Đề tài Một số giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn tập làm văn ở lớp 4

Đề tài Một số giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn tập làm văn ở lớp 4

MỞ ĐẦU

 1. Lý do chọn đề tài viết thu hoạch

Giáo dục và đào tạo luôn có tầm quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế -xã hội ở mọi thời đại. Vì thế trong nền giáo dục nói chung và đặc biệt là giáo dục ở cấp Tiểu học nói riêng đã góp phần quyết định cho việc phát triển tư duy và nhân cách cho học sinh. Ở lứa tuổi này, học sinh tiểu học vẫn còn suy nghĩ non nớt, chưa hình thành tư duy đầy đủ như ở các lứa tuổi đã trưởng thành; các em thật ngây thơ, trong sáng và hồn nhiên; rất dễ tác động từ môi trường xung quanh. Do đó việc đào tạo, bồi dưỡng cho các em học sinh ở bậc tiểu học cũng cần phải có những phương pháp và cách dạy phù hợp để các em dễ tiếp thu, dễ suy ngẫm và dễ làm theo để áp dụng trong cuộc sống và trong học tập.

Một trong những niềm hạnh phúc lớn nhất của trẻ là được đến trường để được học, được vui chơi và phát triển tri thức. Biết đọc, biết viết là cả một thế giới mở ra trước mắt các em. Nhưng biết đọc, biết viết không vẫn chưa đủ mà nhiệm vụ của chúng ta là làm sao cho các em đọc thật lưu loát, diễn cảm; viết thật hay, thật lôi cuốn, xúc tích và chứa đầy tính nhân văn sâu sắc. Nếu các em học sinh biết được cách dùng từ chính xác, đúng nghĩa; biết các kỹ năng viết văn hay thì nó sẽ là công cụ tốt để các em học tập các môn học khác tốt hơn; nó sẽ tạo ra hứng thú và động cơ để học tập cho các cấp học sau này.

 

doc 30 trang Người đăng haiha30 Lượt xem 738Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề tài Một số giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn tập làm văn ở lớp 4", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Được sự phân công về thực tập và giảng dạy tại Trường Tiểu Học Sông Cầu 2 là niềm vinh dự và tự hào của bản thân. Tôi đã được các Thầy cô trong Ban giám hiệu nhà trường, các thầy cô đang tham gia giảng dạy tại trường; đã quan tâm, giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài này.
Việc nâng cao chất lượng dạy và học là vấn đề cấp thiết đối với mỗi thời đại, mỗi quốc gia. Vì đó là việc đào tạo ra một thế hệ tương lai có chất lượng để giúp ích cho xã hội, giúp cho nước ta thực hiện thành công sự nghiệp Cách mạng mà Bác Hồ và Đảng ta đã lựa chọn.
Vì những suy nghĩ ấy, qua công tác giảng dạy trong nhiều năm qua; đồng thời được sự tận tình hướng dẫn, gợi ý của Thầy Hiệu trưởng trường Tiểu Học Sông Cầu 2 nên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài này để làm báo cáo thực tập. Hy vọng rằng sẽ góp phần bé nhỏ vào sự nghiệp giáo dục của ngành.
 Trong quá trình thực hiện luôn được sự quan tâm, tạo điều kiện của Nhà trường và của các Thầy cô; đã giúp tôi có những kinh nghiệm quý báu làm nền tảng cho các ý tưởng để xây dựng nên những phương pháp giảng dạy đạt chất lượng.
Chính vì thế, tôi xin chân thành cám ơn thầy Huỳnh Minh Đăng- Hiệu trưởng và các thầy, cô Trường Tiểu Học Sông Cầu 2 đã tận tình giúp đỡ cho tôi hoàn thành nhiệm vụ của mình. 
 Vì thời gian và năng lực có hạn, nên bài thu hoạch không thể tránh khỏi thiếu sót, rất mong được sự đóng góp của quý thầy cô Trường Đại học Sư phạm Phú Yên.
Tác giả 
	Phạm Thị Hồng	
MỤC LỤC
 	 Trang
MỞ ĐẦU 	 3
Lý do chọn đề tài	3
Mục đích và ý nghĩa	4
Đối tượng và phạm vi viết thu hoạch	5
PHẦN 1 :CƠ SỞ LÝ LUẬN	6 
1.1. ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Ở BẬC TIỂU HỌC	6
1.2 NHỮNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC PHÁT HUY TÍNH
 TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH TRONG MÔN TẬP LÀM VĂN	7
1.3. PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI DẠY HỌC TRONG MÔN 
 TẬP LÀM VĂN	9
PHẦN 2 :CƠ SỞ THỰC TIỄN 	10
2.1. THỰC TRẠNG	10
2.2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ	12
PHẦN 3 : MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP	13
3.1 NỘI DUNG VÀ YÊU CẦU CỦA PHÂN MÔN 
 TẬP LÀM VĂN Ở LỚP	13
3.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP	15
3.2.1 . Phương pháp thực hành giao tiếp	15
3.2.2. .Phương pháp phân tích ngôn ngữ	17
3.2.3. Phương pháp rèn luyện theo mẫu	21
3.2.4. Phương pháp đóng vai	22
3.2.5. Phương pháp trực quan	23
3.3.- MỘT SỐ LƯU Ý	24
PHẦN 4. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
KẾT LUẬN 	26
MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài viết thu hoạch
Giáo dục và đào tạo luôn có tầm quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế -xã hội ở mọi thời đại. Vì thế trong nền giáo dục nói chung và đặc biệt là giáo dục ở cấp Tiểu học nói riêng đã góp phần quyết định cho việc phát triển tư duy và nhân cách cho học sinh. Ở lứa tuổi này, học sinh tiểu học vẫn còn suy nghĩ non nớt, chưa hình thành tư duy đầy đủ như ở các lứa tuổi đã trưởng thành; các em thật ngây thơ, trong sáng và hồn nhiên; rất dễ tác động từ môi trường xung quanh. Do đó việc đào tạo, bồi dưỡng cho các em học sinh ở bậc tiểu học cũng cần phải có những phương pháp và cách dạy phù hợp để các em dễ tiếp thu, dễ suy ngẫm và dễ làm theo để áp dụng trong cuộc sống và trong học tập.
Một trong những niềm hạnh phúc lớn nhất của trẻ là được đến trường để được học, được vui chơi và phát triển tri thức. Biết đọc, biết viết là cả một thế giới mở ra trước mắt các em. Nhưng biết đọc, biết viết không vẫn chưa đủ mà nhiệm vụ của chúng ta là làm sao cho các em đọc thật lưu loát, diễn cảm; viết thật hay, thật lôi cuốn, xúc tích và chứa đầy tính nhân văn sâu sắc. Nếu các em học sinh biết được cách dùng từ chính xác, đúng nghĩa; biết các kỹ năng viết văn hay thì nó sẽ là công cụ tốt để các em học tập các môn học khác tốt hơn; nó sẽ tạo ra hứng thú và động cơ để học tập cho các cấp học sau này.
Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước Đảng ta đã xác định : 	“Cùng với khoa học – công nghệ – giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu”. Vì lẽ đó, nên trong văn kiện Đại hội X Đảng ta đã nhấn mạnh “ ưu tiên hàng đầu cho việc nâng cao chất lượng dạy và học. Đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên”
 Nằm trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục tiểu học là bậc học nền tảng. Mỗi môn học đều góp phần vào việc hình thành và phát triển những cơ sở ban đầu nhân cách của trẻ và cung cấp cho trẻ những tri thức cần thiết. Môn Tập làm văn ở Tiểu học có nhiệm vụ rất quan trọng là rèn luyện kĩ năng nghe, nói, đọc, viết cho học sinh. Nhưng trong thực tế học sinh lớp 4 còn nhiều lúng túng không biết viết như thế nào để thành bài viết sinh động, “có hồn”. Vì vậy, việc dạy cho học sinh biết sử dụng các từ ngữ giàu giá trị biểu cảm và biện pháp so sánh, biện pháp nhân cách hóa là một yêu cầu quan trọng khi làm văn miêu tả cho học sinh lớp 4.
 Để đạt được mục tiêu trên cần phải có những giải pháp thích hợp, biện pháp cụ thể và phải xây dựng kế hoạch có tính khoa học, có định hướng để thực hiện. Xuất phát từ những lí do trên, nên tôi mạnh dạn chọn đề tài viết thu hoạch là “ Một số giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn tập làm văn ở lớp 4”
2. Mục đích và ý nghĩa của bản thu hoạch
 2.1 Mục đích :
+ Giúp cho học sinh lớp 4 thành thạo hơn trong việc dùng từ để viết văn miêu tả trong môn Tập làm văn. Qua đó, học sinh sẽ biết cách sử dụng loại từ nào để trình bày cho đúng ý nghĩa, đúng cấu trúc câu trong văn miêu tả lớp 4.
+ Để giúp học sinh có những bài tập làm văn dạng miêu tả hay, xúc tích và giàu tính nghệ thuật, khi thực hiện phương pháp giảng dạy này.
+ Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng dùng từ đặt câu và sử dụng dấu câu 
+ Bồi dưỡng cho học sinh thói quen dùng từ đúng nói và viết thành câu, có ý thức sử dụng Tiếng Việt văn hoá trong giáo tiếp. 
+ Rèn cho học sinh có được tư duy suy nghĩ chín chắn hơn, phát triển ngày càng cao hơn
 2.2. Ý nghĩa :
- Về ý nghĩa khoa học :
Tạo ra một lớp thế hệ trẻ có chất lượng đặc biệt là về cách hành văn khi các em ra đời sau này. Qua đó sẽ giúp các em tránh khỏi những lúng túng và tránh khỏi những sai lầm khi soạn thảo văn bản; các em sẽ dùng từ ngữ đúng hơn, diễn đạt nội dung được xúc tích hơn, rõ ràng hơn.
Từng bước giúp cho các em học sinh phát triển nhân cách toàn diện thông qua các hoạt động dạy và học trên lớp cũng như giao tiếp hàng ngày. 
Không những viết hay mà còn giúp các em giao tiếp giỏi, nói chuẩn hơn, lễ phép hơn và ít sử dụng những từ thô tục, vô nghĩa.
- Về ý nghĩa thực tiễn : giúp các em học sinh lớp 4 có giao tiếp tốt hơn, các em sẽ tự tin hơn khi nói chuyện với mọi người xung quanh, trả lời các câu hỏi có lô-gich hơn, đầy đủ hơn, dễ hiểu hơn; tạo điều kiện và tiền đề để các em học tốt hơn các môn khác; như : viết lời giải bài toán hay hơn, diễn đạt ý trong các môn Lịch sử, Địa lý . Hay hơn, ngắn gọn hơn nhưng đầy đủ các yêu cầu.
 2.3. Đối tượng và phạm vi :
Đối tượng
+ Về giáo viên : các giáo viên dạy khối lớp 4.
+ Về học sinh : tất cả học sinh lớp 4.
Phạm vi áp dụng
+ Môn Tập làm văn lớp 4.
PHẦN 1 :CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO HƯỚNG PHÁT HUY TÍCH CỰC CỦA NGƯỜI HỌC.
1.1.1 Quá trình dạy học theo tiếp cận nhân cách
Quá trình dạy học muốn kiến tạo và phát triển nhân cách thì phải thống nhất được 3 mặt sau đây :
- Một là : Tính riêng biệt, độc đáo của cá nhân
Với yếu tố này, người dạy học phải tạo ra được môi trường thuận lợi nhất cho mỗi cá nhân phát huy được tiềm năng để trở thành chính mình.
- Hai là: Hòa đồng các mối quan hệ liên nhân cách
Việc dạy học phải tạo ra được năng lực cho học sinh để học sinh có thể tham gia vào các hoạt động và các mối quan hệ xã hội khác.
- Ba là : Sự ảnh hưởng của nhân cách tới xã hội, cộng đồng :
Giáo viên phải tạo ra được năng lực để mỗi cá nhân có thể đóng góp, cống hiến và sáng tạo cho xã hội, cho cộng đồng; mà cụ thể là sự tham gia ý kiến, phát biểu trong các giờ học của mỗi học sinh
 1.1.2. Quá trình dạy học theo tiếp cận hoạt động
Giáo viên khi tham gia giảng dạy phải coi hoạt động là bản chất của mình; có nghĩa là dạy học là quá trình tổ chức các hoạt động khác nhau để học sinh được hoạt động và lĩnh hội kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo của chính mình hoặc từ thầy cô, bạn bè
Mặt khác phải xem quá trình dạy học vừa tạo ra sự phát triển tâm lý và đồng thời cũng vừa tạo ra điều kiện cho sự phát triển các hoạt động có đối tượng
Chính vì thế, có thể xem quá trình dạy được được nghiên cứu là một hoạt động và có cấu trúc của một hoạt động. Hơn nữa, dạy và học phải thông qua hoạt động và bằng các hoạt động. Không có hoạt động thì khó có được nhân cách; bởi vì khi thông qua các hoạt động sẽ tạo được điều kiện giao tiếp, tiếp thu và thể hiện chính mình. Có như vậy học sinh mới nâng dần phát huy được năng lực, sở trường của mình; điều đó có nghĩa là tư duy đã dần được phát triển và hình thành
1.1.3. Công nghệ dạy học
Đi đôi với hai quá trình trên, công nghệ, khoa học cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập của học sinh. Theo đó, giáo viên sẽ có cơ hội trình bày nhiều hơn, sinh động hơn, thiết thực hơn về nội dung của các bài giảng.
Nếu áp dụng công nghệ thông tin vào tiết học ( như giáo án điện tử) thì sẽ giúp cho học sinh tiếp thu, nghe được những giọng đọc chuẩn, phát âm chuẩn.
Muốn áp dụng được công nghệ dạy học cần chú ý 3 yếu tố sau :
+ Cần biết cách chuyển hóa vào thực tiễn dạy học bằng những thành tựu mới nhất của khoa học – công nghệ từ mục tiêu, nội dung và hình thức tổ chức thông qua xử lý về mặt sư phạm.
+ Sử dụng tối đa, tối ưu phương tiện kỹ thuật hiện đại đa kênh, đa hình vào dạy học ( như hình ảnh, âm thanh, hiệu ứng )
+ Giáo viên phải biết thiết kế được hệ dạy học mới, vận hành theo nguyên lý mới, đó là việc dạy học bằng giáo án điện tử
Tóm lại muốn đổi mới phương pháp dạy học ở cấp tiểu học, giáo viên phải tuân thủ và có sáng tạo theo các quá trình về tiếp cận theo nhân cách, tiếp cận qua các hoạt động giảng dạy; Đồng thời phải biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào các tiết dạy để mang lại hiệu quả cao.
1.2. NHỮNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH TRONG MÔN TẬP LÀM VĂN
1.2.1 Những dấu hiệu đặc trưng của phương pháp dạy học theo hướng tích cực của học sinh 
- Tổ chức các hoạt động đa dạng và phong phú : vấn đề này sẽ giúp học sinh lĩnh hội kiến thức và hình thành các kỹ năng trong học tập. Học sinh là người tham gia vào các hoạt động ấy, chúng tự tìm tòi, khám phá dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
- Giáo viên phải tổ chức các hoạt động để phát huy khả năng tự học của học sinh; hướng dẫn cho học sinh tự học, cách đọc sách, cách chọn lựa thông in, cách phân tích và hiểu thông tin, cách quan sát . Tự học là kỹ năng quan trọng nhất ở học sinh, nhất là lứa tuổi học sinh tiểu học
- Tổ chức hoạt động khám phá bằng cách đưa ra một thống các câu hỏi, sau đó hướng dẫn học sinh tìm ra được kết quả. Tuy nhiên khi đặt câu hỏi, giáo viên không nên hướng dẫn trả lời ngay mà để học sinh tự suy ... áp phân tích ngôn ngữ, .. bởi vì học sinh chỉ có thể tạo lập được lời nói thực sự là của mình khi các em được đặt vào những tình huống giao tiếp cụ thể, buộc các em phải bộc lộ suy nghĩ, tình cảm, thái độ của mình trớc một sự vật, sự việc, hiện tượng nào đó. 
 * Tóm lại : Với yêu cầu của việc đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học nói chung, ở phân môn Tập làm văn lớp 4 nói riêng là phát huy tính tích cực học tập của học sinh đòi hỏi mỗi người giáo viên cần vận dụng những phương pháp, biện pháp và hình thức tổ chức dạy học như thế nào để tạo điều kiện cho học sinh có nhu cầu được thể hiện mình, khích lệ vai trò giao tiếp của các em, tăng cường khả năng thực hành ngôn ngữ để các em biết diễn đạt những suy nghĩ, cảm xúc của mình bằng lời nói, bài viết một cách mạch lạc, rõ ràng. Đó chính là hiệu quả của việc đổi mới phương pháp dạy học. 
Trên cơ sở nhận thức vấn đề như vậy, tôi đã thực hiện một số biện pháp dạy Tập làm văn để đáp ứng với yêu cầu đổi mới phương pháp ở trường tiểu học Sông Cầu 2 như sau:
PHẦN 4 NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỂ ĐỔI MỚI 
4.1 Tổ chức tốt việc quan sát – tìm ý và dựng đoạn cho học sinh.
 Học sinh thiếu vốn từ, vốn hiểu biết thì nói sẽ lúng túng không nên lời, viết thì lủng củng không thành câu. Do vậy, chúng tôi thống nhất là phải tổ chức tốt việc quan sát -tìm ý của phân môn Tập làm văn.
 Đối với kiểu bài miêu tả, quan sát là cơ sở để tìm ý. Muốn vậy, chúng tôi phải nghiên cứu trước chương trình để có kế hoạch hướng dẫn học sinh quan sát trực tiếp đối tượng cần miêu tả, việc quan sát cũng có khi tiến hành trên lớp, cũng có khi tiến hành ngoài lớp ( trước khi đến lớp ). Để quan sát có chất lượng giáo viên cần hướng dẫn các em quan sát theo trình tự nhất định (từ chung tới riêng, từ trong ra ngoài, từ xa tới gần hay ngược lại ) và quan sát bằng nhiều giác quan rồi ghi chép lại những chi tiết đặc sắc theo phần gợi ý của sách giáo khoa, nhờ đó mà bài văn của các em trở nên sinh động, mới mẻ hơn
Ví dụ 1: Tuần 15 ( Tiết 30 ): Quan sát đồ vật
Giáo viên có thể cho học sinh quan sát ở nhà và ghi chép lại hoặc có thể dặn học sinh, mỗi em mang một thứ đồ chơi em thích nhất đến lớp. 
Giáo viên hình thành khái niệm bài học cho học sinh bằng cách:
Cho học sinh đọc gợi ý ở phần nhận xét 1 ( SGK tr 153, 154 ). Học sinh vừa quan sát vừa ghi chép lại ý quan sát được, sau đó sắp xếp các ý để tạo thành một dàn ý tả đồ chơi mà em đã chọn. Ví dụ về 1 dàn ý: 
 Mở bài: - Giới thiệu đồ chơi mà em thích nhất là gấu bông 
Thân bài: - Hình dáng bên ngoài: gấu bông không to, gấu đang ngồi, dáng tròn.
 - Bộ lông màu trắng mịn như bông.
 - Hai mắt: đen láy, rất thông minh.
 - Mũi: nhỏ, màu đỏ mới ngộ nghĩnh. 
 -Trên cổ: thắt 1 cái nơ màu đỏ chói .
 - Tay, chân: đang đưa về phía trước như tập thể dục.
 Kết luận: Em rất yêu gấu bông, ôm gấu bông em rất thích.
Từ dàn ý, học sinh phát triển mỗi ý thành đoạn văn có lồng cảm xúc
4.2 Nắm vững và phát huy những kiến thức, kỹ năng của học sinh đã đạt được ở các lớp 1, 2, 3. 
 Để dạy tốt Phân môn Tập làm văn lớp 4 thì giáo viên ngoài việc phải nắm được cấu trúc chương trình, yêu cầu về kiến thức, kỹ năng và phương pháp giảng dạy phân môn Tập làm văn lớp 4, giáo viên còn phải nắm được kiến thức, kỹ năng mà học sinh đã đạt được ở phần luyện nói lớp 1, phần Tập làm văn lớp 2 và lớp 3 Ở lớp 1 các em đã tập nói thành câu, biết kết hợp nhiều câu theo một chủ đề cho trước. Để nói về nội dung một bức tranh hoặc một chủ đề cho trước, qua trực quan và vốn sống, vốn hiểu biết của mình.
 Như vậy, kỹ năng nói, trình bày ý kiến và tổng hợp ý kiến ở các em đã có ( tuy nhiên mới ở mức độ đơn giản ) và cái quan trọng hơn hết là các em đã biết nói được ý hiểu của mình theo đúng chủ đề và có tác phong giao tiếp, trình bày ý kiến của mình trước các bạn và mọi người. Là tiền đề giúp cho các em có thể học tốt môn Tập làm văn ở các lớp trên. 
Khác với lớp 1. Lớp 2 - 3 học sinh được học phân môn Tập làm văn nhưng chưa thành các thể loại cụ thể như phân môn Tập làm văn lớp 4 (kể chuyện, miêu tả, viết thư... ). Nhưng phân môn tập làm văn lớp 2- 3  bước đầu đã hình thành trong các em cách nói, viết một đoạn văn ngắn về: kể chuyện, miêu tả và các văn bản khác. Giáo viên phải nắm bắt được kiến thức học sinh đạt được sau khi học phân môn Tập làm văn lớp 2- 3 để trên cơ sở đó lựa chọn phương pháp và biện pháp phù hợp cho việc giảng dạy phân môn Tập làm văn lớp 4, chúng tôi có thống kê như sau: Ví dụ : Lớp 1  học luyện nói bài: Bé tự giới : (họ tên, học lớp mấy, trường nào? Sở thích của mình là gì..v.v). Lớp 2  khi dạy bài Tập làm văn: Giới thiệu về người thân, giáo viên cần phát huy những hiểu biết của các em về cách giới thiệu đã học ở lớp 1 để học sinh tự giới thiệu về người thân(ông, bà, bố, mẹ, anh,...). Tương tự như vậy ỏ lớp 3 khi dạy tập làm văn: Giới thiệu về tổ em (có mấy bạn, các bạn học như thế nào..) và đến lớp 4 học sinh sẽ rất thuận lợi khi được học bài  Giới thiệu về địa phương (tên, địa chỉ,các cảnh đẹp,...).
* Chính vì vậy : Để dạy tốt phân môn Tập làm văn lớp 4, giáo viên phải nắm vững được những yêu cầu về kiến thức, kỹ năng của phân môn Tập làm văn ở các lớp dưới. Đồng thời phải hiểu được mỗi học sinh đã có kiến thức, kỹ năng gì để khai thác, vận dụng giúp học sinh phát huy và tự chiếm lĩnh kiến thức mới ở mức độ cao hơn. Tích hợp các phân môn của môn Tiếng Việt : 
 Sự tích hợp các phân môn trong môn TiếngViệt được thể hiện ở việc sắp xếp, bố trí thứ tự các phân môn trong một đơn vị kiến thức của một tuần. Để học được phân môn Tập làm văn học sinh phải thu thập những kiến thức từ các phân môn khác như Tập đọc, Chính tả, Kể chuyện, Luyện từ và câu. Chính vì vậy, học phân môn Tập làm văn bao giờ cũng xếp ở vị trí cuối tuần
4. 3 Sử dụng linh hoạt nhiều hình thức dạy học trong cùng  một tiết dạy Tập làm văn.
 Trong từng tiết, giáo viên cần sử dụng linh hoạt nhiều hình thức tổ chức như : Làm việc cá nhân, trao đổi nhóm, đàm thoại, độc thoại, sắm vai , để học sinh không nhàm chán mà lại tạo được hứng thú cho các em. 
4.4 Phát huy tính tích cực của học sinh trong giờ học.
 Để phát huy được tính tích cực của học sinh, giáo viên cần chú ý tới mọi đối tượng học sinh. Muốn vậy, giáo viên cần phải phân định theo nhiều mức độ ( Yếu, TB, Khá. Giỏi ) để có cách tổ chức dạy, học phát huy, khích lệ tất cả học sinh học tập.
Muốn phát huy được tính tích cực của học sinh thì chủ công là người thầy. Mỗi giờ dạy, giáo viên phải có hệ thống câu hỏi trong từng bài tập, câu hỏi phải có tính chất gợi mở để mọi đối tượng học sinh trong lớp  đều có thể trả lời được và phải động viên kịp thời khi học sinh có tiến bộ, đặc biệt là học sinh trung bình và học sinh yếu (dù là một tiến bộ nh Mặc dù đã phân định được đối tượng học sinh rồi nhưng giáo viên luôn phải yêu cầu và đòi hỏi học sinh phải tích cực và tiến bộ hơn ở tiết sau so với tiết trước. ở lớp, dưới sự tổ chức, hướng dẫn của cô giáo, các em sẽ tự tin hơn khi làm bài ( cả khi nói và viết ). 
4.5. Phối kết hợp các hoạt động ngoài giờ lên lớp để tích luỹ vốn hiểu biết và bồi dưỡng tâm hồn giàu cảm xúc cho các em.
 Mỗi văn bản tập làm văn mà học sinh sản sinh được ( ở hình thức nói hay viết ) đều thể hiện rất rõ vốn thực tế của học sinh. Do đó giáo viên phải tổ chức tốt các tiết  hoạt động ngoại khoá, các tiết học dành cho địa phương ở các môn Đạo đức,TN&XH ... , sinh hoạt Đội thiếu niên. sao nhi đồng, các hoạt động văn hoá, TDTT, các phương tiện thông tin như chương trình phát thanh học đường, đọcsách báo ở thư viện, truyền thanh, truyền hình, các tiết chào cờ hàng tuần .... cho tất cả học sinh được tham gia để các em có cơ hội tích luỹ  kinh nghiệm sống và vận dụng khi làm văn.
Trên đây là một số biện pháp chúng tôi đã tiến hành áp dụng trong dạy – học Tập làm văn lớp 4 để đáp ứng được yêu cầu đổi mới của nhà trường. Bước đầu đã đem lại kết quả khả thi về chất lượng dạy của giáo viên và chất lượng học của học sinh.
-KẾT LUẬN
 Từ thực trạng dạy và học phân môn Tập làm văn lớp 4 trong thời gian qua, được sự giúp đỡ của đồng nghiệp, tôi mạnh dạn nghiên cứu xây dựng các giải giảng dạy phân môn Tập làm văn lớp 4 với mục đích : giúp cho học sinh nâng cao kỹ năng sống, biết nói đúng, viết hay và dần dần nâng cao nhân cách của các em.
Với những phương pháp đã nêu trên, tôi đã áp dụng và cũng đã mang lại những hiệu quả khá rõ rệt qua từng năm dạy. Qua đó bản thân xin đưa ra những bài học kinh nghiệm sau :
- Một là : phải biết tổ chức các hoạt động đa dạng phong phú trong giờ học
 Giáo viên phải tổ chức các hoạt động đa dạng và phong phú để dẫn dắt, đưa học sinh vào những tình huống những vấn đề một cách nhẹ nhàng, khơi dậy và kích thích để học sinh chủ động một cách tích cực tham gia vào các hoạt động, học sinh tự tìm tòi, khám phá để lĩnh hội tri thức.
- Hai là : Tổ chức các hoạt động phát triển khả năng tự học của học sinh.
Tự học là kỹ năng quan trọng nhất cần hình thành ở người học, nếu học sinh không có kỹ năng tự học thì kiến thức của các em không phát triển nhanh, khả năng sáng tạo rất hạn chế vì phần lớn lợng kiến thức và kinh nghiệm ứng xử, kinh nghiệm giao tiếp các em đều phải tự học trong cuộc sống. Do đó, giáo viên cần hướng dẫn học sinh cách lấy thông tin qua việc đọc sách, xem truyền hình, cách quan sát thế giới xung quanh và ghi chép những thông tin .
- Ba là: Linh hoạt trong phơng pháp và ứng xử  sư phạm.
 Trong hoạt động dạy học, sự chuẩn bị chu đáo của giáo viên trong việc thiết kế bài dạy là hết sức cần thiết, nhưng việc sử dụng linh hoạt các phương pháp và ứng xử  sư phạm, để thích ứng với hoàn cảnh thực tế đang diễn ra trong tiết dạy là yếu tố quan trọng cho sự thành công của bài dạy. 
- Bốn là : Luôn kiểm tra đánh giá kiến thức và kỹ năng đạt đợc của học sinh
 Trong dạy học, việc kiểm tra, đánh giá kiến thức và kỹ năng đạt được của học sinh, không chỉ nhằm mục đích nhận định thực trạng học tập của học sinh, để điều chỉnh hoạt động học mà đồng thời còn tạo điều kiện nhận định thực trạng dạy của giáo viên, nhằm điều chỉnh hoạt động dạy của giáo viên cho phù hợp. 
- Năm là : giáo viên phải biết tích hợp kiến thức của các môn học khác vào Tập làm văn 
Đặc biệt là môn Tiếng Việt, Lịch sử, Khoa học . Giúp các em học sinh hiểu biết hơn về xã hội, về giao tiếp, văn hóa ở các vùng miền .từ đó sẽ giúp cho học sinh học tốt hơn, nhanh nhạy hơn.
 Quá trình nghiên cứu của bản thân chắc chắn còn nhiều hạn chế và thiếu sót, mong các thầy cô giúp đỡ và hướng dẫn thêm.
Xin trân trọng cám ơn !.
Sông Cầu, ngày 15 tháng 9 năm 2010
Người thực hiện đề tài
Phạm Thị Hồng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Ngô Trần Ái (2005), “Đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học”,Nxb Giáo dục-Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Nguyễn Minh Thuyết (2005),Tiếng Việt sách giáo viên, Nxb.Giáo dục-Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Sách tập làm văn ..

Tài liệu đính kèm:

  • doccde.doc