Giáo án Đại số lớp 7 tiết 17: Số vô tỉ. Khái niệm về căn bậc hai

Ngµy so¹n: 16/10/2010
TiÕt 17
Ngµy gi¶ng:19/10/2010
§11. Sè v« tØ. Kh¸i niƯm vỊ c¨n bËc hai
1. Mơc tiªu 
 1.1: KiÕn thøc 
	- BiÕt sù tån t¹i cđa sè thËp ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn vµ tªn gäi cđa chĩng lµ sè v« tØ
- BiÕt kh¸i niƯm c¨n bËc hai cđa mét sè kh«ng ©m, sư dơng ®ĩng kÝ hiƯu c¨n bËc hai 
 1.2. Kü n¨ng 
- VËn dơng ®­ỵc c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo gi¶i c¸c bµi tËp
 1.3. Th¸i ®é 
- HiĨu ®­ỵc ý nghÜa cđa sè v« tØ trong thùc tÕ.
- Nghiªm tĩc trong häc tËp 
2. ChuÈn bÞ 
	-Gi¸o viªn: - Gi¸o ¸n, SGK, th­íc th¼ng, b¶ng phơ	
-HS: SGK, m¸y tÝnh bá tĩi, häc vµ chuÈn bÞ bµi
3. Ph­¬ng ph¸p
- ThuyÕt tr×nh, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ị, ®µm tho¹i gỵi më 
- Ho¹t ®éng c¸ nh©n, ho¹t ®éng nhãm
4. TiÕn tr×nh d¹y häc
 4.1. On ®Þnh 
- Líp tr­ëng ®iĨm danh b¸o c¸o sÜ sè .
 4.2. KiĨm tra bµi cị
H·y s¾p xÕp c¸c sè sau vµo tõng nhãm thÝch hỵp: 0 ; 0,333... ; 4,25	 ; -2 ;	35,247516... ; -5,343636...	 ; 8,54	; -13,26(53) ;	34,1762... ;1,3212121...
- §iỊn vµo chç trèng: Sè h÷u tØ lµ sè viÕt ®­ỵc d­íi d¹ng ..... 
C¸c sè thËp ph©n h÷u h¹n: 0 ; 4,25 ; -2 ; 8,54
C¸c sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn: 0,333... ; -5,343636; 1,321212 ; -13,26(53)
- §iỊn vµo chç trèng: Sè h÷u tØ lµ sè viÕt ®­ỵc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n vµ sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn
 4.3. Bµi míi 
Gi¸o viªn: C¸c sè 35,247516... vµ 34,1762... kh«ng ph¶i lµ sè TPHH, cịng kh«ng ph¶i lµ sè TPVHTH. VËy chĩng lµ nh÷ng sè thuéc lo¹i nµo? 
Ho¹t ®éng cđa thÇy va trß
Néi dung ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1: T×m hiĨu sè v« tØ
- GV: Cho HS quan s¸t H5 vµ ®äc yªu cÇu bµi to¸n.
- HS: §äc bµi to¸n vµ nªu yªu cÇu cđa bµi
GV: §Ỉt c©u hái
?TÝnh diƯn tÝch h×nh vu«ng AEBF?
?DiƯn tÝch h×nh vu«ng AEBF gÊp mÊy lÇn diƯn tÝch tam gi¸c ABF?
?T­¬ng tù diƯn tÝch h×nh vu«ng ABCD gÊp bao nhiªu lÇn diƯn tÝch tam gi¸c ABF?
?VËy diƯn tÝch h×nh vu«ng ABCD gÊp bao nhiªu lÇn diƯn tÝch h×nh vu«ng AEBF?
?diƯn h×nh vu«ng ABCD b»ng bao nhiªu?
HS:Tr¶ lêi theo c¸c c©u hái cđa gi¸o viªn
GV: Ghi trªn b¶ng
GV: Víi AB2 = 2 ta tÝnh ®­ỵc AB = 1,4142135
- GV cho HS thư l¹i kÕt qu¶ ®ã b»ng m¸y tÝnh.
- GV: qua bµi tËp trªn em rĩt ra kÕt luËn g×?
 HS: kh«ng cã sè h÷u tØ nµo mµ b×nh ph­¬ng b»ng 2.
- GV: NÕu AB2=2, ng­êi ta tÝnh ®­ỵc AB=1,414213...
- GV: Em cã nhËn xÐt g× vỊ sè nµy?
 HS: - lµ sè thËp ph©n v« h¹n, phÇn thËp ph©n kh«ng cã chu kú.
- GV nh¾c l¹i vµ nãi: sè nµy ®­ỵc gäi lµ sè TPVH kh«ng tuÇn hoµn hay sè v« tØ.
- GV:VËy thÕ nµo lµ sè v« tØ?
 HS: ®äc §N (SGK-40).
- GV: Cho häc sinh ®äc l¹i néi dung ®Þnh nghÜa
 HS: §äc vµ ghi vë néi dung ®Þnh nghÜa
- GV: VËy sè ThËp ph©n bao gåm nh÷ng lo¹i sè nµo? 
HS: Bao gåm sè thËp ph©n h÷u h¹n, sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn vµ sè thËp ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn
- GV giíi thiƯu s¬ ®å. 
1. Sè v« tØ
SABCD = 4SDABF =2SAEBF = 2.1.1 = 2 (m2)
SABCD = AB2
AB2 = 2
AB = 1,414213...
NhËn xÐt: 1,414213... lµ sè thËp ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn hay sè v« tØ.
b) §Þnh nghÜa: sè v« tØ (SGK)
KÝ hiƯu: I lµ tËp hỵp sè v« tØ.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiĨu kh¸i niƯm vỊ c¨n bËc hai
GV: Giíi thiƯu kh¸i niƯm c¨n bËc hai gièng nh­ trong SGK
 Ta nãi 3 vµ –3 lµ c¨n bËc hai cđa 9. Hay nh÷ng sè cã b×nh ph­¬ng b»ng 9 gäi lµ c¨n bËc hai cđa 9.
?ThÕ nµo lµ c¨n bËc hai cđa mét sè kh«ng ©m?
HS: Nªu néi dung ®Þnh nghÜa
GV: Cho häc sinh ®äc l¹i néi dung ®Þnh nghÜa vµ ghi vë
HS: Ghi bµi
 GV: Cho HS ho¹t ®éng nhãm bµi tËp sau:
T×m c¸c c¨n bËc hai cđa c¸c sè sau:
 1: 16 ; -25 ; 0; 49; 4; -36
HS: Chia nhãm lµm bµi tËp, c¸c nhãm cư ®¹i diƯn tr×nh bµy bµi
GV: Cho häc sinh nhËn xÐtbaif cđa nhau vµ gi¸o viªn rĩt ra kÕt luËn cho häc sinh ghi bµi
GV:Qua bµi tËp trªn em h·y rĩt ra nhËn xÐt vỊ c¨n bËc hai cđa mét sè d­¬ng, sè ©m, sè 0?
 HS: Rĩt ra nhËn xÐt
 - Sè d­¬ng cã 2 c¨n bËc hai
 - Sè ©m kh«ng cã c¨n bËc hai
 - Sè 0 cã 1 c¨n bËc hai duy nhÊt lµ 0 
 GV: - ChØ nh÷ng sè nh­ thÕ nµo míi cã c¨n bËc hai?
 HS: ChØ nh÷ng sè lín h¬n hay b»ng 0 míi cã c¨n bËc hai.
 GV: Giíi thiƯu Sè a > 0 cã 2 c¨n kÝ hiƯu lµ ; -
 Sè 0 cã 1 c¨n bËc hai lµ sè 0 kÝ hiƯu =0; 
 Chĩ ý kh«ng ®­ỵc viÕt 
- GV: T×m c¨n bËc hai cđa 5, 16?
- HS: 5 > 0 nªn cã c¸c c¨n bËc hai lµ ; -
 16 > 0 cã hai c¨n bËc hai lµ:
 	; 
- GV: Cho HS lµm ?2
HS: C¶ líp chuÈn bÞ , 4 HS lÇn l­ỵt lªn b¶ng tr×nh bµy.
GV: Cho häc sinh d­íi líp nhËn xÐt kÕt qu¶ vµ ghi vë
2. Kh¸i niƯm vỊ c¨n bËc hai
a) VÝ dơ
Ta cã: 32=9 ; (-3)2=9
VËy 3 vµ (-3) lµ c¸c c¨n bËc hai cđa 9.
b) Kh¸i niƯm c¨n bËc hai (SGK)
c) Chĩ ý:
*Sè a > 0 cã 2 c¨n kÝ hiƯu lµ ; -
*Sè 0 cã 1 c¨n bËc hai lµ sè 0 
kÝ hiƯu =0;
*Sè ©m kh«ng cã c¨n bËc hai
* Kh«ng ®­ỵc viÕt 
 VÝ dơ
 5 cã hai c¨n bËc hai lµ:
	; -
 16 cã hai c¨n bËc hai lµ:
	; 
?2 C¨n bËc hai cđa 3 lµ 	; -
C¨n bËc hai cđa 10 lµ ; -
 C¨n bËc hai cđa 25 lµ 	; -
Ho¹t ®éng 3: LuyƯn tËp
Cho HS lµm bµi 82 (SGK).
- HS: Ho¹t ®éng nhãm, sau ®ã c¸c nhãm lªn tr×nh bµy bµi cđa nhãm m×nh
GV: Cho häc sinh nhËn xÐt chÐo nhau sau ®ã gi¸o viªn nhËn xÐt vµ cho häc sinh ghi vë
3. LuyƯn tËp
Bµi 82 (SGK-41)
a) V× 52=25 nªn 
b) V× 72=49 nªn 
c) V× 12=1 nªn 
d) V× nªn 
BT2: §iỊn dÊu “x” vµo « chän:
B¶ng phơ:
GV: Cho häc sinh suy nghÜ sau ®ã lªn ®iỊn vµo b¶ng phơ
HS: Gi¶ thÝch ®ĩng / Sai vµ ®iỊn vµo b¶ng phơ
 4.4: Cđng cè
? Nªu kh¸i niƯm c¨n bËc hai?
 4.5: H­íng dÉn vỊ nhµ 
- BT: 83, 84, 85, 86 (SGK-41, 42)
- ¤n lý thuyÕt, chuÈn bÞ bµi “Sè thùc”.
5. Rĩt kinh nghiƯm
*****************************