Bài 55:
KINH TẾ CHÂU ÂU
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức.
- Châu Âu có nền nông nghiệp hàng hoá phát triển cao.
- Công nghiệp châu Âu là nền công nghiệp hiện đại có lịch sử phát triển từ rất sớm.
- Dịch vụ châu Âu năng động, đa dạng chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế - là lĩnh vực kinh tế phát triển nhất.
2. Kỹ năng.
Rèn luyện kỹ năng phân tích lược đồ nông nghiệp và công nghiệp châu Âu để rút ra kiến thức về sự phân bố các ngành nông nghiệp ở châu lục này.
II. CHUẨN BỊ.
1. Giáo viên: Lược đồ tự nhiên châu Âu, lược đồ nông nghiệp, công nghiệp châu Âu.
Ngày soạn Tuần 33 Tiết Bài 55: KINH TẾ CHÂU ÂU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC. 1. Kiến thức. - Châu Âu có nền nông nghiệp hàng hoá phát triển cao. - Công nghiệp châu Âu là nền công nghiệp hiện đại có lịch sử phát triển từ rất sớm. - Dịch vụ châu Âu năng động, đa dạng chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế - là lĩnh vực kinh tế phát triển nhất. 2. Kỹ năng. Rèn luyện kỹ năng phân tích lược đồ nông nghiệp và công nghiệp châu Âu để rút ra kiến thức về sự phân bố các ngành nông nghiệp ở châu lục này. II. CHUẨN BỊ. 1. Giáo viên: Lược đồ tự nhiên châu Âu, lược đồ nông nghiệp, công nghiệp châu Âu. 2. Học sinh: Xem trước bài mới. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP. 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ. 3. Bài mới. 3.1. Giới thiệu bài. 3.2. Giảng bài mới. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung * Hoạt động 1. Giáo viên nhắc lại một số kiểu nông nghiệp hiện đại thường được nói đến là: Nông nghiệp kiểu châu Âu, kiểu Bắc Mỹ và kiểu Nam Mỹ. ?Dựa vào kiến thức đã học kết hợp SGK, hãy cho biết đặc điểm hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp châu Âu? Quy mô phát triển? ? Cho biết nguyên nhân nào thúc đẩy nền nông nghiệp ở châu Âu đạt hiệu quả kinh tế cao? Lưu ý: Vấn đề thực phẩm sinh học. - Từ năm 1993 thị trường thực phẩm sinh học đã tăng trưởng 40% phát triển liên tục cho đến nay. - Italia là nước dẫn đầu trong EU về phát triển nông nghiệp sinh học: 50% cơ sở và 1/3 diện tích dành cho sản phẩm sinh học EU. ? Dựa vào H55.1/SGK: Cho biết tỉ trọng giữa chăn nuôi và trồng trọt ở các nước châu Âu? Cho biết: - Các cây trồng và vật nuôi chính ở châu Âu. - Sự phân bố của các cây trồng. ? Giải thích sự phân bố của các cây trồng, vật nuôi: lúa mì, nho, cam, chanh, bò, lợn. (Khí hậu ấm, ẩm của Tây – Trung Âu. Khí hậu mùa hạ nóng, mùa đông ấm, mưa của địa trung hải, thích hợp với các vật nuôi cây trồng trê). * Hoạt động 2. - Cách mạng công nghiệp khởi đầu từ châu Âu, sau đó lan sang Bắc Mỹ và khắp thế giới. - Châu Âu bước vào cuộc cách mạng kỹ thuật lần I năm 1769. ? Cho biết các sản phẩm công nghiệp truyền thống của châu Âu nổi tiếng về chất lượng cao là những sản phẩm gì? (Luyện kim, sản xuất ôtô, đóng tàu, dệt may) ? Dựa vào H55.2/SGK: Trình bày sự phân bố các ngành công nghiệp ở châu Âu? Các ngành đó phát triển ở những nước nào? - Từ những năm 80 thế kỷ XX các ngành công nghiệp truyền thống gặp những khó khăn gì? (Các khu công nghiệp cũ Pháp, Đức, Bỉ, Hà Lan) ? Trình bày sự phát triển công nghiệp ở châu Âu? (Các ngành mới xuất hiện được trang bị hiện đại xây dựng ở các trung tâm công nghệ cao, phát triển nhờ những đổi mới: Liên kết chặt chẽ với: + Các viện nghiên cứu. + Trường đại học. + Hợp tác rộng rãi. + Sản phẩm thay đổi phù hợp với thị trường). ? Quan sát H55.3/SGK: Nêu sự hợp tác rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất máy bay ở châu Âu? (Ngành hàng không của châu Âu được chuyên môn hoá và hợp tác hoá cao độ: mỗi quốc gia được phân công sản xuất một số bộ phận “sản phẩm máy bay Ebớt là kết quả sản xuất của 7 quốc gia, trong đó 6 quốc gia châu Âu”, để đảm bảo ứng dụng hiệu quả thành tựu khoa học kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất hàng loạt theo quy mô lớn, giá thành hạ, hiệu quả cao). * Hoạt động 3. ? Dịch vụ ở châu Âu phát triển như thế nào? ? Những điều kiện thuận lợi trong ngành du lịch phát triển? (Giao thông hiện đại, phong phú, tiện lợi, nhiều trung tâm ngân hàng, bảo hiểm lớn, nhiều trường đại học, viện nghiên cứu. Nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, quý, di tích lịch sử văn hoá nổi tiếng Đặc biệt chú trọng tới bảo vệ môi trường, bảo tồn giống động vật quý hiếm, đặc trưng) 1. Nông nghiệp. Đặc điểm. - Hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp: Hộ gia đình và trang trại. - Quy mô sản xuất không lớn. - Nền nông nghiệp đạt hiệu quả cao do: + Nhờ áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến. + Gắn chặt với nông nghiệp chế biến. - Tỉ trọng chăn nuôi cao hơn trồng trọt. + Cây trồng chính: Nho, cam, chanh ở ven ĐTH, Italia, Tây Ban Nha. + Vật nuôi: Bò, lợn, lúa mì, ngô ở ĐB phía Bắc, Tây Đông Âu (Anh, Pháp, Đức). 2. Công nghiệp. - Nền công nghiệp châu Âu phát triển rất lớn. - Nhiều sản phẩm nổi tiếng về chất lượng. - Các ngành công nghiệp: Luyện kim, sản xuất ôtô, đóng tàu biển, hoá chất, dệt - Các ngành công nghiệp truyền thống gặp khó khăn về công nghệ, cơ cấu cần phải thay đổi. - Các ngành mới mũi nhọn như điện tử, cơ khí chính xác tự động hoá, công nghiệp hàng không 3. Dịch vụ. - Dịch vụ là ngành phát triển nhất. - Phát triển đa dạng, rộng khắp, phục vụ mọi ngành kinh tế. - Là ngành kinh tế quan trọng, là nguồn thu ngoại tệ lớn. 3.3. Củng cố. Nêu tình hình phát triển ngành công nghiệp của kinh tế châu Âu? 3.4. Dặn dò. Về nhà xem trước bài 56. IV. RÚT KINH NGHIỆM. Ngày soạn Tuần 33 Tiết Bài 56: KHU VỰC BẮC ÂU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC. 1. Kiến thức. - Đặc điểm địa hình, khí hậu, tài nguyên của khu vực Bắc Âu, đặc biệt là bán đảo Xcan-đi-na-vi. - Sự khai thác tài nguyên hợp lí ở khu vực Bắc Âu. 2. Kỹ năng. Rèn luyện kỹ năng phân tích các hình ảnh về đánh cá, rừng và bảng số liệu để thấy rõ sự khai thác đi đôi với bảo vệ rừng và biển của người dân trong khu vực Bắc Âu. II. CHUẨN BỊ. 1. Giáo viên: Lược đồ tự nhiên châu Âu, lược đồ khu vực Bắc Âu, tư liệu tranh ảnh tự nhiên và kinh tế Bắc Âu. 2. Học sinh: Tìm hiểu bài ở nhà. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP. 1. ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ. 3. Bài mới. 3.1. Giới thiệu bài. 3.2. Giảng bài mới. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung * Hoạt động 1. - Dùng bản đồ tự nhiên châu Âu. Tự nhiên châu Âu chia làm 4 khu vực lớn: Khu vực Bắc Âu. Khu vực Tây và Trung Âu. Khu vực Đông Âu. Khu vực Nam Âu. Mỗi khu vực mang sắc thái riêng về tự nhiên, có nền kinh tế - xã hội với mức độ phát triển khác nhau, với vị trí riêng trên trường quốc tế. ? Dựa vào lược đồ H56.1/SGK: Xác định vị trí của khu vực Bắc Âu? - Phần lớn diện tích nằm trong giới hạn nào? - Đặc trưng nổi bật vị trí của khu vực? - Quan sát H56.2; H56.3/SGK: Kể tên các địa hình do băng hà cổ đại để lại ở khu vực Bắc Âu? ? Địa hình phổ biến trong khu vực là dạng địa hình gì? ở đau? ? Ngoài ra băng đảo Ai-xơ-len có đặc điểm tự nhiên gì nổi bật? Phần Lan nổi tiếng thế giới “Đất nước nghìn hồ”. ? Dựa vào H56.4/SGK: Cho biết phần lớn diện tích bán đảo Xcan-đi-na-vi có vai trò gì trong sự phân hoá tự nhiên trên bán đảo? (Biên giới tự nhiên 2 quốc gia Na – uy, Thuỵ Điển; hàng rào khí hậu giữa sườn Tây và Đông bán đảo) ? Dựa vào đặc điểm vị trí địa lí của khu vực cho biết khí hậu Bắc âu có đặc điểm gì? ? Dựa vào H56.4/SGK kết hợp với kiến thức đã học, giải thích tại sao có sự khác biệt về khí hậu giữa sườn tây và sườn đông Xcan-đi-na-vi. Quan sát H56.4/SGK: Cho biết ? Khu vực Bắc Âu có các nguồn tài nguyên quan trọng gì? ? Nêu đặc điểm phân bố các nguồn tài nguyên của khu vực? (Vị trí là bán đảo và đảo nên diện tích biển lớn và chiều dài bờ biển dài. ảnh hưởng gió Tây ôn đới và dòng biển nóng, vùng biển phía tây và nam khu vực không đóng băng về mùa đông. Khí hậu ảnh hưởng tới thảm thực vật: Rừng phát triển rất phong phú. Rừng lá rộng ở sườn phía tây, lá kim ở sườn đông Sông ngòi trên bán đảo ngắn, dốc, có giá trị và khả năng thuỷ điện lớn) * Hoạt động 2. ? Khu vực Bắc Âu khai thác thế mạnh của thiên nhiên đã chú trọng phát triển những ngành kinh tế nào? (Chú trọng phát triển ba thế mạnh thiên nhiên: Biển, rừng, thuỷ điện. Khai thác biển: Hàng hải và đánh cá). Lưu ý: Các nước Bắc Âu nổi tiếng về phát triển kinh tế bền vững vì khai thác hợp lí để bảo vệ nguồn lợi và bảo vệ môi trường thiên nhiên. Sử dụng hợp lí tiết kiệm và hiệu quả nhất. - Khai thác gỗ có tổ chức có kế hoạch khoa học từ khâu vận chuyển gỗ về nhà máy; giảm chi phí thấp nhất công vận chuyển. - Không xuất khẩu gỗ nguyên liệu mà chế biến thành giấy, bìa, có giá trị kinh tế cao xuất khẩu, chế biến gỗ còn tạo công việc và thu nhập cho người dân (Phân tích, dẫn chứng số liệu trong bảng sản lượng bình quân theo đầu người về giấy, bìa “năm 1999”) - Đánh bắt cá được tiến hành dưới dạng sản xuất công nghiệp, cơ giới hoá cao từ khâu kéo lưới tới khâu chế biến ngay trên tàu (H56.5/SGK minh hoạ). Việc đánh bắt có quy định chặt chẽ để bảo vệ nguồn thuỷ sản: Có lưới thích hợp cho việc bắt từng loại cá. Nghiêm cấm dùng hoá chất, thuốc nổ ? Ngoài phát triển 3 ngành có thế mạnh của thiên nhiên, Bắc Âu còn chú trọng phát triển ngành kinh tế nào khác? (Khai thác dầu khí, các ngành có kĩ nghệ, kỹ thuật cao như tin học, viễn thông, các dịch vụ chăn nuôi và chế biến sản phẩm chăn nuôi để xuất khẩu). - Ai-xo-len đã sử dụng năng lượng của suối nước nóng phun từ dưới đất để trồng rau và hoa trong các nhà kính, trên hòn đảo gần vòng cực rất lạnh giá. 1. Khái quát tự nhiên Bắc Âu. a. Vị trí. - Phần lớn diện tích nằm trong vùng ôn đới lạnh. - Gồm băng đảo Ai-xơ-len và bán đảo Xcan-đi-na-vi có 3 nước gồm: Nauy, Thuỵ Điển, Phần Lan. b. Địa hình. - Địa hình băng hà cổ phổ biến trên bán đảo Xcan-đi-na-vi: bờ biển dạng Fio (Nauy) hồ, đầm Phần Lan. - Ai-xơ-len có nhiều núi lửa, suối nước nóng. - Bán đảo Xcan-đi-na-vi núi và cao nguyên chiếm diện tích lớn. c. Khí hậu. - Lạnh giá vào mùa đông. - Mát vào mùa hè. - Sườn tây bán đảo Xcan-đi-na-vi do ảnh hưởng của dòng biển nóng và gió Tây ôn đới nên mùa đông không lạnh lắm, biển không đóng băng, mùa hè mát, mưa nhiều hơn sườn đông. d. Tài nguyên. - Dầu mỏ, quặng sắt, đồng - Rừng, đồng cỏ. - Biển, thuỷ điện. 2. Kinh tế khu vực Bắc Âu. - Kinh tế rừng và biển là các ngành giữ vai trò quan trọng của khu vực, là nguồn thu ngoại tệ rất lớn. - Thuỷ điện dồi dào, rẻ phục vụ phát triển công nghiệp. - Kinh tế Bắc Âu phát triển rất đa dạng. - Các nước trong khu vực Bắc Âu có nền kinh tế phát triển, mức sống cao dựa trên việc khai thác tài nguyên hợp lí để phát triển kinh tế đạt hiệu quả. 3.3. Củng cố. - Khái quát tự nhiên khu vực Bắc Âu? - Nêu đặc điểm kinh tế khu vực Bắc Âu? 3.4. Dặn dò. Về nhà xem trước bài mới. IV. RÚT KINH NGHIỆM. KÝ DUYỆT TUẦN 33 Ngày
Tài liệu đính kèm: