Giáo án Vật lí Lớp 8 - Tiết 30: Phương trình cân bằng nhiệt - Năm học 2009-2010 - Vũ Thị Mai Phương

Tuần:31
Tiết : 30
Tiết 30. PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT
Ngày soạn:27/3/2010
Ngày dạy :30/3/2010
MỤC TIÊU:
Kiến thức:
Hiểu được nội dung của 3 nguyên lí truyền nhiệt
Viết được phương trình cân bằng nhiệt cho trường hợp có hai vật trao đổi nhiệt với nhau 
Giải được các bài toán trao đổi nhiệt giữa hai vật 
Kĩ năng:
Tính toán nhanh, đổi đơn vị
Phân tích đề bài, xác định đại lượng nào cho, đại lượng cần tìm 
Vận dụng công thức tính nhiệt lượng vào giải bài phương trình cân bằng nhiệt 
Thái độ: 
cẩn thận, kiên chì, chính xác 
khoa học, hứng thú trong học tập 
CHUẨN BỊ:
GV : nội dung bài dạy 
HS : đọc và nghiên cứu bài ở nhà trước 
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA HS 
TRỢ GIÚP CỦA GV 
HOẠT ĐỘNG 1: ỔN ĐỊNH LỚP _ KIỂM TRA BÀI CŨ
HS trả lời câu hỏi 
HS chú ý nhận xét 
Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc vào mấy yếu tố? Viết công thức tính nhiệt lượng? Giải thích rõ kí hiệu và đơn vị 
GV nhận xét và cho điểm 
HOẠT ĐỘNG 2: TỔ CHỨC TÌNH HUỐNG HỌC TẬP
HS đọc phần đầu bài
HS dự đoán 
HS chú ý 
Yêu cầu HS đọc phần đầu bài. Cho HS dự đoán bạn nào đúng bạn nào sai? Để biết ai đúng ai sai ta sẽ tìm hiểu bài học hôm nay. 
Khi hai vật trao đổi nhiệt với nhau thì nhiệt được truyền từ vật nào sang vật nào. Đó cũng chínhn là nội dung 1
HOẠT ĐỘNG 3: TÌM HIỂU NGUYÊN LÍ TRUYỀN NHIỆT
HS chú ý và nhắc lại 
Cá nhân tự trả lời 
HS chú ý 
Cá nhân nhắc lại công thức 
GV giới thiệu nguyên lí truyền nhiệt và cho HS nhắc lại
Yêu cầu HS dựa nguyên lí giải quyết phần đặt vấn đề để biết ai đúng 
GV nhận xét và giải thích cho HS 
Yêu cầu HS nhắc lại công thức tính nhiệt lượng vật thu vào khi nóng lên ?
Khi hai vật trao đổi nhiệt với nhau thì nhiệt lượng vật thu vào có bằng nhiệt lượng vật toả ra không. Đó là nội dung 2
HOẠT ĐỘNG 4: PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT
Cá nhân trả lời 
HS chú ý 
Cá nhân trả lời 
HS chú ý và trả lời 
HS chú ý 
Yêu cầu HS nhắc lại nguyên lí 3
GV gọi: 
Nhiệt lượng vật thu vào: Qthu vào 
Nhiệt lượng toả ra : Qtoả ra 
Qtoả ra và Qthu vào có giá trị như thế nào với nhau? 
Mà Qthu vào =?
GV thông báo: Qtoả ra được tính như Qthu vào. Vậy Qtoả ra =? 
GV ghi:
Qthu vào = m.c .êt = m.c.(t2 – t1)
Qtoả ra = m.c . êt= m.c. (t1 - t2) 
GV chú ý HS phân tích hiện tượng xảy ra, xác định đâu là Qthu vào , Qtoả ra 
Để hiểu hơn về phương trình cân bằng nhiệt ta tìm hiểu ví dụ 
HOẠT ĐỘNG 5: VÍ DỤ VỀ PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT
HS đọc vd
Cá nhân trả lời câu hỏi 
Cá nhân tự tóm tắt 
Cá nhân trả lời 
HS chú ý 
Yêu cầu HS đọc to vd trong sgk
Đề bài cho biết gì? Cần tìm cái gì? 
Yêu cầu HS tóm tắt theo kí hiệu và chú ý đổi đơn vị 
Khi hai vật trao đổi nhiệt với nhau, nhiệt độ khi có cân bằng nhiệt? Xác định vật toả ra, vật thu vào 
GV tóm tắt lên bảng 
Hướng dẫn HS dựa vào phương trình cân bằng nhiệt
Tóm lại để giải phương trình cân bằng nhiệt cần xác định gì?
GV nhận xét:
Xác định đâu là Qtoả ra, Qthu 
Viết phương trình cân bằng nhiệt
Rút ra ẩn số cần tìm 
HOẠT ĐỘNG 6: VẬN DỤNG _ DẶN DÒ
HS đọc C1, cá nhân làm ở nhà 
HS chú ý GV hướng dẫn thí nghiệm kiểm tra 
HS đọc C2
Cá nhân tóm tắt 
Cá nhân trả lời 
Cá nhân tính toán 
HS chú ý 
Cá nhân tự tính 
HS chú ý 
HS đọc C3
Cá nhân làm 
Cá nhân trả lời câu hỏi
HS ghi phần dặn dò của GV 
Yêu cầu HS đọc C1, yêu cầu cá nhân về nhà làm
Hướng dẫn HS làm thí nghiệm để kiểm tra nhiệt độ hỗn hợp m1 = 200g ứng 200ml, t1 = ? m2 = 300g ứng 300ml, t2=?
t=?
Yêu cầu HS đọc C2
GV hướng dẫn HS tóm tắt 
Yêu cầu HS nêu công thức tính nhiệt lượng thu vào và toả ra 
Yêu cầu cá nhân tính và nêu kết quả 
GV ghi bảng 
GV thông báo vì đồng thả vào nước và nguội đi chứng tỏ nó đã truyền nhiệt cho nước nên theo nội dung 3 của nguyên lí truyền nhiệt thì 
Qthu vào = Qtoả ra = 11400J
Biết nhiệt lượng nước thu vào, nhiệt dung riêng của nước ta có thể tìm độ tăng nhiệt độ của nước bằng công thức? 
GV ghi Qthu vào = m.c.êt
Cho HS suy ra êt=?
Nhắc nhở HS trước khi giải phải đổi đơn vị 
Yêu cầu HS đọc C3
Cho mỗi cá nhân tự làm 
GV hướng dẫn và giúp đỡ HS chưa làm được 
Tóm lại qua bài học hôm nay ta phải nắm nội dung nào? 
Nêu nguyên lí truyền nhiệt? 
Viết phương trình cân bằng nhiệt?
Dặn HS học bài_ đọc có thể em chưa biết
Làm bài 25.1 đến 25.7 trong sbt
Chuẩn bị bài mới 
Phần ghi bảng
Tiết 30. PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT
NGUYÊN LÍ TRUYỀN NHIỆT:(sgk)
PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT:
Qthu vào = Qtoả ra (1)
Vật toả ra: m1 (kg)
 t1 : nhiệt độ ban đầu 
 t : nhiệt độ sau
 c1: (J/kg.K)
Vật thu vào :
 m2 (kg)
 t2 : nhiệt độ ban đầu 
 t : nhiệt độ sau
 c2 (J/kg.K)
Từ (1) m1. c1.(t1 – t)= m2.c2. (t – t2)
VÍ DỤ VỀ DÙNG PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT :
VẬN DỤNG:
 C1 
 C2 Nhiệt lượng nước nhận được bằng nhiệt độ do miếng đồng tỏa ra:
 Q=m1c1(t1-t2) = 0.5.380.60= 11400J
 Nước nóng thêm:
 C3Nhiệt lượng do miếng kim loại tỏa ra:
 Q1=m1c1(t1-t2) = 0.4.c.80 = 32c
 Nhiệt lượng do nuớc thu vào:
 Q2=m2c2(t1-t2) = 0.5.4190.7
 Do bỏ qua nhiệt lượng làm nóng nhiệt lượng kế:
 Qtỏa ra = Qthu vào
 Hay Q1= Q2
 32c = 14665
 Kim loại này là thép. 
GHI NHỚ :(SGK)