Bài soạn Sinh học khối 8 - Tiết 6 - Bài 5: Thực hành quan sát tế bào và mô

Ngày giảng:/ / 2011: Tiết Tkb..: Sĩ số ..: Vắng 
Tiết 6: Bài 5: THỰC HÀNH
QUAN SÁT TẾ BÀO VÀ MÔ
I. Mục tiêu.
1. Kiến thức
	- Quan sát và vẽ tế bào tiêu bản đã làm sẵn: tế bào niêm mạc miệng (mô biểu bì), mô sụn, mô xương, mô cơ vân, mô cơ trơn. Phân biệt các bộ phận chính của tế bào gồm màng sinh chất, tế bào chất và nhân.
	- Phân biệt được điểm khác nhau của mô biểu bì, mô cơ, mô liên kết.
2. Kỹ năng
	- Rèn kĩ năng sử dụng kính hiển vi, kĩ năng mổ, tách tế bào.
	- Kỹ năng hợp tác nhóm, quản lý thời gian, quản lí thời gian.
3.Thái độ
	- Giáo dục ý thức nghiêm túc, bảo vệ máy, vệ sinh phòng học sau khi làm.(tích hợp kĩ năng sống)
II. Đồ dùng dạy học.
1. Giáo Viên
	+ Kính hiển vi, lam kính (2), lamen, bộ đồ mổ, khân lau, giấy thấm, kim mũi mác.
	+ Bộ tiêu bản: mô biểu bì, mô sụn, mô xương, mô cơ trơn.
2. Học sinh: Mỗi tổ 1 con ếch. 
III. Hoạt động dạy - học.
1. Ổn đinh lớp: 1 phút
2. Kiểm tra bài cũ: 4 phút
	- Cấu tạo và chức năng của Nơron? Có các loại Nơron nào?
3. Bài mới
Hoạt động 1: Nêu yêu cầu của bài thực hành(5phút)
	- GV gọi 1 HS đọc phần I: Mục tiêu của bài thực hành.
	- GV nhấn mạnh yêu cầu quan sát và so sánh các loại mô.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Hoạt động 2: Hướng dẫn thực hành(17phút)
- GV treo bảng phụ viết sẵn nội dung các bước làm tiêu bản.
- Nếu có điều kiện GV hướng dẫn trước cho nhóm HS yêu thích môn học các thao tác thực hiện.
- Phân công các nhóm thí nghiệm.
- GV hướng dẫn cách đặt tế bào mô cơ vân lên lam kính và đặt lamen lên lam kính.
- Nhỏ 1 giọt axit axetic 1% vào cạnh lamen, dùng giấy thấm hút bớt dd sinh lí để axit thấm dưới lamen.
- GV kiểm tra các nhóm, giúp đỡ nhóm yếu.
- Yêu cầu các nhóm điều chỉnh kính hiển vi.
- GV kiểm tra kết quả quan sát của HS, tránh nhầm lẫn hay mô tả theo SGK.
- Đọc cách tiến hành thí nghiệm : làm tiêu bản SGK.
- Các nhóm tiến hành làm tiêu bản như hướng dẫn, yêu cầu:
+ Lấy sợi thật mảnh.
+ Không bị đứt.
+ Rạch bắp cơ phải thẳng.
+ Đậy lamen không có bọt khí.
- Các nhóm nhỏ axit axetic 1%, hoàn thành tiêu bản đặt trên bàn để GV kiểm tra.
- Các nhóm điều chỉnh kính, lấy ánh sáng để nhìn rõ mẫu.
- Đại diện các nhóm quan sát đến khi nhìn rõ tế bào.
- Cả nhóm quan sát, nhận xét: Thấy được: màng, nhân, vân ngang, tế bào dài.
Kết luận: 
a. Cách làm tiêu bản mô cơ vân:
- Rạch da đùi ếch lấy 1 bắp cơ.
- Dùng kim nhọn rạch dọc bắp cơ ( thấm sạch máu).
- Dùng ngón trỏ và ngón cái ấn lên 2 bên mép rạch.
- Lấy kim mũi mác gạt nhẹ và tách 1 sợi mảnh.
- Đặt sợi mảnh mới tách lên lam kính, nhỏ dd sinh lí NaCl 0,65%.
- Đậy lamen, nhỏ dd axit axetic 1%.
Chú ý: ếch huỷ tuỷ để khỏi nhảy.
b. Quan sát tế bào:
- Thấy được các thành phần chính: màng, tế bào chất, nhân, vân ngang.
Hoạt động 3: Quan sát tiêu bản các loại mô khác(14phút)
- GV phát tiêu bản cho các nhóm, yêu cầu HS quan sát các mô và vẽ hình vào vở.
- GV treo tranh các loại mô để HS đối chiếu.
- Các nhóm đặt tiêu bản, điều chỉnh kính để quan sát rõ.
Các thành viên lần lượt quan sát, vẽ hình và đối chiếu với hình vẽ SGK và hình trên bảng.
- Các nhóm đổi tiêu bản cho nhau để lần lượt quan sát 4 loại mô. Vẽ hình vào vở.
Kết luận: 
- Mô biểu bì: tế bào xếp xít nhau.
- Mô sụn: chỉ có 2 đến 3 tế bào tạo thành nhóm.
- Mô xương: tế bào nhiều.
- Mô cơ: tế bào nhiều, dài.
IV. Củng cố: 3 phút
- GV nhắc nhở HS thu dọn, vệ sinh ngăn nắp, trật tự.
? Em đã quan sát được những loại mô nào? Nêu sự khác nhau về đặc điểm cấu tạo 3 loại mô: mô biểu bì, mô liên kết, mô cơ.
V. Dặn dò: 1 phút.
- Mỗi HS viết 1 bản thu hoạch theo mẫu SGK.
- Chuẩn bị bài mới.