Giáo án Đại số Lớp 8 - Bài 6: Giải bài toán bằng cách lập phương trình - Năm học 2010-2011

Ngày soạn:10/09/2010
Ngày giảng:
Bài 6: GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH
I. Mục tiêu
1. Về kiến thức
Học sinh hiểu được thế nào là giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình.
2. Về kĩ năng
Biết vận dụng các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình để giải một số bài tập cụ thể.
Thành thạo kĩ năng giải phương trình.
3. Về thái độ
Chú ý nghe giảng, tích cực xây dựng bài.
Có tinh thần sáng tạo, chủ động trong học tập.
II. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của giáo viên
Bảng phụ, thước.
2. Chuẩn bị của học sinh
Thước, sách giáo khoa, sách bài tập, vở ghi.
III. Tiến trình dạy học
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút )
Yêu cầu hai học sinh làm bài 30 (tr.23)
Học sinh 1: phần a
Học sinh 2: phần b
Cả lớp quan sát.
Yêu cầu 1 HS nhận xét bài làm của bạn.
GV: Nhận xét, cho điểm.
Đặt vấn đề: Như vậy ở các tiết trước chúng ta đã biết cách giải phương trình bậc nhất một ẩn, phương trình tích, phương trình chứa ẩn ở mẫu. Vậy phương trình có ứng dụng gì trong giải toán hay không? Chúng ta cùng vào bài hôm nay: “ Giải bài toán bằng cách lập phương trình ”.
HS1: a)
 ; TXĐ: x ≠ 2
Ta thấy x = 2 không thỏa mãn TXĐ. 
Kết luận: phương trình vô nghiệm.
HS2: b)
 ; TXĐ: x ≠ - 3
Kết luận: phương trình có nghiệm x = 
Hoạt động 2: Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn ( 15 phút )
Trong thực tế, nhiều đại lượng biến đổi phụ thuộc lẫn nhau. Nếu kí hiệu một trong các đại lượng ấy là x thì các đại lượng khác có thể được biểu diễn dưới dạng một biểu thức của biến x.
Xét ví dụ 1: 
+ Gọi x ( km/h ) là vận tốc của một ô tô. Khi đó quãng đường ô tô đi được trong 5h được biểu diễn như thế nào?
+ Nếu ô tô đi được quãng đường 
S = 100 km thì thời gian biểu diễn như thế nào?
Tương tự như ví dụ 1, yêu cầu học sinh làm ?1 ( sgk/4 )
Đưa ra đáp án:
a) S = 180x
b) v = 
Yêu cầu 1 HS đọc ?2 ( sgk/24 )
Chia lớp thành 2 nhóm. Cả 2 nhóm đều làm ?2
Mỗi nhóm cử một đại diện lên bảng làm ?2
Đưa ra đáp án đối chiếu?
a) 5.100 + x
b) x.10 + 5
Gọi HS nhận xét
GV: Đánh giá, cho điểm
HS: S = 5x
HS: t = 
HS: trả lời
HS: trình bày vào vở
HS: hoạt động theo nhóm
HS: trình bày bài giải vào vở.
Hoạt động 3: Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình ( 15 phút )
Yêu cầu HS đọc bài toán cổ trên bảng phụ. ( ví dụ 2 – sgk/24 )
Bài toán cho biets gì và hỏi gì?
Bây giờ, nếu gọi x là số gà thì x cần phải có điều kiện gì?
Khi đó số chó được biểu diễn như thế nào?
Gà có 2 chân, chó có 4 chân. Vậy số chân gà, số chân chó được biểu diễn như thế nào?
Theo đề bài ta có tổng số chân gà và chó là 100. Ta có thể biểu diễn như thế nào?
Yêu cầu một HS giải pt lập được
Yêu cầu 1 hs so sánh kết quả với điều kiện của ẩn.
Vậy số gà là 22 thì số chó là bao nhiêu?
Từ ví dụ trên, yêu cầu 1 hs tóm tắt cách giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Nhận xét, đưa ra các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Yêu cầu 1 hs làm ?3 ( sgk/25 )
Nhận xét.
HS: đọc bài
HS: 
Biết: gà + chó : 36 con
 Tổng chân: 100
Tính: gà?
 chó?
HS: x nguyên dương
 x< 36
HS: số chó là 36 – x
HS: số chân gà: 2x
 Số chân chó: 4(36 – x )
2x + 4( 36 – x ) = 100
 2x +4( 36 – x ) = 100
Số chó là: 36 – 22 = 14 ( con )
Hs trình bày bài vào vở.
Hs trình bày vào vở.
1 hs lên bảng
Hoạt động 4: Vận dụng ( 6 phút )
Yêu cầu 1 hs nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Làm bài tập 34 ( sgk/25 )
1 hs đọc đề bài và cho biết giả thiết và yêu cầu của bài toán?
Áp dụng các bước giải ở trên để giải bài toán này.
Yêu cầu 1 hs lên trình bày?
Nhận xét.
Hs trả lời
Biết: mẫu số > tử số là 3 đơn vị.
 Mẫu + 2, tử + 2 => p/s = 
Hỏi: p/s ban đầu?
Hs: 
Gọi mẫu số là x; xZ; x0.
Khi đó tử số là: x – 3.
=> p/s ban đầu là: 
Khi tăng cả tử và mẫu thêm 2 đơn vị ta được p/s mới: 
Theo đề bài:
 ; TXĐ: x 
Vậy p/s ban đầu là 
Hs trình bày bài vào vở.
Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà ( 2 phút )
Học lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Đọc “ có thể em chưa biết ”.
BTVN: 35; 36 ( sgk/25; 26 ).