Giáo án môn Sinh học 8 - Bài 51 - Tiết 55: Cơ quan phân tích thính giác

Giáo sinh: Trần Thúy Hồng
Giáo viên hướng dẫn: Cô Phạm Thị Thông
Trường THCS Phan Chu Trinh
GIÁO ÁN SINH HỌC 8
Bài 51 - Tiết 55: Cơ quan phân tích thính giác
I, Mục tiêu:
1, Kiến thức:
- Xác định rõ các thành phần của cơ quan phân tích thính giác
- Mô tả được rõ các bộ phận của tai và cấu tạo của cơ quan Coóc ti
- Trình bày được quá trình thu nhận các cảm giác âm thanh
2, Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình
- Rèn kỹ năng thảo luận nhóm và hợp tác trong nhóm
3, Thái độ:
- Giáo dục ý thức giữ vệ sinh tai
II, Phương tiện:
- Giáo án điện tử Powerpoit
- Máy chiếu
- Tranh phóng to hình 51-1 và 51-2
III, Phương pháp:
- Vấn đáp – tìm tòi
- Trực quan – minh hoạ
- Thảo luận nhóm
- Dùng lời
IV, Hoạt động dạy - học:
1, Ổn định tổ chức
2, Kiểm tra bài cũ: (5’)
- Tật cận thị và tật viễn thị khác nhau như thế nào?
- Nêu hậu qủa của bệnh đau mắt hột và cách phòng tránh?
3, Bài mới:
Vào bài: Chúng ta đã học về âm thanh ( Chương II - Vật lý 7) và phân biệt được các âm trầm bổng, nhỏ, to khác nhau, phát ra từ nguồn âm, là nhờ cơ quan phân tích thính giác. Vậy muốn tìm hiểu cấu tạo của cơ quan phân tích như thế nào? Nó phù hợp với chức năng thu nhận âm thanh ra sao chúng ta hãy tìm hiểu ở bài học ngày hôm nay Bài 51 - Tiết 55: Cơ quan phân tích thính giác
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung ghi bảng
- Em hãy cho biết cơ quan phân tích thính giác gồm những bộ phận nào?
Hoạt động 1: Cấu tạo của tai (20’)
Quan sát hình 51-1, thảo luận nhóm và hoàn thành bài tập 1/ mục I/ 132/SBT
- GV nhận xét, kết luận
- Dựa vào hình 51-1, kết hợp với bài tập vừa làm, em hãy chỉ tranh và cho biết tai được cấu tạo như thế nào? Chức năng của từng bộ phận đó là gì?
- GV nhận xét
- GV chỉ tranh mô tả lại cấu tạo của tai và chức năng từng bộ phận của tai.
- GV kết luận
- GV liên hệ thực tế
- Vì sao trong y học bác sĩ lại chữa được cả tai, mũi, họng cùng một lúc?
- Vì sao khi đi máy bay, lúc máy bay lên cao hoặc xuống thấp, hành khách cảm thấy đau trong tai?
- Quan sát hình 51-2, kết hợp thông tin SGK/163-164, em hãy trình bày cấu tạo ốc tai?
- GV nhận xét, kết luận
Hoạt động 2: Chức năng thu nhận sóng âm: (10’)
- Đọc thông tin mục II/ SGK, cho biết chức năng thu nhận sóng âm diễn ra như thế nào?
- GV trình bày sự thu nhận cảm giác âm thanh
Hoạt động 3: Vệ sinh tai (5’)
- Gv yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK, trả lời câu hỏi:
+ Để tai hoạt động tốt, cần lưu ý những vẫn đề gì?
+ Hãy nêu các biện pháp giữ vệ sinh và bảo vệ tai?
- GV nhận xét, kết luận
- Đọc thông tin SGK, trả lời câu hỏi
- HS quan sát kỹ hình 51-1, thảo luận nhóm, hoàn thành bài tập
- Đại diện nhóm lên trình bày 
Các từ cần điền:
1, Vành tai
2, Ống tai
3, Màng nhĩ
4, Chuỗi xương tai
- HS chỉ tranh và trả lời
- HS trả lời ( vì tai, mũi, họng thông với nhau)
- HS trả lời ( do sự chênh lệch áp suất giữa bên trong và bên ngoài của tai)
- Đại diện nhóm trả lời
- Nhóm khác bổ sung
- HS đọc SGK, trả lời câu hỏi
- HS trả lời (giữ vệ sinh tai, bảo vệ tai)
- HS trả lời
* Cơ quan phân tích thính giác gồm 3 phần:
- Tế bào thụ cảm thính giác ( tai - cơ quan Coocti )
- Dây thần kinh thính giác ( dây não VIII)
- Vùng thính giác ở thuỳ thái dương
I, Cấu tạo của tai:
- Tai ngoài gồm:
+ Vành tai: hứng sóng âm
+ Ống tai: hướng sóng âm
+ Màng nhĩ: khuyếch đại âm
- Tai giữa gồm:
+ Chuỗi xương tai: truyền sóng âm
+ Vòi nhĩ: cân bằng áp suất 2 bên màng nhĩ
- Tai trong gồm:
+ Bộ phận tiền đình: thu nhận thông tin về vị trí và sự chuyển động của cơ thể trong không gian
+ Ốc tai: thu nhận kích thích của sóng âm
à Cấu tạo ốc tai: ốc tai xoắn 2 vòng rưỡi gồm:
+ Ốc tai xương ( ở ngoài)
+ Ốc tai màng ( ở trong) gồm có:
¨ Màng tiền đình (ở trên)
¨ Màng cơ sở (ở dưới)
- Có cơ quan Coóc ti chứa các tế bào thụ cảm thính giác
II, Chức năng thu nhận sóng âm:
Sóng âm à màng nhĩ à chuỗi xương tai à cửa bầu à chuyển động ngoại dịch và nội dịch à rung màng cơ sở à kích thích cơ quan Coóc ti xuất hiện xung thần kinh à vùng thính giác (phân tích cho biết âm thanh)
III, Vệ sinh tai:
- Giữ vệ sinh tai
- Bảo vệ tai:
+ Không dùng vật sắc nhọn ngoáy tai
+ Giữ vệ sinh mũi họng để phòng bệnh cho tai
+ Có biện pháp chống, giảm tiếng ồn
V, Củng cố: (5’)
- Câu hỏi trắc nghiệm:
1, Chuỗi xương tai có ở:
A, Tai ngoài
B, Tai giữa
C, Tai trong 
D, Vành tai
Đáp án B
2, Tế bào thụ cảm thính giác có ở: 
A, Chuỗi xương tai
B, Ống bán khuyên
C, Màng nhĩ
D, Cơ quan Coóc ti
Đáp án D
- Làm BT mục II/133/SBT: Điền nội dung thích hợp vào chỗ trống của những câu sau:
Tai là bộ phận tiếp nhận âm thanh.
Sóng âm vào tai làm rung..(1).., truyền qua(2)vào(3)gây sự chuyển động ngoại dịch đến nội dịch trong ốc tai màng; tác động lên các (4)..của cơ quan coocti nằm trên màng cơ sở hưng phấn, chuyển thành xung thần kinh chuyển về(5)ở thuỳ thái dương cho ta nhận biết về âm thanh đã phát ra.
Tai trong còn có bộ phận tiền đình và các ống bán khuyên, tiếp nhận những thông tin về vị trí cơ thể.
à Đáp án: 
1, Màng nhĩ
2, Chuỗi xương tai
3, Trong
4, Tế bào thụ cảm thính giác
5, Vùng thị giác
VI, Dặn dò: 
- Học thuộc phần ghi nhớ/164/SGK
- Học bài và làm hết bài tập trong SBT
- Đọc mục “Em có biết?”
- Đọc trước bài 52: Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện