Giáo án dạy học Ngữ văn 8 tiết 10: Xây dựng đoạn văn trong văn bản

Soạn : 5/9/2009.
Giảng:
Tiết 10 : Xây dựng đoạn văn trong văn bản
A/ Mục tiêu cần đạt :
-Kiến thức : Hiểu được khái niệm đoạn văn, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn và cách trình bày ND đoạn văn .
-Rèn luyện kĩ năng viết đoạn văn hoàn chỉnh theo các yêu cầu về cấu trúc và ngữ nghĩa .
B/ Chuẩn bị : 
-GV : Soạn bài + Một số đoan văn mẫu .
-HS : Đọc trước bài ở nhà .
C/ Tiến trình hoạt động dạy và học :
* Hoạt động 1 : Khởi động :
1-Tổ chức : 
2-Kiểm tra bài cũ : Phân tích nhân vật chị Dậu ?
 NT kể chuyện và miêu tả nhân vật 
 trong đoạn trích có gì đặc sắc ?
3-Bài mới: 
* Hoạt động 2 : Bài học: .
-HS đọc VB sgk T.35 ?
-Văn bản trên gồm mấy ý ? Mỗi ý được viết thành mấy đoạn văn ?
-Dấu hiệu hình thức nào giúp em nhận biết đoạn văn ? 
-Nêu đặc điểm cơ bản của đoạn văn và em hiểu như thế nào là đoạn văn ?
 Ghi nhớ 1: SGK T.36 
-Đọc đoạn 1 VB trên và tìm các từ ngữ chủ đề có tác dụng duy trì đối tượng trong đoạn văn ?
-Trong đoạn văn 2 ý khái quát bao trùm toàn đoạn văn là gì ?
-Câu nào chứa đựng ý khái quát ấy ?
-Câu chứa đựng ý khái quát của đoạn văn gọi là câu chủ đề, em có nhận xét gì về câu chủ đề ?
-Hãy phân tích và so sánh cách trình bày ý của 2 đoạn văn trong VB trên?
-Đọc đoạn văn 2 sgk T.35 ?
Đoạn văn có câu chủ đề không ? Vị trí ? 
-ND của đoạn văn được trình bày heo trình tự nào ? 
 Hoạt động 3 : 
-Hs đọc văn bản ? Ai nhầm và cho biết VB chia mấy ý ? Mỗi ý được diễn đạt bằng mấy đoạn văn ?
 Hoạt động 4 :
1/ Thế nào là đoạn văn ?
-VB : Ngô Tất Tố và TP Tắt đèn .
 gồm 2 ý, mỗi ý là 1 đoạn văn .
-Dấu hiệu : Viết hoa lùi đầu dòng và 
 dấu chấm xuống dòng .
-Đặc điểm :
+ Là đơn vị trực tiếp tạo nênVB 
+ Hình thức: viết hoa lùi đầu dòng và có dấu chấm xuống dòng .
+ ND: Biểu đạt ý tương đối hoàn chỉnh .
ị Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên VB, do nhiều câu tạo thành, có vai trò quan trọng trong việc tạo lập 
VB .
2/ Từ ngữ và câu trong đoạn văn :
a, Từ ngữ chủ đề và câu chủ đề :
-Các từ ngữ chủ đề :
 +Đ1 : Ngô Tất Tố (ông, nhà văn )
 +Đ2 : Tắt đèn (Tác phẩm)
-Đoạn văn đánh giá những hành công xuất sắc của NTT trong việc tái hiện thực trạng nông thôn VN trước CM 
tháng 8 _ Khẳng định phẩm chất tốt đẹp của người lao động chân chính .
-Câu khái quát (câu chủ đề ): Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố .
-KL : 
+Từ ngữ chủ đề : Là các từ ngữ được dùng làm đề mục hoặc lặp lai nhiều lần, nhằm duy trì đối tượng được nói đến trong đoạn văn .
+Câu chủ đề : có vai trò định hướng về ND đoạn văn, lời lẽ ngắn gọn, đủ 2 Tp chính, đứng ở đầu hoặc cuối đoạn văn .
b, Cách trình bày nội dung đoạn văn :
-Đ1 : Không có câu chủ đề .
-Đ2 : Câu chủ đề nằm ở đầu đoạn văn .
-Đoạn văn b: Câu chủ đề nằm cuối đoạn văn 
-Các cách trình bày ND đoạn văn :3
 +Diễn dịch: đoạn văn 2 mục I .
 +Quy nạp: đoạn văn b T. 35 .
 + Song hành: đoạn văn 1 ( không 
 câu chủ đề )
Ghi nhớ : SGK T. 36 
 ( HS đọc và học thuộc )
Luyện tập : 
Bài 1 T.36 :
Văn bản gồm 2 ý, mỗi ý được diễn đạt thành 1đoạn văn .
Bài2 : Phân tích cách trình bày ND đoạn văn 
a, Diễn dịch 
b, Song hành 
c, Song hành 
Bài3 : GV hướng dẫn HS viết đoạn văn với câu chủ đề cho trước .
Củng cố, dặn dò:
4.Củng cố: Giáo viên hệ thống, khái quát các v/đ cơ bản về luận điểm, luận cứ trong bài văn NL
5.Hướng dẫn học tập :
-Học thuộc ghi nhớ sgk T.36 .
-Hoàn chỉnh BT 3, 4 sgk . 37 .
-Ôn tập văn tự sự đ giờ sau viết bài.