Giáo án Vật lý Lớp 6 - Tiết 24: Một số ứng dụng về sự nở vì nhiệt - Lê Xuân Độ

Tiết 24 – Bài 21
một số ứng dụng về sự nở vì nhiệt
I. mục tiêu
.Kiến thức:
 +Nhận biết được sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra một lực rất lớn.
 +Mô tả được cấu tạo và hoạt động của băng kép.
 +Giải thích một số ứng dụng đơn giản vềg sự nở vì nhiệt
.Kỹ năng :
 +Phân tích hiện tượng để rút ra nguyên tắc hoạt động của băng kép.
 +Rèn kỹ năng quan sát, so sánh .
.Thái độ: Cẩn thận , nghiêm túc .
ii.chuẩn bị
.Các nhóm:
 +Một bănh kép và giá thí nghiệm để lắp băng kép .
 +Một đèn cồn..
.Cả lớp:
 +Một bộ dụng cụ thí nghiệm hình 21.1.
 +Cồn bông .
 +Một chậu nước.
 +Khăn.
 +Hình vẽ khổ lớn21.2,21.3, 21.5.
iii. hoạt động của thầy và trò
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ghi bảng
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
- Yêu cầu học sinh nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của chất rắn. chữa bài tập 20.2.
- Một học sinh trả lời theo yêu cầu của giáo viên, học sinh khác theo dõi câu trả lời của bạn để nêu nhận xét.
Tổ chức tình huống học tập
- GV treo hình vẽ 21.2.
- em có nhận xét gì về chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray xe lửa?
- Tại sao người ta phải làm như vậy?
- Dựa vào câu trả lời của học sinh để vào bài .
- Học sinh quan sát hình vẽ 21.2, dự đoán nguyên nhân.
Hoạt động 2: Quan sát lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt
- GV tiến hành thí nghiệm theo như hướng dẫn trong SGK
- Một học sinh đọc các tiến hành thí nghiệm phần
1/ Thí nghiệm
- Điều khiển lớp thảo luận trả lời câu hỏi C1,C2
- Quan sát hiện tượng xảy ra .
- Đọc và trả lời câu hỏi C1, C2.
2/ Trả lời câu hỏi
- Hướng dẫn học sinh đọc câu hỏi C3, quan sát hình 21.1b để dự đoán hiện tượng xảy ra , nêu nguyên nhân.
- Nêu dự đoán .
- GV làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán
- Quan sát hiện tượng xảy ra khi Gv làm thí nghiệm kiểm chứng.
- Diều khiển học sinh hoàn thành kết luận C4.
- Nêu kết luận .
- Hoàn thành kết luận C4 và ghi vào vở
3/ Rút ra kết luận
Hoạt động 3 : Vận dụng
- Gv treo tranh vẽ hình 21.2, nêu câu hỏi C5, chỉ định HS trả lời.
Kết luận : Sự co giãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
4/ Vận dụng
- GV có thể giới thiệu thêm về phần “có thể em chưa biết ” tr. 67, để HS thấy được lực do sự giãn nở vì nhiệt gây ra có thể là rất lớn .
- Tương tự treo tranh vẽ hình 21.3, nêu câu hỏi C6, chỉ định HS trả lời.
( GV lưu ý HS sử dụng đúng chỗ các thuật ngữ). Cho điểm HS bết vận dụng trả lời đúng, tốt
Chuyển ý : Dự đoán được sự co giãn vì nhiệt của các chất, con người đã hạn chế được những tác động xấu đồng thời cũng biết ứng dụng vào thực tế. Ta sẽ nghiên cứu một ứng dụng cụ thể đó là băng kép.
- HS quan sát tranh , suy nghĩ trả lời câu hỏi phần C5, C6.
Hoạt động 4: Nghiên cứu về băng kép
- Giới thiệu cấu tạo của băng kép.
- Hướng dẫn HS đọc sách giáo khoa và lắp thí nghiệm , điều chỉnh vị trí của băng kép ở vào khoảng 2/3 ngọn lửa đèn cồn.
- Quan sát , tìm hiểu cấu tạo của băng kép.
II- Băng kép
1/ Quan sát thí nghiệm
+Lần thứ nhất : Mặt đồng ỏ phía dưới( hình 21.4a)
+Lần thứ hai : Mặt đồng ở phía trên( hình 21.4b)
 HS làm việc theo nhóm
- Tiến hành làm thí nghiệm theo đúng chỉ dẫn của SGK.
- Quan sát và ghi lại hiện tượng xảy ra tương ứng với hai lần làm thí nghiệm .
2/ Trả lời câu hỏi
Hướng dẫn học sinh thảo luận các câu hỏi C7, C8, C9.
- Suy nghĩ thảo luận trong nhóm cử đại diện trả lời trước lớp về các câu hỏi .
Hoạt động 5 : Vận dụng
- Băng kép được sử dụng nhiều ở các thiết bị tự động đóng - ngắt mạch điện khi nhiệt độ thay đổi .
-Giáo viên treo hình vẽ 21.5, nêu sơ qua cấu tạo của bàn là điện, chỉ rõ vị trí lắp băng kép, ngoài ra giới thiệu thêm về một đèn có trong bàn là. Học sinh nhận thấy dòng điện qua bàn là làm đèn sáng.
-Dòng điện qua băng kép có tác dụng làm nóng băng kép hiện tượng gì sẽ xảy ra với băng kép? Đèn có sáng không? Mạch điện có chạy qua không?
-Ngoài ứng dụng băng kép trong bàn là, em hãy cho ví dụ về các thiết bi sử dụng băng kép để tự động đóng ngắt điện mà em biết?
-Trả lời câu hỏi phần bài tập 21.1(SBT).
- HS hoạt động cá nhân , suy nghĩ trả lời câu hỏi theo yêu cầu của giáo viên.
3/ Vận dụng
Hoạt động 6: Củng cố và hướng dẫn về nhà
Gọi 2 HS đọc phần ghi nhớ học sinh tự ghi vào vở.
-Về nhà: Bài tập 21.2, 21.3, 21.4, 21.5, 21.6.
Hướng dẫn bài tập 21.5: Giáo viên gọi học sinh mô tả cách làm thông qua hình vẽ. Nếu học sinh không mô tả lại được cách làm giáo viên mô tả lại cho học sinh, phần giải thích về nhà làm vào vở bài tập.