Bài soạn môn Ngữ văn 8 tiết 51: Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh

Ngày tháng năm 200
Tiết 51 Đề văn thuyết minh 
 và cách làm bài văn thuyết minh.
A.Mục tiêu:
 Giúp hs: hiểu đề văn và cách làm bài văn thuyết minh.
 Hs ý thức được:làm bài thuyết minh không khó, chỉ cần biết quan sát, tích lũy tri thức và trình bày có phương pháp là được.
B.Phương pháp: Phân tích,gợi tìm.
C .Chuẩn bị:
D.Tiến trình:
I.Ôn định lớp:
II.K.t bài củ:?Người ta thường sử dụng các phương pháp thuyết minh nào?
 ?Để có tri thức thuyết minh làm bài văn thuyết minh cần phải thế nào?
III.Bài mới:
 1.Khởi động:Để làm được bài văn thuyết minh cần phải hiểu đề văn thuyết minh và cách làm bài.
 2.Kiến thức:
1.HĐ1:
+Đọc các đề văn thuyết minh. Cho biết:đề văn nêu lên điều gì?Nhận xét về phạm vi các đề văn?(Đối tượng thuyết minh gồm những gì?)
?Làm sao em biết các đề văn trên là đề văn thuyết minh?(Không yêu cầu kể, tả, biểu cảm, bàn luận, chỉ yêu cầu giới thiệu, thuyết minh)
+Hs đọc bài:Xe đạp.
 TL nhóm :
?Đối tượng thuyết minh của bài văn là gì?
?Chỉ ra bố cục 3 phần của bài văn?(1.giới thiệu khái quát về phương tiện xe đạp; 2.giới thiệu cấu tạo , nguyên tắc hoạt đọng của xe đạp; 3.Vị trí của xe đạp trong đời sống)
?Nhận xét phần mở bài?(rất ngắn gọn) 
?Để giới thiệu về cấu tạo chiếc xe đạp, người viết đã trình bày ntn?(chia chiếc xe làm 3 bộ phận chính để giới thiệu lần lượt: hệ thống truyền động, hệ thống điều khiển, hệ thống chuyên chở, sau đó giới thiệu các bộ phận còn lại).
? Có cách trình bày khác không?(Có thể liệt kê từng bộ phận riêng rẽ nhưng sẽ không nói được nguyên tắc hoạt động )
? Tìm các phương pháp thuyết minh được dùng trong bài ? (phân tích, liệt kê, nêu số liệu,định nghĩa, phân loại)
?Từ ví dụ trên, hãy cho biết bố cục của bài văn thuyết minh? Để làm tốt bài văn thuyết minh, người viết cần phải thế nào?
+HS đọc ghi nhớ.
2.HĐ2:
_Hs trao đổi nhóm và trình bày, bổ sung, điều chỉnh.
a.Mở bài: chiếc nón lá là vật dụng trong đời sống mang bản sắc văn hóa Việt Nam.
b.Thân bài:
+Chiếc nón có dáng hình chóp nhọn, được làm từ lá nón, tre, sợ tơ hoặc sợi móc, sợi cước
+Nón là vật dụng che nắng che mưa của người phụ nữ Việt Nam. Các cô thôn nữ gắn vào chóp nón mảnh gương soi để ngắm khi rảnh rỗi. Chiếc nón là cái quạt ngày nóng nực, là đạo cụ của các diễn viên trên sàn diễn trong điệu múa nón, khúc đân ca quan họ
+Chiếc nón lá là sản phẩm nổi tiếng của nhiều vùng:Huế có nón bài thơ, Ba Đồn có nón móc, nón tơ, làng Chuông(Hà Tây)có nón quai thao 
+Chiếc nón lá đẹp, duyên dáng và cần thiết cho cuộc sống, là biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam.
c.Kết bài: Tôi yêu chiếc nón lá Việt Nam.
I.Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh:
1.Đề văn thuyết minh:
_Đề văn nêu đối tượng cần thuyết minh.
_Phạm vi đối tượng thuyết minh rất rộng:con người, đồ vật, di tích, lễ tết, con vật, món ăn, đồ chơi.v.v.
2.Cách làm bài văn thuyết minh:
+Bài văn thuết minh có bố cục 3 phần.
+Cần sử dụng nhiều pp thuyết minh.
*Ghi nhớ (sgk).
II.Luyện tập:
1.Lập ý và dàn ý đề bài:Giới thiệu về chiếc nón lá Việt Nam.
IV.Củng cố:
_Đọc lại ghi nhớ
E.Dặn dò:
_Nắm chắc cấu trúc bài văn thuyết minh, các phương pháp thuyết minh.
_Chuẩn bị bài luyện nói.
_Tiết tiếp học bài:Chương trình địa phương. HS về nhà tìm đọc bài thơ:Đón Bác vào thăm quê cháu(Hải Hiền_1969).