Giáo án dạy Ngữ văn lớp 8 tiết 86: Câu cảm thán

Ngày soạn : 12 / 2 / 05
Tiết 86	CÂU CẢM THÁN
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
	Giúp HS :
-- Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu cảm thán . Phân biệt câu cảm thán với các kiểu câu khác.
-- Nắm vững chức năng của câu cảm thán. Biết sử dụng câu cảm thán phù hợp với tình huống giao
 tiếp .
II. CHUẨN BỊ	
	GV : Đọc sách GV, soạn giáo án, bảng phụ.
	HS : Đọc sách GK, xem bài tập
II. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC
	1. ỔN ĐỊNH (1) Kiểm tra sĩ số, tác phong HS
	2. KIỂM TRA (5)
? Nêu những đặc điểm nhận biết và chức năng của câu cầu khiến ?
? Bài tập 3, 4 / SGK / 32
	3. BÀI MỚI 
TL
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HS
KIẾN THỨC
10
HOẠT ĐỘNG 1
+ Dùng bảng phụ 
+ Yêu cầu HS đọc những đoạn trích .
? Trong những đoạn trích trên, câu nào là câu cảm thán ?
HOẠT ĐỘNG1
Đọc các ví dụ
Trả lời
-- Câu cảm thán :
a) Hỡi ơi lão Hạc !
b) Than ôi !
I. ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH
a) Hỡi ơi lão Hạc !
b) Than ôi !
? Dựa vào đặc điểm hình thức nào, em biết đó là câu cảm thán ?
-- Dấu hiệu : có dấu chấm than cuối câu, có những từ như hỡi ơi, than ôi.
" Dấu hiệu :
 + Có dấu chấm than cuối câu, có những từ như hỡi ơi, than ôi.
? Khi đọc những câu cảm thán ấy, giọng điệu phải như thế nào ?
-- Đọc bằng giọng diễn cảm .
+ Đọc bằng giọng diễn cảm.
? Câu cảm thán dùng để làm gì? Khi viết đơn, biên bản, hợp đồng hay trình bày kết quả giải 1 bài toán ., có thể dùng câu cảm thán được ko ?
-- Dùng để bộ lộ cảm xúc của người nói.
-- KO dùng trong khi viết đơn, biên bản, hợp đồng, giải 1 bài toán..
+ Hình thành kiến thức 
? Nhắc lại dấu hiệu hình thức và chức năng chính của câu cảm thán ?
Dựa ghi nhớ phát biểu
GHI NHỚ / SGK
HOẠT ĐỘNG 2
HOẠT ĐỘNG 2
II. LUYỆN TẬP
BÀI 1
Trả lời
BÀI 1
22
? Hãy cho biết các câu trong những đoạn trích trên có phải đều là câu cảm thán ko ? Vì sao ?
KẾT LUẬN :
Chỉ những câu có từ ngữ cảm thán mới đúng là câu cảm thán .
-- Không phải tất cả đều là câu cảm thán.
-- Các câu cảm thán :
a) Than ôi ! Lo thay ! Nguy thay !
b) Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi !
c) Chao ôi, có biết đâu rằng ..
Câu cảm thán :
a) Than ôi ! Lo thay ! Nguy thay !
b) Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi !
c) Chao ôi, có biết đâu rằng ..
BÀI 2 :
Hướng trả lời
BÀI 2
? Phân tích tình cảm, cảm xúc được thể hiện trong những câu sau đây. Có thể xếp các câu này vào kiểu câu cảm thán được không ? Vì sao ?
a) Ai làm cho bể kia đầy
Cho ao kia cạn cho gầy cò con ?
b) Xanh kia thăm thẳm từng trên
Vì ai gây dựng cho nên nỗi này ?
c) Tôi có chờ đâu, có đợi đâu ;
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu .
d) Anh mà chết là chỉ tại cái tôi ngông cuồng dại dột của tôi. Tôi biết làm thế nào bây giờ ?
-- Tất cả đều bộc lộ cảm xúc, tình cảm.
a) Lời than thở của người nông dân dưới chế độ phong kiến.
b) Lời than thở của người chinh phụ trước nỗi khổ do chiến tranh gây ra.
c) Tâm trạng bế tắc của nhà thơ trước c/sống trong chế độ cũ
d) Sự ân hận của Dế Mèn trước cái chết của Dế Choắt.
-- Nhưng ko có câu nào làcâu cảm thán, vì ko có hình thức đặc trưng 
( dấu chấm than, từ ngữ cảm thán )
a) Ai làm cho bể kia đầy
Cho ao kia cạn cho gầy cò con ?
b) Xanh kia thăm thẳm từng trên
Vì ai gây dựng cho nên nỗi này ?
c) Tôi có chờ đâu, có đợi đâu 
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu .
d) Anh mà chết là chỉ tại cái tôi ngông cuồng dại dột của tôi. Tôi biết làm thế nào bây giờ ?
" Tất cả đều bộc lộ cảm xúc, tình cảm.
" Nhưng ko có câu nào làcâu cảm thán, vì ko có hình thức đặc trưng của câu cảm thán.
(dấu chấm than, từ cảm thán)
HOẠT ĐỘNG 3
5
CỦNG CỐ
? Hãy nhắc lại đặc điểm hình thức và chức năng của câu nghi vấn, câu cầu khiến và câu cảm thán
Tự phát biểu
(2) HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
	+ Học bài , nắm kiến thức , biết vận dụng trong thực tế nói, viết.
	+ Làm bài tập 3, 4 / SGK
	+ Chuẩn bị bài Câu trần thuật
RÚT KINH NGHIỆM