Bài soạn môn Sinh học khối 8, kì II - Tiết 62: Tuyến tụy và tuyến trên thận

Ngày soạn :	 Tiết : 62
Ngày dạy :	 Tuần :31
--------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 57: TUYẾN TỤY VÀ TUYẾN TRÊN THẬN 
I. MỤC TIÊU:Học xong bài này học sinh phải:
- Phân biệt chức năng nội tiết và ngoại tiết của tuyến tụy dựa trên cấu tạo của tuyến.
- Sơ đồ hóa chức năng của tuyến tụy trong sự điều hòa lượng đường trong máu.
- Trình bày các chức năng của tuyến trên thận đựa trên cấu tạo của tuyến.
Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình 
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 
Chuẩn bị của giáo viên:
-Tranh phóng to hình 57.1 , 57. 2.
-Bài tập cuối bài
Chuẩn bị của học sinh:
-Bảng phụ , xem trước bài.
-Quan sát các hình vẽ có trong bài
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
A/ Kiểm tra bài cũ: 5 phút 
1/Tuyến yên có vai trò gì?
2/ Nêu vị trí, chức năng của tuyến giáp.
B/ Bài mới: 
1.Mở bài: 
Tuyến tụy và tuyến trên thận có vai trò quan trọng trong điều hòa lượng đường trong máu. Vậy hoạt động của 2 tuyến này như thế nào à Bài mới.
2. Phát triển bài:
 ND1 : I-TUYẾN TỤY 
 Hoạt động 1: Tìm hiểu tuyến tụy 15 phút 
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
-GV treo tranh H 75.1 sgk, giới thiệu tranh.
-Yêu cầu học sinh chỉ tranh về cấu tạo của tuyến tuỵ
? Hãy nêu chức năng của tuyến tụy mà em biết?
- GV yêu cầu HS quan sát hình 57.1 đọc thông tin chức năng của tuyến tụy.
-Câu hỏi thảo luận:
1/ Chức năng nội tiết do bộ phận nào của tuyến thực hiện?
2/ Hooc mon của tuyến tuỵ là hooc môn nào? Có vai trò gì?
-GV hoàn thiện lại kiến thức.
? Trình bày tóm tắt quá trình điều hoà đường huyết?
-GV hoàn chỉnh kiến thức.
 Khi đường huyết tăng khi đường huyết giảm
 +
 Đảo tuỵ
 - Tế bào β Tế bào α -
 Insulin glucagôn
Glucôzơ glicôgen glucôzơ
Đường huyết giảm xuống Đường huyết tăng 
 mức bình thường lên mức bình thường
+: Kích thích
-: kìm hãm
-GV liên hệ tình trạng bệnh lý.
+ Bệnh tiểu đường.
+ Chứng hạ đường huyết.
-GV chốt ý,ghi bài
-HS quan sát hình vẽ,lắng nghe.
-HS lên chỉ tranh về cấu tạo của tuyến tuỵ
-HS nêu rõ 2 chức năng của tuyến tụy là : tiết dịch tiêu hóa và tiết Hoocmôn.
- HS quan sát kỹ hình, kết hợp thông tin SGK.
-HS thảo luận theo bàn:
1/ Chức năng ngoại tiết: do các tế bào tiết dịch tụy à Ống dẫn.
+ Chức năng nội tiết: Do các tế bào ở đảo tụy tiết ra các hoocmôn.
2/ Hooc mon tuyến tuỵ là in sulin và glucagôn có vai trò trong sự điều hòa đường huyết.
+ Khi đường huyết áp tăng à Tế bào : tiết Insulin tác dụng chuyển Glucôzơ à glicôgen 
+ Khi đường huyết áp giảm à tế bào tiết glucagon, tác dụng chuyển glicôgen à glucozơ.
+ Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung.
-HS lắng nghe
-HS ghi bài.
+ Tiểu kết :
Tuyến tụy vừa là tuyến ngoại tiết vừa là tuyến nội tiết.
Chức năng nội tiết: do các tế bào đảo tuỵ thực hiện.
+Tế bào: tiết insulin làm giảm đường huyết khi đường huyết tăng.
+Tế bào : tiết glucagôn làm tăng đường huyết khi đường huyết giảm.
 Nhờ tác động đối lập của 2 loại hoócmôn trên nên tỷ lệ đường huyết luôn ổn định.
 ND 2 : II-TUYẾN TRÊN THẬN 
 Hoạt động 2: Tìm hiểu tuyến trên thận 	20 phút 
-GV treo tranh hình 57. 2,yêu cầu học sinh chú thích tranh vẽ.
? Nêu vị trí của tuyến trên thận.
? Trình bày khái quát cấu tạo của tuyến trên thận?
- GV hoàn thiện kiến thức.
- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK 
? Nêu chức năng của các hoócmôn tuyến trên thận?
+ Vỏ tuyến?
+ Tủy tuyến?
GV lưu ý học sinh: Hoocmôn phần tủy tuyến trên thận cùng Glucagon ( tuyến tụy ) 
à điều chỉnh lượng đường huyết khi bị hạ đường huyết 
-GV khắc sâu,bổ sung thêm hooc môn của từng lớp 
-GV tóm ý,ghi bài
-Học sinh quan sát tranh.
-HS chú thích tranh vẽ.
-Cấu tạo tuyến trên thận.
+ Một số học sinh lên mô tả vị trí, cấu tạo của tuyến yên trên tranh : lớp theo dõi bổ sung.
+ Học sinh trình bày lại vai trò của các hoócmôn như phần thông tin. 
-HS nêu được:
+Vỏ tuyến:tiết hooc mon điều hoà đường huyết,điều hoà muối Na và K trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam.
+Tuỷ tiết hooc mon diều hoà tim mạch và hô hấp,điều hoà đường huyết
-HS lắng nghe
-HS ghi bài
+ Tiểu kết 	
Tuyến trên thận gồm phần vỏ và phần tuỷ::
-Phần vỏ: tiết các hoócmôn có có tác dụng điều hòa đường huyết, điều hòa các muối natri, kali trong máu, làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam .
-Phần tủy: Tiết Adrênalin và Noadrênalin có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch và hô hấp, góp phần cùng Glucagon điều chỉnh lượng đường trong máu.	
IV. TỔNG KẾT ĐÁNH GIÁ :
1.Tổng kết:hs đọc lại ghi nhớ sgk: 
	- Hoàn thành sơ đồ sau : (+) Kích thích .
	 (-) ức chế 
	Khi đường huyết ..	Khi đường huyết 
	+	+
	 Tế bào 	Tế bào
 Đảo tụy 
	..	.
 Glucôzơ à..	 Glucogen à
.Đường huyết giảm đến mức 	 Đường tăng đến mức 
 Bình thường 	 Bình thường 
-Trình bày cấu tạo và vai trò của tuyến trên thận.
V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:	1phút 
	- Học bài theo nội dung SGK.
	- Làm câu hỏi 3 vào vở.
	- Đọc mục em có biết.
VI. RÚT KINH NGHIỆM: