Bài giảng Ngữ văn lớp 8 tiết 101: Bàn luận về phép học (luận học pháp) Nguyễn Thiếp

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ Người soạn: Lê Thị Hồng ĐiệpTrường THCS Thắng Lợi – TT - HNNhân nghĩa là lối sống có đạo đức và giàu tình thương.Nhân nghĩa là trung quân, hết lòng vì vua.Nhân nghĩa là đem lại cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân.Nhân nghĩa là duy trì mọi lễ giáo phong kiến.ABCDSai rồi !Ồ ! Tiếc quá.Bạn thử lần nữa xem !Chúc mừng bạn !Kiểm tra bài cũCâu 2 . Mục đích tư tưởng nhân nghĩa thể hiện trong “ Bình Ngô đại cáo” là gì?Câu 1. Nêu hoàn cảnh ra đời bài “ Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn TRãi ?TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:1. ThÓ TÊu:So s¸nh ChiÕu, HÞch, C¸o víi TÊuThÓ lo¹iChiÕu, HÞch, C¸oTÊuKh¸cGièngEm hiÓu thÕ nµo lµ thÓ tÊu ?- Lµ lêi cña vua chóa, t­íng lÜnh dïng ®Ó ban bè mÖnh lÖnh, cæ ®éng, thuyÕt phôc, tæng kÕt- Lµ lêi cña thÇn d©n göi lªn vua chóa ®Ó tr×nh bµy mét sù viÖc, ý kiÕn, ®Ò nghÞ.§Òu lµ v¨n nghÞ luËn cæ ®­îc viÕt b»ng v¨n xu«i, v¨n vÇn hoÆc v¨n biÒn ngÉu.TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:1. ThÓ TÊu:2. T¸c gi¶ - T¸c phÈm:La Sơn phu tử, hay “Lam Hồng Dị Nhân”.La Sơn phu tử tức Nguyễn Thiếp tiên sinh, huý là Minh, tự là Quang Thiếp, sinh ngày 25 tháng 8 năm Quý Mão (1723) niêu hiệu Lê Bảo Thái năm thứ 4 tại làng Mật Thôn, xã Nguyệt Úc hay Nguyệt Áo (tục gọi là Nguyệt Ao), tổng Lai Thạch, huyện La Sơn (nay là phủ Đức Thọ), tỉnh Hà Tĩnh.Tổng La Thạch sau này thuộc về huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Nhưng trong cả cuộc đời, Nguyễn Thiếp có rất nhiều tên tự hay tên hiệu, hoặc do Tiên sinh tự đặt, hoặc do người đương thời xưng tặng, chẳng hạn: Khải Xuyên, Lạp phong cư sĩ, Điên ẩn, Cuồng ẩn, Hạnh am, Hầu lục niên, Lục niên Tiên sinh, La Giang phu tử, La Sơn phu tử... Mỗi danh hiệu đều có một lý do và hoàn cảnh riêng biệt. Một nhân tài thế kỉ XVIII, đỗ tam trường thi Hội, làm quan đến Tri phủ rồi về ở ẩn trên núi Thiên Nhẫn (Hà Tĩnh). Sau nhiều lần mời, ông đồng ý giúp vua Quang Trung Nguyễn Huệ với vai trò “quân sư” giữ chức Viện trưởng Viện Sùng Chính, có công cải cách các mặt văn hóa-xã hội thời Tây Sơn“ Bàn luận về phép học” là một phần trích từ bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung tháng 8/ 1791.TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:1. ThÓ TÊu:2. T¸c gi¶ - Tác phẩm:3. Chó thÝch tõ khã:4. Bè côc:Bè côc bµi tÊu* §o¹n 1: Tõ ®Çu häc ®iÒu Êy (Môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc).* §o¹n 2: tiÕp  tÖ h¹i Êy ( Phª ph¸n lèi häc lÖch l¹c, sai tr¸i).* §o¹n 3: tiÕp  xin chí bá qua (Kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p häc đúng đắn)* §o¹n 4: cßn l¹i (T¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnh).X¸c ®Þnh bè côc cña bµi tÊu ?TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:II.Đọc - T×m hiÓu chi tiÕt:1. Môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc:“Ngäc kh«ng mµi, kh«ng thµnh ®å vËt; ng­êi kh«ng häc, kh«ng biÕt râ ®¹o”. §¹o lµ lÏ ®èi xö hµng ngµy gi÷a mäi ng­êi. KÎ ®i häc lµ häc ®iÒu Êy.Ngọc bất trác bất thành khíNhân bất học bất tri líTam tự kinhUNESCO đề xướng: “Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình.”§¹o lµ lÏ ®èi xö hµng ngµy gi÷a mäi ng­êi. KÎ ®i häc lµ häc ®iÒu Êy.Vậy mục đích chân chính của việc học là gì ?Blog của một người mẹHai tuần rồi mẹ bỏ bê cái blog của cún. Một phần do cún ốm phải nhập viện, phần khác cún ra viện về nhà đến cả tuần rồi mà vẫn còm nhom vì không chịu ăn, thế nên chẳng dám viết blog. Vì viết thì chỉ có kêu ca mà thôi, thế nên xin lỗi cún nhé.Hai hôm nay thì khá hơn rồi, buổi sáng là đòi ăn cơm, mặc dù chỉ ăn được non mươi thìa cơm. Cún của mẹ là thế, cơm ăn tính từng thìa, thế mà cũng hơn 3 tuổi rồi đấy.Mà chẳng thích đi học nữa chứ, hai tuần nghỉ ở nhà, sáng nay mẹ hỏi con có đi học ko? Cún trả lời rành rọt: ko ạ, con ở nhà với bà.    Không đi học làm sao được, sang tuần con khoẻ hơn thì con sẽ đi học trở lại nhé. Mỗi ngày chỉ học có khoảng bốn tiếng thôi mà, còn phần lớn thời gian con vẫn ở nhà đấy chứ. Con ngoan, con phải chịu khó đi học, học để lớn lên, để tâm hồn rộng mở, học để biết cách sống, học để trở thành một con người theo đúng nghĩa của nó: một con người sống có tình, có nghĩa, có hiếu và có trung con ạ."Nhân bất học, bất tri lý.Ngọc bất trác, bất thành khí'Cho dù thời nay nhiều người có học hành tử tế thành tài thì vẫn bất nhân bất nghĩa lắm, vì vậy mẹ vẫn muốn con trai mẹ học để làm người trước khi học để thành tài con ạ.Mẹ yêu con nhiều!TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:II.Đọc - T×m hiÓu chi tiÕt1. Môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc:2. Phª ph¸n nh÷ng sai tr¸i trong viÖc häc:N­íc ViÖt ta, tõ khi lËp quèc ®Õn giê, nÒn chÝnh häc ®· bÞ thÊt truyÒn. Ng­êi ta ®ua nhau lèi häc h×nh thøc hßng cÇu danh lîi, kh«ng cßn biÕt ®Õn tam c­¬ng, ngò th­êng. Chóa tÇm th­êng, thÇn nÞnh hãt. N­íc mÊt, nhµ tan ®Òu do nh÷ng ®iÒu tÖ h¹i Êy.* Häc h×nh thøc:  * Häc cÇu danh lîi: - Häc thuéc lßng tõng c©u tõng ch÷ mµ kh«ng hiÓu néi dung. - Häc m¸y mãc, gi¸o ®iÒu.- Häc ®Ó cã danh tiÕng, ®­îc träng väng.- Häc ®Ó lÊy sù nhµn nh· .- Häc ®Ó thu ®­îc nhiÒu lîi léc* Hệ quả: Chúa tầm thường, thần nịnh hót.* Hậu quả: Nước mất, nhà tan.Em liên hệ với những biểu hiện sai tráicòn phổ biến trong việc học ngày nay ?TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:II.Đọc - T×m hiÓu chi tiÕt1. Môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc:2. Phª ph¸n nh÷ng sai tr¸i trong viÖc häc:3. Kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p häc tËp ®óng ®¾n: Cói xin tõ nay ban chiÕu th­ cho thÇy trß tr­êng häc cña phñ, huyÖn, c¸c tr­êng t­, con ch¸u c¸c nhµ v¨n vâ, thuéc l¹i ë c¸c trÊn cùu triÒu, ®Òu tuú ®©u tiÖn ®Êy mµ ®i häc. PhÐp d¹y, nhÊt ®Þnh theo Chu Tö. Lóc ®Çu häc tiÓu häc ®Ó båi lÊy gèc. TuÇn tù tiÕn lªn häc ®Õn tø th­, ngò kinh, ch­ sö. Häc réng råi tãm l­îc cho gän, theo ®iÒu häc mµ lµm. Ho¹ may kÎ nh©n tµi míi lËp ®­îc c«ng, nhµ n­íc nhê thÕ mµ v÷ng yªn. §ã míi thùc lµ c¸i ®¹o ngµy nay cã quan hÖ tíi lßng ng­êi. Xin chí bá qua.- Việc học -> mở rộng -> chính sách khuyến học. - Nội dung học: Phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản. - Phương pháp học: + Phải học từ thấp đến cao. + Học rộng, hiểu sâu rồi tóm lược cho gọn. +Theo điều học mà làm=> học đi đôi với hành. Bài tấu đề cập đến phép học, đó là phép học nào ?TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:II.Đọc - T×m hiÓu chi tiÕt1. Môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc:2. Phª ph¸n nh÷ng sai tr¸i trong viÖc häc:3. Kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p häc tËp ®óng ®¾n:4. T¸c dông vµ ý nghÜa cña viÖc häc ch©n chÝnh§¹o häc thµnh th× ng­êi tèt nhiÒu; ng­êi tèt nhiÒu th× triÒu ®×nh ngay ng¾n mµ thiªn h¹ thÞnh trÞ. §ã lµ mÊy ®iÒu, thµnh thËt xin d©ng. Ch¼ng qu¶n lêi nãi vu v¬, cói mong Hoµng th­îng soi xÐt. KÎ hÌn thÇn cung kÝnh tÊu tr×nh.- Đất nước nhiều nhân tài -> chế độ vững -> quốc gia hưng thịnh.Thực tế hiện nay, Nhà nước ta đã có những chế độ chính sách gì khuyến học, khuyến tài với mục đích để quốc gia hưng thịnh?Hãy cho biết tác giả bài tấu đã dùng những luận điểm nào để “Bàn luận về phép học”? Cách sắp xếp hệ thống luận điểm có hợp lí không?TiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpMôc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc Phª ph¸n nh÷ng lÖch l¹c, sai tr¸iKh¼ng ®Þnh quan ®iÓm; ph­¬ng ph¸p ®óng ®¾nT¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnhTiÕt 101: Bµn LuËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p) NguyÔn ThiÕpI. §äc - T×m hiÓu chung:II.Đọc - T×m hiÓu chi tiÕt1. Môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc:2. Phª ph¸n nh÷ng sai tr¸i trong viÖc häc:3. Kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p häc tËp ®óng ®¾n:4. T¸c dông vµ ý nghÜa cña viÖc häc ch©n chÝnhIII. Tæng kÕtNghệ thuật:Nội dung: Ghi nhớ - (SGK )VI. Luyện tập h­íng dÉn häc bµi Häc kÜ t¸c gi¶, t¸c phÈm vµ néi dung bµi häc .N¾m ch¾c néi dung vµ nghÖ thuËt.So¹n bµi thuÕ m¸u.XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN.