Bài soạn Ngữ Văn 8 - Tiết 53, 54 - Trường THCS Cao Nhân

Ngày soạn: 20 tháng 11 năm 2010 
Ngày dạy lớp 8D: 22 tháng 11 năm 2010 
Tiết 53
 Dấu ngoặc kép 
A. Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức.
- Cụng dụng của dấu ngoặc kộp .
2. Kĩ năng: 
 - Sử dụng dấu ngoặc kộp .
 - Sử dụng phối hợp dấu ngoặc kộp với cỏc dấu khỏc .
 - Sửa lỗi về dấu ngoặc kộp. 
3. Thái độ: Yeõu thớch moõn hoùc coự yự thửực yeõu Tieỏng Vieọt
B. Chuẩn bị:
1. Thầy: Dửù kieỏn khaỷ naờng tớch hụùp :Phaàn vaờn qua nhửừng vb ủaừ hoùc , vụựi taọp laứm vaờn qua baứi Luyeọn noựi : Thuyeỏt minh veà moọt thửự ủoà duứng 
Baỷng phuù , Maồu caõu 
2. Trò: Chuẩn bị nội dung bài học, tư liệu, các loại mẫu câu.
C. Tổ chức dạy và học
Bước I: ổn định tổ chức lớp.
- Kiểm tra sĩ số, trật tự, nội vụ của lớp ...
Bước II: Kiểm tra bài cũ 
 Trả lời các câu hỏi sau : 
1. Haừy neõu coõng duùng cuỷa daỏu ngoaởc ủụn ?
2. Haừy neõu coõng duùng cuỷa daỏu hai chaỏm ?
Bước III : Bài mới
Thầy
Trò
 Kiến thức cần đạt
Hoạt động1 : Tạo tâm thế
+ Thời gian : phút
+ Phương pháp : thuyết trình.
ụỷ tieỏt trửụực , caực em ủaừ tỡm hieồu veà coõng duùng cuỷa 2 loaùi daỏu ủoự laứ : Daỏu ngoaởc ủụn vaứ daỏu hai chaỏm . Hoõm nay , coõ giụựi thieọu theõm cho caực em moọt loaùi daỏu nửừa ủoự laứ Daỏu ngaởc keựp .
- Ghi tên bài
Hoaùt ủoọng cuỷa GV
Hoaùt ủoọng cuỷa HS
Noọi dung
Hoạt động 1 : Tạo tõm thế
- Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt học sinh vào bài mới và ghi tựa bài .
Hoạt động 2,3,4 : Hỡnh thành kiến thức .
Hửụựng daón HS tỡm hieồu coõng duùng cuỷa daỏu ngoaởc keựp
 -GV treo baỷng phuù yeõu caàu HS quan saựt 
-Hoỷi: Daỏu ngoaởc keựp trong nhửừng ủoaùn trớch treõn duứng ủeồ laứm gỡ? (hoỷi laàn lửụùt tửứng vớ duù )
-Nhaọn xeựt phaàn trỡnh baứy cuỷa hoùc sinh.
-Giaỷng: ẹoaùn trớch a daón laùi toaứn boọ lụứi noựi cuỷa Gaờng-ủi –coùi laứ daón trửùc tieỏp. 
ẹoaùn b tửứ ngửừ hieồu theo 1 nghúa ủaùờc bieọt “daỷi luùa” -> chổ chieỏc caàu.
ẹoaùn c Tửứ ngửừ coự haứm yự mổa mai. Mổa mai baống vieọc duứng laùi chớnh nhửừng tửứ maứ thửùc daõn Phaựp duứng khi noựi veà sửù cai trũ cuỷa chuựng ủoỏi vụựi VN: Khai hoựa vaờn minh cho 1 daõn toọc laùc haọu.
ẹoaùn d ẹaựnh daỏu teõn cuỷa caực vụừ kũch.
Hoỷi:Tửứ caực vớ duù treõn em haừy cho bieỏt coõng duùng cuỷa daỏu ngoaởc keựp?
-Nhaọn xeựt phaàn trỡnh baứy cuỷa hoùc sinh.
 - GV yeõu caàu 1 Hs ủoùc phaàn ghi nhụự
Lớp cỏo cỏo 
Hs nghe cõu hỏi và lờn trả lời 
Hs nghe và ghi tựa bài .
- HS quan saựt ủoaùn trớch
-Trao ủoồi, traỷ lụứi, nhaọn xeựt
-Laộng nghe,ghi nhaọn
-Lieõn heọ kieỏn thửực , trỡnh baứy,nhaọn xeựt, boồ sung.
- HS ủoùc ghi nhụự
 (SGK tr 142)
I. Coõng duùng:
1. Tỡm hieồu vớ duù: 
a) Trong ngoaởc keựp laứ lụứi daón trửùc tieỏp .
b) “daỷi luùa” -> chổ chieỏc caàu (nhấn mạnh) 
c) Hiểu theo nghĩa: mỉa mai.
d) ủaựnh daỏu caực vụừ kũch (tỏc phẩm) . 
2. Ghi nhụự : SGK/142
 Dấu ngoặc kộp dựng để :
 - Đỏnh dấu từ ngữ, cõu, đoạn dẫn trực tiếp ;
 - Đỏnh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt hay cú hàm ý mĩa mai ;
 - Đỏnh dấu tờn tỏc phẩm, tờ bỏo, tập san, ... được dẫn .
Hoạt động 3 : Luyện tập .
Hửụựng daón HS tỡm hieồu phaàn luyeọn taọp
Baứi taọp 1 (SGK –tr142) 
-Yeõu caàu:Hoùc sinh ủoùc vaứ xaực ủũnh yeõu caàu baứi taọp 1
-Gụùi yự: 
 +Xaực ủũnh kú yeõu caàu cuỷa baứi taọp
 +Xem kú phaàn lyự thuyeỏt vửứa hoùc ụỷ treõn
 +Xeựt kú yự nghúa cuỷa caỷ ủoaùn ,tửứ,caõu ụỷ trong daỏu ngoaởc keựp.
-Nhaọn xeựt phaàn trỡnh baứy cuỷa hoùc sinh. Sửỷa baứi cho hoùc sinh.
Baứi taọp 2 (SGK –tr143) 
-Yeõu caàu:Hoùc sinh ủoùc vaứ xaực ủũnh yeõu caàu baứi taọp 2
-Gụùi yự: 
 +Xaực ủũnh kú yeõu caàu cuỷa baứi taọp
 +Xem kú phaàn lyự thuyeỏt vửứa hoùc ụỷ treõn,baứi daỏu ngoaởc ủụn vaứ daỏu hai chaỏm
 +Xeựt kú ủaõu laứ noựi trửùc tieỏp ,ủaõu laứ lụứi hoọi thoaùi.
-Nhaọn xeựt phaàn trỡnh baứy cuỷa hoùc sinh. Sửỷa baứi cho hoùc sinh.
Baứi taọp 3 (SGK –tr143,144) 
-Yeõu caàu:Hoùc sinh ủoùc vaứ xaực ủũnh yeõu caàu baứi taọp 3
-Gụùi yự: 
 +Xaực ủũnh kú yeõu caàu cuỷa baứi taọp
 +Xem kú phaàn lyự thuyeỏt vửứa hoùc ụỷ treõn,baứi daỏu ngoaởc keựp vaứ daỏu hai chaỏm .
 +So saựnh 2 ủoaùn vaờn , Hai ủoaùn vaờn gioỏng ụỷ ủieồm naứo vaứ khaực nhau ụỷ caực daỏu gỡ ? Taùi sao ?
-Nhaọn xeựt phaàn trỡnh baứy cuỷa hoùc sinh. Sửỷa baứi cho hoùc sinh.
Baứi taọp 4,5 (SGK –tr144) 
Giaựo vieõn hửụựng daón cho hoùc sinh veà nhaứ thửùc hieọn .
BT4: Về nhà HS luyện viết đoạn văn cú sử dụng cỏc dấu cõu : ngoặc đơn, hai chấm và ngoặc kộp ; và tập phõn tớch để thấy rừ cụng dụng của cỏc dấu cõu này . (GV đọc cho HS nghe đoạn văn tham khảo bờn cột nội dung) và giải thớch cỏc dấu đú .
BT5: GV cho HS về nhà tỡm trong SGK và tỡm cỏc dấu ngoặc đơn, hai chấm và ngoặc kộp và nờu cụng dụng (HS về nhà tỡm và nờu cụng dụng – tiết tới trả bài sẽ hỏi phần này) .
-Hs ủoùc vaứ neõu yeõu caàu cuỷa BT1 
-Hs chuự yự laùi phaàn lyự thuyeỏt 
- Hs traỷ lụứi cho tửứng caõu hoỷi .
-Hs ủoùc vaứ neõu yeõu caàu cuỷa BT2 
-Hs chuự yự laùi phaàn lyự thuyeỏt 
- Hs traỷ lụứi cho tửứng caõu hoỷi .
-Hs ủoùc vaứ neõu yeõu caàu cuỷa BT1 
-Hs chuự yự laùi phaàn lyự thuyeỏt 
- Hs traỷ lụứi cho tửứng caõu hoỷi .
-Hs nghe à thửùc hieọn ụỷ nhaứ .
-Nghe và thực hiện theo yờu cầu của GV.
II. Luyện tập :
Baứi 1 : 
Giaỷi thớch coõng duùng cuỷa daỏu ngoaởc keựp trong caực ủoaùn trớch:
a/ ẹaựnh daỏu caõu noựi ủược daón trửùc tieỏp.
b/ ẹaựnh daỏu tửứ ngửừ ủửụùc duứng vụựi haứm yự chõm biếm, mổa mai.
c/ ẹaựnh daỏu lụứi daón trửùc tieỏp, daón lụứi ngửụứi khaực.
d/ ẹaựnh daỏu tửứ ủửụùc daón trửùc tieỏp haứm yự mổa mai.
e/ ẹaựnh daỏu tửứ ngửừ daón trửùc tieỏp(thơ của Nguyễn Du) .
Baứi 2 : ẹaởt daỏu hai chaỏm vaứ daỏu ngoaởc keựp vaứo choó thớch hụùp vaứ giaỷi thớch .
a/ . . . . . cửụứi baỷo: (baựo trửụực lụứi thoaùi và dẩn trực tiếp)
- . . . . “caự tửụi”. . . “tửụi” ủi (daỏu “” ủaựnh daỏu tửứ ngửừ ủửụùc daón laùi).
b/ . . . . . chuự Tieỏn Leõ: “chaựu. . . .” (daỏu: aựo trửụực lụứi daón trửụùc tieỏp , daỏu “” cho phaàn coứn laùi vaứ vieỏt hoa chửừ ủaàu tieõn cuỷa “Chaựu” .
c/ . . . baứo haộn: “ẹaõy laứ. . . “ (Daỏu : baựo truụực lụứi daón trửùc tieỏp, daỏu “” ủaựnh daỏu lụứi daón trửùc tieỏp, daỏu “” ủaựnh daỏu lụứi daón trửùc tieỏp (lụứi oõng giaựo noựi)
Baứi 3: Hai caõu sau yự nghúa gioỏng maứ duứng daỏu caõu khaực nhau vỡ:
a/ daỏu: vaứ daỏu “” ủaựnh daỏu lụứi daón trửùc tieỏp caõu noựi cuỷa Baực Hoà ủửụùc daón nguyeõn vaờn (phải dựng đủ dấu cõu.)
b/ Khoõng duứng daỏu: vaứ “” vỡ khoõng ủửụùc daón nguyeõn vaờn (daón giaựn tieỏp)
Baứi taọp 4,5 (SGK –tr144) 
BT4: Viết đoạn văn cú sử dụng dấu : ngoặc đơn, hai chấm và ngoặc kộp .
Trước mặt cỏc bạn là Hồ Hoàn Kiếm (1.000 năm Thăng Long-Hà Nội) một danh lam thắng cảnh nổi tiếng, nơi khơi nguồn cho truyền thuyết “vua Lờ trả gươm thần” ... .Rất nhiều du khỏch đứng ngắm Hồ Hoàn Kiếm đều phải trầm trồ : “tuyệt vời” . GS Hà Đỡnh Đức (người chuyờn nghiờn cứu về loài rỳa lớn ở Hồ Hoàn Kiếm) bảo : 
- Du khỏch nào cú dịp mai mắn được thấy rựa nổi lờn là vừa xuýt xoa tũ ý thỳ vị, vừa vội vàng giơ mỏy ành lờn chụp lia lịa!
Giải thớch :
- trong dấu ( ) : giải thớch Hồ Hoàn Kiếm nơi tổ chức đại lễ 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội.
Và giải thớch về GS Hà Đỡnh Đức .
- trong dấu “” : Lời núi trực tiếp của GS Hà Đỡnh Đức.
BT5: Tỡm trong sỏch giỏo khoa những đoạn văn cú sử dụng cỏc dấu : ngoặc đơn, hai chấm và ngoặc kộp và nờu cụng dụng .
Củng cố - Dặn dũ .
x Củng cố :
- Dấu ngoặc kộp dựng để làm gỡ trong cõu văn, doạn văn, văn bản ? 
x Dặn dũ :
Bài vừa học : Thuộc ghi nhớ và xem lại cỏc vớ dụ và bài tập ; thực hiện bài tập 4,5 ở nhà .
- Chuẩn bị bài mới : Chuaồn bũ baứi: Luyeọn noựi: Thuyeỏt minh veà 1 thửự ủoà duứng. Chuự yự xem vaứ luyeọn noựi ụỷ nhaứ trửụực ủeồ ủeỏn lụựp thửùc hieọn cho suoõng seừ vaứ 
Bài sẽ trả bài : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS và cho điểm .
v Hướng dẫn tự học :
 Về nhà tỡm cỏc văn bản cú chứa dấu ngoặc kộp và nờu cụng dụng .
Ngày soạn: 20 tháng 11 năm 2010 
Ngày dạy lớp 8D: 23 tháng 11 năm 2010 
Tiết 54
Luyện nói: thuyết minh một thứ đồ dùng
A. Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức.
- Cỏch tỡm hiểu, quan sỏt và nắm được đặc điểm cấu tạo, cụng dụng,  của những vật dụng gần gũi với bản thõn .
- Cỏch xõy dựng trỡnh tự cỏc nội dung cần trỡnh bày bằng ngụn ngữ núi về một thứ đố dựng trước lớp .
2. Kĩ năng: 
- Tạo lập văn bản thuyết minh .
- Sử dụng ngụn ngữ núi trỡnh bày chủ động một thứ đồ dựng trước tập thể lớp .
3. Thái độ: Yeõu thớch moõn Vaờn, coự yự thửực hoùc hoỷi. 
B. Chuẩn bị:
1. GV : Dửù kieỏn khaỷ naờng tớch hụùp : Vụựi nhửừng kieỏn thửực veà Vaờn vaứ Tieỏng vieọt 
- Moọt soỏ ủeà baứi , yeõu caàu cuỷa tieỏt luyeọn noựi 
2. HS : soaùn baứi , luyeọn noựi vaứ chuaồn bũ ụỷ nhaứ.
C. Tổ chức dạy và học
Bước I: ổn định tổ chức lớp.
- Kiểm tra sĩ số, trật tự, nội vụ của lớp ...
Bước II: Kiểm tra bài cũ 
 Trả lời các câu hỏi sau :
1. Haừy trỡnh baứy caựch laứm 1 baứi vaờn thuyeỏt minh.
Bước III : Bài mới
Hoaùt ủoọng cuỷa GV
Hoaùt ủoọng cuỷa HS
Noọi dung
Hoạt động 1 : Tạo tõm thế .
GV dẫn dắt HS vào bài mới và ghi tựa bài .
Hoạt động 2 : Hỡnh thành kiến thức .
Chia toồ taọp noựi . 
- GV ghi ủeà baứi leõn baỷng sau ủoự goùi HS ủoùc ủeà xaực ủũnh kieồu baứi gỡ ?
- Yeõu caàu:
Chuaồn bũ: GV kieồm tra sửù chuaồn bũ cuỷa HS.
GV cho HS chuaồn bũ trửụực ụỷ nhaứ (ủeà cửụng)
- GV chuaồn bũ saỹn 1 ủeà cửụng thuyeỏt minh ủeồ hửụựng daón HS.
Choùn hoùc sinh trỡnh baứy trửụực lụựp . 
Sau khi laọp daứn yự xong GV yeõu caàu trỡnh baứy chia toồ
- GV theo doừi.
- GV choùn 1 soỏ HS trỡnh baứy truụực lụựp (coự theồ GV cho HS noựi theo tửứng phaàn sau ủoự goùi 1 vaứi em trỡnh baứy 1 lửụùt toaứn baứi)
- GV hửụựng daón HS: Nhaọn xeựt veà kieồu baứi; ửu khuyeỏt ủieồm, ruựt kinh nghieọm cho baứi vieỏt.
Hs nghe và ghi tựa bài .
HS ủoùc ủeà
- Xaực ủũnh: K baứi thuyeỏt minh
- Yeõu caàu
 Chuaồn bũ: quan saựt, tỡm hieồu ghi cheựp
- ND:
+ Caỏu taùo
+ Coõng duùng
- Laứm daứn yự (HS laứm)
- Hs trỡnh baứy trửụực lụựp theo tửứng ủoaùn vaứ caỷ baứi à HS nhaọn xeựt.
I/. Chuẩn bị ở nhà: 
ẹEÀ: Thuyeỏt minh veà caựi phớch nuụực (bỡnh thuỷy)
1. Kiểu bài : thuyết minh .
2. Yeõu caàu: Giỳp người nghe cú những hiểu biết tương đối đầy đủ và đỳng về phớch nước .
3. Quan saựt vaứ tỡm hieồu:
- Caỏu taùo:
+ Chaỏt lieọu voỷ: saột, nhửùa
+ maứu saộc: traờng, xanh, ủoỷ. . 
+ ruoọt: hai lụựp thuỷy tinh coựl ụựp chaõn khoõng ụỷ giửừa, phớa trong lụựp thuỷy tinh coự traựng baùc
- Coõng duùng: giửừ nhieọt duứng cho sinh hoaùt vaứ ủụứi soỏng
3. Laọp daứn yự:
I. Mụỷ baứi: 
- Giụựi thieọu veà caựi phớch nửụực.
II. Thaõn baứi:
- Trỡnh baứy caỏu taùo, nguyeõn lớ giửừ nhieọt coõng duùng vaứ caựch baỷo quaỷn.
III. Keỏt baứi:
Baứy toỷ thaựi ủoọ ủoỏi vụựi ủoỏi tửụùng
II/. Luyeọn noựi trờn lớp:
+ MB : Phớch nửụực laứ moọt vaọt duùng duứng ủeồ giửừ nửụực noựng 
+ TB : 1. Caỏu taùo :
- Voỷ cuỷa phớch nửụực ủửụùc laứm baống saột hoaởc baống nhửùa , coự tranh trớ ủeùp maột 
- Naộp phớch baống nhoõm hoaởc baống nhửùa 
- Nuựt phớch thửụứng baống baỏc hoaởc baống nhửùa 
- Ruoọt phớch laứm baống thuyỷ tinh coự traựng thuyỷ tinh ủeồ giửừ nhieọt ủoọ luoõn noựng 
2, Sửỷ duùng :
- Ruoọt phớch nửụực laứ boọ phaọn quan troùng nhaỏt . Vỡ theỏ khi mua phớch nửụực , ta neõn mang noự ra ngoaứi aựnh saựng nhỡn suoỏt tửứ treõn mieọng xuoỏng ủaựy , ta coự theồ nhỡn thaỏy ủieồm saựng maứu tớm ụỷ choồ van huựt khớ . Neỏu ủieồm saựng caứng nhoỷ thỡ chửựng toỷ coõng ngheọ saỷn xuaỏt van huựt khớ caứng toỏt vỡ theỏ caứng giửừ nhieọt toỏt hụn 
- Phớch nửụực mụựi mua veà khoõng neõn ủoồ nửụực soõi vaứo ngay vỡủang laởn maứ gaởp noựng ủoọt ngoọt , phớch nửụực deó bũ nửựt beồ . Ta neõn cheỏ nửụực aỏm khoaỷng 50-69 ủoọ vaứo trửụực 30 phuựt , roài sau ủoự mụựi cheỏ nửụực noựng vaứo 
 	3, Baỷo quaỷn 
- Khi phớch ủửùng nửụực duứng laõu , beõn trong seừ xuaỏt hieọn caựu baồn . Ta coự theồ ủoồ vaứo trong phớch moọt ớt giaỏm noựng , ủaọy chaởt naộp laùi , laộc nheù roài ủeồ khoaỷng 30 phuựt , sau ủoự duứng nửụực laùnh rửừa saùch , chaỏt caựu baồn seừ ủửụùc taồy heỏt 
- Neỏu ta muoỏn phớch nửụực giửừ ủửụùc nửụực soõi laõu hụn , khi ủoồ nửụực vaứo phớch , ta chụự roựt ủaày . Haừy ủeồ moọt khoaỷng caựch giửừa nửụực soõi vaứ nuựt phớch vỡ heọ soỏ truyeàn nhieọt cuỷa nửụực ự lụựn hụn khoõng khớ gaàn baống 4 laàn . Cho neõn neỏu roựt ủaày nửụực soõi , nhieọt deó truyeàn ra voỷ phớch nhụứ moõi giụựi cuỷa nửụực . Neỏu coự moọt khoaỷng troỏng , khoõng khớ seừ laứm cho nhieọt truyeàn chaọm hụn . 
+ KB : Phớch nửụực laứ 1 vaọt duùng raỏt caàn thieỏt cho moùi ngửụứi trong sinh hoaùt haống ngaứy 
B, Thửùc hieọn 
- Chia toồ : taọp noựi trong toồ vụựi nhau 
- ẹaùi hieọn tửứ toồ trỡnh baứy trửụực lụựp ( khoõng nhaỏt thieỏt phaỷi trỡnh baứy moọt baứi troùn veùn , maứ coự theồ trỡnh baứy moọt phaàn trong toồng theồ )
- Khi trỡnh baứy yeõu caàu : Noựi nghieõm tuực , noựi thaứnh caõu troùn veùn , duứng tửứ ủuựng , maùch laùc , phaựt aõm roừ raứng , aõm lửụùng ủuỷ caỷ lụựp nghe 
- ẹaùi dieọn moồi toồ trỡnh baứy xong cho hs nhaọt xeựt – Sau ủoự giaựo vieõn nhaọt xeựt chung 
Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dũ .
 Củng cố :
Thửùc hieọn ụỷ phaàn luyeọn noựi.
Dặn dũ :
Bài vừa học : Về nhà luyện núi trước tập thể thờm (núi trước kớnh ) 
Chuẩn bị bài mới : Viết bài tập làm văn số 3 (cỏc đề trong SGK – chọn viết 1 đề) .
Bài sẽ trả bài : Khụng 
Hướng dẫn tự học :
 - Tỡm hiểu xõy dựng bố cục cho bài văn thuyết minh về một vật dụng (theo SGK) .
 - Tự luyện núi ở nhà .