Giáo án Hình học 8 - Tiết 1-4 - Năm học 2010-2011 - Nguyễn Hai

NS:17.8.10
 Chương I. 	 TỨ GIÁC
Tiết 1	 §1. TỨ GIÁC
I.MỤC TIÊU:
- HS nắm được định nghĩa tứ giác, tứ giác lồi, tự tìm ra tính chất tổng các góc trong tứ giác lồi.
-HS biết vẽ và gọi tên các yếu tố của tứ giác, kỹ năng vận dụng vận dụng định lý tổng ba góc trong của một tam giác, vận dụng được định lý tổng các góc trong của một tứ giác để giải các bài tập.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
GV : Thước thẳng, vẽ tranh sẵn các hình 1; 2 SGK.
HS: Xem lại khái niệm tam giác, định lý tổng ba góc trong của một tam giác . 
III.TIẾN TRÌNH TIẾT HỌC:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
HĐ 1: Hình thành khái niệm tứ giác
Tam giác ABC có . Tính ?
VĐ: Các hình 1a,b,c ở hình 1.sgk/64 có tên gọi là gì?
GV như sgk.
H:Thế nào là tứ giác ABCD?
H: Trong các hình trên, hình nào là tứ giác, đọc tên?
HS 
Định nghĩa:
Tứ giác ABCD là hình tạo bởi bốn đoạn thẳng AB, BC, CD, DA trong đó bất kỳ hai đoạn thẳng nào cũng không cùng nằm trên một đường thẳng.
Đọc tên : Tứ giác ABCD, BCDA, CDAB  
A, B, C, D là các đỉnh của tứ giác.
Các đoạn thẳng: AB, BC, CD, DA là các cạnh của tứ giác.
HĐ 2: Tứ giác lồi
Trong tất cả các tứ giác nêu ở trên, tứ giác nào thỏa mãn tính chất : “Nằm trên cùng một nửa mặt phẳng bờ là đường thẳng chứa bất kỳ cạnh nào của tứ giác.” 
GV giới thiệu chú ý. sgk
HS
Tứ giác lồi là tứ giác luôn nằm trong một nửa mặt phẳng, có bờ là đường thẳng chứa bất kỳ cạnh nào của tứ giác.
Tứ giác ABCD là tứ giác lồi.
Chú ý. sgk
HĐ 3: Các khái niệm của tứ giác lồi
Giao ? 2.sgk
HS điền vào phiếu luyện tập những chỗ còn trống để được câu trả lời đúng
Hoạt động nhóm đôi
a/ Hai đỉnh kề nhau: A và B, C và D
Hai đỉnh đối nhau : A và C, B và D
b/ Đường chéo (đoạn nối thẳng nối hai đỉnh đối nhau): AC, BD
c/ Hái cạnh kề nhau: AB và BC, AD và DC
d/ Góc , , , 
Hai góc đối nhau : và , và 
e/ Điểm nằm trong tứ giác (điểm trong của tứ giác) : M, P
Điểm nằm ngoài tứ giác (Điểm ngoài của tứ giác) : N, O
HĐ 4:Tổng các góc của một tứ giác
Giao ? 3 .sgk
HS nêu cách giải
Hoạt động nhóm đôi
HS lên bảng
2.Tổng các góc của một tứ giác
2. Định lý
Tổng các góc trong của một tứ giác bằng 3600 
 Ta có : 
HĐ 5 Củng cố:
Giao BT 1. sgk
GV treo bảng phụ, Phân mỗi dãy bàn một câu
HS đọc kết quả
1 HS lên bảng ghi lời giải câu a h.5
BT 1. sgk
Giao BT 2.sgk
Hoạt động nhóm đôi
HS lên bảng ghi lời giải
BT 2.sgk
HĐ 6: HDVN: Về nhà làm BT 3; 4.
Bài 3 ta có thể áp dụng tính chất về tam giác cân, hay 2 tam giác bằng nhau.
Bài 4 ta áp dụng cách vẽ tam giác biết độ dài ba cạnh của nó? Hay biết số đo một góc và 2 cạnh kề của góc đó.
Làm thêm ( Không bắt buộc )
Bài 1 : Cho tứ giác ABCD biết số đo của các góc A; B; C; D tỉ lệ thuận với5; 8; 13 và 10.
a/ Tính số đo các góc của tứ giác ABCD
 b/ Kéo dài hai cạnh AB và DC cắt nhau ở E, kéo dài hai cạnh AD và BC cắt nhau ở F. Hai tia phân giác của các góc AED và góc AFB cắt nhau ở O. Phân giác của góc AFB cắt các cạnh CD và AB tại M và N. Chứng minh O là trung điểm của đoạn MN.
NS:17.8.10
Tiết 2: HÌNH THANG
I.MỤC TIÊU:
-Nắm chắc định nghĩa hình thang, hình thang vuông, các yếu tố của hình thang.
-Biết cách chứng minh tứ giác là hình thang, hình thang vuông.
-Biết cách vẽ hình thang, hình thang vuông và vận dụng được tổng số đo các góc của tứ giác vào trong trường hợp hình thang, hình thang vuông.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
HS : thước thẳng. Eke.
GV : Bài kiểm tra sẵn, các bài tập 2; 7; 8 trên bảng phụ.
III.TIẾN TRÌNH TIẾT HỌC:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
HĐ 1: Kiểm tra bài cũ
 Tứ giác ABCD có 
 Tính ?
HS giải
HS lên bảng
HĐ 2: Hình thành khái niệm hình thang
H: Ở Phần kiểm tra bài cũ, nhận xét gì về hai đoạn thẳng AB và CD?
GV : Qua bài tập trên ta thấy tứ giác ABCD có 2 cạnh AB và CD song song với nhau. Tứ giác như thế ta gọi là hình thang.
GV : Giới thiệu các yếu tố có liên quan đến hình thang
1) Định nghĩa:
1)Định nghĩa: Hình thang là tứ giác có hai canh đối song song
ABCD là hình thangÛ AB//CD
 (hay AD//BC)
AB; CD : Gọi là hai cạnh đáy.Để phân biệt hai đáy ta còn gọi là đáy lớn và đáy nhỏ.
AD; BC : Gọi là hai cạnh bên
AH : gọi là đường cao.
HĐ 3: Tìm hiểu tính chất hình thang qua vận dụng đinh nghĩa
Giao ?1 ( Bảng phụ )
* Hai góc kề với một cạnh bên của hình thang bù nhau 
HĐ 4: Tìm hiểu tính chất hình thang qua vận dụng đinh nghĩa
Giao ?2 ( Bảng phụ )
Hình thang ABCD ( AB // CD ) có:
 a) AD // BC. Chứng minh: 
 AD = BC; AB = CD.
 b) AB = CD. Chứng minh:
 AD // BC; AD = BC.
H: Nêu cách chứng minh?
H: Nêu nhận xét?
HS nêu cách chứng minh
HS lên bảng
Kẻ đường chéo AC; Chứng minh r ABC = ACD (g,c,g)
HS chứng minh
HS lên bảng
Nhận xét :
- Hình thang có hai cạnh bên song song thì hai cạnh bên đó bằng nhau và hai cạnh đáy của hình thang đó cũng bằng nhau.
- Hình thang có hai cạnh đáy bằng nhau thì hai cạnh bên cũng bằng nhau và song song với nhau.
HĐ 5 : Hình thang vuông
GV vẽ hình thang vuông lên bảng phụ gọi HS nhận xét về tứ giác ABCD ?
GV hình thành cho HS định nghĩa hình thang vuông.
HS tìm hiểu tứ giác ABCD
II. Hình thang vuông
Định nghĩa: Hình thang vuông là hình thang có một góc vuông.
ABCD là hình thang vuông
Û ABCD là hình thang và có một góc vuông.
HĐ 5 : Củng cố
Giao BT 7 ( Bảng phụ )
H21a). x = 1000 , y = 1400.
 b) x = 700; y = 500
 c). x = 900 , y = 1150
Hoạt động nhóm đôi
Ba HS lên bảng
BT 7.sgk
HĐ 6: HDVN: Làm các BT 6; 8; 9.
Làm thêm ( không bắt buộc ) 
1) Cho hình thang ABCD ( AB//CD).
	a/ Chứng minh rằng nếu hai tia phân giác của hai góc A và D cùng đi qua trung điểm F của cạnh bên BC thì cạnh bên AD bằng tổng hai đáy.
	b/ Chứng minh rằng nếu AD = AB + CD thì hai tia phân giác của hai góc A và D cắt nhau tại trung điểm của cạnh bên BC.
2) Cho hình thang ABCD ( AB//CD). AD < BC. So sánh hai góc Cvà D của hình thang ABCD.
NS:23.8.10
Tiết 3 HÌNH THANG CÂN 
I.MỤC TIÊU:
-Nắm chắc định nghĩa, các tính chất và các dấu hiệu nhận biết hình thang cân.
-Biết vận dụng định nghĩa, các tính chất của hình thang cân trong việc nhận dạng và chứng minh được các bài toán có liên qua đến hình thang cân. Rèn luyện kỹ năng phân tích giả thiết kết luận của một định lý, kỹ năng trình bày một bài toán.
-Rèn luyện thêm tư duy phân tích qua việc phán đoán, chứng minh.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:Thước chia khoảng, thước đo góc, compa
III.TIẾN TRÌNH TIẾT HỌC: 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
HĐ 1: Kiểm tra bài cũ
 Cho tứ giác MNPQ có . a) Tính ? ; b)Chứng minh tứ giác MNPQ là hình thang?
c) Nhận xét gì về hình thang MNPQ?
HĐ 2: Hình thang cân
Giao ? 1
GV : Gọi HS nhận xét về hình thang trên và từ đó nêu định nghĩa hình thang.
H:Cho ABCD là hìh than cân, ta được các cặp góc nào bằng nhau?
Giao ?2.sgk- Bảng phụ
HS trả lời- HS lên bảng ghi lời giải của h. 24a
I). Định nghĩa:
A
D
C
B
Hình thang cân là hình thang có hai góc kề một đáy bằng nhau
Chú ý : (sgk)
HĐ 3: Tính chất hình thang cân
GV : Vẽ hình thang cân, HS dự đoán hai cạnh bên của hình thang cân như thế nào ?
GV hướng dẫn cho HS chứng minh nhận xét trên
GV : Ta xét hai trường hợp
a). AD và BC cắt nhau tại O
b). AD // BC
GV hướng dẫn
H: Hình thang có hai cạnh bên bằng nhau có là hình thang cân không?
GV giới thiệu h. 27. sgk
GV giới thiệu chú ý sgk
HS nêu cách chứng minh?
HS lên bảng ghi hai trường hợp.
HS
2. Tính chất
Định lí 1:
A
D
C
B
O
Trong hình thang cân hai cạnh bên bằng nhau
 ABCD là hình thang cân
 AD = BC
Chú ý về hình thang có hai cạnh bên bằng nhau ( sgk )
HĐ 4 : Tính chất hai đường chéo của hình thang cân
Vẽ hình thang cân và cho HS đo đạt để kiểm tra hai đường chéo của hình thang cân như thế nào ?
H: Nêu cách chứng minh?
HS
D ADC = D BCD (g.c.g)
Þ AC = BD.
2). Định lý 2:Trong hình thang cân hai đường chéo bằng nhau
ABCD là hình thang cân
AC = BD
( Chứng minh. sgk )
HĐ 4 : Dấu hiệu nhận biết
Giao ? 3.sgk
HS vẽ bằng bút chì ở sgk cho nhanh
III. Dấu hiệu nhận biết:
Định lý 3:
Hình thang có hai đường chéo bằng nhau là hình thang cân
Dấu hiệu nhận biết:
1. Hình thang có hai góc kề một đáy bằng nhau là hình thang cân
2. Hình thang có hai đường chéo bằng nhau là hình thang cân.
HĐ 5. Củng cố
Cho hình thang cân ABCD (AB // CD) , E là giao điểm hai đường chéo. Chứng minh rằng :
EA = EB , EC = ED.
HS giải
HS lên bảng
HĐ 6: HDVN Về nhà học nắm vững định nghĩa, định lý, dấu hiệu nhận biết hình thang cân và làm các bài tập 11, 12, 16, 17, 18
Làm thêm: ( không bắt buộc )
1. Cho hình thang cân ABCD (AB // CD) , E là giao điểm hai đường chéo.M và N lần lượt là trung điểm của AB, CD. Chứng minh rằng : E,M,N thẳng hàng.
2. Cho hình thang ABCD ( AB//CD ) , . So sánh AD và BC.
NS: 24.8.10
Tiết 4 LUYỆN TẬP TỨ GIÁC. HÌNH THANG 
I.MỤC TIÊU:
-HS biết vận dụng các tính chất của tứ giác, hình thang cân để giải được một số bài tập tổng hợp.
-Rèn luyện kỹ năng nhận biết hình thang cân, kỹ năng phân tích, chứng minh .
-Qua giải quyết các bài tập, tiếp tục rèn luyện thao tác phân tích và tổng hợp.
-Giáo dục cho HS mối liên hệ biện chứng của sự vật : Hình thang cân với tam giác cân. Hai góc đáy hình thang cân với hai đường chéo của nó.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH: Bảng phụ
III.TIẾN TRÌNH TIẾT HỌC:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
HĐ 1: Kiểm tra bài cũ: Cho tứ giác ABCD có .
 a)Tính ; b) Chứng minh tứ giác ABCD là hình thang.
HĐ 2: Luyện tập:
H:Nhắc lại các kiến thức vè tứ giác, hình thang
BT vận dụng tính chất
Giao BT 12.sgk
H: Nêu cách thực hiện?
HS
HS
 BT 12.sgk
Cho ABCD là hình thang cân. Vẽ AE, BF vuông góc với DC. 
a)Chứng minh DE = CF.
b)Tính BC biết rằng: 
AB = 2cm , CD = 4cm
Giao BT 17.sgk
H: Nêu cách giải?
GV giao thêm câu b
Hoạt động nhóm
HS lên bảng 
BT 17.sgk
Hình thang ABCD (AB//CD) có
a) Chứng minh ABCD là hình thang cân.
b) AC cắt BD tại E. Chứng minh tam giác EDC cân
HĐ 3: BT xây dựng kiến thức
Giao BT 18. sgk
H: Nêu phương án chứng minh?
HĐ 4: Củng cố
Cho tam giác ABC cân tại A, Vẽ các đường phân giác BD, CE. (DAC, E AB)
Chứng minh BCDE là hình thang cân ?
Chứng minh cạnh bên của hình thang trên bằng đáy bé ?
HS
Bước 1: HS vẽ thêm BK song song với AC, chứng minh tam giác BDK cân.
 Bước 2: Suy ra : ADC = BCD, suy ra ABCD là hình thang cân.
HS về nhà ghi lời giải
HS làm trên phiếu học tập.
BT 18. sgk
Chứng minh định lí: Hình thang có hai đường chéo bằng nhau là hình thang cân
Hình thang ABCD (AB//CD)
 AC = BD
 ABCD là hình thang cân
A
B
C
D
E
HĐ 5: HDVN Làm các BT 9;10/ Tr 71; 16; 19/Tr 75
Làm thêm: ( không bắt buộc ) 
1. Cho tam giác ABC 	cân tại A. Gọi M, N lần lượt là trung điểm của AB,AC. Chứng minh tứ giác BMNC là hình thang cân.
2.Cho hình thang cân ABCD (AB//CD), M là trung điểm của CD.
 a) Chứng minh : MA = MB
 b) Gọi N là trung điểm của AB. Chứng minh MN AB.