I. MỤC TIÊU CỦA BÀI HỌC:
1. Kiến thức : HS biết cánh đo gián tiếp chiều cao một vật và đo khoảng cách giữa hai điểm trên mặt đất, trong đó có một điểm không thể tới được.
2. Kỹ năng : Rèn luyện kĩ năng sử dụng thước ngắm để xác định điểm nằm trên đoạn thẳng, sử dụng giác kế đo góc trên mặt đất, đo độ dài đoạn thẳng trên mặt đất.
Biết áp dụng kiến thức về tam giác đồng dạng để giải quyết hai bài toán.
3. Thái độ : Rèn luyện ý thức làm việc có phân công, có tổ chức, ý thức kỉ luật trong hoạt động tập thể.
II.PHƯƠNG PHÁP: Phương pháp thực hành, theo nhóm.
III. CHUẨN BỊ:
- GV: + Địa điểm thực hành cho các tổ HS.
+ Các thước ngắm và giác kế để các tổ thực hành
+ Huấn luyện trước một nhóm cốt cán thực hành (mỗi tổ từ 1 đến 2 HS).
+ Mẫu báo cáo thực hành của các tổ HS.
- HS : Mỗi tổ HS là một nhóm thực hành, cùng với GV chuẩn bị đủ dụng cụ thực hành của tổ gồm:
+ 1 thước ngắm, 1 giác kế ngang.
+ 1 sợi dây dài khoảng 10 m.
+ 1 thước đo độ dài (loại 3 m hoặc 5 m).
+ 2 cọc ngắn, mỗi cọc dài 0,3 m.
+ Giấy, bút, thước kẻ, thước đo độ.
IV. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY:
1. Ổn định tổ chức(1 ph) :
Ngày soạn: Tiết 51 : thực hành ngoài trời i. mục tiêu của bài học: 1. Kiến thức : HS biết cánh đo gián tiếp chiều cao một vật và đo khoảng cách giữa hai điểm trên mặt đất, trong đó có một điểm không thể tới được. 2. Kỹ năng : Rèn luyện kĩ năng sử dụng thước ngắm để xác định điểm nằm trên đoạn thẳng, sử dụng giác kế đo góc trên mặt đất, đo độ dài đoạn thẳng trên mặt đất. Biết áp dụng kiến thức về tam giác đồng dạng để giải quyết hai bài toán. 3. Thái độ : Rèn luyện ý thức làm việc có phân công, có tổ chức, ý thức kỉ luật trong hoạt động tập thể. II.Phương pháp: Phương pháp thực hành, theo nhóm. iii. Chuẩn bị: - GV: + Địa điểm thực hành cho các tổ HS. + Các thước ngắm và giác kế để các tổ thực hành + Huấn luyện trước một nhóm cốt cán thực hành (mỗi tổ từ 1 đến 2 HS). + Mẫu báo cáo thực hành của các tổ HS. - HS : Mỗi tổ HS là một nhóm thực hành, cùng với GV chuẩn bị đủ dụng cụ thực hành của tổ gồm: + 1 thước ngắm, 1 giác kế ngang. + 1 sợi dây dài khoảng 10 m. + 1 thước đo độ dài (loại 3 m hoặc 5 m). + 2 cọc ngắn, mỗi cọc dài 0,3 m. + Giấy, bút, thước kẻ, thước đo độ. iV. Tiến trình tiết dạy: 1. ổn định tổ chức(1 ph) : Ngày dạy Lớp Tiết thứ Ghi chú 2.Kiểm tra bài cũ (9 ph) ( tiến hành trong lớp) GV nêu yêu cầu kiểm tra,(Đưa hình 54 tr.58 SGK lên bảng). 1/- Để xác định được chiều cao A'C' của cây, ta phải tiến hành đo đạc như thế nào ? - Cho AC = 1,5 m ; AB = 1,2 m, A'B = 5,4 m; Hãy tính A'C' ? 2/- Để xác định được khoảng cách AB ta cần tiến hành đo đạc như thế nào ? Sau đó tiến hành làm tiếp thế nào ?Cho BC = 25m, B'C' = 5 cm, A'B' = 4,2cm . Tính AB. 3. Dạy bài mới ( 24ph) T/gian Hoạt động của thầy Hoạt động của trò, ghi bảng 14ph 10ph Hoạt động 1 GV đặt vấn đề: Các trường hợp đồng dạng của hai tam giác có nhiều ứng dụng trong thực tế. Một trong các ứng dụng đó là đo gián tiếp chiều cao của vật. GV đưa hình 54 tr.85 SGK lên bảng và giới thiệu: Giải sử cần xác định chiều cao của một cái cây, của một toà nhà hay của một ngọn tháp nào đó. Trong hình này ta cần tính chiều cao A'C' của một cái cây, vậy ta cần xác định độ dài những đoạn nào ? Tại sao ? GV: Để xác định được AB, AC, A'B ta làm như sau: a) Tiến hành đo đạc. GV yêu cầu HS đọc mục này tr.85 SGK. GV hướng dẫn HS cách ngắm sao cho hướng thước đi qua đỉnh C' của cây. Sau đó đổi vị trí ngắm để xác định giao điểm B của đường thẳng CC' với AA' - Đo khoảng cách BA, BA'. b) Tính chiều cao của cây. GV: Giả sử ta đo được: BA = 1,5 m BA' = 7,8 m Cọc AC = 1,2 m Hãy tính A'C'. Hoạt động 2. GV đưa hình 55 tr.86 SGK lên bảng và nêu bài toán: Giả sử phải đo khoảng cách AB trong đó địa điểm A có ao hồ bao bọc không thể tới được. GV yêu cầu HS hoạt động nhóm, nghiên cứu SGK để tìm ra cách giải quyết. Sau thời gian khoảng 5 phút, GV yêu cầu đại diện một nhóm lên trình bày cách làm. GV hỏi: Trên thực tế, ta đo độ dài BC bằng dụng cụ gì ? Đo độ lớn các góc B và góc C bằng dụng cụ gì ? GV: Giả sử BC = a = 50 m B'C' = a' = 5 cm A'B' = 4,2 cm Hãy tính AB ? Ghi chú: - GV đưa hình 56 tr.86 SGK lên bảng, giới thiệu với HS hai loại giác kế (giác kế ngang và giác kế đứng). - GV yêu cầu HS nhắc lại cách dùng giác kế ngang để đo góc ABC trên mặt đất. A B C - GV giới thiệu giác kế đứng dùng để đo góc theo phương thẳng đứng (tr.87 SGK). GV cho HS đo thực tế một góc theo phương thẳng đứng bằng giác kế đứng. 1. Đo chiều cao của vật HS: Để tính được A'C', ta cần biết độ dài các đoạn thẳng AB, AC, A'B. Vì có A'C' // AC nên: DBAC DBA'C' ị ị A'C' = HS đọc SGK. HS tính chiều cao A'C' của cây. Một HS lên bảng trình bày. Có AC // A'C' (cùng ^ BA') ị DBAC DBA'C' (theo định lí về tam giác đồng dạng). ị ị A'C' = Thay số ta có: A'C' = A'C' = 6,24 (m). 2. Đo khoảng cách HS hoạt động nhóm: - Đọc SGK. - Bàn bạc các bước tiến hành. Đại diện một nhóm trình bày cách làm. - Xác định trên thực tế tam giác ABC. Đo độ dài BC = a, độ lớn: ABC = a ; ACB = b. - Vẽ trên giấy tam giác A'B'C' có B'C' = a' B' = B = a C' = C = b. ị DA'B'C' DABC (g - g) ị ị AB = HS: Trên thực tế, ta đo độ dài BC bằng thước (thước dây hoặc thước cuộn), đo độ lớn các góc bằng giác kế. HS nêu cách tính BC = 50 m = 5000 cm AB = = = 4200 (cm) = 42 m HS nhắc lại cách đo góc trên mặt đất: - Đặt giác kế sao cho mặt đĩa tròn nằm ngang và tâm của nó nằm trên đường thẳng đứng đi qua đỉnh B của góc. - Đưa thanh quay về vị trí 00 và quay mặt đĩa đến vị trí sao cho điểm A và hai khe hở thẳng hàng. - Cố định mặt đĩa, đưa thanh quay đến vị trí sao cho điểm B và hai khe hở thẳng hàng. - Đọc số đo độ của góc B trên mặt đĩa. HS quan sát hình 56(b) SGK và nghe GV trình bày. Hai HS thực hành đo (đặt thước ngắm, đọc số đo góc), HS lớp quan sát cách làm. 4. Củng cố bài học ( 3ph) GV nêu lại cách đo 5.Hướng dẫn học sinh học và làm bài về nhà ( 8ph) - GV yêu cầu các tổ trưởng báo cáo việc chuẩn bị thực hành của tổ về dụng cụ, phân công nhiệm vụ.GV kiểm tra cụ thể. - GV giao cho các tổ mẫu báo cáo thực hành Báo cáo thực hành tiết 51 - 52 hình học Của tổ ......... lớp ... 1) Đo gián tiếp chiều cao của vật (A'C') Hình vẽ: a) Kết quả đo: AB = BA' = AC = b) Tính A'C': a) Kết quả đo: AB = BA' = AC = b) Tính A'C': 2) Đo khoảng cách giữa hai địa điểm trong đó có một địa điểm không thể tới được. a) Kết quả đo: BC = <B = <C = b) Vẽ DA'B'C' có B'C' = ; A'B' = B' = ; C' = Hình vẽ Tính AB; điểm thực hành của tổ (GV cho) STT Tên HS Điểm chuẩn bị dụng cụ (2 điểm) ý thức kỉ luật (3 điểm) Kĩ năng thực hành (5 điểm) Tổng số điểm (10 điểm) Nhận xét chung (tổ tự đánh giá). Tổ trưởng kí tên v. rút kinh nghiệm: Ngày soạn : Tiết 52 : thực hành ngoài trời i. mục tiêu của bài học: 1. Kiến thức : HS biết cánh đo gián tiếp chiều cao một vật và đo khoảng cách giữa hai điểm trên mặt đất, trong đó có một điểm không thể tới được. 2. Kỹ năng : Rèn luyện kĩ năng sử dụng thước ngắm để xác định điểm nằm trên đoạn thẳng, sử dụng giác kế đo góc trên mặt đất, đo độ dài đoạn thẳng trên mặt đất. Biết áp dụng kiến thức về tam giác đồng dạng để giải quyết hai bài toán. 3. Thái độ : Rèn luyện ý thức làm việc có phân công, có tổ chức, ý thức kỉ luật trong hoạt động tập thể. II.Phương pháp: Phương pháp thực hành, theo nhóm. III. Chuẩn bị: - GV: + Địa điểm thực hành cho các tổ HS. + Các thước ngắm và giác kế để các tổ thực hành - HS : * Mỗi tổ HS là một nhóm thực hành, cùng với GV chuẩn bị đủ dụng cụ thực hành của tổ gồm: + 1 thước ngắm, 1 giác kế ngang. + 1 sợi dây dài khoảng 10 m.1 thước đo độ dài (loại 3 m hoặc 5 m). + 2 cọc ngắn, mỗi cọc dài 0,3 m. + Giấy, bút, thước kẻ, thước đo độ. iV. Tiến trình tiết dạy: 1. ổn định tổ chức(1 ph) : Ngày dạy Lớp Tiết thứ Ghi chú 2.Kiểm tra bài cũ (2 ph) Kiểm tra dụng cụ thực hành 3. Dạy bài mới ( 40ph) T/gian Hoạt động của thầy Hoạt động của trò, ghi bảng 30ph 10ph Hoạt động 1. GV đưa HS tới địa điểm thực hành, phân công vị trí từng tổ. Việc đo gián tiếp chiều cao của một cột điện và đo khoảng cách giữa hai địa điểm nên bố trí hai tổ cùng làm để đối chiếu kết quả. GV kiểm tra kĩ năng thực hành của các tổ, nhắc nhở hướng dẫn thêm HS. Hoạt động 2. GV yêu cầu các tổ HS tiếp tục làm việc để hoàn thành báo cáo. - GV thu báo cáo thực hành của các tổ. - Thông qua báo cáo và thực tế quan sát, kiểm tra nêu nhận xét đánh giá và cho điểm thực hành của từng tổ. - Căn cứ vào điểm thực hành của tổ và đề nghị của tổ HS, GV cho điểm thực hành của từng HS (có thể thông báo sau) 1. Thực hành Các tổ thực hành hai bài toán. Mỗi tổ cử một thư kí ghi lại kết quả đo đạc và tình hình thực hành của tổ. Sau khi thực hành xong, các tổ trả thước ngắm và giác kế cho phòng đồ dùng dạy học. HS thu xếp dụng cụ, rửa tay chân, vào lớp để tiếp tục hoàn thành báo cáo. 2. Hoàn thành báo cáo - Các tổ HS làm báo cáo thực hành theo nội dung GV yêu cầu. - Về phần tính toán, kết quả thực hành cần được các thành viên trong tổ kiểm tra vì đó là kết quả chung của tập thể, căn cứ vào đó GV sẽ cho điểm thực hành của tổ. - Các tổ bình điểm cho từng cá nhân và đánh giá theo mẫu báo cáo. - Sau khi hoàn thành các tổ nộp báo cáo cho GV. 4. Củng cố bài học ( 0ph) 5.Hướng dẫn học sinh học và làm bài về nhà ( 2ph) - Đọc "Có thể em chưa biết" để hiểu thêm về thước vẽ truyền, một dụng cụ vẽ áp dụng nguyên tắc hình đồng dạng. - Chuẩn bị tiết sau "Ôn tập chương III". Làm các câu hỏi Ôn tập chương III. Đọc Tóm tắt chương III tr.89, 90, 91 SGK. Làm bài tập số 56, 57, 58 tr.92 SGK. v. rút kinh nghiệm:
Tài liệu đính kèm: