A. Mục tiêu:
- Học sinh hiểu được nghịch đảo của phân thức là phân thức
- Vận dụng tốt các quy tắc chia các phân thức đại số.
- Nắm vững thứ tự thực hiện các phép tính khi có một dãy những phép chia và phép nhân.
B. Chuẩn bị
- GV: Đèn chiếu, thước, phấn màu
- HS Học và làm bài tập về nhà.
C. Tiến trình bài giảng
TuÇn 16 Ngµy d¹y:. TiÕt 31: LuyƯn tËp A. Mơc tiªu: - Cđng cè cho häc sinh qui t¾c céng c¸c ph©n thøc, ¸p dơng vµo lµm bµi tËp - RÌn luyƯn kÜ n¨ng qui ®ång mÉu thøc, céng c¸c ph©n thøc B. ChuÈn bÞ: - PhiÕu häc tËp bµi tËp 26 (tr47 - SGK) C. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cđa thµy Ho¹t ®éng cđa trß Ho¹t ®éng 1 : KiĨm tra (10/) 1. ViÕt CTTQ phÐp trõ ph©n thøc? - TÝnh 2. §Þnh nghÜa hai ph©n thøc ®èi nhau? VD? - §iỊn §, S vµo « trèng - Häc sinh díi líp cïng lµm, ch÷a bµi cho ®iĨm. - 2 häc sinh lªn b¶ng thùc hiƯn lµm. - Häc sinh díi líp lµm nh¸p, nhËn xÐt cho ®iĨm. a. S b. S c. § Ho¹t ®éng 2: LuyƯn tËp (33/) BT 25 (tr47 - SGK) Lµm tÝnh céng c¸c ph©n thøc sau - C¶ líp lµm nh¸p - 3 häc sinh lªn b¶ng lµm phÇn a, b, c nhËn xÐt, bỉ sung - GV chèt kÕt qu¶, c¸ch tr×nh bµy - Gv híng dÉn häc sinh lµm phÇn d, e BT 25 (tr47 - SGK) a) (1) MTC = b)(2) MTC = c) - C¶ líp lµm bµi 2 em lªn b¶ng tr×nh bµy BT 26 (tr47 - SGK) - GV ph¸t phiÕu häc tËp cho c¸c nhãm - C¶ líp th¶o luËn theo nhãm vµ lµm vµo phiÕu häc tËp d) (4 MTC = (4) = e) (5) MTC = BT 26 (tr47 - SGK) a) Thêi gian xĩc 5000 m3 ®Çu tiªn: ngµy Thêi gian lµm nèt phÇn viƯc cßn l¹i lµ: ngµy Thêi gian lµm viƯc ®Ĩ hoµn thµnh c«ng viƯc b) Khi x = 250 m3/ngµy th× thêi gian hoµn thµnh c«ng viƯc lµ 44 (ngµy) Ho¹t ®éng 3: Cđng cè-Híng dÉn vỊ nhµ (2/) - GV cho häc sinh nh¾c l¹i c¸c bíc céng c¸c ph©n thøc ®¹i sè.. Híng dÉn häc ë nhµ - Lµm l¹i c¸c bµi tËp trªn - Lµm bµi tËp 18 20 (tr19 - SGK) .. .. .. .. .. .. .. .. .. ************************************************************* Ngµy d¹y: TiÕt 32: PhÐp nh©n c¸c ph©n thøc ®¹i sè A. Mơc tiªu: - HS n¾m v÷ng vµ thùc hiƯn vËn duơng tèt qui t¾c nh©n 2 ph©n thøc - N¾m ®ỵc c¸c tÝnh chÊt giao ho¸n, kÕt hỵp, ... cđa phÐp nh©n vµ coys thøc nhËn xÐt bµi to¸n cơ thĨ ®Ĩ vËn dơng - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viƯc gi¶i to¸n B. ChuÈn bÞ: - GV: b¶ng phơ ghi c¸c tÝnh chÊt mét sè bµi tËp thay cho ?2, ?3 trong SGK Néi dung b¶ng phơ: ?2 Thùc hiƯn c¸c phÐp tÝnh ; ; ?3 Thc hiƯn c¸c phÐp tÝnh sau: ; ; C. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cđa thµy Ho¹t ®éng cđa trß Ho¹t ®éng 1 : Quy t¾c (20/) ? Nªu qui t¾c nh©n 2 ph©n sè. - 1 häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi: - Y/c häc sinh lµm ?1 - C¶ líp lµm bµi - 1 häc sinh lªn b¶ng lµm ? VËy ®Ĩ nh©n 2 ph©n thøc ®¹i sè ta lµm nh thÕ nµo. - 1 häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi. - HS nghiªn cøu vÝ dơ trong SGK - GV treo b¶ng phơ néi dung ?2 - Chia líp lµm 6 nhãm, 2 nhãm lµm 1 c©u - §¹i diƯn nhãm lªn tr×nh bµy - GV cïng c¶ líp nhËn xÐt ?1 Ta cã: * Qui t¾c: - VD: SGK ?2 * * - GV treo b¶ng phơ cã néi dung ?3 lªn b¶ng. - TiÕn hµnh c¸c bíc nh ?2 * ?3 * * * Ho¹t ®éng 2 : TÝnh chÊt cđa phÐp nh©n ph©n thøc (15/) ? PhÐp nh©n ph©n sè cã nh÷ng T/C g× ? GV : Hoµn toµn t¬ng tù phÐp nh©n ph©n thøc cịng cã c¸c tÝnh chÊt ®ã - GV treo b¶ng phơ ghi c¸c tÝnh chÊt cđa phÐp nh©n ph©n thøc. Nhê c¸c tÝnh chÊt nµy mµ ta cã thỴ tÝnh nhanh ®ỵc gi¸ trÞ cđa biĨu thøc GV : Yªu cÇu HS lµm ?4 Bµi 40-tr53/sgk : (Häat ®éng nhãm) Nưa líp sư dơng t/c ph©n phèi Nưa líp thùc hiƯn theo thø tù HS : PhÐp nh©n ph©n sè cã c¸c T/c : Giao ho¸n, kÕt hỵp, Nh©n víi sè 1, Ph©n phèi cđa phÐp nh©n víi phÐp céng HS : GhiT/C vµo vë ?4 §S: Bµi 40-tr53/sgk §¹i diƯn hai nhãm lªn tr×nh bµy Ho¹t ®éng 3 : Cđng cè (8/) Bµi tËp 38 (tr52 - SGK) GV : Yªu cÇu hai häc sinh lªn b¶ng lµm bµi Bµi tËp 38 (tr52 - SGK) a) b) c) Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ:(2') - Häc theo SGK, n¾m ch¾c c¸c tÝnh chÊt cđa phÐp nh©n ph©n thøc - Lµm c¸c bµi tËp 39, 40, 41 (tr53 - SGK) - Lµm bµi tËp 32 35 (tr22 - SBT) .. .. .. .. .. .. .. .. **************************************************** TuÇn 17 Ngµy d¹y: TiÕt 33: phÐp chia c¸c ph©n thøc ®¹i sè A. Mơc tiªu: - Häc sinh hiĨu ®ỵc nghÞch ®¶o cđa ph©n thøc lµ ph©n thøc - VËn dơng tèt c¸c quy t¾c chia c¸c ph©n thøc ®¹i sè. - N¾m v÷ng thø tù thùc hiƯn c¸c phÐp tÝnh khi cã mét d·y nh÷ng phÐp chia vµ phÐp nh©n. B. ChuÈn bÞ - GV: §Ìn chiÕu, thíc, phÊn mµu - HS Häc vµ lµm bµi tËp vỊ nhµ. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng Ho¹t ®éng cđa thÇy Ho¹t ®éng cđa thÇy Ho¹t ®éng 1 : KiĨm tra (8/) 1. Ph¸t biĨu quy t¾c vµ viÕt d¹ng TQ phÐp nh©n hai ph©n thøc ®¹i sè? - Ch÷a bµi tËp 39.sgk 2. T×m ph©n thøc biÕt r»ng . =1 - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm. - Häc sinh díi líp lµm bµi cđa häc sinh 2. - Gi¸o viªn nhËn xÐt cho ®iĨm. Ho¹t ®éng 2:Ph©n thøc nghÞch ®¶o (10/) - Tõ bµi kiĨm tra cđa häc sinh 2 gi¸o viªn giíi thiƯu hai ph©n thøc nghÞch ®¶o cđa nhau. - VËy thÕ nµo lµ hai ph©n thøc nghÞch ®¶o? - Gi¸o viªn ghi c«ng thøc tỉng qu¸t. - Yªu cÇu häc sinh lµm ?2. T×m ph©n thøc nghÞch ®¶o c¶u c¸c ph©n thøc sau: - Häc sinh ph¸t biĨu nh ®Þnh nghÜa .sgk - Häc sinh ghi c«ng thøc TQ: lµ nghÞch ®¶o cđa lµ nghÞch ®¶o cđa ?2. Häc sinh tr¶ lêi miƯng Ho¹t ®éng 3: PhÐp chia (10/) - T¬ng tù nh phÐp chia hai ph©n sè h·y ph¸t biĨu quy t¾c chia hai ph©n thøc ®¹i sè? - Yªu cÇu häc sinh lµm ?4; ?3 - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh thùc hiƯn tõng bíc - B1: BiÕn ®ỉi phÐp chia thµnh phÐp nh©n - B2: Thùc hiƯn phÐp nh©n. - Gäi 2 häc sinh lªn b¶ng lµm, mçi häc sinh lµm mét phÇn, häc sinh díi líp cĩng lµm. - Häc sinh nªu quy t¾c nh sgk - CTTQ: : = . víi ( 0) - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm ?3; ?4 ?3 = ... = ?4 .... = 1 Ho¹t ®éng 3:Cđng cè (15') * Bµi tËp 41.sgk - Yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ị bµi vµ cho biÕt c¸ch lµm? - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm, häc sinh díi líp mçi d·y lµm mét phÇn. - Gi¸o viªn ch÷a vµ chèt cho häc sinh thø tù thùc hiƯn phÐp tÝnh víi biĨu thøc cã ngoỈc hay kh«ng cã ngoỈc. * Bµi tËp 43. sgk - Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng nhãm, lµm b¶ng nhãm . - Gi¸o viªn ch÷a bµi, häc sinh c¸c nhãm nhËn xÐt bµi cđa nhãm kh¸c. - Häc sinh ®äc ®Ị bµi - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm. - Häc sinh lµm b¶ng nhãm Ho¹t ®éng 4:Híng dÉn vỊ nhµ (2') Häc thuéc quy t¾c nh©n, chia hai ph©n thøc ®¹i sè - Lµm bµi tËp 36 – 38. sgk ************************************************************** Ngµy d¹y: TiÕt 34: BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc ®¹i sè A. Mơc tiªu: - Häc sinh cã kh¸i niƯm vỊ biĨu thøc h÷u tØ, biÕt r»ng mçi ph©n thøc, mçi ®a thøc ®Ịu lµ biĨu thøc h÷u tØ. - Häc sinh biÕt c¸ch biĨu diƠn mét biĨu thøc h÷u tØ, biÕt r»ng mçi phÐp biÕn ®ỉi lµ thùc hiƯn mét phÐp to¸n trªn ph©n thøc - Häc sinh cã kÜ n¨ng thùc hiƯn thµnh th¹o c¸c phÐp to¸n trªn c¸c ph©n thøc ®¹i sè. Häc sinh biÕt c¸ch t×m ®iỊu kiƯn cđa biÕn ®Ĩ gi¸ trÞ cđa ph©n thøc ®ỵc x¸c ®Þnh. B. ChuÈn bÞ - GV: B¶ng phơ, phÊn mµu, ... - HS: B¶ng nhãm, bĩt d¹. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng Ho¹t ®éng cđa thÇy Ho¹t ®éng cđa thÇy Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị (5') 1. Cho c¸c ph©n thøc sau: (b¶ng phơ) a. ViÕt c¸c biĨu thøc lµ ph©n thøc? b. ViÕt c¸c biĨu thøc kh«ng lµ ph©n thøc? 2. Cho ph©n thøc: - TÝnh gi¸ trÞ ph©n thøc t¹i x = 0; x = 2 - Gi¸o viªn ch÷a bµi, cho ®iĨm. - 3 häc sinh lªn b¶ng lµm. - HS1: Bµi tËp 1a - HS2: Bµi tËp 1b - HS3: Bµi tËp 2 - Häc sinh díi líp lµm nh¸p, nhËn xÐt cho ®iĨm. Ho¹t ®éng 2.: BiĨu thøc h÷u tØ (6/) - C¸c biĨu thøc ë bµi tËp 1b bao gåm nh÷ng phÐp to¸n nµo? - Gi¸o viªn giíi thiƯu nh÷ng biĨu thøc trªn lµ nh÷ng biĨu thøc h÷u tØ. VËy thÕ nµo lµ biĨu thøc h÷u tØ? - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dơ vỊ biĨu thøc h÷u tØ? - Gi¸o viªn giíi thiƯu biĨu thøc A = - C¸c biĨu thøc ë bµi tËp 1b bao gåm nh÷ng phÐp to¸n Céng, Trõ, Nh©n, Chia ph©n thøc - 1 häc sinh nªu kh¸i niƯm nh sgk - 2 häc sinh lÊy vÝ dơ Ho¹t ®éng3: BiÕn ®ỉi biĨu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc (10/) - BiÕn ®ỉi biĨu thøc A thµnh 1 ph©n thøc nh thÕ nµo? - C¨n cø vµo c¬ së nµo ®Ĩ biÕn ®ỉi? - Tỉ chøc häc sinh ho¹t ®éng nhãm lµm ?1 - Gi¸o viªn trá l¹i bµi tËp 3 cđa häc sinh ë phÇn KTBC. Khi nµo gi¸ trÞ cđa ph©n thøc x¸c ®Þnh? phÇn 3 - 1 häc sinh nªu ph¬ng ¸n biÕn ®ỉi A = = = - C¨n cø vµo quy t¾c phÐp to¸n. - Häc sinh ho¹t ®éng nhãm lµm ?1. - BiĨu thøc x¸c ®Þnh khi gi¸ trÞ cđa biÕn lµm cho mÉu kh¸c 0. Ho¹t ®éng 4: Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc (18/) - Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu sgk vµ cho biÕt: - Khi nµo ph¶i t×m ®iỊu kiƯn x¸c ®Þnh cđa ph©n thøc? - §iỊu kiƯn x¸c ®Þnh cđa ph©n thøc lµ g×? - Yªu cÇu häc sinh lµm vÝ dơ 2. sgk Cho ph©n thøc: a. T×m ®iỊu kiƯn cđa x ®Ĩ gi¸ trÞ ph©n thøc ®ỵc x¸c ®Þnh? b. TÝnh gi¸ trÞ ph©n thøc t¹i x = 2004 - Ph©n thøc trªn x¸c ®Þnh khi nµo? - Muèn tÝnh gi¸ trÞ ph©n thøc t¹i x = 2004 ta lµm nh thÕ nµo? - Yªu cÇu häc sinh lµm ?2 (b¶ng phơ) - Gi¸o viªn ch÷a, chèt l¹i c¸ch lµm: NÕu t¹i gi¸ trÞ cđa biÕn mµ tho¶ m·n ®iỊu kiƯn x¸c ®Þnh cđa ph©n thøc th× rĩt gän ph©n thøc råi tÝnh gi¸ trÞ cđa ph©n thøc t¹i gi¸ trÞ cđa biÕn. - 1 häc sinh ®äc to néi dung sgk/56 - Häc sinh tr¶ lêi c©u hái. a. Ph©n thøc x¸c ®Þnh - XÐt xem x = 2004 cã tho¶ m·n ®iỊu kiƯn x¸c ®Þnh kh«ng? - 2 häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. Ho¹t ®éng 5:Cđng cè (6') Bµi tËp 46a; 47b.sgk (b¶ng phơ) * Bµi tËp tr¾c nghiƯm. - B¹n Hång lµm bµi to¸n tÝnh gi¸ trÞ biĨu thøc t¹i x = 1 nh sau: = . T¹i x = 1 ph©n thøc cã gi¸ trÞ b»ng a. B¹n Hång lµm § hay S? v× sao? b. Nh÷ng gi¸ trÞ nµo cđa biÕn th× cã thĨ t×m ®ỵc gi¸ trÞ ph©n thøc ®· cho b»ng c¸ch - Häc sinh díi líp mçi d·y lµm mét phÇn. - Häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. - Häc sinh díi líp ch÷a bµi, cho ®iĨm. - Häc sinh th¶o luËn nhãm t×m c©u tr¶ lêi. - B¹n Hång lµm sai v× b¹n ®· kh«ng t×m ®iỊu kiƯn x¸c ®Þnh cđa ph©n thøc. Gi¸ trÞ x = 1 kh«ng tho¶ m·n ®iỊu kiƯn x¸c ®Þnh cđa tÝnh gi¸ trÞ ph©n thøc ®· rĩt gän ph©n thøc lªn t¹i x = 1 ph©n thøc kh«ng x¸c ®Þnh. Ho¹t ®éng 6:Híng dÉn vỊ nhµ (1') -Häc kÜ lÝ thuyÕt -Lµm bµi tËp 46 – 48. sgk -Lµm ®Ị c¬ng «n tËp chíng II. . . . . . .
Tài liệu đính kèm: