Giáo án môn Sinh học 8 năm 2010 - Tiết 26: Tiêu hoá ở khoang miệng tiêu hoá ở dạ dày

Tiết 26. Ngày soạn:18/11/2010	Võ văn Chi
TIÊU HOÁ Ở KHOANG MIỆNG
TIÊU HOÁ Ở DẠ DÀY
I/MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
Trình bày được các hoạt động tiêu hoá diễn ra trong khoang miệng và trong dạ dày gồm các hoạt động:nuốt và đẩy thức ăn từ khoang miệng qua thực quản xuống dạ dày và từ dạ dày xuống ruột non. Nªu ®­ỵc cÊu t¹o cđa d¹ dµy
Tr×nh bµy ®­ỵc c¸c ho¹t ®éng tiªu ho¸ diƠn ra ë d¹ dµy
Các hoạt động tiêu hoá-cơ quan hay tế bào thực hiện hoạt động-tác dụng của hoạt động.
2.Kỹ năng
Kỹ năng hợp tác lắng nghe tích cực
Kỹ năng tìm kiếm và xử lý thông tin khi đọc sgk quan sát sơ đồ để tìm hiểu sự tiêu hóa ở khoang miệng,nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản.quan sát tranh ảnh để tìm hiểu cấu tạo của dạ dày và quá trình tiêu hóa ở dạ dày.
Kỹ năng ra quyết định:không sử dụng nhiều các chất không có lợi cho tiêu hóa như:thuốc lá,rượu cà phê,aspirin liều cao,không ăn mặn vì có thể làm thủng dạ dày,ăn uống điều độ,tránh căng thẳng thần kinh.
Kỹ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ,nhóm,lớp.
3.Thái độ:
Giáo dục ý thức giữ gìn răng miệng-bảo vệ dạ dày.
II/CÁC P PHÁP/KỸ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC CÓ THỂ SỬ DỤNG
Dạy học nhóm;-Hỏi chuyên gia;-Vấn đáp tìm tòi;-Khăn trải bàn.Động não;- đóng vai
II/ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
Tranh phóng to hình 25.1à25.3 trang 81 và 82 sgk.
 Hình 27.1à27.3 trang 87 và 88 sgk.
III/HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
*Kiểm tra:
1.Thức ăn được phân nhóm như thế nào?Nêu đặc điểm của mỗi nhóm?Tiêu hoá có vai trò như thế nào đối với cơ thể?Trả lời câu hỏi 3 sgk trang 80.
*Bài mới:
HOẠT ĐỘNG 1:TÌM HIỂU SỰ TIÊU HOÁ Ở KHOANG MIỆNG
Hoạt Động Của Thầy
Hoạt Động của Trò
Kết Luận
Khi thức ăn vào miệng sẽ có những hoạt động tiêu hoá nào?
Khi ta nhai cơm hay bánh mì lâu trong miệng có vị ngọt?tại sao?
Yêu cầu hs hoàn thành bảng 25 trang 82sgk.
Gọi hs lên bảng chữa bài và cho thảo luận toàn lớp.
Gv đánh giá kết quả các nhóm.
Thông báo kết quả đúng.
Hướng dẫn hs hoàn thiện kiến thức.
Gv hỏi:
Tại sao phải nhai kỹ trong khi ăn?
Cá nhân tự nghiên cứu thông tin ■ sgk-trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời.
Đại diện nhóm lên bảng điền nội dung vào bảngàcác nhóm nhận xét-bổ sung.
Các nhóm so sánh kết quả.
Rút ra kết luận.
Hs tự sửa sai.
Kết luận 1
a/Biến đổi lý học:
tiết nước bọt,nhai,đảo trộn thức ăn,tạo viên,làm mềm nhuyễn thấm đều nước bọt tạo viên vừa nuốt.
b/Biến đổi hoá học:
Enzim Amylaza trong nước bọt biến đổi một phần tinh bột trong thức ăn thành đường Mantôzơ
HOẠT ĐỘNG 2:TÌM HIỂU CẤU TẠO DẠ DÀY
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
Néi dung
-Treo tranh
- GV dùa vµo tranh
? C¸c ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o chđ yÕu
? Dù ®o¸n nh÷ng ho¹t ®éng cã thĨ diƠn ra ë d¹ dµy? 
- HS nghiªn cøu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh vÏ ®éc lËp
- §¹i diƯn nhãm tr¶ lêi:
+ Líp c¬ dµy vµ khoỴ ( 3 líp: c¬ vßng, c¬ däc, c¬ chÐo); niªm m¹c cã tuyÕn dÞch vÞ
+ Cã thĨ cã c¸c ho¹t ®éng sau diƠn ra: co bãp, nhµo trén, tiªt enzim
I :KÕt luËn 1:
- Thµnh d¹ dµy cã cÊu t¹o 4 líp c¬ b¶n: mµng àlíp c¬ à líp d­¬Ý niªm m¹c àlíp niªm m¹c
- Thµnh phÇn quan träng trong cÊu t¹o cđa d¹ dµy lµ: 3 líp c¬ (c¬ vßng, c¬ däc, c¬ chÐo), líp niªm m¹c cã líp dÞch vÞ
HOẠT ĐỘNG3 TIÊU HÓA Ở DẠ DÀY.
- GV treo tranh H27.2 vµ m« t¶ thÝ nghiƯm " b÷a ¨n gi¶" cđa Pavlov tiÕn hµnh trªn chã:
+ C¾t thùc qu¶n, høng phi¸ d­íi thùc qu¶n b»ng c¸i ®Üa
+ §ơc lç d¹ dµy, nèi lç thđng víi èng tho¸t b»ng kim lo¹i
+ Cho chã ¨n vµ quan s¸t, ph©n tÝch thµnh phÇn dÞch vÞ
? H·y thư ®o¸n xem kÕt qu¶ thÝ nghiƯm nh­ thÕ nµo khi cho chã ¨n?
? H·y dù ®o¸n xem thÝ nghiƯm cđa Pavlov nh»m mơc ®Ých g×?
- GV: Qua thÝ nghiƯmcho biÕt mỈc dï thøc ¨n chØ ch¹m vµo l­ìi, ch­a ch¹m vµo d¹ dµy nh­ng d¹ dµy ®· tiÕt dÞch vÞ
? H·y ®o¸n xem, khi thøc ¨n hay vËt g× ®ã ch¹m vµo niªm m¹c d¹ dµy, dÞch vÞ cã ®­ỵc tiÕt ra kh«ng?
? KÕt qu¶ ph©n tÝch cho biÕt thµnh phÇn dÞch vÞ bao gåm nh÷ng chÊt nµo ?
- Treo s¬ ®å H27.3.
- GV gi¶i thÝch
- Yªu cÇu häc sinh ®äc th«ng tin th¶o luËn nhãm 3 c©u hái SGK:
- GV treo phiÕu bµi tËp lín trªn b¶ng
1. Sù ®Èy thøc ¨n xuèng ruét nhê ho¹t ®éng cđa c¬ quan, bé phËn:
a. T©m vÞ
b. C¬ vßng m«n vÞ
c. Sù co bãp cđa d¹ dµy
d. a vµ b ®ĩng
e. b vµ c ®ĩng
2. §¸nh dÊu vµo c©u sai. Lo¹i thøc ¨n ®­ỵc tiªu ho¸ ë d¹ dµy:
¨ Tinh bét
¨ Pr«tªin
¨ Gluxit
¨ Lipit
3. Chän c©u tr¶ lêi ®ĩng.
Protªin/ dÞch vÞ bÞ ph©n hủ cßn protªin/ niªm m¹c kh«ng bÞ ph©n hđy
a. ChÊt nhÇy tiÕt ra ng¨n kh«ng cho niªm m¹c tiÕp xĩc víi HCL vµ pepsin
b. Pepsin chØ cã t¸c dơng víi pr«tªin cđa thøc ¨n, kh«ng cã t¸c dơng víi pr«tªin trong niªm m¹c
c. §é pH trong niªm m¹ckh«ng ®đ ®iỊu kiƯn cho ho¹t ®éng cđa enzim pepsin
? T¹i sao tinh bét l¹i ®­ỵc tiªu ho¸ tiÕp ë d¹ dµy trong khi d¹ dµy kh«ng tiÕt enzim amilaza?
- Treo b¶ng phơ cã néi dung nh­ b¶ng 27
- GV thu mét sè bµi tËp cđa HS ®Ĩ ®¸nh gi¸
- NhËn xÐt, ®¸nh gi¸
- Hoµn chØnh b¶ng 27
 L¾ng nghe, quan s¸t
HS suy nghÜ vµ dù ®o¸n ®éc lËp:
- Khi cho chã ¨n:
+ Thøc ¨n kh«ng xuèng d¹ dµy mµ r¬i vµo ®Üa
+ Cã chÊt dÞch ch¶y ra tõ d¹ dµy xuèng èng tho¸t
- HS suy nghÜ vµ dù ®o¸n ®éc lËp:
+ ¶nh h­ëng cđa thøc ¨n ®Õn sù tiÕt dÞch vÞ
+ T×m hiĨu thµnh phÇn cđa dÞch vÞ tinh khiÕt
- Cã
N­íc, enzim pepsin, HCl, chÊt nhÇy
- §äc th«ng tin
- Th¶o luËn nhãm
- C¸c nhãm sư dơng b¶ng con ®Ĩ tr¶ lêi: chØ cÇn ghi ®¸p ¸n lªn b¶ng con, khi hÕt thêi gian th¶o luËn, tÊt c¶ c¸c nhãm cïng th«ng b¸o kÕt qu¶ cđa nhãm.
- C¸c nhãm gi¶i thÝch vỊ kÕt qu¶ mµ nhãm m×nh lùa chän
- §èi chiÕu kÕt qu¶ víi c¸c nhãm kh¸c vµ ®¸p ¸n cđa gi¸o viªn:
1. e
2. Lipit
3. a
- Tr¶ lêi ®éc lËp: V× thøc ¨n tõ thùc qu¶n xuèng phÇn gi÷a cđa d¹ dµy ®· ngÊm ®Ịu amilaza, mµ enzim do dÞch vÞ tiÕt ra ( cã tÝch axÝt) ®ỉ vµo thµnh d¹ dµy nªn thêi gian ®Çu
- Thùc hiƯn ®éc lËp b¶ng 27
- 6 HS lªn b¶ng phơ thùc hiƯn lÇn l­ỵt 6 néi dung
- §èi chiÕu b¶ng 27 ®Ĩ tù ®¸nh gi¸
KL : Néi dung b¶ng 27 
B¶ng 27 
BiÕn ®ỉi thøc ¨n ë d¹ dµy
C¸c ho¹t ®éng tham gia
C¬ quan hay tÕ bµo thùc hiƯn
T¸c dơng cđa ho¹t ®éng
BiÕn ®ỉi lý häc
- TiÕt dÞch vÞ
- Co bãp cđa d¹ dµy
- TuyÕn vÞ
- C¸c líp c¬
- Hoµ lo·ng thøc ¨n
- §¶o trén thøc ¨n ®Ĩ ngÊm ®Ịu dÞch vÞ
BiÕn ®ỉi ho¸ häc
Ho¹t ®éng cđa enzim pepsin
Enzim pepsin
Ph©n c¾t chuçi protªin
IV. Cđng cè
C©u1: §Ỉc ®iĨm cÊu t¹o nÇo cđa d¹ dµy lµm thøc ¨n nhuyƠn vµ ®¶o trén:
¨ a- Thµnh d¹ dµy ®­ỵc cÊu t¹o bëi 4 líp c¬ b¶n
¨ b- H×nh tĩi th¾t 2 ®Çu
¨ c- Thµnh c¬ cã 3 líp c¬ dµy vµ khoỴ
¨ d- a vµ c ®ĩng
C©u 2: §iỊu ph¸t biĨu nµo d­íi ®©y lµ ®ĩng? ( H·y dïng dÊu x.)
¨ a- Pr«tªin ®­ỵc ph©n c¾t thµnh nh÷ng chuçi ng¾n h¬n
¨ b- Lipit ®­ỵc tiªu ho¸ mét phÇn
¨ c- Gluxit ®­ỵc tiªu ho¸ hoµn toµn thµnh matoz¬
¨ d- Pr«tªin ph©n gi¶i thµnh c¸c axÝt amin
¨ e - C¶ a, b, c vµ d ®ĩng
§¸p ¸n: 1d, 2a
V. DỈn dß:
- §äc mơc em cã biÕt vµ tr¶ lêi c©u hái: H·y liƯt kª nh÷ng kh¸m ph¸ quan träng cđa B«m«ng vỊ sù tiªu ho¸d ë d¹ dµy?
- T×m nh÷ng ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o cđa d¹ dµy thÝch nghi víi chøc n¨ng cđa nã
- Xem c¸c qu¸ tr×nh tiªu ho¸ ë ruét non
---------------------------------------------------------