Giáo án Hình học Lớp 8 - Tiết 8: Dựng hình thang. Dựng hình bằng thước và compa - Trần Nguyễn Việt Quốc

Tuần:   6                                                   
Tiết:     8                                        
Ngày soạn:    29/9/2009                                     BÀI 5: DỰNG HÌNH THANG
Ngày giảng:  30/9/2009                         DỰNG HÌNH BẰNG THƯỚC VÀ COMPA 
I/Mục tiêu bài học:
            +Kiến thức:- HS dùng thước và com pa để dựng hình (chủ y ếu là dựng hình thang) theo các yếu tố đã cho bằng số và biết trình bày hai phần cách dựng và chứng minh
       +Kỹ năng:- HS biết cách sử dụng thước và compa để dựng hình vào vở một cách tương đối chính xác
       +Thái độ:- Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác khi sử dụng dụng cụ, rèn khả năng suy luận, có ý thức vận dụng dựng hình vào thực tế.
II/Các phương tiện dạy học cần thiết:
1/ Chuẩn bị nội dung:
         + Gv xem sgk và sgv
         + Hiểu nội dung bài học
2/ Chuẩn bị đồ dùng dạy học:     
         + SGK, phấn màu ,bảng phụ.
III/Giảng bài mới:
1/Ổn định: Kiểm tra sĩ số, ổn định tổ chức               (1’)
2/Kiểm tra bài cũ:                                                      (3’)
         + phát biểu các bài toán dựng hình đã học ở lớp 6 và lớp 7.
3/Bài mới:   
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
5’
15’
13’
7’
1’
Hoạt động 1: Bài toán dựng hình
Gv: Trong bài này ta chỉ xét các bài toán vẽ hình mà chỉ sử dụng hai dụng cụ là thước và compa, chúng được gọi là các bài toán dựng hình.
- Thước thẳng có tác dụng gì?
- Compa có tác dụng gì?
Gv: Qua chương trình hình học lớp 6 và 7 với thước và compa ta đã giải được các bài toán dựng hình nào?
Hoạt động 2: Các bài toán dựng hình đã biết
Gv: a/ Dựng một đoạn thẳng bằng một đoạn thẳng cho trước ta làm thế nào?
- Cho hs nêu cách dựng và lên bảng thực hiện.
Gv: b/ Dựng một góc bằng một góc cho trước thì ta làm thế nào?
- Cho hs nêu cách dựng và lên bảng thực hiện.
Gv: Tương tự hỏi và cho hs dựng các hình.
c/ Dựng đường trung trực và trung điểm.
d/ Dựng tia phân giác của một góc cho trước.
e/ Qua điểm cho trước, dựng đường thẳng vuông góc với một đường thẳng cho trước.
g/ Qua điểm nằm ngoài đường thẳng cho trước, dựng đường thẳng song song với đường thẳng cho trước.
h/ Dựng tam giác biết ba cạnh, hoặc biết hai cạnh và góc xen giữa, hoặc biết hai cạnh và một góc kề.
Hoạt động 3: Dựng hình thang
Gv: cho hs đọc đề bài.
- Thông thường để tìm ra cách dựng hình, người ta vẽ phát họa hình cần dựng với các yếu tố đã cho. Nhìn vào đó phân tích tìm xem những yếu tố nào dựng được ngay, những điểm còn lại thỏa mãn điều kiện gì? Nó nằm trên đường nào đó là bước phân tích.
Gv: Vẽ phát họa hình lên bảng.
- Quan sát xem thử tam giác nào dựng được ngay? Vì sao?
Gv: nối AC và hỏi tiếp sau khi dựng xong tam giác ACD thì đỉnh B được xác định như thế nào?
Gv: Dựng hình bằng thước và compa  theo các bước yêu cầu. Hs dựng hình vào vở
- Tứ giác ABCD dựng trên có thỏa mãn tất cả điều kiện đề bài yêu cầu?
Gv: Đây chính là nội dung của bước cm.
Gv: Ta có thể dựng được bao nhiêu hình thang thỏa mãn các đk của đề bài? Giải thích?
Gv: chốt lại để tiến hành một bài toán dựng hình gồm mấy bước?
Hoạt động 4: Luyện tập củng cố
Gv: Cho học sinh đọc đề Bài 29 trang 83
- Dựa vào đề bài ta nhận thấy ta dựng được những yếu tố nào?
- Điểm A phải thỏa mãn điều kiện gì?
Gv: Cho hs tiến hành dựng hình
- chứng minh và biện luận bài toán.
Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà
- Ôn lại các bài toán dựng hình cơ bản.
- Làm các bài dựng hình còn lại
- Bài tập về nhà: Bài 30, 32 trang 83sgk
Hs: Nhận biết được thế nào là bài toán dựng hình.
- Thước: (sgk)
- Compa: (sgk)
Hs: Trả lời
Hs: Nêu cách dựng.
Hs: Thực hiện.
Hs: Thực hiện dựng hình theo sự hướng dẫn của giáo viên.
Hs: Đọc đề bài
- vẽ phát họa hình cần dựng
- nhận biết các yếu tố dựng được và các yếu tố còn lại thỏa mãn đk.
a. Phân tích:
Hs: Tam giác ACD dựng được vì biết hai cạnh và một góc xen giữa.
- Điểm B thỏa mãn đk:
+ B nằm trên đt đi qua A  và //CD
+ B cách A một khoảng bằng 3 cm nằm trên đường tròn tâm A bk 3 cm.
Hs tiến hành dựng hình
b. Dựng hình:
- Dựng ACD có = 700 , DC= 4 cm, DA= 2 cm.
- Dựng tia Ax // DC(Ax cùng phía với C đối với AD)
- Dựng B trên Ax sao cho AB= 3 cm. Nối đoạn BC
c/ Chứng minh:
- Tứ giác ABCD là hình thang vì AB//CD
Hình thang ABCD có CD= 4cm, = 700
AD= 2cm, AB= 3cm thỏa mãn y/c bài toán.
d/ Biện luận:
- Ta luôn dựng được hình thang theo yêu cầu đề bài.
Bài 29 trang 83
a/ Phân tích:
Giả sử dựng được tam giác như vậy
- Ta dựng được BC= 4cm
- Dựng được tia Bx sao cho  = 650
Điểm A phải thỏa điều kiện:
 ABx  và AC  Bx tại A
b/ Cách dựng :
Dựng đoạn thẳng BC = 4cm
Dựng  = 650
Dựng CA 
(bằng cách dựng đường thẳng đi qua C và vuông góc với Bx)
c/ Chứng minh :
             có Â = 900, BC = 4cm, thỏa mãn đề bài.
d/ Biện luận:
- Luôn dựng được tam giác như vậy.