Giáo án Vật lí Lớp 8 - Tiết 22: Các chất cấu tạo như thế nào? - Năm học 2010-2011

Ngày soạn: 20/01
Ngày giảng: 24/01
Tiết 22. Các chất được cấu tạo như thế nào ?
I. mục tiêu.
 KT : Nờu được cỏc chất đều cấu tạo từ cỏc phõn tử, nguyờn tử.
 Nờu được giữa cỏc phõn tử, nguyờn tử cú khoảng cỏch.
 KN : Giải thớch được một số hiện tượng xảy ra do giữa cỏc phõn tử, nguyờn tử cú khoảng cỏch.
 TĐ : HS chú ý , tích cực học bài
II. Chuẩn bị.
 GV:- 2 bình chia độ hình trụ đường kính khoảng 20mm ;1 bình đựng 50cm3 rượu ;
 1 bình đựng 50 cm3 nước ; ảnh chụp kính hiển vi điện tử . Tranh hình 19.3
 HS: 2 bình chia độ GHĐ : 100cm3 ĐCNN : 2cm3 ;1 bình đựng 50cm3 ngô 
 1 bình đựng 50cm3 cát khô và mịn.
III. Tổ chức các HĐDH : 
 Khởi động ,mở bài. Kiểm tra bài cũ : 
 HĐ1 : Nêu mục tiêu chương II và tổ chức tình huống học tập (10 phút)
Mục tiêu: Tìm hiểu mục tiêu chương II, tìm câu trả lời cho vấn đề đặt ra
Đồ dùng: SGK
Cách tiến hành :Vấn đáp, đàm thoại, hđ cá nhân
*Giới thiệu mục tiêu của chương II - nhiệt học : Từ tiết học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu sang chương II- Nhiệt học. Các em hãy đọc trang 67 (sgk ) và cho biết mục tiêu của chương là gì ? 
- GV gọi 2 HS nêu mục tiêu của chương II.
*Tổ chức tình huống học tập :
- GV đưa ra 2 bình chia độ : 1bình đựng 50 cm3 rượu , 1 bình đựng 50 cm3 nước, gọi HS đọc lại kết quả thể tích nước và rượu ở mỗi bình.
- GV: Ghi lên bảng kết quả 
- GV: Làm thí nghiệm đổ nhẹ 50cm3 rượu theo thành bình vào bình đựng 50 cm3nước để thấy thể tích hốn hợp rượu và nước là 100cm3 sau đó lắc mạnh 
- GV: Gọi 2 HS đọc lại kết quả thể tích hốn hợp 
- GV ghi kết quả thể tích hốn hợp trên bảng. Gọi HS so sánh thể tích hốn hợp và tổng thể tích ban đầu của nước và rượu.
- GV đặt vấn đề: Vậy phần thể tích haohtụ của hỗn hợp đó đã biến đi đâu? Bài học hôm nay giúp chúng ta trả lời câu hỏi này.
 HĐ2 : Tìm hiểu về cấu tạo của các chất ( 15 phút )
Mục tiêu: Nờu được cỏc chất đều cấu tạo từ cỏc phõn tử, nguyờn tử.
Đồ dùng: SGK, tranh vẽ H19.3
Cách tiến hành :Vấn đáp, đàm thoại, hđ cá nhân
Vì HS đã được học phần cấu tạo chất ở môn hoá học lớp 8 nên GV có thể yêu cầu Hs trả lời câu hỏi đặt ra ở mục I.
- GV có thể đặt câu hỏi yêu cầu HS giải thích tại sao các chất có vẻ như liền một khối?
- Sau đso GV thông báo cho HS những thông tin về cấu tạo hạt của vật chất trình bày trong sgk.
- Ghi tóm tắt trên bảng : Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử , phan twr.
- Treo tranh hình 19.2 , 19.3, hướng dẫn HS quan sát trnh ảnh của kínhhiển vi hiện đại và ảnh của các nguyên tử Silic qua kính hiển vi 
- GV thông báo phần “có thể em chưa biết” ở cuối bài.
- Dựa vào kiến thức đã học ở môn học Hoá ọc, HS có thể nêu được:
+Các chất được cấu tạo tư các hạt nhỏ bé riêng biệt, đó là nguyên tử và phân tử. Nguyên tử là hạt không thể phân chia trong phản ứng hoá họcl, còn phân tử là một nhóm các nguyên tử kết hợp lại.
+Vì các nguyên tử và phân tử cấu tạo nên các chất vô cùng nhỏ bé nên các chất có vẻ như liền một khối.
- HS cả lớp theo dõi sự trình bày của GV.
- Ghi kết luận vào vở: Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biẹt gọi là nguyên tử, phan tử.
- Theo dõi phần trình bày của GV để có thể hình dung được nguyên tử , phân tử nhỏ bé như thế nào?
I- Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
HĐ3 : Tìm hiểu về khoảng cách giữa các phân tử ( 10 phút)
Mục tiêu: Nờu được giữa cỏc phõn tử, nguyờn tử cú khoảng cỏch.
Đồ dùng:Như chuẩn bị
Cách tiến hành :Vấn đáp, đàm thoại, hđ cá nhóm
- Để tìm cách giải đáp câu hỏi nêu ra ở đầu bài bằng cách dùng một thí ghiệm tương tự như thí nghiệm trộn rượu với nước, được gọi là thí nghiệm mô hình.
- GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm mô hình theo hướng dẫn của câu C1 
- Hướng dẫn HS khai thác thí nghiệm mô hình: 
+Nhận xét thể tích hỗn hợp sau khi trộn cát với ngô.
+Giải thích tại sao có sự hụt thẻ tích đó?
+Liên hệ để giải thích sự hụt thể tích của hỗn hợp rượu và nước 
- HS làm thí nghiệm mô hình theo nhóm dưới sự hướng dẫn của GV.
- Các nhóm thảo luận đi đến câu trả lời: 
+Thể tích hốn hợp cát và ngô cũng nhỏ hơn tổng thể tích ban đầu của cát và ngô ( tương tự thí nghiẹm trộn rượu và nước)
+Vì giữa các hạt ngô có khoảng cách nên khi đổ cát vào ngô, các hạt cát này đã xen vào những khoảng cách của nó 
+Giữa các phân tử nước cũng như các phân tử rượu đều có khoảng cách. Khi trộn rượu với nước, các phân tử rượu đã xen kẽ vào khoảng cách các phân tử nước vàn gược lại. Vì thế mà thể tích hỗn hợp rượu - nước giảm.
- Ghi vở câu trả lời C1, C2. 
II - Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
 HĐ4 : Vận dụng ( phút)
Mục tiêu: Giải thớch được một số hiện tượng xảy ra do giữa cỏc phõn tử, nguyờn tử cú khoảng cỏch.
Đồ dùng: tranh vẽ H19.3
Cách tiến hành :Vấn đáp, đàm thoại, hđ cá nhân
- Bài học hôm nay, chúng ta cần ghi nhớ những vấn đề gì?
- Vận dụng điều đó em hãy giải thích các hiện tượng ở câu C3, C4 , C5 
- Cá nhân HS suy nghĩ trả lời câu C3,C4, C5. Tham gia thảo luận trên lớp các câu trả lời.
C3: Thả cục đường vào cốc nước rồi khuấy lên, đường tan và nước có vị ngọt vì khi khuấy lên, các phân tử đường xen vào khoảng cách giữa các phân tử nướcvà ngược lại
 C4: Quả bóng cao su khi bơm căng dù có buộc thật chặt cungc cứ ngày một xẹp dần vì thành quả bóng cao su được cấu tạo từ các phân tử cao su, giữa chung có khoảng cách. Các phân tử không khí trong bóng có thể chui qua các khoảng cách này mà ra ngoài làm cho bóng xẹp dần.
III. Vận dụng
C3. Vì khi khuấy lên, các phân tử đường xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và ngược lại 
C4. Vì thành quả bóng cao su được cấu tạo từ các phân tử cao su, giữa chung có khoảng cách. Các phân tử không khí trong bóng có thể chui qua các khoảng cách này mà ra ngoài làm cho bóng xẹp dần.
C5. vì các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước.
IV. Hướng dẫn các HĐ nối tiếp. 
+ Học thuộc phần ghi nhớ SGK	
+ Về nhà đọc phần “Có thể em chưa biết”
	+ Đọc trước bài : Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ?