Giáo án Vật lí Lớp 8 - Tiết 28, Bài 24: Công thức tính nhiệt lượng - Bế Trọng Tuân

Ngày soạn:
Lớp 8A Tiết theo TKB: ngày dạy: Sĩ số: Vắng:
Lớp 8B Tiết theo TKB: ngày dạy: Sĩ số: Vắng:
Lớp 8C Tiết theo TKB: ngày dạy: Sĩ số: Vắng:
Lớp 8D Tiết theo TKB: ngày dạy: Sĩ số: Vắng:
Lớp 8E Tiết theo TKB: ngày dạy: Sĩ số: Vắng:
Lớp 8G Tiết theo TKB: ngày dạy: Sĩ số: Vắng:
 Tiết 28
Bài 24. công thức tính nhiệt lượng
 I. Mục tiêu:
1. Về kiến thức.
- Kể được tên các yếu tố quyết định độ lớn của nhiệt lượng một vật cần thu vào để nóng lên.
- Viết được công thức tính nhiệt lượng, kể được tên, đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức.
- Mô tả được thí nghiệm và xử lí được bảng ghi kết quả thí nghiệm chứng tỏ nhiệt lượng phụ thuộc vào khối lượng, nhiệt độ và chất làm vật.
2. Kĩ năng:
- Phân tích bảng số liệu và kết quả TN có sẵn. Rèn kĩ năng tổng hợp, khái quát hoá. 
3. Thái độ: Trung thực, nghiêm túc trong học tập.
II. Chuẩn bị của GV và HS:
1. Chuẩn bị của GV: 
 	- GV phóng to H 24.1 a, b ; 24.2 a,b ; 24.3 a,b SGK
	- Phóng to bảng 24.1, 24.2, 24.3 SGK.
 2. Chuẩn bị của HS: SGK; vở ghi; SBT
III. Tiến trình dạy học:
hđ của GV
Hđ của HS
Nội dung
1. Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề vào bài.
Để xác định công của một lực dùng dụng cụ gì?
Muốn xác nhiệt lượng ta làm thế nào?
 Bài mới
Trả lời
2. Nội dung bài dạy.
HĐ1. Tìm hiểu nhiệt lượng của 1 vật thu vào để nóng lên phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK
? Nhiệt lượng của 1 vật thu vào để nóng lên phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Nhận xét chốt lại.
- Hs đọc thông tin.
- HS trả lời.
- HS ghi vào vở.
I. Nhiệt lượng của 1 vật thu vào để nóng lên phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Phụ thuộc vào 3 yếu tố:
+ Khối lượng.
+ Độ tăng nhiệt độ cuả vật.
+ Chất cấu tạo nên vật
HĐ2. Tìm hiểu mối quan hệ nhiệt lượng thu vào để nóng lên và khối lượng của vật.
- Yêu cầu HS tự nghiên cứu mục 1 để tìm hiểu mối quan hệ Q của 1 vật thu vào để nóng lên và m của vật.
-Nêu lại cách tiến hành TN và kết quả thí nghiệm thu được.
Hướng dẫn HS trả lời C1
Từ kết quả thí nghiệm trên thì yếu tố nào của hai cốc nước được giữ nguyên ( Giống nhau), yếu tố nào thay đổi.
- Nhận xét và chốt lại.
? Vậy từ kết quả TN trên em hãy rút ra KL gì về mối quan hệ Q vật thu vào để nóng lên và m của vật?
- Nhận xét và chốt lại Kl, yêu cầu HS ghi vào vở.
- Nghiên cứu mục 1.
- HS chú ý qs.
- HS cùng nhau thảo luận đưa ra câu trả lời.
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật.
C1. Độ tăng nhiệt độ của chất làm nên 
vật giữ nguyên ( giống nhau). khối lượng khác nhau để tìm mối quan hệ giữa nhiệt lượng và khối lượng
C2. m càng lớn thì Q vật thu vào càng lớn
HĐ3. Quan hệ nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc vào độ tăng nhiệt độ.
 Em hãy thảo luận cách làm Tn để kiểm tra mối quan hệ giữa Q thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ của vật
Đưa nội dung bảng 24.4 Yêu cầu HS hoạt động nhóm thảo luận C3; C4; C5
Gọi đại diện nhóm báo cáo
Sau mỗi câu hướng dẫn cả lớp thảo luận chung thống nhất câu trả lời đúng
Thảo luận theo nhóm bàn
Thảo luận nhóm
Đại diện nhóm báo cáo
2. Quan hệ Q vật thu vào để nóng lên phụ thuộc vào độ tăng nhiệt độ.
C3.Giữ nguyên m và chất làm vật giống nhau, muốn vậy 2 cốc phải cùng 1 lượng nước như nhau.
C4. Phải cho nhiệt độ tăng khác nhau, nuốn vậy phải để cho nhiệt độ cuối cùng của 2 cốc khác nhau bằng cách cho T/gian đun khác nhau.
C5. Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì Q thu vào càng lớn.
HĐ4. Tìm hiểu mqhệ giữa Q của vật thu vào để nóng lên và chất làm nên vật
Giới thiệu bảng 24.4 kết quả TN
Trong thí nghiệm này yếu tố nào thay đổi, không thay đổi
? nhiệt lượng của vật cần thu vào để nóng lên có phụ thuộc vào chất làm vật không?
Trả lời không thay đổi , chất làm vật thay đổi.
- HS trả lời.
3. Quan hệ giữa Q vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật.
C6. m không đổi, độ tăng nhiệt độ giống nhau, chất làm vật khác nhau.
C7. Có
HĐ5. Tìm hiểu Công thức tính nhiệt lượng
- GV thông báo công thức tính nhiệt lượng và giải thích các đại lượng cũng như đơn vị
? Nhiệt dung riêng của một chất cho ta biết điều gì?
Giới thiệu nhiệt dung riêng của một số chất
Nói nhiệt dung riêng của nước là 4200J/kg. K điều đó có nghĩa gì?
Hs chú ý lắng nghe và thu nhận thông tin.
Trả lời
Trả lời
II. Công thức tính nhiệt lượng.
 Q = c.m. t
Trong đó:
Q: nhiệt lượng vật thu vào ( J )
m: khối lượng ( kg )
 t = t2 - t1 là độ tăng nhiệt độ 
( 0C hoặc K )
c: Nhiệt dung riêng (J/kg.K)
3. Củng cố luyện tập.
Q thu vào làm nóng lên phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Hãy viết công thức tính nhiệt lượng?
yêu cầu HS đọc ghi nhớ
Yêu cầu HS nghiên cứu trả lời C8
Gọi HS tóm tắt C9
Để tính nhiệt lượng cần truyền cho 5kg đồng khi biết m; c; t
ta áp dụng công thức nào?
Gọi HS lên bảng thực hiện C9
Hãy tóm tắt C10
Hãy nêu cách giải nội dung C10
Sau đó GV đưa ra đáp án 
Yêu cầu HS về nhà trình bầy lại vào vở.
Trả lời
Đọc ghi nhớ
Cá nhân trả lời.
- HS đọc 
Tóm tắt C9
Trả lời
Một HS lên bảng
- HS trả lời.
Tính Q cần thiết để ấm nhôm tăng t0 từ 2501000
Tính Q cần thiết để ấm nhôm tăng t0 từ 250 1000C
III. Vận dụng
C8. Tra bảng để biết c, cân để biết được m, đo t0, xác định độ tăng t.
C9.
m = 5 kg, t1 = 200C, t2 = 500C
c = 380 J/kgđộ.
 Giải 
Nhiệt lượng cần thu vào để 5 kg đồng tăng từ 20 đến 500C:
Q = c.m ( t2 - t1 )
 = 380.5.(50 - 20) = 57000 (J) 
C10.
Tóm tắt.
m1 = 0.5 kg
 m2 = 2 kg.
t1 = 250C
t2 = 1000C
c1 = 880 J/kg. K
c2 = 4200 J/kg.K
Q1 = ?, Q2 = ?, Q = ?
 Giải
Nhiệt lượng cần thiết để ấm nhôm tăng nhiệt độ từ 250C đến 1000C:
Q1 = c.m ( t2 - t1 ) 
 = 880.0,5.( 100 - 25) = 33000 J
Nhiệt lượng cần thiết để 2 kg nước tăng nhiệt độ từ 250 - 1000C:
Q2 = c.m ( t2 - t1 ) 
 =2.4200.(100 - 25)= 630000 (J)
Nhiệt lượng cần thiết để ấm nước sôi là:
Q = Q1 + Q2 = 33000 + 630000
 = 663000 (J)
4. Hướng dẫn về nhà
Yêu cầu học bài làm bài tập 24 SBT; đọc "Có thể em chưa biết"
Gợi ý bài 24.5Từ công thức Q = m . c . Δt c =