GV: Yêu cầu học sinh thực hiện phép nhân
(xy + x2).(2x - 3xy + 1)
GV:Hướng dẫn: Nhân mỗi hạng tử của đa thức (xy+x2) nhân với từng hạng tử của đa thức (2x - 3xy + 1), rồi cộng các tích lại với nhau.
GV: Hãy phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức
GV: gọi một học sinh đọc quy tắc sgk/7 1. Quy tắc
xy(2x - 3xy + 1)
= 2x2y - 3x2y2 + xy + 2x3 -3x3y + x2
Quy tắc (như sgk)
Ví dụ: xy + x2).(2x - 3xy + 1)= ?
Giải:
(xy + x2).(2x - 3xy + 1)
= xy.(2x-3xy+1)+sx2.(2x-3xy+ 1)
=2x2y-3x2y2 +xy +2x3-3x3y + x2
TiÕt 1: NHÂN ĐƠN THỨC VỚI ĐA THỨC Ngµy so¹n: Ngày d¹y: A. Môc tiªu: Bµi häc nh»m gióp häc sinh: N¾m ®îc quy t¾c nh©n ®¬n thøc víi ®a thøc Bµi häc nh»m rÌn luyÖn cho häc sinh c¸c kû n¨ng: Nh©n ®¬n thøc víi ®a thøc Bài học rèn luyện cho học sinh thao tác tư duy: So s¸nh, tÝnh to¸n. B. Ph¬ng ph¸p: gi¶i quyÕt vÊn ®Ò C. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: GV: Một b¶ng phô ghi ?2, ?3 sgk + SGK HS: SGK + dông cô häc tËp: Thíc, Compa, giÊy nh¸p... D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh tæ chøc : II. Giíi thiÖu ch¬ng: III. Bµi míi: 1. §Æt vÊn ®Ò: GV: H·y ph¸t biÓu quy t¾c nh©n hai ®¬n thøc ? HS: Nh©n phÇn hÖ sè víi phÇn hÖ sè, phÇn biÕn víi phÇn biÕn GV:Quy t¾c nh©n ®¬n thøc víi ®a thøc? Bµi 1:"Nh©n ®¬n thøc víi ®a thøc" tr¶ lêi c©u hái ®ã. 2. TriÓn khai bµi: Ho¹t ®éng 1: Quy t¨c Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung GV: xn . xm = ? GV: Yªu cÇu h/s cho vÝ dô vÒ mét ®¬n thøc vµ một ®a thøc GV: Nh©n ®¬n thøc A víi tõng h¹ng tö cña ®a thøc B. GV: Yªu cÇu h/s céng c¸c tÝch l¹i víi nhau GV: §a thøc thu ®îc lµ tÝch cña ®¬n thøc A víi ®a thøc B GV: Tõ vÝ dô trªn, h·y ph¸t biÓu quy t¾c nh©n ®¬n thøc víi ®a thøc HS: Ph¸t biÓu quy t¾c nh sgk 1 -Quy t¾c: Quy t¾c: (nh sgk) A = 3x2y B = 2x - 2xy + y Ho¹t ®éng 2: Áp dụng: GV: Vận dụng quy tắc nhân đơn thức với đa thức thực hiện các bài tập sau: a) x3.(7x - 4x2 + 1) b) (3xy + y - 2).xy2 GV: Nhận xét - điều chỉnh 2.Áp dụng: Làm tính nhân x3.(7x - 4x2 + 1) = 7x4 - 4x5 + x3 (3xy + y - 2).xy2 = 3x2y3 - xy3 - 2xy2 IV. Cñng cè: GV: Phát biểu quy tắc nhân đơn thức với đa thức ? HS: Phát biểu như sgk GV:Yêu cầu học sinh thực hiện bài tập ?2 và ?3 sgk vào vở HS: Làm vào vở V. DÆn dß - híng dÉn vÒ nhµ: 1. Học thuộc quy tắc 2. Làm bài tập: 1,2,3,4,5,6 sgk/6 3. Làm bài tập: Chứng tỏ giá trị biểu thức x(x2 + x) - x2(x + 1) + 5 không phụ thuộc vào giá trị của biến. (dành cho học sinh khá giỏi) Tiết 2: NHÂN ĐA THỨC VỚI ĐA THỨC Ngày soạn: Ngày giảng: A. Mục tiêu: Bài học nhằm giúp học sinh: Nắm được quy tắc nhân đa thức với đa thức Bài học nhằm giúp học sinh có các kỷ năng: Nhân đa thức với đa thức Rèn cho học sinh các thao tác tư duy: Phân tích, tính toán, tổng hợp B. phương pháp: Giải quyết vấn đề. C. Chuẩn bị của học sinh và giáo viên: GV:Bảng phụ ghi các ví dụ phần áp dụng + SGK HS: Học bài cũ + SGK + dụng cụ học tập: thước, vở nháp D. Tiến trình lên lớp: I.Ổn định tổ chức: II. Kiểm tra bài cũ:Phát biểu quy tắc nhân đơn thức với đa thức ? áp dụng: làm tính nhân: xy(2x - 3xy + 1) III.Bài mới: 1. Đặt vấn đề: Thực hiện phép nhân (xy + x2).(2x - 3xy + 1) như thế nào ? 2. Triển khai bài: Hoạt động 1: Quy tắc Hoạt động của thầy và trò Nội dung GV: Yêu cầu học sinh thực hiện phép nhân (xy + x2).(2x - 3xy + 1) GV:Hướng dẫn: Nhân mỗi hạng tử của đa thức (xy+x2) nhân với từng hạng tử của đa thức (2x - 3xy + 1), rồi cộng các tích lại với nhau. GV: Hãy phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức GV: gọi một học sinh đọc quy tắc sgk/7 1. Quy tắc xy(2x - 3xy + 1) = 2x2y - 3x2y2 + xy + 2x3 -3x3y + x2 Quy tắc (như sgk) Ví dụ: xy + x2).(2x - 3xy + 1)= ? Giải: (xy + x2).(2x - 3xy + 1) = xy.(2x-3xy+1)+sx2.(2x-3xy+ 1) =2x2y-3x2y2 +xy +2x3-3x3y + x2 Hoạt động 2: Áp dụng GV:Yêu cầu học sinh thực hiện các phép tính sau: (x2 + 2x - 5)(3x - 1) 2) (xy -1) (x3 - 2x -6) GV: Nhận xét GV:Yêu cầu học sinh thực hiện ?3 sgk/7 GVgọi HS nhận xét và cho điểm Áp dụng: 1) 3x3 + 5x2 - 17x + 5 2) x4y -x2y -3xy - x3 + 2x + 6 S = (2x +y)(2x - y) = 4x2 - y2 Khi x = 2,5 và y = 1, ta có: S = 24 m2 1) Thực hiện các phép tính: a) (x2 + 2x - 5)(3x - 1) b) (xy -1) (x3 - 2x -6) 2) Viết biểu thức tính diện tích hình chữ nhật theo x và y, biết hai kích thước của hình chữ nhật là: (2x + y) và (2x - y) Áp dụng: Tính diện tích hình chữ nhật khi x = 2,5 m và y = 1m IV. Củng cố: GV: Gọi 3 học sinh phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức GV:Yêu cầu học sinh thực hiện bài tập 7 sgk/8 HS: Làm vào vở bài tập V. Dặn dò và hướng dẫn học ở nhà 1. Học thuộc quy tắc 2. Làm bài tập: 8, 9, 11, 13, 14 sgk/9 - Tiết sau luyện tập *Hướng dẫn: Bài tập 14 Tìm số tự nhiên n sao cho (n + 1)(n + 2) > n(n + 1) Tiết 3 LUYỆN TẬP Ngày soạn: Ngày dạy: A. Mục tiêu: Tiết học nhằm giúp học sinh củng cố: Quy tắc nhân đa thức với đa thức Tiết học nhằm rèn luyện cho học sinh các kỷ năng: Nhân đa thức với đa thức, Giải phương trình tích ở dạng đơn giản Rèn luyện cho học sinh các thao tác tư duy: Phân tích, so sánh, tổng hợp B. Phương pháp: Luyện tập C. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: GV: Bảng phụ ghi các bài tập + SGK HS: Học bài cũ + SGK + Dụng cụ học tập: Thước, compa, giấy nháp.... D. Tiến trình lên lớp: I. Ổn định tổ chức: II. Kiểm tra bài cũ:Phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức ? Áp dụng: Làm tính nhân: (x 2 -3x - 2)(x2 - 3) III. Luyện tập : Hoạt động của thầy và trò Nội dung HĐ1: Bài tập 13 sgk/9 GV: Yêu cầu học sinh thực hiện (1 học sinh lên bảng, dưới lớp làm vào vở) bài tập 13 sgk/9 GV: Gợi ý: Khai triển và thu gọn vế trái. GV: Nhận xét GV: Với bài tập dạng này thông thường ta biến đổi đẳng thức về dạng: ax = b (a khác 0) và suy ra: x=b/a Tìm x, biết: Ta có: (12x-5)(4x-1)+(3x-7)(1-16x) = 83x - 2 Suy ra: 83x - 2 = 81 do đó x = 1 HĐ2: Bài tập tổng hợp GV: Yêu cầu học sinh thực hiện bài tập sau: Tìm ba số tự nhiên liên tiếp, biết tích hai số sau gấp đôi tích hai số trước. GV: Gọi số thứ nhất là n thì số thứ hai, thứ ba là gì "? GV: Từ giả thiết "biết tích hai số sau gấp đôi tích hai số trước" ta có đẳng thức nào ? GV: Tìm n thoả mãn đẳng thức (*) GV: Các số cần tìm là những số nào ? GV: nhận xét Tìm ba số tự nhiên liên tiếp, biết tích hai số sau gấp đôi tích hai số trước. số thứ 2: n + 1 số thứ 3: n + 2 (n + 1)(n + 2) = 2n(n + 1) (*) Từ (*) suy ra: n = 2 IV. Củng cố: GV: gọi 3 học sinh phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức GV: Tìm x, biết ax = b (a khác 0) V. Dặn dò - hướng dẫn về nhà 1. Học thuộc quy tắc nhân đa thức với đa thức 2. Làm bài tập:10, 12, 14, 15 sgk/8,9 3.Làm bài tập: Chứng minh đa thức: n(2n - 3) - 2n(n + 1) luôn chia hết cho 5 với mọi số nguyên n. *Hướng dẫn: Khai triển và thu gọn đa thức n(2n - 3) - 2n(n + 1), nhận xét kết quả thu được. Tiết 4: NHỮNG HẰNG ĐẲNG THỨC ĐÁNG NHỚ Ngày soạn: Ngày dạy: A. Mục tiêu: Bài học nhằm giúp học sinh: Nắm được 3 hằng đẳng thức đó là: Bình phương một tổng, bình phương một hiệu và hiệu của hai bình phương Bài học nhằm giúp học sinh có các kỷ năng: Nhận dạng hằng đẳng thức, Đưa một biểu thức về dạng hằng đẳng thức, Vận dụng hằng đẳng thức tính nhanh giá trị của biểu thức Rèn cho học sinh các thao tác tư duy: Phân tích, so sánh, tổng quát hoá B. Phương pháp: Giải quyết vấn đề C. Chuẩn bị của học sinh và giáo viên: GV:Bảng phụ ghi 3 hằng đẳng thức trong bài + SGK HS: Học bài cũ + SGK + dụng cụ học tập: thước, vở nháp D. Tiến trình lên lớp: I. Ổn định lớp II. Kiểm tra bài cũ : Bài tập: làm tính nhân: ( x - 1)( x + 1) III.Bài mới: 1. Đặt vấn đề: Không dùng quy tắc nhân đa thức với đa thức, ta có thể trả lời ngay tích ( x - 1)( x + 1) là x2 - 1 hay không ? Bài 3: "Những hằng đẳng thức đáng nhớ" cho ta câu trả lời 2. Triển khai bài: Hoạt động 1: bình phương của một tổng. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung HĐ1:Bình phương của một tổng GV:Yêu cầu học sinh tính: (a + b)(a + b) GV: Suy ra: (a + b)2 = ? HS: a2 + 2ab + b2 GV: Vậy, (a + b)2 = a2 + 2ab + b2 GV: Với A, B là các biểu thức bất kỳ ta cũng có: (A + B)2 = A2 + 2AB + B2 GV: (1) gọi là hằng đẳng thức, có tên "Bình phương của một tổng" GV:Yêu cầu học phát biểu hằng đẳng thức bằng lời ? HS: Bình phương của một tổng bằng bình phương của biểu thức thứ nhất cộng hai lần tích của hai biểu thức, cộng với bình phương của biểu thức thứ hai. GV: Áp dụng: 1) Tính ( a + 1)(a + 1) 2) Viết x2 + 4x + 4 dưới dạng tích 3) Tính nhanh: 512 Bình phương của một tổng (A + B)2 = A2 + 2AB + B2 (1) Áp dụng: a2 + 2a + 1 (x + 2)2 Hoạt động 2: Bình phương của một hiệu GV:Yêu cầu học sinh tính: (a - b)(a - b) HS: a2 - 2ab + b2 GV: Suy ra: (a - b)2 = ? HS: (a - b)2 = a2 - 2ab + b2 GV: Với A, B là các biểu thức bất kỳ ta cũng có: (A - B)2 = A2 - 2AB + B2 (2) GV: (2) là hằng đẳng thức, có tên "Bình phương của một hiệu" GV:Yêu cầu học phát biểu hằng đẳng thức bằng lời ? HS: Bình phương của một hiệu bằng bình phương của biểu thức thứ nhất, trừ hai lần tích của hai biểu thức, cộng với bình phương của biểu thức thứ hai. GV: Áp dụng: 1) Tính ( a - 1)(a - 1) 2) Viết x2 - 4x + 4 dưới dạng tích 3) Tính nhanh: 492 GV: Nhận xét Bình phương của một hiệu (A - B)2=A2 -2AB+B2 (1) Áp dụng: a2 - 2a + 1 (x - 2)2 492 = (50 -1)2 = 502 - 2.50 + 1 = 2401 Hoạt đông3: Hiệu của hai bình phương GV:Yêu cầu học sinh tính: (a - b)(a + b) HS: a2 - b2 GV: Suy ra: a2 - b2 = ? HS: a2 - b2 = (a + b)(a - b) GV: Với A, B là các biểu thức bất kỳ ta cũng có: A2 - B2 = (A + B)(A - B) (3) GV: (3) là hằng đẳng thức, có tên "Hiệu của hai Bình phương" GV: Yêu cầu học phát biểu hằng đẳng thức bằng lời ? HS: Hiệu hai bình phương bằng tích của tổng và hiệu hai biểu thức đó. GV: Áp dụng: 1) Tính ( a + 1)(a - 1) 2) Viết x2 - 4 dưới dạng tích 3) Tính nhanh: 56.64 GV: Nhận xét Hiệu của hai bình phương A2 - B2 = (A + B)(A - B) (3) Áp dụng a2 – 1 (x - 2)(x + 2) 56.64 = (60 - 4)(60 + 4) = 602 - 42 =3584 IV. Củng cố: GV: Gọi 3 học sinh phát biểu lại ba hằng đẳng thức đã biết GV: Yêu cầu học sinh thực hiện ?7 sgk/11 GV: Suy ra: (a - b)2 ? (b - a)2 V. Dặn dò và hướng dẫn học ở nhà: 1. Học thuộc ba hằng đẳng thức 2.Làm các bài tập: 16, 17, 18, 19, 25 sgk/11,12 *Hướng dẫn: Bài 25a: (a + b + c)2 = [(a + b) + c]2 Tiết 5: LUYỆN TẬP Ngày soạn: Ngày dạy: A. Mục tiêu: Giúp học sinh củng cố: Ba hằng đẳng thức đó là: Bình phương một tổng, bình phương một hiệu, hiệu hai bình phương. Rèn luyện cho học sinh các kỷ năng: Viết các đa thức dưới dạng các hằng đẳng thức đã biết, Vận dụng các hằng đẳng thức đã học để tính nhanh giá trị của một số biểu thức, Chứng minh các đẳng thức đơn giản, Tìm giá trị nhỏ nhất, lớn nhất của đa thức bậc hai *Rèn luyện cho học sinh các thao tác tư duy: Phân tích, so sánh, tổng hợp;Giúp học sinh phát triển các phẩm chất trí tuệ: Tính linh hoạt, Tính độc lập B. Phương pháp: Luyện tập C. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: 1. GV: Bảng phụ ghi các bài tập + SGK 2. HS: Học bài cũ + SGK + Dụng cụ học tập: Thước, giấy nháp.... D. Tiến trình lên lớp: I. Ổn định lớp II. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi: Viết công thức và phát biểu bằng lời ba hằng đẳng thức đã học? Đáp án: (A + B)2 = A2 + 2AB + B2 ; (A - B)2 = A2 - 2AB + B2 ; A2- B2 = (A + B)(A - B) II ... 2 - Quy ®ång mÉu hai vÕ cña ph¬ng tr×nh: Tõ ®ã suy ra 2(x +2)(x – 2) = x(2x + 3) (1a) Nh vËy ta ®· khö mÉu trong ph¬ng tr×nh (1) - Gi¶i ph¬ng tr×nh (1a) (1a) Û 2x2 – 8 = 2x2 + 3x Û 3x = -8 Û x = -8/3 - So s¸nh §KX§ cña ph¬ng tr×nh thÊy tháa m¶n. VËy nghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ: S = {-8/3} GV: VËy muèn gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu ta lµm thÕ nµo? HS: Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu trong SGK. VD: Gi¶i ph¬ng tr×nh. GV: Yªu cÇu HS lªn b¶ng thùc hiÖn. HS: TiÕn hµnh thùc hiÖn. GV: Cïng HS c¶ líp nhËn xÐt kÕt qu¶. 4. ¸p dông. VD1: Gi¶i ph¬ng tr×nh. -§KX§: x ¹ -1 vµ x ¹ 3 -Quy ®ång mÉu hai vÕ vµ khö mÉu. => x(x+1) + x(x – 3) = 4x Ûx2 + x + x2 – 3x = 4x Û 2x2- 6x = 0 Û 2x(x – 3) = 0 Û 2x = 0 hoÆc x – 3 = 0 x = 0 tháa m¶n §KX§ x = 3 lo¹i (kh«ng tháa m¶n §KX§) VËy nghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ x = 0 VÝ dô 2: Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh sau: a, b, Gi¶i: a, §KX§: x vµ b, §KX§: a, §èi chiÕu §KX§, nghiÖm cña pt a lµ x = 2. b, §èi chiÕu §KX§, x = 2 kh«ng tháa m·n. VËy PT b v« nghiÖm. IV. Cñng cè(2’): Nh¾c l¹i c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu. V. DÆn dß – Híng dÉn vÒ nhµ(3’): - N¾m ch¾c c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu.. - Lµm bµi tËp 28, 29 SGK. - Xem tríc c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu. VI. Bæ sung - Rót kinh nghiÖm. TiÕt 50 : luyÖn tËp Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : A. Môc tiªu: - Cñng cè cho häc sinh biÕt c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu. - Häc sinh n¾m ch¾c ®îc khi gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu cÇn ph¶i t×m §KX§. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh, qui ®ång c¸c ph©n thøc. B. Ph¬ng ph¸p : B. ChuÈn bÞ: C. TiÕn tr×nh lªn líp: : I. æn ®Þnh tæ chøc(1’) II. KiÓm tra bµi cò: (8 phót) lµm bµi tËp 30 tr23-SGK. III. Bµi míi: §Æt vÊn ®Ò(1’): TriÓn khai bµi: Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß Néi dung - Gi¸o viªn treo bµi tËp 29 lªn b¶ng. - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi + 1 häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi. + Häc sinh kh¸c bæ sung (nÕu cã) - Gi¸o viªn chèt l¹i: Khi gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu cÇn ph¶i t×m §KX§. - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 31. - C¶ líp lµm bµi - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi (c©u a vµ b) - Líp nhËn xÐt bæ sung - Gi¸o viªn ®¸nh gi¸, lu ý c¸ch tr×nh bµy. - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 32 - Häc sinh th¶o luËn theo nhãm häc tËp. - §¹i diÖn 2 nhãm lªn tr×nh bµy trªn b¶ng. - C¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña 2 b¹n - Gi¸o viªn chèt kÕt qu¶, chØ ra sai lÇm (nÕu cã) Bµi tËp 31 (tr23-SGK) (13’) §KX§: VËy tËp nghiÖm cña PT lµ §KX§: §KX§ VËy ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. Bµi tËp 32 (tr23-SGK) (15') Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh: §KX§: VËy tËp nghiÖm cña PT lµ (2) §KX§: VËy tËp nghiÖm cña PT lµ IV. Cñng cè: (2’) - Häc sinh nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu. V. dÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ:(5’) - Lµm l¹i c¸c bµi tËp trªn. - Lµm bµi tËp 33 (tr23-SGK) HDa: Cho biÓu thøc b»ng 2 vµ t×m a: - Lµm bµi tËp: Gi¶i PT víi tham sè a: - Lµm BT: T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó nghiÖm cña PT sau nhá h¬n 2: VI. Bæ sung – Rót kinh nghiÖm giê d¹y: TiÕt 51: gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: A. Môc tiªu: - Häc sinh n½m ®îc c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. - VËn dông ®Ó gi¶i mét sè bµi to¸n bËc nhÊt kh«ng qu¸ phøc t¹p. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ gi¶i to¸n. B. Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: B¶ng phô, phiÕu häc tËp ghi nh sau: Gµ Chã Tæng sè Sè con Sè ch©n + B¶ng phô ghi lêi gi¶i vÝ dô 2. - Häc sinh: §äc tríc néi dung bµi 6 D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh tæ chøc(1’): II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: §Æt vÊn ®Ò(1’): TriÓn khai bµi: Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß Néi dung Ho¹t ®éng 1: biÓu diÔn mét ®¹i lîng bëi biÓu thøc chøa Èn(8’) Gv: yªu cÇu häc sinh tù nghiªn cøu vÝ dô 1 SGK Hs: C¶ líp nghiªn cøu, 1 häc sinh ®äc vÝ dô 1 Gv : Yªu cÇu häc sinh lµm ?1 Hs : 1 häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi. Gv : yªu cÇu häc sinh lªn b¶ng lµm bµi. Hs: C¶ líp lµm bµi voµ vë, 2 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi. 1. BiÓu diÔn mét ®¹i lîng bëi biÓu thøc chøa Èn * VÝ dô 1: ?1 a) Qu·ng ®êng TiÕn ch¹y trong x phót lµ: 180x (km) b) VËn tèc trung b×nh TiÕn ch¹y trong x phót lµ: (km/h) ?2 a) 500 + x b) 10x + 5 Ho¹t ®éng 2: vÝ dô vÒ gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh(22’). Gv: ®a ra vÝ dô 2. Yªu cÇu 1 häc sinh lªn b¶ng tãm t¾t bµi to¸n. Gv: treo b¶ng phô lªn b¶ng vµ ph¸t phiÕu häc tËp cho häc sinh. Hs: C¶ líp th¶o luËn theo nhãm vµ hoµn thµnh vµo phiÕu häc tËp. Gv: treo b¶ng phô lêi gi¶i cña bµi to¸n lªn b¶ng vµ híng dÉn häc sinh lµm. Hs: C¶ líp chó ý theo dâi. Gv: yªu cÇu häc sinh lµm ?3 Hs: C¶ líp th¶o luËn theo nhãm ?3 - §¹i diÖn 1 nhãm lªn b¶ng lµm bµi. - C¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. Gv: treo b¶ng phô ghi c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. Hs: chó ý theo dâi vµ ghi nhí. 2. VÝ dô vÒ gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh * VÝ dô 2: Gµ + chã = 36 con. Ch©n gµ + ch©n chã = 100 Hái: Gµ = ?; chã = ? ?3 Gäi sè chã lµ x con (x nguyªn, d¬ng, x<36) Sè gµ lµ 36 - x (con) Sè ch©n chã lµ 4x (ch©n) Sè ch©n gµ lµ 2(36-x) (ch©n) Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: 2(36 - x) + 4x = 100 72 - 2x +4x = 100 2x = 28 x = 14 VËy sè chã lµ 14 con Sè gµ lµ 36 - 14 = 22 con §¸p sè: Gµ 22 con Chã 14 con * C¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh (SGK) IV. Cñng cè(12’): - Lµm bµi tËp 34 (tr25-SGK) Gäi mÉu sè cña ph©n sè lµ a (aZ, a0) Tö sè cña ph©n sè lµ: a - 3 Khi t¨ng thªm 2 ®¬n vÞ mÉu sè lµ a + 2, tö sè lµ a - 1 Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: 2a - 2 = a+2 a = 4 MÉu sè lµ 4 vµ tö sè lµ 4 - 3 = 1 VËy ph©n sè cÇn t×m lµ V. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ(2’): - N¾m ch¾c c¸ch ph©n tÝch bµi to¸n - Lµm c¸c bµi 35, 36 tr26-SGK; 43 47 tr11-SBT - §äc tríc bµi 7 VI. Bæ sung – Rót kinh nghiÖm giê d¹y: TiÕt 52: gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh (t) Ngµy so¹n: 26/02/2010. Ngµy d¹y: 01/03/2010. A. Môc tiªu: - Häc sinh n¾m ®îc c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. - BiÕt vËn dông ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n kh«ng qu¸ phøc t¹p. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ gi¶i to¸n. B. Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: B¶ng phô phÇn kÎ khung tr27 vµ ?4 tr28-SGK. - Häc sinh: N¾m ch¾c c¸c bíc gi¶i bµi to¸n. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh tæ chøc(1’): II. KiÓm tra bµi cò(8’): Lµm bµi tËp 43tr11-SBT. III. Bµi míi: §Æt vÊn ®Ò(1’): TriÓn khai bµi: Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß Néi dông. - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu vÝ dô trong SGK. ? Cho biÕt c¸c ®¹i lîng tham gia bµi to¸n. - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi. - Gi¸o viªn treo b¶ng phô 1 lªn b¶ng vµ ph©n tÝch cho häc sinh. - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi. - C¶ líp lµm bµi - 1 häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy. - Líp nhËn xÐt vµ bæ sung bµi lµm cña b¹n. - Gi¸o viªn ®¸nh gi¸. - Gi¸o viªn treo b¶ng phô 2 - Yªu cÇu häc sinh lµm ?4 theo nhãm. - C¶ líp th¶o luËn theo nhãm. - §¹i diÖn mét nhãm lªn tr×nh bµy - Häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung. - Gi¸o viªn chèt l¹i c¸ch gi¶i to¸n. - Häc sinh chó ý theo dâi. VÝ dô (25’) Gäi thêi gian tõ lóc ®i xe m¸y khëi hµnh ®Õn lóc 2 xe gÆp nhau lµ x (h) (x>2/5) Qu·ng ®êng xe m¸y ®i ®îc lµ 35x (km) Thêi gian « t« ®i ®îc lµ lµ x - 2/5 (h) Qu·ng ®êng « t« ®i ®îc lµ 45 (x- 2/5) (km) Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: 35x + 45(x - 2/5) = 0 Gi¶i ra ta cã: x = 27/20 VËy thêi gian ®Ó 2 xe gÆp nhau lµ 27/20 (h) = 1h21' ?4 Gäi qu·ng ®êng tõ Hµ Néi ®Õn ®iÓm gÆp nhau cña xe m¸y lµ S (km) (0 < S < 90) Qu·ng ®êng ®i cña « t« lµ 90 - S (km) Thêi gian ®i cña xe m¸y lµ (h) Thêi gian ®i cña « t« lµ (h) Theo bµi ta cã: Gi¶i ra ta cã S = (km) thêi gian cÇn t×m (h) ?3 C¸ch 1 ng¾n gän h¬n. IV. Cñng cè: (7’) - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 37 - tr30 SGK. Gäi thêi gian qu·ng ®êng tõ A B lµ x (km) (x >0) Thêi gian cña xe m¸y, « t« ®i hÕt qu·ng ®êng AB lÇn lît lµ 3,5 (h) vµ 2,5 (h) VËn tèc trung b×nh cña xe m¸y lµ (km/h) VËn tè trung b×nh cña « t« lµ (km/h) theo bµi ta cã ph¬ng tr×nh: Gi¶i ra ta cã: x = 175 (km), vËn tèc TB xe m¸y 50 (km/h) V. Dæn dß - Híng dÉnvÒ nhµ:(3’) - Xem l¹i vÝ dô trong SGK. - Lµm bµi tËp 38, 39 (tr30-SGK), ®äc phÇn ®äc thªm. VI. Bæ sung – Rót kinh nghiÖm giê d¹y: .. .. .. .. .. TiÕt 53 : LuyÖn tËp Ngµy so¹n: 02/03/2010. Ngµy d¹y: 05/03/2010. A. Môc tiªu: - Cñng cè vµ n¾m ch¾c c¸ch gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. - RÌn kû n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khi tr×nh bµy lêi gi¶i. B. Ph¬ng ph¸p: gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. C. ChuÈn bÞ: GV: GiÊy trong in c¸c ®Ò bµi tËp vµ lêi gi¶i. HS: ChuÈn bÞ tèt bµi tËp vÒ nhµ. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh tæ chøc(1’): II. KiÓm tra bµi cò(8’): Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. Ch÷a bµi tËp 42 SGK. III. Bµi míi. 1. §Æt vÊn ®Ò(1’): ë tiÕt tríc ta ®· n¾m ®îc c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh h«m nay chóng ta lµm mét sè bµi tËp ®Ó kh¾c s©u thªm. 2.TiÕn tr×nh lªn líp: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung BT1. T×m ph©n sè cã c¸c tÝnh chÊt sau. a) Tö sè cña ph©n sè lµ sè tù nhiªn cã mét ch÷ sè. b) HiÖu gi÷a tö sè vµ mÉu sè b»ng 4. c) NÕu gi÷ nguyªn tö sè vµ viÕt thªm vµo bªn ph¶i cña mÉu sè mét ch÷ sè ®óng b»ng tö sè, th× ta ®îc 1 ph©n sè ®óng b»ng . GV: NÕu gäi Èn lµ tö th× cÇn ®iÒu kiÖn g×, mÉu sè lµ bao nhiªu. HS: Thùc hiÖn. GV: NhËn xÐt vµ chèt l¹i. BT2: Mét ngêi l¸i « t« dù ®Þnh ®i tõ A ®Õn B víi vËn tèc 48km/h. Nhng sau khi ®i ®îc mét giê víi vËn tèc Êy, «t« bÞ tµu háa ch¾n ®êng trong 10 phót. Do ®ã ®Ó kÞp ®Õn B ®óng thêi gian quy ®Þnh, ngêi ®ã ph¶i t¨ng vËn tèc thªm 6km/h. TÝnh qu¶ng ®êng AB. GV: Minh häa vµ híng dÈn HS lËp b¶ng. A B C 48km Qu·ng ®êng Thêi gian ®i VËn tèc AB x AC 48 1 48 CB x-48 48+6=54 HS: Lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. BT1. Gi¶i: Gäi tö sè cña ph©n sè lµ x,(x nguyªn, 0 < x < 9) => Ph©n sè ban ®Çu lµ:. Khi viÕt viÕt thªm vµo bªn ph¶i cña mÉu sè mét ch÷ sè ®óng b»ng tö sè ta ®îc ph©n sè míi lµ: . Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh. = ó 5x = (x – 4).10 + x ó 5x = 11x – 40 =>6x = 40 hay x = kh«ng tháa m¶n ®iÒu kiÖn. VËy kh«ng cã ph©n sè nµo tháa m¶n c¶ ba ®iÒu kiÖn trªn. BT2: Gi¶i. Gäi qu·ng ®êng AB lµ x(km), x > 0 => qu·ng ®êng AC lµ x – 48. Thêi gian dù ®Þnh ®i tõ A – B lµ Mµ thêi gian ®i qu·ng ®êng AC lµ 1(giê) Thêi gian ®i hÕt qu·ng ®êng CB lµ: Th¬ig gian bÞ tµu háa ch¾n lµ: 10’ = (giê) VËy theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh. = 1 + + Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc x = 120. VËy qu·ng ®êng AB dµi 120 km IV. Cñng cè(2’): Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. C¸ch gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp trªn. V. DÆn dß – Híng dÉn vÒ nhµ(3’): - Lµm thªm bµi tËp 48, 49SGK - Xem tríc c¸c c©u hái trong phÇn «n tËp. VI. Bæ sung - Rót kinh nghiÖm giê d¹y: .. .. .. .. ..
Tài liệu đính kèm: