CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC CON HỌC SINH CHƯƠNG IX. SINH SẢN BÀI 60. CƠ QUAN SINH DỤC NAM I. CÁC BỘ PHẬN CỦA CƠ QUAN SINH DỤC NAM ▼ Quan sát hình vẽ 60 – 1/ SGK phóng to sau đây: 1. Tinh hoàn 2. Mào tinh 3. ống dẫn tinh 4. Túi tinh 5. Ống đái 6. Tuyến tiền liệt 7. Tuyến hành 8. Bìu 9. Bóng đái 10.Dương vật Hình 60-1. Cơ quan sinh dục nam TRAO ĐỔI NHÓM ▼ Dựa vào hình vẽ 60-1/ SGK về cơ quan sinh dục nam để hoàn thiện thông tin dưới đây: Nơi sản xuất tinh trùng.................tinh hoàn Nằm phía trên một tinh hoàn là ..................mào tinh, đó là nơi tinh trùng tiếp tục được hoàn thiện về cấu tạo. Tinh hoàn nằm trong .............bìu ở phía ngoài cơ thể tạo điều kiện nhiệt độ thích hợp cho sự sản sinh tinh trùng (khoảng 33oC – 34oC). Tinh trùng từ mào tinh hoàn sẽ theo ...........................ống dẫn tinh đến chứa tại ..............túi tinh I. CÁC BỘ PHẬN CỦA CƠ QUAN SINH DỤC NAM ▼ Dựa vào hình vẽ 60 – 1, phần thông tin SGK, bài tập điền từ cho biết: Cơ quan sinh dục nam gồm những bộ phận nào? Ống dẫn tinh Túi tinh Tuyến tiền liệt Ống đái Tuyến hành Dương vật Mào tinh Tinh hoàn Bìu 1. CÁC BỘ PHẬN CỦA CƠ QUAN SINH DỤC NAM Chức năng chính của các bộ phận sinh dục nam là gì? ❖Tinh hoàn: sản xuất tinh trùng, tiết hoocmôn testosteron ❖Mào tinh: hoàn thiện cấu tạo của tinh trùng ❖Ống dẫn tinh: dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến túi tinh ❖Túi tinh: chứa và nuôi dưỡng tinh trùng ❖Bìu: đảm bảo nhiệt độ thích hợp để sinh tinh ❖Dương vật: dẫn nước tiểu, dẫn tinh trùng qua ống đái ❖Tuyến sinh dục phụ: + Tuyến tiền liệt → Tiết dịch nhờn + Tuyến hành (tuyến côpơ) LIÊN HỆ THỰC TẾ ❖ Do tinh hoàn nằm ngoài cơ thể nên cần phải giữ gìn tránh những và đập mạnh gây chấn thương có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng (vô sinh). ❖ Dương vật có nhiệm vụ kép là vừa dẫn tinh và nước tiểu nên rất dễ bị viêm nhiễm → Do vậy cần vệ sinh sạch sẽ hàng ngày. II. TINH HOÀN VÀ TINH TRÙNG 1. Tinh hoàn ❖ Tinh hoàn là một tuyến pha Tại sao nói tinh hoàn là một tuyến pha? ➢Vì tinh hoàn vừa có nhiệm vụ sản sinh tinh trùng từ các tế bào sinh tinh (ngoại tiết), vừa tiết hoocmôn testosteron từ các tế bào kẽ (nội tiết) Tinh hoàn sản sinh tinh trùng bắt đầu từ khi nào? ❖ Tinh hoàn sản sinh tinh trùng bắt đầu từ tuổi dậy thì II. TINH HOÀN VÀ TINH TRÙNG 2. Tinh trùng Quan sát hình 60-2 và hình ảnh tư liệu dưới đây: I. CÁC BỘ PHẬN CỦA CƠ QUAN SINH DỤC NAM ▼ Hãy quan sát video sau: Mô tả quá trình hình thành và sự di chuyển của tinh trùng từ khi hình thành tới khi ra ngoài cơ thể? II. TINH HOÀN VÀ TINH TRÙNG 2. Tinh trùng Tình trùng được tạo ra từ đâu và như thế nào? ➢ Tinh trùng được tạo ra từ các tế bào gốc của ống sinh tinh qua quá trình phân bào giảm nhiễm. Trong quá trình phân bào này tế bào phân chia 2 lần liên tiếp nhưng nhiễm sắc thể nhân đôi có 1 lần nên tạo 4 tinh trùng có bộ nhiễm sắc thể đặc trưng giảm đi một nửa. Tại sao tinh hoàn lại nằm ngoài cơ thể? ➢ Vì việc sản xuất tinh trùng tại ống sinh tinh cần nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cơ thể (33oC – 34oC) II. TINH HOÀN VÀ TINH TRÙNG 2. Tinh trùng Tinh trùng có cấu tạo ➢ Tinh trùng nhỏ (0,06 mm) như thế nào? gồm đầu, cổ và đuôi dài di chuyển được. đuôi Cổ Đầu II. TINH HOÀN VÀ TINH TRÙNG 2. Tinh trùng Tinh trùng có đặc điềm gì về hình thái cấu tạo và hoạt động sống? ❖ Tinh trùng có 2 loại: + Tinh trùng X: Lớn hơn và có sức sống cao hơn tinh trùng Y + Tinh trùng Y: Nhỏ nhẹ, sức chịu đựng kém, dễ chết ❖ Tinh trùng sống được khoảng 3 – 4 ngày trong cơ quan sinh dục nữ THÔNG TIN MỞ RỘNG ❖ Tinh trùng được sản sinh liên tục suốt đời và được đưa tới túi tinh. ❖ Tinh trùng X lớn hơn và có sức sống cao hơn so với tinh trùng Y. ❖ Tinh trùng: gồm đầu, cổ và đuôi dài. + Phần đầu nhọn có nhân và thể đỉnh chứa một loại enzime có khả năng giúp tinh trùng xâm nhập vào trứng. + Phần cổ có nhiều ty thể. + Phần đuôi hình thành những ống nhỏ bao lấy sợi trục. ❖ Tinh trùng chuyển động với vận tốc khoảng 3mm/phút. ❖ Tinh trùng là 1 tế bào nhưng có rất ít chất tế bào. + Có số lượng rất lớn (1 lần phóng tinh có tới 200 – 300 triệu tinh trùng). + Chỉ sống được trong môi trường kiềm có độ pH = 7,4 BÀI TẬP CỦNG CỐ Chọn chức năng thích hợp ở cột bên phải (kí hiệu a, b, c ) điền vào ô trống ứng với mỗi bộ phận của cơ quan sinh dục nam ở cột bên trái (kí hiệu bằng 1, 2, 3, ) ở bảng 60 Cơ quan Chức năng 1. Tinh hoàn c a .Tiết dịch hoà với tinh trùng từ túi tinh chuyển ra để tạo thành tinh dịch 2. Mào tinh hoàn g b. Nơi nước tiểu và tinh dịch đi qua 3. Bìu i c. Nơi sản xuất tinh trùng d. Tiết dịch để trung hoà axít trong ống đái, 4. Ống dẫn tinh h chuẩn bị cho tinh phóng qua, đồng thời làm giảm ma sát trong quan hệ tình dục e e. Nơi chứa và nuôi dưỡng tinh trùng 5. Túi tinh g. Nơi tinh trùng tiếp tục phát triển và hoàn d 6. Tuyến tiền liệt thiện về cấu tạo 7. Ống đái b h. Dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến túi tinh 8. Tuyến hành a i. Bảo đảm nhiệt độ thích hợp cho quá trình sinh tinh
Tài liệu đính kèm: