Giáo án môn Đại số khối 8 - Phạm Xuân Diệu - Tiết 50: Giải bài toán bằng cách lập phương trình

 Tiết 50 Ngày dạy: 19/02/10
giải bài toán bằng cách lập phương trình
I) Mục tiêu : 
 Học sinh nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình ; biết vận dụng để giải một số dạng toán bậc nhất không quá phức tạp
II) Chuẩn bị của giáo viên và học sinh : 
 GV : Giáo án, bảng phụ ghi ví dụ 2, các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
 HS : Nghiên cứu bài trước ở nhà
III) Tiến trình dạy học : 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Phần ghi bảng
Hoạt động 1 : 
Kiểm tra bài cũ 
Kiểm tra vở tập tổ 1 và 3
Hoạt động 2 : ví dụ
Trong chuyển động đều, muốn tính quãng đường đi được theo thới gian ta phải làm sao ?
 Vậy quãng đường ôtô đi được trong 5 giờ là ?
Muốn tìm thời gian đi hết quãng đường ta làm sao ?
Vậy thời gian ôtô đi được quãng đường 100 km là ?
Các em thực hiện ?
Các em thực hiện ?
Gọi x là số con gà thì điều kiện của x phải thế nào ?
Khi đó số chân gà là ?
Số con chó là ?
Và số chân chó là ?
Theo đề thí tổng số chân là 100 nên ta có phương trình như thế nào ?
Một em lên bảng giải phương trình đó ?
x = 22 có thoả mãn các điều kiện của ẩn không ?
Vậy số gà là ?
Và số chó là ?
Qua ví dụ này, để giải bài toán bằng cách lập phương trình ta phải thực hiện mấy bước ?
Nêu nội dung từng bước ?
Các em thực hiện ?
Hướng dẫn về nhà :
Học thuộc các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình
Bài tập về nhà : 34, 35, 36 trang 25, 26 SGK
HS:
 Trong chuyển động đều, muốn tính quãng đường đi được theo thới gian ta lấy vận tốc nhân thời gian
 Quảng đường ôtô đi được trong 5 giờ là: 5x (km)
 Muốn tìm thời gian đi hết quãng đường ta lấy đường dài chia vận tốc
 Thời gian để ôtô đi được quảng đường 100km là: (h)
Biểu thức với biến x biểu thị : 
 a) Quảng đường Tiến chạy được trong x phút với vận tốc trung bình 180m/ph là : 180x (mét)
 b) Vận tốc trung bình của Tiến (tính theo km/h), nếu trong x phút Tiến chạy được quãng đường 4500m là : (km/h)
Gọi x là số tự nhiên có hai chữ số 
 Biểu thức biểu thị số tự nhiên có được bằng cách :
a) Viết thêm chữ số 5 vào bên trái số x là : 500 + x
b) Viết thêm chữ số 5 vào bên phải số x là : 10x + 5
HS : 
Gọi x là số con gà thì điều kiện của x phải là số nguyên dương và nhỏ hơn 36
Khi đó số chân gà là : 2x
Số con chó là : 36 - x
Và số chân chó là: 4(36 - x)
Theo đề thí tổng số chân là 100 nên ta có phương trình là : 
 2x + 4(36 - x) = 100
 Giải 
 2x + 4(36 - x) = 100
	2x + 144 - 4x = 100
 -2x = 44 x = 22
x = 22 thoả mãn các điều kiện của ẩn . Vậy số gà là 22 con. Từ đó suy ra số chó là 36 - 22 = 14 (con)
Gọi x là số con chó thì điều kiện của x phải là số nguyên dương và nhỏ hơn 36
Khi đó số chân chó là : 4x
Số con gà là : 36 - x
Và số chân gà là: 2(36 - x)
Theo đề thí tổng số chân là 100 nên ta có phương trình :
 4x + 2(36 - x) = 100
	4x + 72 - 2x = 100
 2x = 28 x = 14
x = 14 thoả mãn các điều kiện của ẩn . Vậy số chó là 14 con. Từ đó suy ra số gà là 36 - 14 = 22 (con)
1) Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Ví dụ 1 :
Gọi x (km/h) là vận tốc của một ôtô. Khi đó 
Quảng đường ôtô đi được trong 5 giờ là: 5x (km)
Thời gian để ôtô đi được quảng đường 100km là: (h)
2) Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Ví dụ 2: ( Bài toán cổ)
 Vừa gà vừa chó 
 Bó lại cho tròn
 Ba mươi sáu con
 Một trăm chân chẵn 
Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó ?
 Giải 
Gọi x là số gà, với điều kiện x phải là số nguyên dương và nhỏ hơn 36
Khi đó số chân gà là 2x
Số con chó là 36 - x
Và số chân chó là 4(36 - x)
Theo đề ta có phương trình :
 2x + 4(36 - x) = 100
	2x + 144 - 4x = 100
	-2x = 44 x = 22
x = 22 thoả mãn các điều kiện của ẩn . Vậy số gà là 22 con. Từ đó suy ra số chó là 36 - 22 = 14 (con)
Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Bước 1 : Lập phương trình 
– Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số 
– Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết ;
– Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng 
– Bước 2 : Giải phương trình 
– Trả lời : Kiểm tra xem các nghiệm của phương trình, nghiệm nào thoả mãn điều kiện của ẩn, nghiệm nào không, rồi kết luận