Giáo án Vật lý Lớp 9 - Tiết 47: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ - Lê Xuân Độ

Tiế 47- Bài 43:
ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ
I - Mục tiêu
1. Nêu được trong trường hợp nào thấu kính hội tụ cho ảnh thật và cho ảnh ảo của một vật và chỉ ra được đặc điểm của các ảnh này.
2. Dùng các tia sáng đặc biệt dựng được ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua thấu kính hội tự 
II- Chuẩn bị
Đối với mỗi nhóm HS 
	- 1 thấu kính hội tụ
	- 1 giá quang học
	- 1 cây nến
	- 1 màn để hứng
	- 1 bao diêm
III- Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động của gv
Hoạt động của HS
Ghi bảng
HĐ1: Ôn tập những kiến thức có liên quan đến bài mới
Yêu cầu HS trả lời những câu hỏi sau:
- Nêu cách nhận biết thấu kính hội tụ.
- Kể tên và biểu diễn trên hình vẽ, đường truyền của 3 tia sáng đi qua thấu kính hội tụ mà em đã học.
- ĐVĐ, hình ảnh của dòng chữ ta quan sát được qua thấu kính như hình 43.1 SGK là hình ảnh của dòng chữ tạo bởi thấu kính hội tụ. ảnh đó cùng chiều với vật. Vậy có khi nào ảnh của vật tạo bởi thấu kính hội tụ ngược chiều với vật không ? Cần bố trí thí nghiệm như thế nào để tìm hiểu vấn đề trên?
Từng HS trả lời các câu hỏi của GV 
HĐ2: Tìm hiểu đặc điểm đối với ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ.
Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 
Trường hợp vật được đặt xa thấu kính để hứng ảnh ở tiêu điểm là khó khăn. GV có thể hướng dẫn HS quay thấu kính về phía của số lớp để hứng ảnh của cửa sổ lớp lên màn.
Cho các nhóm thảo luận trước khi ghi nhận xét đặc điểm của ảnh vào bảng 1
Hướng dẫn HS làm thí nghiệm để trả lời C3. Có thể yêu cầu HS trả lời thêm câu hỏi: Làm thế nào để quan sát được ảnh của vật trong trường hợp này?
Cho các nhóm thảo luận trước khi ghi các nhận xét vầ đặc điểm ảnh vào bảng 1 SGK 
a) Các nhóm bố trí thí nghiệm như hình 43.2 SGK đặt vật ngoài khoảng tiêu cự, thựchiện các yêu cầu của c1 và C2
Ghi đặc điểm của ảnh vào dong 1,2, 3 của bảng 1.
b) Nhóm bố trí thí nghiệm như hình 43.2 SGK đặt vật trong khoảng tiêu cự. Thảo luận nhóm để trả lời C3
Ghi các nhận xét về đặc điểm của ảnh vào dòng 4 của bảng 1 SGK 
I- Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ.
1/ Thí nghiệm
2/ Ghi nhận xét vào bảng
HĐ3: Dựng ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ
Trước hết yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:
- Chùm tia tới xuất phát từ S qua thấu kính cho chùm tia ló đồng quy ở S’. S’ là gì của S?
- Cần sử mấy tia sáng xuất phát từ S để xác định S’?
- GV thông báo khái nệm ảnh của điểm sáng.
- Giúp đỡ HS yếu vẽ hình.
hướng dẫn HS thựchiện C5
- Dựng ảnh B’ của điểm B
- Hạ B’A’ vuông góc với trục chính, A’ là ảnh của A và A’B’ là ảnh của AB.
a) Từng HS thực hiện C4
b) Dựng ảnh của một vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ
- Từng HS thực hiện C5
II- Cách dựng ảnh
1/ Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ.
2/ Dựng ảnh của điểm sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ
HĐ4: Củng cố và vận dụng - HDVN
Đề nghị HS trả lời các câu hỏi:
- Hãy nâu đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ?
- Nêu cách dùng ảnh của một vật qua thấu kính hội tụ
Đối với HS trung bình cho HS tự đọc phần ghi nhớ SGK , rồi trả lời câu hỏi
hướng dẫn HS trả lời C6:
- Xét hai cặp tam giác đồng dạng
- Trong từng trường hợp tính tỉ số
Đề nghị HS trả lời C7 
a) Từng HS trả lời các câu hỏi của GV 
b) Từng HS trả lời C6, C7