Giáo án Đại số Lớp 8 - Tiết 53, Bài 6: Giải bài toán bằng cách lập phương trình - Đỗ Minh Trí

Tuần : 25
Tiết: 53
§6. GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH 
LẬP PHƯƠNG TRÌNH
Soạn: 
Dạy: 
I. MỤC TIÊU:
Kiến thức cơ bản:
HS nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Kỹ năng cơ bản:
HS biết vận dụng để giải một số dạng toán bậc nhất không quá phức tạp (dạng tìm 2 số). 
Tư duy:
 - Rèn luyện tính can thận, chính xác khi giải toán.
II. PHƯƠNG PHÁP:
 - Nêu vấn đề – Hoạt động nhóm.
III. CHUẨN BỊ:
GV: Thước kẻ; bảng phụ (ghi đề bài tập, các bước giải)
HS: Ôn tập cách giải ptrình đưa được về dạng bậc nhất; 
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
Nội dung 
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
 Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ (5 ph) 
Giải các phương trình sau: 
2x + 4(36 –x) = 100 
- Treo bảng phụ ghi đề kiểm tra 
- Gọi 2 HS lên bảng. 
- Nhận xét, đánh giá và cho điểm.
- Làm bài trên giấy, hai Hs làm ở bảng mỗi em một bài. 
S = Ỉ
S = {22} 
 Hoạt động 2: Giới thiệu bài mới (1 ph)
§6. Giải bài toán bằng cách lập phương trình 
- Giới thiệu, ghi tựa bài 
- Ghi vào vở tựa bài mới. 
 Hoạt động 3: Biểu diễn một đại lượng biểu thức chưá ẩn: ( ph)
Biểu diễn một đại lượng biểu thức chưá ẩn: 
 Ví dụ: Gọi x (km/h) là vận tốc ôtô. 
Quãng đường ôtô đi trong 2 giờ là 2x (km)
Thời gian ôtô đi hết quãng đường 40km là (giờ) 
HĐ3.1
- Trong thực tế, có những đại lượng biến đổi phụ thuộc lẫn nhau. Nếu kí hiệu một trong các đại lượng là x thì các đại lượng kia được biểu diễn dưới dạng một biểu thức của x.
- Nêu ví dụ như sgk, cho thêm ví dụ khác.
- Cho HS thực hiện ?1 và ?2 
- Nhận xét, sửa sai bài làm trên bảng phụ. 
- Nghe 
- Hợp tác làm bài theo nhóm nhỏ các nhóm cùng dãy thực hiện một ? (2 đại diện làm ở bảng phụ) 
?1 a) 180x (m); b) (km)
?2 a) 500+x ; b) 10x+5
 Hoạt động 4: Ví dụ (26 ph) 
Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập ptrình: 
Ví dụ : (bài toán cổ) 
(sgk trang 24)
a) Phân tích: 
 Số con Số chân 
Gà x 2x 
Chó 36 –x 4(36-x) 
b) Giải: 
+ Gọi x (con) là số gà. 
Điều kiện x nguyên và 0<x<36 
Khi đó số chó là 36 – x (con) 
Số chân chó là 4(36-x) và số chân gà là 2x. 
Tổng số chân là 100 nên ta có phương trình: 
 2x + 4(36 – x) = 100 
+ Giải phương trình ta được 
 x = 22 (con) 
+ Ta thấy x = 22 thoả mãn các điều kiện của ẩn. Vậy số gà là 22 con. 
=> số chó là: 36 –22 = 14 (con) 
Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
(sgk)
HĐ4.1
- Nêu ví dụ (bài toán cổ – SGK) 
- Nói: Các em đã giải được bài toán này bằng pp số học. Trong bài này ta sẽ giải bằng pp đại số bằng cách lập ptrình. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để có thể lập ra được pt từ đề bài toán? 
- Ta cần phân tích kỹ đề bài toán. 
Nêu các đối tượng có trong bài? 
- Các đại lượng có liên quan đến gà và chó? Đề bài yêu cầu tìm gì? 
- Hãy gọi một trong hai đại lượng đó là x, cho biết x cần điều kiện gì? 
- Tính số chân gà? Biểu thị số chó? 
- Tính số chân chó? 
- Tìm mối liên quan giũa các dữ liệu trên ? 
- Cho HS tự giải phương trình 
x = 22 có thoả đk cuả ẩn không
Trả lời? 
- Qua ví dụ, em hãy cho biết: Để giải bài toán bằng cáh lập ptrình, ta cần tiến hành những bước nào? 
- Đưa ra “tóm tắt” trên bảng phụ 
HĐ4.2
- Cho HS thực hiện ?3 
- Ghi lại tóm tắt bài giải 
- Tuy ta thay đổi cách chọn ẩn nhưng kết quả vẫn không thay đổi.
- Một HS đọc to đề bài (sgk) 
- Tóm tắt: Số gà + Số chó = 36 
Số chân gà + Số chân chó = 100 chân. 
- Tìm số gà? Số chó? 
- Chú ý nghe 
- 2 đối tượng: gà và chó. 
- Số lượng con, Số lượng chân. 
- Tìm số gà, số chó 
- Chọn ẩn là gà; ĐK: x nguyên dương, x < 36 
- Số chân gà là 2x (chân), số chó là 36 – x (con) 
- Số chân chó là 4(36 –x) 
- Mối liên quan: Tổng số chân gà là 100 
- Lập phương trình và giải (một HS thực hiện ở bảng) 
- Nêu tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình như sgk. 
- Lần lượt nhắc lại và ghi bài 
- Thảo luận tìm cách giải ?3 
- Trình bày miệng 
 Hoạt động 5: Củng cố (8 ph)
 Bài 34 (sgk):
Tóm tắt đề: 
 Tử + 3 = mẫu 
Tìm phân số ban đầu? 
- Nêu bài tập 34 (SGK) 
- Để tìm được phân số, cần tìm gì? 
- Nếu gọi tử là x thì x cần điều kiện gì? 
- Biểu diễn mẫu? 
- Tử và mẫu sau khi thêm? 
- Lập ptrình bài toán? 
- Đọc đề bài 
- Tìm tử và mẫu của phân số 
- Hợp tác theo nhóm và lập bảng tóm tắt
 Ban đầu Sau khi + 
Tử x x+2 
Mẫu x+3 x+3+2 
- Gọi HS hồn chỉnh bài giải. 
Trắc nghiệm:
Tổng của hai số bằng 90, hiệu của chúng bằng 72. Tìm hai số đó?
a) 79 và 11 b) 80 và 10 c) 81 và 9 d) 82 và 8
 Hoạt động 6: Hướng dẫn học ở nhà (2 ph)
 – Học bài: nắm vững cách giải bài toán bằng cách lập phương trình .
Làm các bài tập 35 ; 38 sgk trang 25,30
Nhận xét tiết học.