệm về buổi tựu trường được diễn tả theo trình tự nào ? Tìm 
3-4 h/s đọc 
Hs nhận xét cách đọc .
- 1911-1988 , quê ở Huế . Từ năm 1933 vào nghề dạy học và bắt đầu viết văn , làm thơ ....
H/s tự hỏi đáp chú thích .
Câu chuyện được kể theo trình tự thời gian của buổi tựu trường (theo dòng hồi tưởng của nhân vật '' tôi'')
Truyện được kể theo ngôi thứ I . Ngôi kể này giúp cho người kể chuyện dễ dàng bộc lộ cảm xúc , tình cảm của mình một cách chân thực nhất .
- Thời điểm gợi nhớ : cuối thu (hàng năm ) - ngày khai trường .
- Cảnh thiên nhiên : lá rụng nhiều , mây bàng bạc .
- Cảnh sinh hoạt : mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường .
I. Đọc , chú thích .
1. Tác giả :
( 1911-1988) ở Huế .
2. Văn bản :
In trong tập ''Quê mẹ '' 
1941 .
II. đọc- hiểu văn bản.
1. Diễn biến tâm trạng và cảm giác nhân vật ''tôi'' trong buổi tựu trường .
a, Khơi nguồn kỉ niệm .
2
những từ ngữ diễn tả tâm trạng nhân vật '' tôi'' ? Phân tích giá trị biểu cảm của những từ ngữ ấy ?
? Hãy tìm những hình ảnh , chi tiết chứng tỏ tâm trạng ( nhân vật ''tôi'' trên con đường cùng mẹ tới trường) hồi hộp , cảm giác ngỡ ngàng của nhân vật ''tôi'' khi cùng mẹ đi trên đường tới trường ?
? Em có nhận xét gì về sự thay đổi trong tâm trạng nhân vật ''tôi'' khi cùng mẹ đi trên đường ? 
- Diễn tả theo trình tự thời gian : từ hiện tại mà nhớ về quá khứ .
- Các từ láy diễn tả tâm trạng , cảm xúc : nao nức , mơn man , tưng bừng , rộn rã Đó là những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng Góp phần rút ngắn khoảng cách thời gian giữa quá khứ và hiện tại . Chuyện đã xảy ra từ bao năm rồi mà dường như vừa mới xảy ra hôm qua .
- Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần .... Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi .
- Cảm thấy trang trọng và đứng đắn với bộ quần áo , với mấy quyển vở mới trên tay .
- Cẩn thận nâng niu mấy quyển vở muốn thử sức muốn khẳng định mình khi xin mẹ được cầm bút , thước như các bạn khác .
Lần đầu tiên được đến trường , được tiếp xúc với một thế giới hoàn toàn khác lạ không chỉ nô đùa , rong chơi, thả diều ngoài đồng nữa , cho nên ''tôi'' cảm thấy tất cả dường như trang trọng và đứng đắn . Tôi muốn thử sức và khẳng định mình trong việc cầm bút , thước và 2 quyển vở Đó chính là tâm trạng và cảm giác rất tự nhiên của một đứa bé lần đầu tiên được đến trường . Tất cả những cử chỉ ấy giúp ta hình dung tư thế ngộ nghĩnh , đáng yêu của chú bé .
Từ hiện tại 
quá khứ . Đó là những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng .
b. Trên con đường cùng mẹ tới trường
Cảm thấy trang trọng , đứng đắn 
Vừa muốn thử sức và khẳng định mình Háo hức
3
? Hãy tìm những chi tiết chứng tỏ tâm trạng và cảm giác của nhân vật ''tôi'' khi đến trường nghe ông đốc gọi tên ... ? Hãy phân tích ?
G: Từ tâm trạng háo hức , hăm hở trên đường tới trường chuyển sang tâm trạng lo sợ vẩn vơ , rồi bỡ ngỡ, ngập ngừng , đây là sự chuyển biến tâm lí rất phù hợp của một đứa trẻ lần đầu tiên được đến trường .
? Vì sao khi nghe ông đốc gọi tên h/s nhân vật ''tôi'' lại bất giác dúi đầu vào lòng mẹ nức nở khóc ? Em có cảm thấy chú bé này là người yếu đuối hay không ?
( Hs thảo luận theo nhóm ) 
? Gọi h/s đọc nhẩm đoạn cuối cùng . Hãy phân tích tâm trạng và cảm giác của ''tôi'' khi bước vào chỗ ngồi lạ lùng ntn ?
- Sân trường hôm nay dày đặc người . Ai cũng quần áo sạch sẽ ...
- Ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm khác thường ... lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ .
- Nghe gọi đến tên tôi giật mình và lúng túng tâm trạng hồi hộp , lo lắng .
- Khi nghe ông đốc gọi đến tên thì bất giác dúi đầu vào lòng mẹ khóc nức nở tâm trạng lúng túng , sợ sệt khi phải rời xa bàn tay dịu dàng của mẹ .
Hs tự do thảo luận theo nhóm . Cử đại diện trònh bày .
- Thật ra thì chẳng có gì đáng khóc cả . Chúng ta có thể thông cảm vì đó chỉ là cảm giác nhất thời của một đứa bé nhút nhát ít khi được tiếp xúc với đám đông mà thôi khi phải rời tay mẹ , cậu bé cảm thấy hụt hẫng lo sợ cho nên việc dúi đầu vào lòng mẹ khóc nức nở là một tất yếu sẽ xảy ra .
- Bước vào lớp tôi nhìn bao quát xung quanh thấy cái gì cũng mới lạ và hay hay . Nhìn chỗ ngồi của mình thật kĩ rồi tự lạm nhận đó là chỗ của riêng mình sau đó nhìn người bạn mới chưa quen mà đã thấy quyến luyến Tất cả đó là 
c. Tâm trạng và cảm giác của ''tôi''khi đến trường và khi nghe ông đốc gọi tên và phải rời bàn tay mẹ bước vào lớp.
Bỡ ngỡ , lo sợ vẩn vơ , hồi hộp lo lắng , lúng túng sợ sệt .
d. Tâm trạng và cảm giác của nhân vật ''tôi'' khi ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên .
4
Câu hỏi thảo luận nhóm :
N1: Tại sao ở phần cuối truyện tác giả đưa hình ảnh '' con chim liệng ... bay cao '' có ‏‎ý nghĩa gì ? 
N2: Dòng chữ '' Tôi đi học '' kết thúc tru‏‏yện có ý nghĩa gì ? 
gọi h/s các nhóm thảo luận và trình bày .
G bổ sung , sửa chữa và chốt lại vấn đề đã nêu
? Em có cảm nhận gì về thái độ cử chỉ của những người lớn ( ông đốc, thầy giáo đón nhận học trò mới , các bậc phụ huynh ) đối với các em bé lần đầu đi học ?
sự biến đổi rất tự nhiên trong tâm lí nhân vật . Có thể chỗ ngồi kia , người bạn mới ấy sẽ là nơi mà mình gắn bó , gần gũi trong suốt cả năm học . 
Hs tự do thảo lụân theo nhóm .
N1 : Hình ảnh '' một con chim non liệng đến ...'' có ‏‎ý nghĩa tượng trưng sự nuối tiếc quãng đời tuổi thơ tự do nô đùa , thả diều đã chấm dứt để bước vào giai đoạn mới đó là làm học sinh , được đến trường , được học hành , được làm quen với thầy cô , bạn bè sống trong một môi trường có sự quản lí chặt chẽ hơn .
N2 : Cách kết thúc truyện rất tự nhiên và bất ngờ . Dòng chữ '' Tôi đi học '' như mở ra một thế giới , một khoảng không gian mới , một giai đoạn mới trong cuộc đời đứa trẻ . Dòng chữ chậm chạp , nguệch ngoạc đầu tiên trên trang giấy trắng tinh là niềm tự hào , khao khát trong tuổi thơ của con người và dòng chữ cũng thể hiện rõ chủ đề của truyện ngắn này .
- Các phụ huynh đều chuẩn bị chu đáo cho con em trong buổi tựu trường đầu tiên , đều trân trọng tham dự buổi lễ này . Có lẽ các vị cũng đang lo lắng hồi hộp cùng con em mình . 
- Ông đốc là hình ảnh người thầy , người lãnh đạo nhà trường rất từ tốn , hiền hậu bao dung đối với h/s.
- Thầy giáo trẻ với gương mặt tươi 
2. Thái độ , cử chỉ của người lớn đối với các em .
- Các bậc phụ huynh .
- Ông đốc .
- Thầy giáo trẻ .
5
G: Những h/ả về người lớn cho thấy trách nhiệm , tấm lòng của nhà trường , gia đình đối với các em h/s . Đây thực sự là những dấu ấn tốt đẹp , những kỉ niệm trong sáng , ấm áp không thể phai nhoà trong kí ức tuổi thơ , giúp các em tự tin , vững vàng hơn . Đó còn là môi trường giáo dục ấm áp , nơi nuôi dưỡng tâm hồn trí tuệ và tình cảm của những thế hệ tương lai của đất nước .
Hoạt động 3 : Hướng dẫn h/s tổng kết .
? Hãy tìm và phân tích những h/ả so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn này ?
? Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật và sức cuốn hút của tác phẩm ? 
cười đón h/s vào lớp cũng là một người vui tính thương yêu h/s .
'' Tôi quên thế nào được ........''
'' ‏‎ý nghĩ ấy thoáng qua .........''
'' Họ như con chim con ..........''
 Đây là những so sánh giàu h/ả , giàu sức gợi cảm ddược gắn với những cảnh sắc thiên nhiên tươi sáng ; trữ tình . Những so sánh này góp phần diễn tả cụ thể , rõ ràng những cảm giác , ‏‎ý nghĩ của nhân vật ''tôi'' trong buổi đầu tien đi học , góp phần tạo nên chất thơ mang mác và cảm giác nhẹ nhàng êm dịu cho truyện ngắn .
a. Đặc sắc nghệ thuật :+ Truyện ngắn được bố cục theo dòng hồi tưởng , cảm nghĩ của nhân vật ''tôi'' theo trình tự thời gian của buổi tựu trường .
+ Sự kết hợp hài hoà giữa kể , 
6
Gọi h/s đọc ghi nhớ SGK / 9 .
Hoạt động 4 : Hướng dẫn luyện tập 
? Yêu cầu h/s làm bài tập 1 
( Nhóm 1 ) 
? Viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi khai giảng lần đầu tiên ? ( Nhóm 2 ) .
miêu tả với bộc lộ cảm xúc , tâm trạng .
b. Sức cuốn hút của tác phẩm : 
- Tình huống truyện '' buổi đầu tiên đi học '' có dấu ấn sâu đậm , chứa đựng cảm xúc thiết tha.
- Sự quan tâm chăm sóc trìu mến yêu thương của những người lớn đối với các em h/s trong buổi đầu tiên đi học .
- Hình ảnh thiên nhiên , ngôi trường và các h/ả so sánh giàu sức gợi cảm của tác giả .
 Hs đọc ghi nhớ .
Hs thảo luận làm theo nhóm .
Yêu cầu : Có thể nêu cảm nghĩ về một đoạn văn hoặc cả bài .
- Cảm xúc chân thực , thiết tha .
- Nên chọn những chi tiết sâu sắc , ấn tượng nhất .
III. Ghi nhớ .
IV. Luyện tập .
Bài 1: 
IV. Hướng dẫn về nhà .
- Học bài theo nội dung phần ghi nhớ . - Soạn bài : '' Trong lòng mẹ ''
- Đact trước bài Tiếng Việt : Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ .
Tuần : 1 Tiết : 3
 tiếng việt 
cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ
7
A. mục tiêu.
Giúp h/s : - Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ .
- Thông qua bài học , rèn luyện tư duy trong việc nhận thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng , về phạm vi nghĩa rộng và hẹp .
B. chuẩn bị .
G: Giáo án , bảng phụ .
H: Đact và xem phần tìm hoi bài .
C. lên lớp .
I. ổn định tổ chức .
II. Kiểm tra bài cũ .
ở lớp 7 các em đã học về từ đồng nghĩa và từ ...  thuật viết truyện đặc sắc của tác giả : khắc họa nhân vật với chiều sâu tâm lí , cách kể chuyện tự nhiên , hấp dẫn , kết hợp giữa tự sự , trữ tình và triết lí .
- Rèn kĩ năng phân tích nhân vật qua độc thoại , đối thoại .
b. chuẩn bị .
G: Giáo án , ảnh chân dung Nam Cao , bảng phụ .
H: Soạn bài , đọc kĩ chú thích .
c. lên lớp .
I. ổn định tổ chức .
II. Kiểm tra bài cũ .
- Qua các nhân vật anh Dậu , chị Dậu em có thể khái quát điều gì về số phận và phẩm 
47
cách của người nông dân VN trước CM T8 .
- Nhận định nào sau đây nói đúng nhất nội dung chính của đoạn trích '' Tức nước vỡ bờ ''
A. Vạch trần bộ mặt tàn ác của XHTD phong kiến đương thời .
B. Chỉ nỗi cực khổ của người nông dân bị áp bức .
C. Cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông thôn : vừa giàu lòng yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ .
D. Kết hợp cả 3 nội dung trên .
III. Bài mới .
1. Giới thiệu bài .
 Nam Cao được coi là một trong những nhà văn xuất sắc trong dòng văn học hiện thực . Đề tài trong các sáng tác của ông chủ yếu viết về người nông dân và trí thức tiểu tư sản . truyện '' Lão Hạc '' là một bức tranh thu nhỏ về đời sống người nông dân trước cách mạng tháng 8 . Trong truyện tác giả không trực tiếp phản ánh sự bóc lột , đàn áp của cường hào , lí trưởng mà tập trung miêu tả quá trình người nông bị bần cùng hoá đên chỗ bị phá sản , lưu vong . Quá trình ấy diễn ra ntn ? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học .
2. Tiến trình bài dạy .
Hoạt động G
Hoạt động H
ND cần đạt 
Hoạt động 1 : Hướng dẫn đọc , tìm hiểu chú thích , bố cục và tóm tắt văn bản .
Yêu cầu đọc , giọng ông giáo : chậm , buồn , cảm thông có lúc xót xa đau đớn .
- Lão Hạc : khi đau đớn , ân hận, dằn vặt .
G đọc mẫu 1 đoạn . Gọi h/s đọc tiếp .
? Đọc chú thích về tác giả . Nêu ngắn gọn ?
Hs nối nhau đọc tiếp . Nhận xét phần đọc của bạn .
Nam Cao ( 1915 - 1951 ) quê ở Hà Nam , là nhà văn hiện thực xuất sắc. Đề tài chủ yếu trong sáng tác của ông là viết 
I. Đọc , chú thích , bố cục , tóm tắt .
1. Tác giả .
1915 - 1951 , Hà Nam .
Là nhà văn xuất sắc
48
? Cho h/s hỏi - đáp chú thích 5,6,21,22,43 . 
? Truyện ngắn này có thể chia làm mấy phần . Nội dung của từng phần ? Hs tóm tắt lại văn bản ?
Hoạt động 2 : Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản .
? Vì sao lão Hạc rất yêu thương 
'' cậu Vàng '' mà vẫn phải quyết định bán cậu Vàng ? 
? Khi quyết định bán cậu Vàng tâm trạng của lão Hạc thể hiện ra sao ?
về người nông dân và trí thức tiểu tư sản .
'' Lão Hạc '' là truyện ngắn xuất sắc về người nông dân , đăng báo 1943 .
Hs hỏi đáp dựa vào phần chú thích / sgk 46;47 .
Hs tóm tắt lại theo các ‏‎ý sau :
- Tình cảnh của lão Hạc : nhà nghèo , vợ đã chết , con trai phẫn trí vì không có tiền cưới vợ bỏ nhà đi .
- Tình cảnh của lão Hạc với con chó Vàng , con chó như người bạn làm khuây , như kỉ vật của đứa con trai .
Lão Hạc phải đành lòng bán con chó Vàng cũng là điều vạn bất đắc dĩ , là con đường cuối cùng mà thôi . Lão Hạc quá nghèo , lại yếu mệt sau trận ốm , không có việc làm , hoa màu bị bão phá sạch . Đồng tiền bấy lâu nay dành dụm đã cạn kiệt . Đã vậy , lão phải nuôi thêm cậu Vàng . Cậu lại ăn rất khoẻ , nuôi thân chẳng nổi , làm sao có thể nuôi chó . Mà đã nuôi, lão không nỡ để cho nó đói , nó gầy . Như vậy chỉ còn cách duy nhất là bán nó đi . 
Trước khi quyết định bán cậu 
Vàng , lão Hạc đã phải đắn đo, suy tính nhiều lắm ( thể 
hiện ở việc lão nói đi nói lại ‏‎ý
2. Tác phẩm .
1943 
3. Bố cục 
II. Đọc - hiểu văn bản .
1. Nhân vật lão Hạc
a. Tâm trạng của lão Hạc sau khi bán cậu Vàng .
49
? Sau khi bán '' cậu Vàng '' tâm trạng lão Hạc diễn biến ra sao ? Tìm các chi tiết miêu tả bộ dạng, cử chỉ của lão Hạc khi kể lại với ông giáo ? 
? Qua việc lão Hạc bán cậu Vàng 
cho thấy lão là con người ntn ?
định bán cậu Vàng với ông giáo ) . Lão coi đó là một việc rất hệ trọng bởi cậu Vàng là người bạn thân thiết , là kỉ vật của anh con trai mà lão rất yêu thương .
- Cố làm ra vui vẻ , cười như mếu , mắt ầng ậng nước , mặt đột nhiên co rúm lại ,vết nhăn xô lại , ép cho nước mắt chảy ra , miệng mếu máo , hu hu khóc .
Tự trách mình già bằng này tuổi rồi mà còn đánh lừa một con chó .
Tâm trạng day dứt , ăn năn vì già ... đánh lừa một con chó . Cả đời lão sống nhân hậu , lương thiện không lừa dối ai , loã hổ thẹn với lương tâm của mình . Lão bật khóc hu hu trước việc làm của mình , lão vô cùng đau đớn ; xót xa ; ân hận .
Lão Hạc là con người sống rất tình nghĩa , thuỷ chung , trung thực . Qua đó càng thấm thía lòng thương con sâu sắc cra người cha nghèo khổ . Từ ngày anh con trai phẫn chí bỏ đi phu đồn điền vì không có tiền cưới vợ , lão luôn mang tâm trạng ăn năn cảm giác mắc tội vì không lo liệu nổi cho con . Lão đã cố tích cóp , dành dụm để bù đắp lại cho con và chờ đợi khi con trở về . Vì thế dù rất thương cậu Vàng đến tình cảnhnày lão cũng quyết định bán bởi nếu không sẽ tiêu phạm vào đồng tiền , mảnh vườn mà lão đang 
- Tâm trạng day dứt, đau đớn , xót xa , ân hận .
50
cố giữ trọn cho con trai .
BT : Câu văn '' Kiếp con chó là kiếp khổ .... kiếp người như kiếp tôi chẳng hạn '' . Biểu hiện điều gì ?
A. Sự chua chát của lão Hạc khi nói về thân phận mình .
B. Sự tự an ủi của lão Hạc đối với bản thân mình .
C. Sự thương tiếc của lão Hạc đối với cậu Vàng .
D. Cả A,B,C đều sai .
tiết 2
a. mục tiêu ( như trên ) .
b. chuẩn bị .
G: Giáo án , bảng phụ .
H: Soạn bài .
c. lên lớp .
I. ổn định tổ chức .
II. Kiểm tra bài cũ .
- Phân tích tâm trạng củ lão Hạc sau khi bán cậu Vàng ?
III. Bài mới .
1. Giới thiệu bài .
Dẫn dắt từ phần KTBC . Như vậy sau khi quyết định bán cậu Vàng , lão Hạc luôn luôn cảm thấy mình là người mắc tội , lão đau đớn biết bao khi lừa dối một con chó '' Tôi gì bằng này tuổi rồi ...'' . vậy sau đó cuộc sống của lão Hạc ra sao chúng ta cùng tìm hiểu bài học .
2. Tiến trình bài dạy .
Hoạt động G
Hoạt động H
ND cần đạt
Hoạt động 1 : Tiếp tục tìm hiểu nhân vật lão Hạc .
? Sau khi bán cậu Vàng lão Hạc chọn cho mình cái chết . Vậy theo em cái chết của lão Hạc bắt nguồn từ nguyên nhân nào ?
Tình cảnh nghèo khổ , đói rách, túng quẫn đã đẩy lão Hạc đến cái chết như một hành động tự 
51
Trước khi tìm đến cái chết sợ sẽ gây phiền hà cho hàng xóm nên lão Hạc đã thu xếp , nhờ cậy ông giáo rồi sau đó tìm đến cái chết .
? Có ‏‎ý kiến cho rằng lão Hạc làm thế là gàn dở . Lại có ‏‎ý kiến cho rằng lão Hạc làm như thế là đúng . Vậy ‏‎ý kiến của em ntn ?
? Qua việc làm đó giúp em hiểu thêm gì về lão Hạc ? 
? Cái chết của lão Hạc có ‏‎ý nghĩa gì , em hiểu gì về số phận người nông dân và thực trạng xã hội lúc đó ?
giải thoát cho chính mình . Lão đã tự chọn cái chết để bảo toàn căn nhà , đồng tiền , mảnh vườn , đó là những vốn liếng cuối cùng lão để lại cho con .
- Nhìn từ một phía ( một số người hàng xóm của lão Hạc ) thì giải quyết vấn đề như thế là gàn dở , là dại . Có tiền mà chịu khổ . tự lão làm lão khổ đấy chứ . Nhận xét của vợ ông giáo chính là đại diện cho ‏‎ý kiến một số người nghèo khổ sống chung quanh lão Hạc .
- Có thể lão Hạc làm như thế là đúng . Lão hiểu tình cảnh của mình lúc này , lão sợ tiếp tục sống sẽ ăn vào số tiền ba mươi đồng của con trai mà lão dành dụm được . Cái chết của lão xuất phát từ lòng thương con âm thầm sâu sắc và lòng tự trọng đáng kính của lão .
Qua những điều lão Hạc thu xếp nhờ cậy ông giáo , cho thấy lão là người hay suy nghĩ và tỉnh táo nhận ra tình cảnh của mình . Hơn thế nữa lão còn là người cha hết lòng vì con , tình nghĩa chu đáo và giàu lòng tự trọng . 
- Góp phần bộc lộ rõ số phận và tính cách của lão Hạc ( của nhiều người nông dân trong XHVN trước CMT8 : nghèo khổ , bế tắc cùng đường nhưng 
b. Cái chết của lão Hạc .
- Nguyên nhân : tình cảnh nghèo khổ , đói rách và quá túng quẫn .
- Là người cha hết lòng vì con , sống chu đáo , ngghĩa tình , giàu lòng tự trọng .
52
? Khi nghe Binh Tư cho biết lão Hạc xin bả chó ... n/v '' tôi '' cảm thấy cuộc đời quả thật ... đáng buồn , nhưng khi chứng kiến cái chết đau đớn của lão Hạc '' tôi '' lại nghĩ '' không cuộc đời .... nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác'' . Em hiểu ‏‎ý nghĩ của n/v
 '' tôi'' ntn ?
? Qua cuộc trò chuyện giữa lão Hạc và ông giáo , lời suy nghĩ của ông giáo , em thấy ông giáo là người ntn ?
G: Như vậy qua nhân vật chị Dậu , lão Hạc , ông giáo . Ta thấy họ đều là những người nghèo , cuộc sống 
lại giàu tình yêu thương và lòng tự trọng .
- Tố cáo thực trạng XH TD nửa phong kiến tàn ác , đẩy người nông dân nghèo đến đường cùng không có lối thoát buộc họ phải tìm đến cái chết .
- Chi tiết lão Hạc xin bả chó của Binh Tư có một vị trí nghệ thuật quan trọng . Nếu lão Hạc làm như vậy qủa là đáng buồn . Một con người nhân hậu , giàu lòng tự trọng như lão Hạc đến khi chết cùng đường cũng bị tha hoã biến chất .
- Cái chết của lão Hạc khiến ông giáo giật mình mà ngẫm nghĩ về cuộc đời . Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn bơi còn có những con người cao qúy như lão Hạc . Nhưng cuộc đời lại đáng buồn theo nghĩa khác . Con người có nhân cách cao đẹp như lão Hạc mà không được sống , phải chết bởi một cái chết vật vã và dữ dội đến như thế sao .
Ông giáo là trí thức nghèo sống ở nông thôn , giàu lòng yêu thương , biết cảm thông chia sẻ với nỗi đau của người khác .
2. Nhân vật ông giáo - người kể chuyện .
53
luôn luôn bị bế tắc không có lối thoát .
Hoạt động 2 : Hướng dẫn h/s tổng kết .
? Việc tạo dựng tình huống truyện bất ngờ có tác dụng ntn ? Cách xây dựng n/v có gì đặc sắc . Việc truyện được kể bằng lời của n/v
 '' tôi '' có hiệu quả NT gì ?
? Truyện ngắn '' Lão Hạc '' chứa chan tình nhân đạo đồng thời sâu đậm tính hiện thực . Qua tác phẩm em hãy nêu rõ điều này ? 
? Gọi h/s đọc ghi nhớ .
Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập .
 ? Nhận định nào nói đúng nhất ‏‎ý nghĩa cái chết của lão Hạc ?
A. Là bằng chứng cảm động về tình phụ tử mộc mạc , giản dị nhưng cao qúy vô cùng .
B. Gián tiếp tố cáo XHTD phong kiến đã đẩy người nông dân vào hoàn cảnh khốn cùng .
C. Thể hiện lòng tự trọng và quyết tâm không rơi vào
- Bút pháp khắc họa nhân vật rất thành công . Các chi tiết miêu tả bộ dạng , cử chỉ của lão Hạc sau khi bán cậu Vàng , đoạn miêu tả sự vật vã , đau đớn dữ dội của lão Hạc lúc chết . Thật sinh động , ấn tượng , giàu tính tạo hình .
- Diễn biến câu chuyện được kể bằng n/v '' tôi '' - ông giáo . Nhờ cách kể này, câu chuyện trở nên gần gũi , chân thực. Tác giả như kéo người đọc cùng nhập cuộc , cùng sống , chứng kiến cùng nhân vật .
- Kết hợp giữa kể với tả , với hồi tưởng bộc lộ trữ tình , kết hợp nhuần nhuyễn giữa hiện thực với trữ tình .
Hs rút ra ghi nhớ .
Hs chọn đáp án D
* Ghi nhớ .
III. Lu‏‏yện tập .
54
con đường tha hoá của người nông dân .
D. Cả ba ‏‎ý trên đều đúng .
IV. Hướng dẫn về nhà .
- Học thuộc ghi nhớ .
- Tóm tắt lại truyện .
- Chuẩn bị bài mới : '' Cô bé bán diêm '' 

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao an van 8 ca nam 3 cot 20102011.doc