I. Mục tiêu:
1.KIến thức: Học sinh phát biểu và ghi được giả thiết, kết luận của định lý về tính chất đường phân giác của tam giác, hiểu được cách chứng minh trường hợp AD là phân giác trong của Â.
2. Kỹ năng: Vận dụng đợc định lý giải được các bài tập ( tính độ dài các đoạn thẳng ).
3.Thái độ: học tập tích cực tự giác
II. Chuẩn bị
- Giáo viên : bảng phụ, thước, compa.
- Học sinh: học và làm bài tập đã cho, thước thẳng, com pa.
III. Phương pháp
Trực quan, vấn đáp.
IV. Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức(2’)
Ngày soạn: 27/2/2011 Ngày giảng: 8ac: 1/3; 8b: 2/3 Tiết 40 TÍNH CHẤT ĐƯỜNG PHÂN GIÁC CỦA TAM GIÁC I. Mục tiªu: 1.KIÕn thøc: Học sinh phát biểu và ghi được giả thiết, kết luận của định lý về tính chất đường phân giác cña tam gi¸c, hiểu được cách chứng minh trường hợp AD là phân giác trong của Â. 2. Kü n¨ng: Vận dụng ®îc định lý giải được các bài tập ( tính độ dài các đoạn thẳng ). 3.Thái độ: học tập tích cực tự giác II. Chuẩn bị - Giáo viên : bảng phụ, thước, compa. - Học sinh: học và làm bài tập đã cho, thước thẳng, com pa. III. Phương pháp Trực quan, vấn đáp. IV. Tổ chức giờ học Ổn định tổ chức(2’) Kiểm tra bài cũ ? Phát biểu hệ quả đính lí talét ?Cho hình vẽ: Hãy so sánh tỉ số: và 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi vµ lµm bµi tËp Đáp án - §L: Nếu một đường thẳng cắt hai cạnh của một tam giác và song song với cạnh còn lại thì nó tạo thành một tam giác mới có ba cạnh tương ứng tỉ lệ với ba cạnh của tam giác đã cho. (4 điểm) Bài tập: Có BE // AC (có một cặp góc so le trong bằng nhau). = ( theo hệ quả của định lí Ta-lét) Các hoạt động dạy học H§1. Khởi động (1 ph) Đặt vấn đề: Nếu AD là phân giác của góc BAC thì ta sẽ có điều gì ? H§2 : Định lí ( 24 phút) Mục tiêu:Học sinh phát biểu và ghi được giả thiết, kết luận của định lý về tính chất đường phân giác cña tam gi¸c, hiểu được cách chứng minh trường hợp AD là phân giác trong của Â. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung ? Đọc nội dung ?1 GV: Treo bảng phụ hình 20 gọi 1 học sinh lên bảng vẽ đường phân giác của góc A ? - 1 HS lªn b¶ng thao t¸c vÏ h×nh, HS díi líp tiÕn hµnh vÏ vµo vë : D·y 1 lµm ?1, d·y 2 lµm c¸c yªu cÇu t¬ng tù ?1 nhng tam gi¸c ABC cã AB = 4cm, AC = 8cm. ? Đo độ dài BD và DC? HS:D·y 1:BD = 2,4 D·y 2: BD = 2,8 DC = 4,8 DC = 5,6 ? Hãy so sánh các tỉ số ? HS :D·y 1: Þ D·y 2: Þ ? Ta thÊy hai tam gi¸c trong hai trêng hîp ®Òu cho kÕt qu¶ gièng nhau: , vËy tõ ®ã ta cã c¸c ®o¹n th¼ng nµo t¬mg øng tØ lÖ víi nhau? - HS: AB , AC lÇn lît t¬ng øng tØ lÖ víi BD, DC ? Mµ BD vµ DC ®îc t¹o thµnh do ®©u? - HS: Do ®êng ph©n gi¸c gãc A chia c¹nh ®èi diÖn BC thµnh BD vµ DC. ? VËy em nµo cã thÓ diÔn ®¹t l¹i tØ lÖ thøc trªn thµnh lêi ? - HS: ph¸t biÓu thµnh lêi t¹i chç .. GV: §ã chÝnh lµ néi dung §L vÒ , nã ®óng cho mäi tam gi¸c. - HS: Ph¸t biÓu l¹i vµ nªu GT- KL cña §L. ? §Ó c/m ta ph¶i cã ®iÒu kiÖn g× ? - HS: ph¶i cã 2 ®t song song ? VËy theo em ta dùa vµo kiÕn thøc nµo ®Ó c/m ? - HS: §L talet thuËn hoÆc hÖ qu¶. 1. Định lý: ?1 BD = 2,4 DC = 4,8 Þ Hay: AB , AC lÇn lît t¬ng øng tØ lÖ víi BD, DC ? VËy em quan s¸t vµo h×nh vÏ ®· cã ta ph¶i vÏ thªm h×nh phô ®Ó cã 2 ®t song song, em t¹o h×nh phô ntn ? - HS: Tõ B kÎ ®t BE // AC hoÆc tõ C kÎ ®t CK // AB ? Em quan s¸t h×nh vÏ cho biÕt ta ¸p dông §L thuËn hay hÖ qu¶ cña §L Talet ? - HS: ¸p dông hÖ qu¶ vµo tam gi¸c ADC, tam gi¸c míi t¹o thµnh lµ tam gi¸c BDC ? §Ó cã ta ph¶i c/m thªm ®iÒu g× ? ? C/m vµ AB = AC ntn ? - HS: BE // AC DABE c©n t¹i A - GV yªu cÇu HS vÒ nhµ ®äc lêi c/m trong SGK *) §Þnh lý: ( SGK - 65 ) A B C E GT DABC, DÎBC, A1 = A2 KL Chứng minh: ( SGK – 66 ) HĐ3: Chú ý (5 phút) Mục tiêu: Thấy được tính chất đường phân giác của tam giác vẫn đúng trong trường hợp tia phân giác góc ngoài của tam giác Cho HS đọc ND chú ý SGK. HD HS cách chứng minh. Kẻ BE’ // AC; E’ = A3; A3 = A2 (gt) ÞE’ = A2 ÞrBAE’ cân tại B. ÞBE’ = BA có BE’ // AC. Lưu ý HS điều kiện AB ¹ AC. Vì nếu AB = AC Þ B1 = C ÞB2 = A2 Þ Phân giác ngoài của A song song với BC, không tồn tại D’. 2.Chú ý: (SGK – 66) . HĐ4:Luyện tập, củng cố ( 8 ph ) Mục tiêu:Vận dụng ®îc định lý giải được các bài tập ( tính độ dài các đoạn thẳng ). GV: Đưa hình 23a cho HS quan sát. ? Tính ? HS: Ta có AD là phân giác Þ(T/C tia phân giác). ? Tính x khi y = 5? HS: Nếu y = 5 => x= ? Làm ?3 HS: Có DH là pg của EDF Þ(tính chất tia pg) Hay Có Þ EF = EH + HF = 3 + 5,1 = 8,1 ? Víi d¹ng bµi to¸n t×m ®é dµi ®o¹n th¼ng ta cã thÓ ¸p dông c¸c kiÕn thøc nµo ®Ó lµm ? - HS: Cã thÓ ¸p dông 3 kiÕn thøc: §L thuËn vµ hÖ qu¶ cña §L Talet; vµ §L vÒ ®êng ph©n gi¸c cña tam gi¸c. - GV chèt l¹i. .. A ?2 a) Ta có AD là phân giác Þ (T/C tia phân giác). b) Tính x khi y = 5? Nếu y = 5 => x= 3 H E F ?3 5 8,5 D Có DH là pg của EDF Þ(tính chất tia pg gãc D ) Hay Có Þ EF = EH + HF = 3 + 5,1 = 8,1 4. Hướng dẫn về nhà (2 phút) - Học thuộc các định lý . - Xem lại các ví dụ và các bài tập đã chữa. - Làm bài tập 15, 16,17, 18, 19 (SGK – 67, 68). - HD Bài 17: áp dụng tính chất đường phân giác với hai tam giác rAMB và rAMC. Sau đó áp dụng địng lí Talet đảo để chứng minh DE // BC. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Tiết 41 LUYỆN TẬP I. Mục tiêu KiÕn thøc: Củng cố cho học sinh về định lí talét, hệ quả của địnhlý talét, định lý đường phân giác trong tam giác. Kü n¨ng: Rèn cho học sinh kỹ năng vận dụng định lý vào việc giải bài tập để tính độ dài đoạn thẳng , chứng minh 2 đường thẳng song song. Th¸i ®é: Gi¸o dôc cho HS lßng yªu thích môn học, tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c, khoa häc, ý thøc ¸p dông to¸n häp vµo thùc tÕ. II. Chuẩn bị - Giáo viên : bảng phụ. Thước, compa. - Học sinh: học và làm bài tập đã cho,thước compa. III. C¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc Tæ chøc ho¹t ®éng c¸ nh©n, ho¹t ®éng nhãm. IV. Tæ chøc giê häc æn ®Þnh tæ chøc(2’) C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung H§1: Kiểm tra bài cũ.(8 ph) Môc tiªu: Rèn cho học sinh kỹ năng vận dụng định lý vào việc giải bài tập để tính độ dài đoạn thẳng ? HS1: Ph¸t biÓu tÝnh chÊt ®êng ph©n gi¸c cña tam gi¸c ? Ch÷a bµi 15a ( SGK -67 ) ? ? HS2: Nªu c¸c kiÕn thøc ¸p dông ®îc ®Ó gi¶i bµi to¸n t×m ®é dµi ®o¹n th¼ng trong ch¬ng nµy ? Ch÷a bµi 15b ( SGK – 67 ) ? - 2 HS lªn b¶ng tr¶ lêi vµ lµm bµi tËp. - HS díi líp nhËn xÐt, söa sai bæ sung. GV nhËn xÐt, chèt l¹i vµ cho ®iÓm. 2. H§2: LuyÖn tËp ( 33 ph ) Môc tiªu:Rèn cho học sinh kỹ năng vận dụng định lý vào việc giải bài tập để tính độ dài đoạn thẳng , chứng minh 2 đường thẳng song song. ? Chữa bài 18? - HS ®äc bµi, vÏ h×nh vµ ghi GT - KL - GV vµ HS cïng lµm ? Theo tÝnh chÊt tia ph©n gi¸c cña tam gi¸c ta cã ®iÒu g× ? - HS: ? Thay sè vµ vËn dông tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc ta cã ®iÒu g× ? ( NÕu HS kh«ng ph¸t hiÖn ra ®îc GV gîi ý : T/c cña tØ lÖ thøc: ) ? VËy tõ ®ã h·y t×m EB ? EC ? - HS: Tr¶ lêi miÖng . ? Lµm bµi 17 ( SGK - 68 ) ? - 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. - HS díi líp GV yªu cÇu HS ®äc vµ suy nghÜ lµm bµi 20 ( SGK - 68 ) ? NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n ? - HS: NhËn xÐt, söa sai bæ sung - GV chèt l¹i: Muèn c/m 2 ®t song song ta ph¶i cã c¸c ®o¹n th¼ngt¬ng øng tØ lÖ. ? Yêu cầu học sinh làm bài 20 ? Đọc đề? Vẽ hình, ghi giả thiết và kết luận? - 1 HS ®äc ®Ò, lªn b¶ng vÏ h×nh, ghi GT,KL ? §Ò bµi cho c¸c ®t song song vËy ®Òi ®ã gîi ý g× cho em trong viÖc lùa chän c¸ch c/m OE = OF ? - HS: Dùa vµo §L vµ HÖ qu¶ cña §L Talet. ? Để chứng minh OE = OF ta làm như thế nào? HS: Cần chứng minh ? Để chứng minh ta làm như thế nào? ( GV gîi ý: ta vËn dông vµo tam gi¸c nµo ? ) - HS: rADC, rBDC có EF//DC (gt) => (HQ của định lí talét ) Và ( HQ định lí talét) ? VËy ®Ó cã ta ph¶i c/m ®iÒu g× ? - HS: c/m v× (AB// CD) => ? Trình bày lại bài 20? - HS tr×nh bµy l¹i miÖng lêi c/m cña bµi to¸n D¹ng 1: TÝnh ®é dµi ®o¹n th¼ng: Bài 15(SGK- 67) a.AD là phân giác ngoài của  b) P 6,2 8,7 M Q x N 12,5 V× PQ lµ tia ph©n gi¸c cña gãc P trong DMNP cã: Hay 6,2 x = ( 12,5 – x ). 8,7 6,2 x = 12,5. 8,7 – x . 8,7 6,2 x + 8,7x = 108,75 14,9x = 108,75 x 7,3 Bài18(SGK- 68): GT DABC;AB =5cm;AC = 6cm; BC = 7cm AE -Tia ph©n gi¸c gãc BAC KL EB = ? ; EC = ? Gi¶i: Xét r ABC có AE là phân giác của BAC Þ(tính chất đường phân giác) VËy EC = BC - EB = 7 - 3,82 = 3, 18 cm D¹ng 2: Chøng minh Bài 17 (SGK – 68). GT rABC; BM = MC; M1 = M2. M3 = M4. KL DE // BC Chøng minh: Xét rAMB có MD là đường phân giácAMB. xét rAMC có ME là đường phân giác AMC . Lại có MB = MC (gt) ÞDE // BC (Định lí đảo của định lí Talet) Bài 20(SGK- 68) Chứng minh: *) Xét rADC, rBDC có EF//DC (gt) => (hệ quả của định lí talét ) Và ( Hệ quả định lí talét) *) Có AB // DC (gt) (T/ c tỉ lệ thức) Từ (1); (2) và (3) Þ Þ OE = OF 3: Hướng dẫn về nhà (2 phút) - Ôn tập định lí talét – hệ quả - Tính chất đường pg của tam giác. - Làm bài tập 19 ,21, 22 ( SGK – 68 ) - Đọc trước bài mới. - HD Bài 22/ SGK rAOC có O1 = O2 . Tương tự rBOD có O2 = O3. Tương tự về nhà viết tiếp các trường hợp còn lại. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Tiết 42 KHÁI NIỆM HAI TAM GIÁC ĐỒNG DẠNG I. Mục tiêu 1.KiÕn thøc: - Học sinh ph¸t biÓu ®îc định nghĩa về 2 tam giác đồng dạng, tính chất vµ §L cña tam giác đồng dạng ,kí hiệu tam giác đồng dạng ,tỉ số đồng dạng. - Học sinh hiểu được các bước chứng minh định lý. 2. Kü n¨ng: Bíc ®Çu vận dụng ®îc ®Þnh nghÜa vµ định lí để chứng minh tam giác đồng dạng , dựng tam giác đồng dạng với tam giác cho trước theo tỉ số đồng dạng. 3. Th¸i ®é: HS biết liên hệ, vận dụng vào thực tế. II. Chuẩn bị - Giáo viên : bảng phụ h×nh 28: Tranh vẽ hình đồng dạng. - Học sinh:, học và làm bài tập đã cho, thước kẻ. III. Ph¬ng ph¸p Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò IV. Tæ chøc giê häc æn ®Þnh tæ chøc(2’) KiÓm tra bµi cò(2’) Ph¸t biÓu hÖ qu¶ cña ®Þnh lÝ Ta let C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung H§1: §Æt vÊn ®Ò ( 2 ph ) GV: chúng ta vừa học định lí Talét trong tam giác. Từ tiết này chúng ta sẽ học tiếp về tam giác đồng dạng . Vậy thế nào là 2 tam giác đồng dạng ? chúng ta sẽ nghiên cứu bài học hôm nay HĐ2: Hình đồng dạng(3 phút) Mục tiêu: Nhận dạng được các hình đồng dạng. - GV: Treo tranh hình 28 SGK-69 lên bảng và giới thiệu: Bức tranh gồm 3 nhóm hình mỗi nhóm có hai hình ? Em có nhận xét gì về hình dạng và kích thước của các hình trong mỗi nhóm ? HS: Các hình trong mỗi nhóm có hình dạng giống nhau, kích thước có thể khác nhau Những hình có hình dạng giống nhau nhưng kích thước có thể khác nhau gọi là những hình đồng dạng. Trước tiên để hiểu 2 tam giác đồng dạng ta xét định nghĩa tam giác đồng dạng HĐ3:Tam giác đồng dạng ( 18 ph ) Mục têu: Phát biểu được định nghĩa, nhớ được tính chất của hai tam giác đồng dạng - GV: Đưa đề bài ?1 lên bảng phụ ? Hãy viết các cặp góc bằng nhau? HS: ∆ A’B’C’ và ∆ ABC cã: A’ = A ; B’= B; C’ = C. ? Tính các tỉ số rồi so sánh các tỉ số đó? HS: GV: ∆ A”B’C’ và ∆ ABC có: A’ =A ; B’= B; C’ = C Vµ Thì ta nói ∆ A’B’C’ đồng dạng với ∆ABC ? Vậy khi nào ∆ A’B’C’ đồng dạng với ∆ ABC? - HS: Nªu ®/n nh SGK - 70 - GV: Giíi thiÖu ký hiÖu 2 D ®ång d¹ng: ∆ A’B’C’ ∆ ABC Giới thiệu cách đỉnh tương ứng, các cạnh tương ứng , các góc tương ứng. Trong ?1 ta có tỉ số đồng dạng k = GV lưu ý HS : Khi viết tỉ số k của ∆ A’B’C’ đồng dạng với ∆ ABC thì cạnh của tam giác thứ nhất ( ∆ A’B’C’) viết trên cạnh tương ứng của ∆ thứ 2 ( ∆ ABC) viết dưới - GV : Víi hai tam giác đồng dạng có tính chất gì ?ta sang phần b) Đưa lên bảng phụ 2 tam giác bằng nhau ? Em có nhận xét gì về hai tam giác trên? HS : rABC và rA’B’C’ có : AB = A’B’ : AC = A’C’ ; BC = B’C’ ÞrABC = rA’B’C’(c.c.c). ? Hai tam giác có đồng dạng với nhau không? Vì sao ? rABC = rA’B’C’ ÞA = A’ ; B = B’ ; C = C’ ÞrABC∽ rA’B’C’ (theo định nghĩa) ? ∆ A’B’C’∽ ∆ ABC theo tỉ số là bao nhiêu? HS : ®ång d¹ng víi nhau theo tØ sè ®ång d¹ng k = 1 GV : Vậy 2 tam giác bằng nhau thì đồng dạng với nhau và tỉ số đồng dạng k = 1 Ta biết mỗi tam giác đều bằng chính nó nên mỗi tam giác cũng đồng dạng với chính nó. Đó chính là nội dung tính chất 1 của hai tam giác đồng dạng Yêu cầu HS đọc nội dung tính chất 1 trên bảng phụ ? Nếu ∆ A’B’C’∽ ∆ ABC theo tỉ số k thì ∆ ABC có đồng dạng với ∆ A’B’C’ không? Đó chính là nội dung tính chất 2 Yêu cầu HS đọc nội dung tính chất 2 Khi đó ta có thể nói ∆ A’B’C’ và ∆ ABC đồng dạng với nhau Đưa lên bảng phụ ba tam giác đồng dạng A A” A’ B’ C’ B” C” B C ? Cho ∆ A’B’C’∽ ∆ ABC và ∆ A”B”C”∽∆ ABC . Em có nhận xét gì về quan hệ giữa ∆A’B’C’ Và ∆ ABC? HS : Cho ∆ A’B’C’∽∆ ABC và ∆ A”B”C”∽ ∆ ABC thì ∆ A’B’C’∽ ∆ ABC GV : Đó chính là nội dung tính chất 3 Yêu cầu HS về nhà chứng minh tính chất trên coi như bài tập. HĐ3 : Định lí ( 13 ph ) Mục tiêu : Phát biểu và hiểu được cách chứng minh định lí Nói về các cạnh tương ứng tỉ lệ của tam giác ta có hệ quả của định lý Talét ? Yêu cầu HS phát biểu hệ quả của định lí Talét HS : Phát biểu lại hệ quả Yêu cầu HS đọc ?3 và ghi GT, KL ( GV vẽ hình) ? Hai tam giác AMN và ABC có các cạnh , các góc tương ứng nào? HS AMN = ABC ; ANM = ACB ( các cặp góc đồng vị) BAC chung GV: Như vậy khi MN//BC thì ∆ AMN ∽ ∆ ABC GV : Đó chính là nội dung định lí: Em h·y ph¸t biÓu néi dung ?3 thµnh 1 §L ? HS:một đường thẳng cắt 2 cạnh của một tam giác và song song với cạnh còn lại sẽ tạo thành một tam giác đồng dạng với tam giác đã cho. GV: Yêu cầu HS xem phần chứng minh trong SGK – 71 Theo định lý trên, nếu muốn ∆ AMN∽∆ ABC theo tỉ số k = thì ta phải xác định điểm M, N như thế nào? HS: Theo định lý trên, nếu muốn ∆ AMN ∽ ∆ ABC theo tỉ số k = thì M, N phải là trung điểm của AB và AC hay MN là đường trung bình của ∆ ABC ? Nếu k =thì M, N ở vị trí nào? HS: M, N ta lÊy trªn AB điÓm M sao cho AM = AB. Từ M kẻ MN//BC ( N Î AC). Ta được ∆ AMN ∆ ABC theo tỉ số k = GV: Nội dung định lí trên giúp chúng ta chứng minh 2 tam giác đồng dạng và còn giúp ta dựng được tam giác đồng dạng với tam giác đã cho theo tỉ số đồng dạng cho trước Giới thiệu ND chú ý HĐ4: Củng cố(5 phút) Mục tiêu:Bíc ®Çu vận dụng ®îc ®Þnh nghÜa vµ định lí để chứng minh tam giác đồng dạng , dựng tam giác đồng dạng với tam giác cho trước theo tỉ số đồng dạng. Đưa bài tập lên bảng phụ: Bài tập: Chọn câu đúng. a) Hai tam giác đồng dạng với nhau thì bằng nhau b) ∆ MNP∽ ∆ QRS theo tỉ số k thì ∆ QRS∽∆ MNP theo tỉ số c) cho ∆ HIK∽ ∆ DEFtheo tỉ số k thì k= Hãy chọn câu đúng ? HS : Đáp án B ®óng ? Hãy sửa lại câu c ? c) k= Lưu ý : cạnh của tam giác thứ nhất viết trên, cạnh của tam giác thứ 2 viết dưới) Chốt :Qua bài học hôm nay ta cần nắm được những nội dung kiến thức nào ? Cần nắm được : - định nghĩa tam giác đồng dạng - xác định tỉ số đồng dạng - Tính chất, định lí về tam giác đồng dạng 1. Tam giác đồng dạng: a) Định nghĩa ?1. ∆ A”B’C’ và ∆ ABC có: A’ = A ; B’= B; C’ = C *) Định nghĩa ( SGK-70) kí hiệu: ∆ A’B’C’∽ ∆ ABC (viết theo thứ tự cặp đỉnh tương ứng ) Tỉ số các cạnh tương ứng : gọi là tỉ số đồng dạng b) Tính chất ?2. *) TÝnh chÊt : Tính chất 1: Mỗi tam gi¸c đång dạng với chính nó. Tính chất 2:SGK Tính chất 3 :SGK 2.Định lí : ?3 DAMN vµ DABC cã: AMN = ABC ; ANM = ACB ( các cặp góc đồng vị) BAC chung => DAMN ∽ DABC ( §Þnh nghÜa ) *) §Þnh lý ( SGK - 71 ) GT DABC , MÎ AB, NÎ AC MN//BC KL DAMN ∽ DABC Chú ý ( SGK – 71) Bài tập Đáp án B đúng 4. Hướng dẫn về nhà (2 phút) Nắm vững ĐN, định lí, tính chất hai tam giác đồng dạng - Bài tập 24, 25 SGK-72;25, 26 SBT- 71 - Tiết sau luyện tập - HD Bài 24: rA’B’C’∽ rA”B”C”; rA”B”C”∽ rABC rA’B’C’∽ rABC
Tài liệu đính kèm: