I. Mục tiêu : Qua tiết này giúp học sinh:
- Hiểu được thế nào là rút gọn phân thức đại số và biết vận dụng tính chất cơ bản để rút gọn phân thức .
- Hiểu được việc cần vận dụng kiến thức đã học “Phân tích đa thức thành nhân tử” vào việc rút gọn phân thức .
II. Chuẩn bị :
GV: Soạn giáo án, bảng phụ, nam châm .
HS: Ôn tập : Phân tích đa thức thành nhân tử, rút gọn phân số, bảng phụ của mỗi nhóm .
NS : 10/11/07 Tiết 24 ND : 15/11/07 Tuần 12 RÚT GỌN PHÂN THỨC I. Mục tiêu : Qua tiết này giúp học sinh: - Hiểu được thế nào là rút gọn phân thức đại số và biết vận dụng tính chất cơ bản để rút gọn phân thức . - Hiểu được việc cần vận dụng kiến thức đã học “Phân tích đa thức thành nhân tử” vào việc rút gọn phân thức . II. Chuẩn bị : GV: Soạn giáo án, bảng phụ, nam châm . HS: Ôn tập : Phân tích đa thức thành nhân tử, rút gọn phân số, bảng phụ của mỗi nhóm . III. Hoạt động dạy học : HĐGV HĐHS ND Hoạt động 1 : Kiểm tra ( 7 phút ) - GV treo bảng phụ ghi sẳn nội dung kiểm tra . à Gọi HS lên bảng thực hiện các yêu cầu . - Sau cùng GV nhận xét và sửa bài cho cả lớp . - Một HS lên bảng thực hiện . - Cả lớp cùng giải . - Nhận xét bài giải của bạn và cho lời giải đúng . 1. Câu hỏi : Hãy phát biểu tính chất cơ bản của phân thức đại số . 2. BT : Cho phân thức : a) Tìm nhân tử chung của tử và mẫu . b) Chia tử và mẫu cho nhân tử chung . Hoạt động 2 : Bài mới ( 18 phút ) - Các em đã biết rút gọn phân số . Vậy đối với phân thức thì ta cũng có phép biến đổi “Rút gọn phân thức” - Trong bài toán kiểm tra trên : là bài toán rút gọn phân thức . - Vậy em nào có thể nói sơ lược : Làm thế nào để rút gọn một phân thức ? - Để hiểu rõ hơn về bài toán rút gọn phân thức, chúng ta cùng tìm hiểu trong bài “RÚT GỌN PHÂN THỨC” GV: Cho cả lớp giải bài toán ?2 . à gọi đại diện các nhóm nhận xét bài của nhau . GV: Qua bài toán ?2 em hãy nêu hoàn chỉnh muốn rút gọn phân thức ta làm như thế nào? @ GV treo bảng phụ ghi sẳn nhận xét về cách rút gọn phân thức . GV : Ghi bảng phụ các BT rút gọn phân thức: ; ; ; - Em nào có thể rút ra một cách rút gọn nhanh một phân thức mà không cần phải làm bước tìm nhân tử chung của tử và mẫu ? HOẠT ĐỘNG NHÓM - Các nhóm cùng thực hiện ?2 . - Nhận xét giữa các nhóm . - HS nêu cách rút gọn phân thức và em khác bổ sung cho hoàn chỉnh . @ HS ghi nhận xét vào vở . HS : Lên bảng điền vào kết quả trên bảng phụ . + Ta chia hai hệ số cho ƯC của chúng . + Chia lũy thừa của cùng 1 biến cho lũy thừa của biến đó với số mũ nhỏ nhất . + Nhân các kết quả ở mỗi tử thức cho nhau . ?2 = Nhận xét : Muốn rút gọn một phân thức ta có thể làm như sau : + Phân tích tử và mẫu thành nhân tử (nếu cần) để tìm nhân tử chung . + Chia cả tử và mẫu cho nhân tử chung . Hoạt động 2 : Củng cố & giải bài tập ( 17 phút ) Câu hỏi : Để rút gọn một phân thức ta thực hiện như thề nào ? * Chú ý : Bước phân tích tử và mẫu thành nhân tử tùy theo bài mà có thực hiện hay không . Bài tập 7 – SGK - Em hãy cho biết 2 biểu thức ở câu a) và b) có thực hiện phân tích tử và mẫu thành nhân tử hay không ? - Đối với 2 biểu thức ở câu c) và d) ta cần thực hiện phân tích tử và mẫu thành nhân tử hay không ? à gọi 2 HS lên bảng thực hiện . à Sau cùng GV nhận xét và sửa sai . Bài tập 9 – SGK - Em nào có thể nhắc lại quy tắc đổi dấu ? - GV cho lớp hoạt động nhóm . à GV sửa bài cho lớp : Chú ý hướng dẫn kĩ các bước biến đổi rõ ràng cho HS yếu theo dõi . - HS trả lời . - Không cần thực hiện bước này vì . à 2 HS lên bảng thực hiện . à Sau đó HS khác nhận xét . - Cần phân tích tử và mẫu thành nhân tử, vì tử và mẫu của mỗi phân thức này chưa có dạng nhân tử à nên không thể tìm nhân tử chung để rút gọn . à 2 HS lên bảng thực hiện . à HS nhận xét và bổ sung . HOẠT ĐỘNG NHÓM - Nhóm 1 & 2 : giải câu a) - Nhóm 3 & 4 : giải câu b) Bài tập 7 – SGK : Rút gọn phân thức . a) b) c) b) Bài tập 9 – SGK : Áp dụng quy tắc đổi dấu rồi rút gọn các phân thức sau đây . a) b) IV. Công việc về nhà : - Học thuộc cách thực hiện rút gọn phân thức và nắm vững kĩ năng này bằng cách giải bài tập trong SGK : * Bài tập : 10 , 11 , 12 , 13 . - Chuẩn bị cho tiết luyện tập . V. Nhận xét : ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NS: 12/11/07 Tiết 25 ND: 19/11/07 Tuần 13 LUYỆN TẬP I. Mục tiêu - Rèn luyện cho học sinh biết vận dụng kỉ năng phân tích đa thức thành nhân tử vào việc rút gọn phân thức . - Rèn luyện tư duy phân tích, tư duy linh hoạt . II. Chuẩn bị GV: Chuẩn bị bảng phụ ghi sẳn nội dung bài tập HS: Nắm chắc lý thuyết và các bài tập về nhà III. Hoạt động dạy học HĐGV HĐHS ND Hoạt động 1 : Kiểm tra ( 7 phút ) - GV treo bảng phụ ghi sẳn nội dung kiểm tra à gọi lần lượt 2 HS lên bảng thực hiện . - Sau cùng GV sửa bài cho lớp ( giải thích cặn kẽ các bước biến đổi ) . * Gọi HS 1 lên bảng * Gọi HS 2 lên bảng - Sau cùng gọi HS khác nhận xét lần lượt từng bài . 1)Muốn rút gọn 1 phân thức ta có thể làm như thế nào ? AD: Giải BT 11a) SGK : Rút gọn phân thức : 2) Hãy rút gọn phân thức sau : Hoạt động 2 : Luyện tập ( 37 phút ) BÀI 12 – SGK GV: Đưa nội dung bài tập 12a), 12b) GV: Yêu cầu HS nhắc lại cách thực hiện rút gọn phân thức ? à gọi 2 HS lên bảng thực hiện à sau cùng GV gọi HS nêu nhận xét và đồng thời uốn nắn cho HS thực hiện hoàn chỉnh các bước biến đổi . - Theo em : Ta có thể đặt lại yêu cầu của bài toán này ngắn gọn hơn được không ? BÀI 13 – SGK - Gọi 1 HS nhắc lại quy tắc đổi dấu trong phân thức ? - Ta thường vận dụng quy tắc đổi dấu trong trường hợp nào ? GV nhắc lại : + Đối với việc rút gọn phân thức : Nếu thừa số ở tử và ở mẫu là 2 biểu thức đối nhau à Để tạo ra nhân tử chung cho tử và mẫu ta cũng dùng quy tắc đổi dấu để biến đổi . - Sau cùng GV sửa bài cho lớp * Chú ý cho HS : Khi đổi dấu tử và mẫu xong thì ta nhân dấu (-) vào một trong 2 thừa số đối nhau của tử hoặc mẫu . Bài tập 10 (SBT) : Chứng minh đẳng thức - GV: Yêu cầu HS nêu cách giải ? - Sau cùng GV sửa bài cho lớp . - HS trả lời - 2 HS lên bảng giải à HS khác nhận xét và bổ sung lời giải hoàn chỉnh . à Chỉ cần yêu cầu : Hãy rút gọn các phân thức sau . - HS đọc yêu cầu của bài toán . - HS trả lời . - Ta thường vận dụng khi có 2 biểu thức đối nhau trong một bài toán . - HOẠT ĐỘNG NHÓM N1 + N2 : câu a) N3 + N4 : câu b) - Các em nhận xét bài giải của nhau . - Ta có thể biến đổi biểu thức VT thành biểu thức VP . - HS lên bảng giải à HS khác nhận xét bài giải và bổ sung hoàn chỉnh lời giải . BÀI 12 – SGK 12a) = = 12b) = = BÀI 13 – SGK - Áp dụng quy tắc đổi dấu rồi rút gọn phân thức : a) b) Bài giải a) = = = = b) = = = = = Bài tập 10 (SBT) : Chứng minh đẳng thức a) = Bài giải IV. Về nhà - Giải bài tập trong SBT – tr.17 Bài 9 ; bài 10 (b); bài 12 * Hướng dẫn bài 12 : Tìm x, biết a) a2x + x = 2a4 – 2 (a là hằng số) - Ta viết VT thành nhân tử : à Ta có : = - Ôn tập kiến thức cũ : Quy đồng mẫu của nhiều phân số à áp dụng cho bài học mới : Quy đồng mẫu của nhiều phân thức . V. Nhận xét ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NS : 16/11/07 Tiết 26 ND : 22/11/07 Tuần 13 QUY ĐỒNG MẪU THỨC CỦA NHIỀU PHÂN THỨC I. Mục tiêu -Học sinh hiểu được thế nào là qui đông mẫu các phân thức -Học sinh phát hiện được qui trình của qui đồng mẫu, bước đầu biết quy đồng mẫu các bài tập đơn giản . -Rèn luyện tính cẩn thận trong việc biến đổi . II. Chuẩn bị GV: Soạn giáo án, bảng phụ, nam châm giải các bài tập mẫu . HS: Ôn lại cách qui đồng mẫu các phân số . III. Hoạt động dạy học HĐGV HĐHS ND Hoạt động 1 : Kiểm tra ( 7 phút ) - GV treo bảng phụ ghi sẳn nội dung kiểm tra . - Gọi HS lên bảng thực hiện . - Sau cùng GV sửa bài cho lớp . à GV khẳng định : việc biến đổi làm cho các phân thức có mẫu giống nhau như trên gọi là “Quy đồng mẫu của 2 phân thức” . à Để hiểu rõ hơn về việc quy đồng mẫ ... ấu đối với một phân thức để tìm mẫu thức chung thuận tiện hơn ) . a) ; ; b) ; ; Bài giải a) Vậy mẫu thức chung là : * * = * -2 = b) x + 2 Vậy mẫu thức chung là : Bài 19 – sgk : - Gọi 2 HS lên bảng thực hiện . à Gọi HS nhận xét bài giải của 2 bạn . - 2 HS lên bảng giải . à HS khác nhận xét . Bài 19 – sgk : QĐMT các phân thức sau : b) và c) và Bài giải b) MTC : = c) MTC : = = = BT20(SGK) - Cho nhóm thảo luận . à GV nhận xét lời giải của 2 nhóm đầu xem cách giải đúng hay sai * Nếu sai thì 2 nhóm còn lại nêu tiếp cách giải à nhận xét tiếp . * Nếu các nhóm không có cách giải đúng thì GV hướng dẫn . - Với cách đặt yêu cầu của bài toán ta có thể hiểu : đa thức sẽ chia hết cho 2 mẫu thức của 2 phân thức đã cho à đt đó là mẫu thức chung của các mẫu đã cho. - Em nào có thể nêu cách quy đồng để có mẫu thức chung là ? - GV: Ta có thể thực hiện như qui đồng hai phân số - Các nhóm thảo luận tìm lời giải . - Sau đó đại diện 2 nhóm nêu cách quy đồng mẫu à GV nhận xét 2 cách giải đó à 2 nhóm còn lại nêu cách giải của à GV nhận xét tiếp để củng cố cách giải . - Ta chia đa thức cho từng mẫu của 2 phân thức à xác định nhân tử phụ của mỗi mẫu à quy đồng . IV. Về nhà - BTVN 14,15 SBT trang 18 - Xem bài học cộng các phân thức. ( Ôn tập quy tắc cộng phân số đã học ở lớp 7 ) . à Chuẩn bị cho tiết học : PHÉP CỘNG CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ V. Nhận xét : ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NS : 25/11/2006 Tiết 28 ND : 28/11/06 Tuần 14 PHÉP CỘNG CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ I/ Mục tiêu : - HS nắm chắc quy tắc cộng các phân thức . - Rèn luyện kĩ năng trình bày bài giải . II/ Chuẩn bị : HS: Nghiên cứu bài cộng các phân thức,giải BT về nhà . Nắm lại cách cộng các phân số . GV: Soạn giáo án, soạn BT trên bảng phụ . III/ Hoạt động dạy & học: HĐGV HĐHS ND Hoạt động 1 : Kiểm tra ( 5 phút ) - GV treo bảng phụ ghi sẳn nội dung kiểm tra . à Sau cùng gv nhận xét và sửa bài . Gọi 1 HS lên bảng trả bài - Cả lớp cùnglàm và nhận xét Bài toán : QĐMT của các phân thức Hoạt động 2 : 1/ Cộng hai phân thức có cùng mẫu thức ( 12 phút ) GV: Trong tập hợp các phân thức đại số các phép tính cộng,trừ,nhân,chia, ta thực hiện như thế nào ? Tiết này chúng ta sẽ nghiên cứu phép tính cộng các phân thức đại số. *GV: Chúng ta sẽ tìm hiểu phép cộng 2 phân thức bằng cách xét 2 trường hợp . . . - Em hãy nhắc lại quy tắc cộng 2 phân số có cùng mẫu số ? à Khẳng định : Phép cộng 2 phân thức có cùng mẫu thực hiện như cộng 2 phân số có cùng mẫu . - Em nào có thể phát biểu quy tắc cộng 2 phân thức cùng mẫu ? * GV treo bảng phụ ghi bài giải mẫu của ví dụ 1 . à Chú ý : Sau khi làm tính cộng xong cần phải rút gọn phân thức tổng . BÀI TẬP VẬN DỤNG : ( Bài 21 – sgk – tr.46 ) - Cho lớp hoạt động nhóm . - Sau cùng GV sửa bài cho cả lớp và uốn nắn cách trình bày bài giải . HS nhắc lại quy tắc . . . - 2 HS phát biểu . - HS quan sát cách thực hiện Các nhóm cùng thực hiện cả 2 câu . Các em đại diện nhận xét cho nhóm bạn . Qui tắc (SGK) VD 1 : Cộng 2 phân thức : Giải : = = Bài 21 – sgk – tr.46 : Làm tính cộng b) c) Hoạt động 2 : 2/ Cộng hai phân thức có mẫu thức khác nhau ( 15 phút ) - Em nào có thể nhắc lại quy tắc cộng 2 phân số có mẫu số khác nhau ? - GV khẳng định : Phép cộng 2 phân thức có mẫu khác nhau cũng thực hiện tương tự như cộng 2 phân số có mẫu số khác nhau à Em nào có thể phát biểu quy tắc . . . * GV treo bảng phụ ghi bài giải mẫu của ví dụ 2 và hướng dẫn . ( ghi rõ ràng, đầy đủ các bước giải ) BÀI TẬP VẬN DỤNG : ( giải ?2 và ?3 ) * GV nhắc cho HS chú ý các tính chất của phép cộng các phân thức . ?4 Áp dụng các tính chất trên để làm tính cộng các phân thức sau : - Em nào có thể nêu cách vận dụng 2 tính chất trên để làm tính cộng hợp lí ? - HS nhắc lại quy tắc đã học . - HS đọc quy tắc cộng 2 phân thức có mẫu khác nhau . HOẠT ĐỘNG NHÓM * N1 + N2 : Câu a) * N3 + N4 : Câu b) - Ta cộng 2 phân thức thứ 1 và thứ 3 trước à Sau đó ta cộng kết quả tìm được với phân thức thứ 2 . Qui tắc (SGK) BÀI TẬP VẬN DỤNG : Làm tính cộng : a) b) Bài giải : a) và MTC : = = @ Chú ý : Phép cộng các phân thức cũng có các tính chất : 1) Tính chất giao hoán : 2) Tính chất kết hợp : Hoạt động 4 : Củng cố ( 11 phút ) Bài tập 22 – sgk - Em nào có thể nhắc lại quy tắc đổi dấu của phân thức ? a) Em hãy cho biết ta cần đổi dấu cho phân thức nào ở câu a) ? - HS nhắc lại quy tắc . - HS xác định phân thức cần đổi dấu . 1 HS lên bảng thực hiện câu a) . Bài tập 22 – sgk : Áp dụng quy tắc đổi dấu để các phân thức có cùng mẫu thức rồi làm tính cộng : a) b) IV/ Về nhà: - Ôn tập các quy tắc vừa học và xem lại cách trình bày bài làm trong các ví dụ . - Bài tập : 21a); 23; 25 ( sgk – tr.46 ) - Giải thêm các bài tập trong SBT – phép cộng các phân thức . V. Nhận xét : ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NS : 29/11/2007 Tiết 29 ND : 3/12/2007 Tuần 15 LUYỆN TẬP PHÉP CỘNG CÁC PHÂN THỨC I/Mục tiêu : Qua tiết này nhằm giúp học sinh: - HS nắm vững kĩ năng cộng các phân thức . - Đặc biệt HS nắm vững kĩ năng trình bày bài giải cộng các phân thức và thực hiện khá hoàn chỉnh bài giải . II/ Chuẩn bị GV: Chuẩn bị lời giải ở bảng phụ HS: Làm các bài tập ở nhà III/ Hoạt động dạy học HĐGV HĐHS ND Hoạt động 1 : Kiểm tra ( 10 phút ) Tính : a) b) GV: Yêu cầu HS nhận xét 2 HS lên bảng thực hiện HS khác nhận xét bài giải của 2 bạn . Hoạt động 2 : Giải bài tập ( 33 phút ) Bài 25 (SGK) - Gọi 2 HS lên bảng thực hiện . à Sau cùng GV sửa bài cho cả lớp - GV có thể hướng dẫn HS trình bày phép cộng “bỏ bớt bước QĐ” b) * GV cần hướng dẫn lại cho HS cách phân tích đa thức thành nhân tử bằng PP tách hạng tử đối với đa thức bậc 2 một biến . - Cho lớp hoạt động nhóm d), e) - GV theo dõi các nhóm thực hiện và nhắc nhỡ khi cần . - 2 HS lên bảng giải câu a) và câu b) à Sau cùng HS nhận xét và sửa sai . d) à Nhóm 1 và 3 e) à Nhóm 2 và 4 - Các nhóm nhận xét bài giải của nhóm bạn . Bài 25 sgk Làm tính cộng : a) b) Bài giải a) MTC : = = b) = = = = = = = d) MTC : 1 – x2 = = = = e) = = = = = b) Gọi 1 HS lên bảng trình bày bài giải à Nhằm kiểm tra kĩ năng trình bày lời giải cộng 2 phân thức ở dạng phức tạp . Bài 23 (SGK) b) Bài giải b) MTC : = = = = = = = = = = IV/ Về nhà: Đọc bài trước “ Phép trừ các phân thức” ; quy tắc đổi dấu của phân thức . BTVN : tự làm bài tập trong SBT ( 19; 20 ) – TR.19 . V/ Nhận xét : ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tài liệu đính kèm: