Giáo án Vật lí Lớp 8 - Tiết 4, Bài 4: Biểu diễn lực - Năm học 2008-2009

Tuần 4	Ngày	09/09/08	
Tiết 4	 Bài 4	 
 BIỂU DIỄN LỰC
I. Mục tiêu:
- Nêu được ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc.
- Nhận biết được lực là đại lượng vectơ. Biểu diễn được vectơ lực.
II. Chuẩn bị :
GV:Nhắc HS xem lại bài LỰC – HAI LỰC CÂN BẰNG( bài 6 –SGK Vật lí 6)
HS: Xem lại bài.
III. Tổ chức hoạt động dạy học:
1)Ổn định:
2)KTBC:(3phút):- Chuyển động đều là gì?Hãy nêu 2 ví dụ về c/đ đều trong thực tế. Biểu thức tính vận tốc của c/đ đều.
- Chuyển động không đều là gì? Hãy nêu 2 ví dụ về chuyển động không đều. Biểu thức tính vận tốc của c/đ không đều.
- Có 2 vật c/đ trên cùng một quãng đường c/đ, thời gian c/đ như nhau. Một vật c/đ đều, một vật c/đ không đều. So sánh vận tốc của c/đ đều và vận tốc của c/đ không đều.
 -Nêu các tác dụng của lực?
3)Bài mới:
Thầy
Trò
Ghi bảng
HĐ1- Tổ chức tình huống học tập(5phút)
GV: ở lớp 6 ta đã biết : lực làm biến dạng, thay đổi chuyển động của vật.
- Yêu cầu HS nêu một số ví dụ 
GV: Viên bi thả rơi, vận tốc viên bi tăng nhờ t/d nàoMuốn biết điều này phải xét sự liên quan giữa lực với vận tốc.
HĐ2-Tìm hiểu về mối quan hệ giữa lực và sự thay đổi vận tốc(10phút)
GV:Yêu cầu HS hoạt động nhóm trả lời C1
GV: chốt lại kiến thức HS vừa trả lời .
Hđ3- Thông báo đặc điểm của lực và cách biểu diễn lực bằng vectơ(13phút)
- Tác dụng của lực ngoài phụ thuộc vào độ lớn còn phụ thuộc vào yếu tố nào không?
+ Nêu tác dụng của lực trong các trường hợp sau.
- Kết quả t/d lực có giống nhau không?Nêu nhận xét.
GV: thông báo: 
-Lực là một đại lượng vectơ 
GV nhấn mạnh: 
+ Lực có 3 yếu tố.Hiệu quả t/d của lực phụ thuộc vào các yếu tố này( điểm đặt, phương chiều, độ lớn).
GV thông báo cách biểu diễn vectơ lực phải thể hiện đủ 3 yếu tố trên. 
-GV cùng HS phân tích H4.3 
-GV thông báo kí hiệu vectơ lực và cường độ lực F.
HĐ4- Vận dụng(10phút)
-Gọi HS đọc phần ghi nhớ của bài học.
-Yêu cầu HS vận dụng cách biểu diễn vectơ lực để trả lời C2
-GV uốn nắn cách biểu diễn lực.
-GV hướng dẫn HS trả lời C3.
-Gv hướng dẫn HS làm bài tập 4.4, 4.5(SBT)
-HS: Nêu một số ví dụ về lực t/d làm thay đổi c/đ và biến dạng của vật.
-HS:hoạt động nhóm ,trả lời C1.
H4.1:Lực hút của nam châm lên miếng thép làm tăng vận tốc của xe lăn, nên xe lăn c/đ nhanh lên.
H4.2: Lực t/d của vợt lên quả bóng làm quả bóng biến dạng và ngược lại , lực của quả bóng đập vào vợt làm vợt bị biến dạng
c)
F
F
F
a)
b)
T/d của lực:
-trường hợp a: vật bị..
-trường hợp b: vật bị..
-trường hợp c: vật bị..
Kết quả cùng độ lớn nhưng phương chiều khác nhau thì t/d lực cũng khác nhau.
- HS đọc thông báo.
- HS nghiên cứu các đặc điểm của mũi tên biểu diễn yếu tố nào của lực.
B
A
F
F = 15N
5N
-HS phân tích H4.3
-Điểm đặt tại A
-Phương nằm ngang, chiều từ trái sang phải
-Cường độ F=15N
- Kí hiệu : +vectơ lực 
 +cường độ lực F 
-HS đọc phần ghi nhớ trong SGK và ghi vào vở.
-HS vận dụng cá nhân trả lời C2.
-HS quan sát hình vẽ trả lời C3:
 + Điểm đặt
 + Phương, chiều
 + Độ lớn.
I. ÔN LẠI KHÁI NIỆM LỰC:
* Lực và sự thay đổi vận tốc:
Lực là nguyên nhân làm thay đổi vận tốc của chuyển động.
Khi vận tốc của vật thay đổi ta có thể kết luận đã có lực t/d lên vật.
Vậy tác dụng lực làm cho vật biến đổi c/đ hoặc bị biến dạng.
II. BIỂU DIỄN LỰC:
1)Lực là một đại lượng vectơ:
Vậy lực là đại lượng có độ lớn, phương và chiều gọi là đại lượng vectơ.
2) Cách biểu diễn và kí hiệu vectơ lực:
a)Để biểu diễn vectơ lực người ta dùng một mũi tên có:
+Gốc là điểm đặt của lực.
+Phương, chiều trùng với phương, chiều của lực.
+Độ dài biểu thị cường độ của lực theo tỉ xích cho trước.
b) –Vectơ lực được kí hiệu: 
 -Cường độ của lực được kí hiệu:F
GHI NHƠ :Ù(SGK)
4) Củng cố- dặn do(ø5phút)
-Lực là đại lượng vô hướng hay có hướng? Vì sao?
- lực được biểu diễn như thế nào?
Dặn dò:
- Học phần ghi nhớ. Làm bài tập 4.1, 4.2, 4.3SBT.
RÚT KINH NGHIỆM