Giáo án môn Hóa hoc 8 năm 2009 - Tiết 14: Hoá trị

Ngµy so¹n: 20/10/2008
Ngµy gi¶ng: 23/10/2008
TiÕt 14: ho¸ trÞ
i. Mơc tiªu
hs hiĨu ®­ỵc ho¸ trÞ lµ g×? C¸ch x¸c ®Þnh ho¸ trÞ
Lµm quen víi ho¸ trÞ cđa mét sè nguyªn tè vµ mét sè nhãm nguyªn tư th­êng gỈp
BiÕt quy t¾c vỊ ho¸ trÞ vµ biĨu thøc
¸p dơng quy t¾c ho¸ trÞ ®Ĩ tÝnh ®­ỵc ho¸ trÞ cđa mét nguyªn tè (hoỈc mét nhãm nguyªn tư)
II Ph­¬ng tiƯn
GV: Gi¸o ¸n, GSK, SGV
HS: ChuÈn bÞ bµi ë nhµ
iii. ho¹t ®éng d¹y – häc
1- ỉn ®Þnh líp
2- Bµi cị
GV: Gäi 3 HS lªn ch÷a bµi tËp sè 1, 2b (SGK tr.33, 34)
HS 1: Ch÷a bµi tËp 1 (SGK tr.33)
Bµi 1: HS tr¶ lêi lý thuyÕt
Bµi 2b:
b) KÏm clorua: ZnCl2
Cã hai nguyªn tè cÊu t¹o nªn hỵp chÊt lµ: kÏm vµ clo
Cã mét nguyªn tư kÏm vµ hai nguyªn tư clo trong mét ph©n tư cđa hỵp chÊt
Ph©n tư khèi b»ng:
65 x 1 + 35,5 x 2 = 136 (®.v.c)
3- Bµi míi
1. c¸ch x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cđa 1 nguyªn tè (7 phĩt)
1. C¸ch x¸c ®Þnh:
GV: ThuyÕt tr×nh:
Ng­êi ta qui ­íc g¸n cho H ho¸ trÞ I. Mét nguyªn tư nguyªn tè kh¸c liªn kÕt ®­ỵc víi bao nhiªu nguyªn tư hi®ro th× nãi nguyªn tè ®ã cã ho¸ trÞ bÊy nhiªu
VÝ dơ: HCl, NH3, CH4
Em h·y x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cđa clo, nit¬, cacbon trong hỵp chÊt trªn vµ gi¶i thÝch?
GV: Giíi thiƯu:
Ng­êi ta cßn dùa vµo kh¶ n¨ng liªn kÕt cđa nguyªn tư nguyªn tè kh¸c víi oxi (ho¸ trÞ cđa oxi b»ng 2 ®¬n vÞ)
VÝ dơ: Em h·y x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cđa kali, kÏm, l­u huúnh trong c¸c c«ng thøc: K2O
GV: Giíi thiƯu c¸ch x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cđa mét nhãm nguyªn tư
VÝ dơ: Trong c«ng thøc H2SO4, H3PO4 ta x¸c ®Þnh ®­ỵc ho¸ trÞ cđa nhãm (SO4) vµ (PO4) b»ng bao nhiªu?
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t b¶ng 2 (SGK tr.42, 43) (phÇn ho¸ trÞ) vµ yªu cÇu HS vỊ nhµ häc thuéc ho¸ trÞ cđa mét sè nguyªn tè th­êng gỈp
HS: 
HCl: clo cã ho¸ trÞ I v× mét nguyªn tư clo chØ liªn kÕt ®­ỵc víi 1 nguyªn tư hi®ro
NH3: nit¬ cã ho¸ trÞ III v× mét nguyªn tư nit¬ liªn kÕt ®­ỵc víi 3 nguyªn tư hi®ro
CH4: cacbon cã ho¸ trÞ IV v× mét nguyªn tư cacbon liªn kÕt víi 4 nguyªn tư hi®ro
HS:
K2O: kali cã ho¸ trÞ I v× 2 nguyªn tư kali liªn kÕt víi 1 nguyªn tư oxi
HS:
Trong c«ng thøc: H2SO4 ta nãi ho¸ trÞ cđa (SO4) lµ II v× nhãm nguyªn tư ®ã liªn kÕt ®­ỵc víi hai nguyªn tư hi®ro
Trong c«ng thøc: H3PO4 ta nãi lµ: ho¸ trÞ cđa nhãm (PO4) lµ III v× nhãm nguyªn tư ®ã liªn kÕt ®­ỵc víi 3 nguyªn tư hi®ro
2. KÕt luËn (3 phĩt)
GV: VËy ho¸ trÞ lµ g×?
§Ĩ HS suy nghÜ kho¶ng 1 phĩt sau ®ã gäi HS tr¶ lêi
HS: Ho¸ trÞ lµ con sè biĨu thÞ kh¶ n¨ng liªn kÕt cđa nguyªn tư nguyªn tè nµy víi nguyªn tư nguyªn tè kh¸c
ii. quy t¾c vỊ ho¸ trÞ (10 phĩt)
1. Quy t¾c
GV: ViÕt CTC cđa HC lªn b¶ng
AxBy
Gi¶ sư ho¸ trÞ cđa nguyªn tè A lµ a
Hãa trÞ cđa nguyªn tè B lµ b
C¸c nhãm h·y th¶o luËn ®Ĩ t×m ®­ỵc c¸c gi¸ trÞ x x a, y x b vµ mèi liªn hƯ gi÷a hai gi¸ trÞ ®ã ®èi víi c¸c hỵp chÊt ®­ỵc ghi ë b¶ng sau:
x x a
y x b
Al2O3
P2O5
GV: Giíi thiƯu ho¸ trÞ cđa nh«m, phèt pho, l­u huúnh trong c¸c hỵp chÊt trªn lÇn l­ỵt lµ III, V, 
GV: Cho HS lªn ®iỊn vµo b¶ng
- So s¸nh c¸c tÝch x x a vµ y x b trong c¸c tr­êng hỵp trªn
GV: Giíi thiƯu ®ã lµ biĨu thøc cđa quy t¾c ho¸ trÞ, VËy em h·y nªu quy t¾c ho¸ trÞ?
GV: Th«ng b¸o:
Quy t¾c nµy ®ĩng ngay c¶ khi A hoỈc B lµ mét nhãm nguyªn tư
HS: Lµm viƯc theo nhãm kho¶ng 5 phĩt
HS: B¶ng ®· ®iỊn ®Çy ®đ nh­ sau:
x x a
y x b
Al2O3
2 x III
3 x II
P2O5
2 x V
5 x II
HS: ta rĩt ra ®­ỵc:
x x a = y x b
HS: Quy t¾c:
Trong c«ng thøc ho¸ häc, tÝch cđa chØ sè vµ ho¸ trÞ cđa nguyªn tè nµy b»ng tÝch cđa chØ sè vµ ho¸ trÞ cđa nguyªn tè kia
2- VËn dơng
a) TÝnh ho¸ trÞ cđa mét nguyªn tè (7 phĩt)
GV: VÝ dơ 1: TÝnh ho¸ trÞ cđa l­u huúnh trong hỵp chÊt SO3?
GV: Gỵi ý ®Ĩ HS lµm bµi b»ng c¸c c©u hái sau:
Em h·y thay ho¸ trÞ cđa oxi, chØ sè cđa l­u huúnh, oxi vµo biĨu thøc trªn?
TÝnh a?
GV: §­a ra bµi tËp 1:
BiÕt ho¸ trÞ cđa hi®ro l¸ I, cđa oxi lµ II. H·y x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cđa c¸c nguyªn tè (hoỈc nhãm nguyªn tư) trong c¸c c«ng thøc sau:
a- H2SO3, b, N2O5, 
GV: Trong c«ng thøc H2SO3 chØ sè 3 lµ chØ sè cđa oxi, kh«ng ph¶i lµ chØ sè cđa c¶ nhãm (SO)3 mµ chØ sè cđa nhãm (SO)3 lµ 1
HS: Quy t¾c ho¸ trÞ:
 x x a = y x b
 1 x a = 3 x II
 a = VI
VËy ho¸ trÞ cđa l­u huúnh trong hỵp chÊt lµ: VI
HS: Lµm bµi tËp vµo vë
HS: 
a) ¸p dơng quy t¾c ho¸ trÞ:
 x x a = y x b
 2 x I = 1 x b
 b = II, VËy hãa trÞ cđa nhãm (SO)3 lµ II 
b) Trong c«ng thøc N2O5
Ho¸ trÞ cđa nit¬:
 a x 2 = II x 5
 Ho¸ trÞ cđa Nit¬ = 5
4- Cđng cè (2 phĩt)
GV: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung cđa bµi:
Ho¸ trÞ lµ g×?
Qui t¾c ho¸ trÞ?
HS: Tr¶ lêi
5- H­íng dÉn häc ë nhµ(1 phĩt)
Bµi tËp vỊ nhµ: 1, 2, 3, 4, (SGK tr.37, 38)
Rĩt kinh nghiƯm: ..........................................................................
.........................................................................
.........................................................................