Giáo án Vật lí Lớp 8 - Chương trình cả năm - Năm học 2009-2010 - Phạm Ngọc Dương

	PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MÔN VẬT LÝ LỚP 8
Cả năm : 37 tuần (35 tiết)
KHI: 19 tuần (17tiết)
HKII: 18 tuần ( 18 tiết )
Tiết
Bài
Tên Bài học
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
HỌC KÌ I
Chuyển động cơ học
Vận tốc
Chuyển động đều-chuyển động không đều
Biểu diễn lực
Sự cân bằng lực-Quán tính
Lực ma sát
Áp suất
Áp suất chất lỏng-Bình thông nhau
Áp suất khí quyễn
Kiểm tra
Lực đẩy Ác Si-Mét
TH và KTTH: Nghiệm lại lực đẩy Ác-Si-Mét
Sự nổi
Công cơ học
 Định luật về công
Ôn tập HKI
Kiểm tra HKI
HỌC KÌ II
Công suất
Cơnăng:Thếnăng, động năng
Sự CH và BT cơ năng
Tổng kết chương I
Các chất được cấu tạo như thế nào?
Nguyên tử, phân tử chuyễn động hay đứng yên?
Nhiệt năng
Kiểm tra
Dẫn nhiệt
Đối lưu-Bức xạ nhiệt
Công thức tính nhiệt lượng
Phương trình cân bằng nhiệt
Năng suất toả nhiệt của nhiên liệu
Sự BTNL trong các hiện tượng cơ và nhiệt
Động cơ nhiệt
Tổng kết Chương II
Ôn tập HKII
Kiểm tra HKII
 Ngµy so¹n: 15/ 8/ 2009 TiÕt 1
 Ngµy giảng: 18/ 8/ 2009
 Ch­¬ng 1: C¬ häc ChuyÓn ®éng c¬ häc
A. Môc tiªu
- Nªu ®­îc nh÷ng vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc trong ®êi sèng hµng ngµy.
- Nªu ®­îc vÝ dô vÒ tÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn, ®Æc biÖt x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i cña vËt ®èi víi mçi vËt ®­îc chän lµm mèc.
- Nªu ®­îc vÝ dô vÒ c¸c d¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc th­êng gÆp: chuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng cong, chuyÓn ®éng trßn.
B. ChuÈn bÞ
- C¶ líp: tranh vÏ to h×nh 1.1&1.3 (SGK); 1 xe l¨n; 1 khóc gç.
C. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
1.Ổn định:
2.Bài cũ:
3.C¸c hoạt động:
* Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc (5ph)
- GV giíi thiÖu ch­¬ng tr×nh vËt lý 8 gåm 2 ch­¬ng: C¬ häc & NhiÖt häc.
- Trong ch­¬ng 1 ta cÇn t×m hiÓu bao nhiªu vÊn ®Ò? §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò g×?
- GV ®Æt vÊn ®Ò nh­ phÇn më ®Çu SGK.
C¨n cø nµo ®Ó nãi vËt ®ã C§ hay ®øng yªn?
- HS t×m hiÓu c¸c vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu.
- Ghi ®Çu bµi.
* Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu c¸ch x¸c ®Þnh vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn (13ph)
- Yªu cÇu HS lÊy 2 VD vÒ vËt chuyÓn ®éng vµ vËt ®øng yªn. T¹i sao nãi vËt ®ã chuyÓn ®éng (®øng yªn)?
- GV: vÞ trÝ cña vËt ®ã so víi gèc c©y thay ®æi chøng tá vËt ®ã ®ang chuyÓn ®éng vµ vÞ trÝ kh«ng thay ®æi chøng tá vËt ®ã ®øng yªn.
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1.
- Khi nµo vËt chuyÓn ®éng?
- GV chuÈn l¹i c©u ph¸t biÓu cña HS. NÕu HS ph¸t biÓu cßn thiÕu (thêi gian), GV lÊy 1 VD 1 vËt lóc chuyÓn ®éng, lóc ®øng yªn ®Ó kh¾c s©u kÕt luËn.
- Yªu cÇu HS t×m VD vÒ vËt chuyÓn ®éng, vËt ®øng yªn vµ chØ râ vËt ®­îc 
chän lµm mèc (tr¶ lêi c©u C2&C3).
- C©y bªn ®­êng ®øng yªn hay chuyÓn ®éng?
- HS nªu VD vµ tr×nh bµy lËp luËn vËt trong VD ®ang C§ (®øng yªn): quan s¸t b¸nh xe quay, nghe tiÕng m¸y to dÇn,....
- HS tr¶ lêi C1: Muèn nhËn biÕt 1 vËt C§ hay ®øng yªn ph¶i dùa vµo vÞ trÝ cña vËt ®ã so víi vËt ®­îc chän lµm mèc (v.mèc).
Th­êng chän Tr¸i §Êt vµ nh÷ng vËt g¾n víi Tr¸i §Êt lµm vËt mèc.
HS rót ra kÕt luËn: VÞ trÝ cña vËt so víi vËt mèc thay ®æi theo thêi gian th× vËt chuyÓn ®éng so víi vËt mèc gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ häc (chuyÓn ®éng).
- HS t×m VD vËt chuyÓn ®éng vµ vËt ®øng yªn tr¶ lêi c©u C2 & C3.
C3: VÞ trÝ cña vËt so víi vËt mèc kh«ng thay ®æi theo thêi gian th× vËt vËt ®ã ®­îc coi lµ ®øng yªn.
* Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu vÒ tÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn (10ph)
- Cho HS quan s¸t H1.2(SGK). Yªu cÇu HS quan s¸t vµ tr¶ lêi C4,C5 &C6.
Chó ý: Yªu cÇu HS chØ râ vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn so víi vËt mèc nµo?
-Tõ vÝ dô minh ho¹ cña C7.Yªu cÇu HS rót ra nhËn xÐt
(Cã thÓ lµm TN víi xe l¨n,1 khóc gç , cho HS quan s¸t vµ nhËn xÐt)
- GV nªn quy ­íc:Khi kh«ng nªu vËt mèc nghÜa lµ ph¶i hiÓu ®· chän vËt mèc lµ vËt g¾n víi Tr¸i §Êt .
- HS quan s¸t H1.2,th¶o luËn vµ tr¶ lêi C4,C5 &®iÒn tõ thÝch hîp vµo C6:
(1) chuyÓn ®éng ®èi víi vËt nµy.
(2) ®øng yªn.
- HS lÊy VD minh ho¹ (C7) tõ ®ã rót ra NX: Tr¹ng th¸i ®øng yªn hay chuyÓn ®éng cña vËt cã tÝnh chÊt t­¬ng ®èi.
- C8: MÆt trêi thay ®æi vÞ trÝ so víi mét ®iÓm mèc g¾n víi Tr¸i ®Êt. V× vËy coi MÆt trêi C§ khi lÊy mèc lµ Tr¸i ®Êt.
(MÆt trêi n»m gÇn t©m cña th¸i d­¬ng hÖ vµ cã khèi l­îng rÊt lín nªn coi MÆt trêi lµ ®øng yªn).
* Ho¹t ®éng 4: Giíi thiÖu mét sè chuyÓn ®éng th­êng gÆp (7ph)
- GV dïng tranh vÏ h×nh ¶nh c¸c vËt chuyÓn ®éng (H1.3-SGK) hoÆc lµm thÝ nghiÖm vÒ vËt r¬i, vËt bÞ nÐm ngang, chuyÓn ®éng cña con l¾c ®¬n, chuyÓn ®éng cña kim ®ång hå qua ®ã HS quan s¸t vµ m« t¶ l¹i c¸c chuyÓn ®éng ®ã.
- Yªu cÇu HS t×m c¸c VD vÒ c¸c d¹ng chuyÓn ®éng.
- HS quan s¸t vµ m« t¶ l¹i h×nh ¶nh chuyÓn ®éng cña c¸c vËt ®ã
+ Quü ®¹o chuyÓn ®éng lµ ®­êng mµ vËt chuyÓn ®éng v¹ch ra.
+ Gåm: chuyÓn ®éng th¼ng,chuyÓn ®éng cong,chuyÓn ®éng trßn.
- HS tr¶ lêi C9 b»ng c¸ch nªu c¸c VD (cã thÓ t×m tiÕp ë nhµ).
* Ho¹t ®éng 5: VËn dông-Cñng cè- H­íng d·n vÒ nhµ (8ph)
- VËn dông :
- Yªu cÇu HS quan s¸t H1.4(SGK) tr¶ lêi c©u C10.
- Tæ chøc cho HS th¶o luËn C10.
- H­íng dÉn HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn C11.
- Cñng cè 
- ThÕ nµo gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ häc?
- Gi÷a C§ vµ ®øng yªn cã tÝnh chÊt g×?
- C¸c d¹ng chuyÓn ®éng th­êng gÆp?
- H­íng dÉn vÒ nhµ
 - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 1.1-1.6 (SBT).
 - T×m hiÓu môc: Cã thÓ em ch­a biÕt.
 - §äc tr­íc bµi 2 :VËn tèc.
- HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn c©u C10 &C11
C11: Nãi nh­ vËy kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®óng. Cã tr­êng hîp sai, vÝ dô: chuyÓn ®éng trßn quanh vËt mèc.
- HS tr¶ lêi c¸c c©u hái GV yªu cÇu.
D. Rót kinh nghiÖm: 
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 23/ 08/2009
 Ngày giảng: 25 / 08 / 2009 TiÕt 2
VËn tèc
A. Môc tiªu
 - So s¸nh qu·ng ®­êng chuyÓn ®éng trong mét gi©y cña mçi chuyÓn ®éng ®Ó rót ra c¸ch 
 nhËn biÕt sù nhanh, chËm cña chuyÓn ®éng (vËn tèc).
 - N¾m ®­îc c«ng thøc tÝnh vËn tèc: v = vµ ý nghÜa cña kh¸i niÖm vËn tèc.§¬n vÞ hîp ph¸p
 cña vËn tèc lµ: m/s; km/h vµ c¸ch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc.
 - VËn dông c«ng thøc tÝnh vËn tèc ®Ó tÝnh qu·ng ®­êng, thêi gian cña chuyÓn ®éng.
B. ChuÈn bÞ
 - C¶ líp: Tranh vÏ tèc kÕ cña xe m¸y.
C. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
 1.Ổn định:
 2.Bài cũ: (5 ph)
 HS1: ThÕ nµo lµ chuyÓn ®éng c¬ häc? Khi nµo mét vËt ®­îc coi lµ ®øng yªn? 
 Ch÷a bµi tËp 1.1 (SBT). HS2: Ch÷a bµi tËp 1.2 &1.6 (SBT).
 3.C¸c hoạt động:
* Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (3ph)
- GV cho HS quan s¸t H2.1 vµ hái:Trong c¸c vËn ®éng viªn ch¹y ®ua ®ã, yÕu tè nµo trªn ®­êng ®ua lµ gièng nhau, kh¸c nhau? Dùa vµo yÕu tè nµo ta nhËn biÕt vËn ®éng viªn ch¹y nhanh,ch¹y chËm?
- HS quan s¸t h×nh vÏ vµ ®­a ra dù ®o¸n (kh«ng b¾t buéc ph¶i tr¶ lêi).
- Ghi ®µu bµi.
* Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ vËn tèc (25ph)
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin trªn b¶ng 2.1.
- H­íng dÉn HS so s¸nh sù nhanh chËm cña chuyÓn ®éng cña c¸c b¹n trong nhãm c¨n cø vµo kÕt qu¶ cuéc ch¹y 60m (b¶ng 2.1) vµ ®iÒn vµo cét 4, cét 5.
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn C1,C2
(cã 2 c¸ch ®Ó biÕt ai nhanh, ai chËm: 
+ Cïng mét qu·ng ®­êng chuyÓn ®éng, b¹n nµo ch¹y mÊt Ýt thêi gian h¬n sÏ chuyÓn ®éng nhanh h¬n. 
+ So s¸nh ®é dµi q® ch¹y ®­îc cña mçi b¹n trong cïng mét ®¬n vÞ thêi gian). Tõ ®ã rót ra kh¸i niÖm vËn tèc.
-Cho HS th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi C3.
- GV th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh vËn tèc. 
- §¬n vÞ vËn tèc phô thuéc yÕu tè nµo?
- Yªu cÇu HS hoµn thiÖn c©u C4.
- GV th«ng b¸o ®¬n vÞ vËn tèc (chó ý 
c¸ch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc).
- GV giíi thiÖu vÒ tèc kÕ qua h×nh vÏ hoÆc xem tèc kÕ thËt. Khi xe m¸y, « t« chuyÓn ®éng, kim cña tèc kÕ cho biÕt vËn tèc cña chuyÓn ®éng.
I. VËn tèc lµ g×?
- HS ®äc b¶ng 2.1.
- Th¶o luËn nhãm ®Ó tr¶ lêi C1, C2 vµ ®iÒn vµo cét 4, cét 5 trong b¶ng 2.1.
C1: Cïng ch¹y mét qu·ng ®­êng 60m nh­ nhau, b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian sÏ ch¹y nhanh h¬n. 
C2: HS ghi kÕt qu¶ vµo cét 5.
- Kh¸i niÖm: Qu·ng d­êng ch¹y ®­îc trong mét gi©y gäi lµ vËn tèc.
- C3: §é lín vËn tèc cho biÕt sù nhanh, chËm cña chuyÓn ®éng vµ ®­îc tÝnh b»ng ®é dµi qu·ng ®­êng ®i ®­îc trong mét ®¬n vÞ thêi gian.
II. C«ng thøc tÝnh vËn tèc:
- C«ng thøc tÝnh vËn tèc: v=
Trong ®ã: v lµ vËn tèc
 s lµ qu·ng ®­êng ®i ®­îc
 t lµ thêi gian ®i hÕt q.® ®ã
III. §¬n vÞ vËn tèc:
- HS tr¶ lêi:®¬n vÞ vËn tèc phô thuéc vµo ®¬n vÞ chiÒu dµi vµ ®¬n vÞ thêi gian.
- HS tr¶ lêi C4.
- §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc lµ:
 + MÐt trªn gi©y (m/s)
 + Kil«met trªn giê (km/h)
- HS quan s¸t H2.2 vµ n¾m ®­îc: Tèc kÕ lµ dông cô ®o ®é lín vËn tèc.
* Ho¹t ®éng 3: VËn dông - Cñng cè - H­íng dÉn vÒ nhµ(12ph)
- VËn dông:
- H­íng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi C5: tãm t¾t ®Ò bµi . Yªu cÇu HS nªu ®­îc ý nghÜa cña c¸c con sè vµ so s¸nh. NÕu HS kh«ng ®æi vÒ cïng mét ®¬n vÞ th× ph©n tÝch cho HS thÊy ch­a ®ñ kh¶ n¨ng s.s.
- Yªu cÇu HS ®äc vµ tãm t¾t C6:
- §¹i l­îng nµo ®· biÕt,ch­a biÕt?§¬n vÞ ®· thèng nhÊt ch­a ? ¸p dông c«ng thøc nµo?
- Gäi 1 HS lªn b¶ng thùc hiÖn.
- Yªu cÇu HS d­íi líp theo dâi vµ nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.
- Gäi 2 HS lªn b¶ng tãm t¾t vµ lµm C7 & C8. Yªu cÇu HS d­íi líp tù gi¶i.
- Cho HS so s¸nh kÕt qu¶ víi HS trªn b¶ng ®Ó nhËn xÐt.
Chó ý víi HS: + ®æi ®¬n vÞ 
 + suy diÔn c«ng thøc
- Cñng cè
- §é lín vËn tèc cho biÕt ®iÒu g×?
- C«ng thøc tÝnh vËn tèc?
- §¬n vÞ vËn tèc? NÕu ®æi ®¬n vÞ th× sè ®o vËn tèc cã thay ®æi kh«ng?
- H­íng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 2.1-2.5 (SBT).
- §äc tr­íc bµi 3: ChuyÓn ®éng ®Òu - ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu.
- HS nªu ý nghÜa cña c¸c con sè vµ tù so s¸nh(C5): §æi vÒ m/s hoÆc ®æi vÒ ®¬n vÞ km/h.
- C6: Tãm t¾t:
t =1,5h Gi¶i
s =81km VËn tèc cña tµu lµ:
= ? m/s 
v =? km/h v===54(km/h)
 ==15(m/s)
Chó ý: ChØ so s¸nh sè ®o vËn tèc cña tµu khi quy vÒ cïng mét lo¹i ®¬n vÞ vËn tèc
C7: Gi¶i
t = 40ph = 2/3h Tõ: v =s = v.t 
v=12km/h Qu·ng ®­êng ng­êi ®i xe 
 s=? km ®¹p ®i ®­îc lµ: 
 s = v.t = 12. = 4 (km)
 §/s: 4 km
C8: v= 4km/h , t = 30ph = 1/2 h
 S = v.t = 4. 0,5 = 2 km
- HS tr¶ lêi c¸c c©u hái GV yªu cÇu ®Ó hÖ thèng l¹i kiÕn thøc.
D. Rót kinh nghiÖm: 
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ... Ých mét sè hiÖn t­îng ®¬n gi¶n liªn quan ®Õn ®Þnh luËt.
- RÌn kü n¨ng ph©n tÝch hiÖn t­îng vËt lý.
- Th¸i ®é m¹nh d¹n, tù tin vµo b¶n th©n khi tham gia th¶o luËn.
B. ChuÈn bÞ
Gi¸o ¸n + SGK
C. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
I. Tæ chøc
II. KiÓm tra(5’)
HS1: Khi nµo vËt cã c¬ n¨ng? Cho vÝ dô? C¸c d¹ng c¬ n¨ng?
HS2: NhiÖt n¨ng lµ g×? Nªu c¸c c¸ch lµm thay ®æi nhiÖt n¨ng cña vËt?
III. Bµi míi
GV
HS
* H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(2ph)
- §V§: Trong hiÖn t­îng c¬ vµ nhiÖt lu«n x¶y ra sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c, sù chuyÓn ho¸ c¸c d¹ng cña c¬ n¨ng, gi÷a c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng. Trong khi truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c, chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c, c¸c n¨ng l­îng nµy sÏ tuËn theo mét ®Þnh luËt tæng qu¸t nhÊt cña tù nhiªn...
* H§2: T×m hiÓu vÒ sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c (10ph)
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1. GV theo dâi, söa sai cho HS. Chó ý nh÷ng sai sãt ®Ó ®­a ra th¶o luËn.
- Tæ chøc cho HS th¶o luËn c©u C1 dùa vµo b¶ng 27.1 treo trªn b¶ng.
- Qua c¸c vÝ dô ë c©u C1, em rót ra nhËn xÐt g×?
* H§3: T×m hiÓu vÒ sù chuyÓn ho¸ c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng (10ph)
- GV yªu cÇu HS tr¶ lêi C2.
- GV H­íng dÉn HS th¶o luËn c©u tr¶ lêi C2 vµo b¶ng 27.2.
- Qua c¸c vÝ dô ë c©u C2, em rót ra nhËn xÐt g×?
* H§4: T×m hiÓu sù b¶o toµn n¨ng l­îng (10ph)
- GV th«ng b¸o vÒ sù b¶o toµn n¨ng l­îng trong c¸c hiÖn t­îng c¬ vµ nhiÖt.
- Yªu cÇu HS nªu vÝ dô minh ho¹ sù b¶o toµn n¨ng l­îng.
* H§5: VËn dông-Cñng cè-H­íng dÉn vÒ nhµ (8ph)
- Yªu cÇu HS vËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ò gi¶i thÝch c©u C5, C6.
- Gäi HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi c©u C5, C6. H­íng dÉn HS c¶ líp th¶o luËn. GV ph¸t hiÖn sai sãt cña HS ®Ó HS c¶ líp cïng ph©n tÝch, söa ch÷a.
. 
- Ph¸t biÓu ®Þnh luËt b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng l­îng?
- H­íng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em ch­a biÕt (SGK)
- Häc bµi vµ lµm bµi tËp 27.1 ®Õn 27.6 (SBT)
- §äc tr­íc bµi 28: §éng c¬ nhiÖt.
- HS l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu cña GV.
- Ghi ®Çu bµi.
I. Sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c
- C¸ nh©n HS tr¶ lêi c©u C1
- Mét HS lªn b¶ng ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng 27.1. HS kh¸c tham gia nhËn xÐt, thèng nhÊt c©u tr¶ lêi
(1) c¬ n¨ng (2) nhiÖt n¨ng
(3) c¬ n¨ng (4) nhiÖt n¨ng
- NhËn xÐt: C¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng cã thÓ truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c
II. Sù chuyÓn ho¸ gi÷a c¸c d¹ng cña c¬ n¨ng, gi÷a c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng
- HS th¶o luËn tr¶ lêi c©u C2
(5) thÕ n¨ng (6) ®éng n¨ng
(7) ®éng n¨ng (8) thÕ n¨ng
(9) c¬ n¨ng (10) nhiÖt n¨ng
(11) nhiÖt n¨ng (12) c¬ n¨ng
- NhËn xÐt: + §éng n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh thÕ n¨ng vµ ng­îc l¹i
+ C¬ n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh nhiÖt n¨ng vµ ng­îc l¹i
III. Sù b¶o toµn n¨ng l­îng trong c¸c hiÖn t­îng c¬ vµ nhiÖt
- §Þnh luËt b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng l­îng: N¨ng l­îng kh«ng tù sinh ra còng kh«ng tù mÊt ®i, nã chØ truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c, chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c
- HS nªu vÝ dô minh ho¹ (C3, C4)
IV. VËn dông
- HS tr¶ lêi C5, C6. Th¶o luËn chung ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.
C5: V× mét phÇn c¬ n¨ng cña chóng ®· chuyÓn ho¸ thµnh nhiÖt n¨ng lµm nãng hßn bi, miÕng gç, m¸ng tr­ît, kh«ng khÝ xung quanh.
C6: V× mét phÇn c¬ n¨ng cña con l¾c ®· chuyÓn ho¸ thµnh nhiÖt n¨ng lµm nãng con l¾c vµ kh«ng khÝ xung quanh.
D. Rót kinh nghiÖm:
.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn:20/5/2009.
Ngày giảng:22/5/2009. Tiết 35
§éng c¬ nhiÖt
I. Môc tiªu
- Ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt. Dùa vµo m« h×nh hoÆc h×nh vÏ ®éng c¬ næ bèn k× cã thÓ m« t¶ l¹i cÊu t¹o cña ®éng c¬ nµy vµ m« t¶ ®­îc chuyÓn ®éng cña ®éng c¬ nµy. ViÕt ®­îc c«ng thøc tÝnh hiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt. Nªu ®­îc tªn vµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i l­îng cã trong c«ng thøc. 
- Gi¶i ®­îc c¸c bµi tËp ®¬n gi¶n vÒ ®éng c¬ nhiÖt.
- Th¸i ®é yªu thÝch m«n häc, m¹nh d¹n trong ho¹t ®éng nhãm, cã ý thøc t×m hiÓu c¸c hiÖn t­îng vËt lÝ trong tù nhiªn vµ gi¶i thÝch ®­îc c¸c hiÖn t­îng ®¬n gi¶n liªn quan ®Õn kiÕn thøc ®· häc.
II. ChuÈn bÞ
- C¶ líp: H×nh vÏ (¶nh chôp) c¸c lo¹i ®éng c¬ nhiÖt + H28.4, H28.5
III. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
I. Tæ chøc 
2. KiÓm tra
HS1: Ph¸t biÓu ®Þnh luËt b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng l­îng. T×m vÝ dô vÒ sù biÓu hiÖn cña ®Þnh luËt trong c¸c hiÖn t­îng c¬ vµ nhiÖt.
3. Bµi míi
GV
HS
H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (3ph)
- §V§: Vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kØ XVII chiÕc m¸y h¬i n­íc ®Çu tiªn ra ®êi, võa cång kÒnh võa chØ sö dông ®­îc kh«ng qu¸ 5% n¨ng l­îng cña nhiªn liÖu ®­îc ®èt ch¸y. §Õn nay con ng­êi ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn khæng lå trong lÜnh vùc chÕ t¹o ®éng c¬ nhiÖt, tõ nh÷ng ®éng c¬ nhiÖt bÐ nhá dïng ®Ó ch¹y xe g¾n m¸y ®Õn nh÷ng ®éng c¬ nhiÖt khæng lå ®Ó phãng nh÷ng con tµu vò trô
H§2: T×m hiÓu vÒ ®éng c¬ nhiÖt (10ph)
- GV nªu ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt
- Yªu cÇu HS nªu vÝ dô vÒ ®éng c¬ nhiÖt. GV ghi tªn c¸c laäi ®éng c¬ do HS kÓ lªn b¶ng.
- Yªu cÇu HS ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau cña c¸c laäi ®éng c¬ nµy vÒ:
+ Lo¹i nhiªn liÖu sö dông
+ Nhiªn liÖu ®­îc ®èt ch¸y bªn trong hay bªn ngoµi xi lanh.
- GV ghi tæng hîp vÒ ®éng c¬ nhiÖt trªn b¶ng
 §éng c¬ nhiÖt
§C ®èt ngoµi §C ®èt trong
M¸y h¬i n­íc §éng c¬ næ bèn k×
Tua bin h¬i n­íc §éng c¬ ®iezen
 §éng c¬ ph¶n lùc
H§3:T×m hiÓu vÒ ®éng c¬ næ bèn k× (10ph)
- GV sö dông m« h×nh (h×nh vÏ), giíi thiÖu c¸c bé phËn c¬ b¶n cña ®éng c¬ næ bèn k× vµ yªu cÇu HS dù ®o¸n chøc n¨ng cña tõng bé phËn vµ th¶o luËn.
- Yªu cÇu HS dùa vµo tranh vÏ vµ SGK ®Ó tù t×m hiÓu vÒ chuyÓn vËn cña ®éng c¬ næ bèn k×.
- Gäi mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy ®Ó c¶ líp th¶o luËn.
H§4: T×m hiÓu vÒ hiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt (10ph)
- GV yªu cÇu HS th¶o luËn c©u C1
- GV giíi thiÖu s¬ ®å ph©n phèi n¨ng l­îng cña ®éng c¬ «t«: to¶ ra cho n­íc lµm nguéi xilanh: 35%, khÝ th¶i mang ®i: 25%, th¾ng ma s¸t: 10%, sinh c«ng: 30%. PhÇn n¨ng l­îng hao phÝ lín h¬n rÊt nhiÒu so víi phÇn nhiÖt l­îng biÕn thµnh c«ng cã Ých, nªn cÇn c¶i tiÕn ®Ó hiÖu suÊt cña ®éng c¬ lín h¬n. HiÖu suÊt cña ®éng c¬ lµ g×?
- GV th«ng b¸o vÒ hiÖu suÊt (C2). Yªu cÇu HS ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa hiÖu suÊt, gi¶i thÝch c¸ kÝ hiÖu vµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i l­îng cã trong c«ng thøc.
- HS l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu cña GV.
- Ghi ®Çu bµi.
I- §éng c¬ nhiÖt lµ g×?
- HS ghi vë ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt: Lµ nh÷ng ®éng c¬ trong ®ã mét phÇn n¨ng l­îng cña nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y ®­îc chuyÓn ho¸ thµnh c¬ n¨ng.
- HS nªu ®­îc c¸c vÝ dô vÒ ®éng c¬ nhiÖt: §éng c¬ xe m¸y, «t«, tµu ho¶, tµu thuû,...
- HS nªu ®­îc: 
+ §éng c¬ nhiªn liÖu ®èt ngoµi xilanh ( cñi, than, dÇu,...): M¸y h¬i n­íc, tua bin h¬i n­íc.
+ §éng c¬ nhiªn liÖu ®èt trong xi lanh (x¨ng, dÇu madót): §éng c¬ «t«, xe m¸y, tµu ho¶, tµu thuû,...
§éng c¬ ch¹y b»ng n¨ng l­îng nguyªn tö: Tµu ngÇm, tµu ph¸ b¨ng, nhµ m¸y ®iÖn nguyªn tö,...
II- §éng c¬ næ bèn k×
1- CÊu t¹o
- HS l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu vÒ cÊu t¹o cña ®éng c¬ næ bèn k× vµ ghi nhí tªn cña c¸c bé phËn. Th¶o luËn vÒ chøc n¨ng vÒ chøc n¨ng cña ®éng c¬ næ bèn k× theo h­íng dÉn cña GV.
2- ChuyÓn vËn
- HS dùa vµo tranh vÏ ®Ó t×m hiÓu vÒ chuyÓn vËn cña ®éng c¬ næ bèn k×
- §¹i diÖn HS tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt, bæ xung.
III- HiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt
- HS th¶o luËn c©u C1: Mét phÇn nhiÖt l­îng ®­îc truyÒn cho c¸c bé phËn cña ®éng c¬ lµm nãng c¸c bé phËn nµy, mét phÇn theo khÝ th¶i ra ngoµi lµm nãng kh«ng khÝ. 
- HS n¾m ®­îc c«ng thøc tÝnh hiÖu suÊt
 H = 
§/n: HiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt ®­îc x¸c ®Þnh b»ng tØ sè gi÷a phÇn nhiÖt l­îng chuyÓn ho¸ thµnh c«ng c¬ häc vµ nhiÖt do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y to¶ ra.
Q lµ nhiÖt l­îng do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y to¶ ra (J)
A lµ c«ng mµ ®éng c¬ thùc hiÖn ®­îc, cã ®é lín b»ng phÇn nhiÖt l­îng chuyÓn ho¸ thµnh c«ng (J)
4. Cñng cè
- Tæ chøc cho HS th¶o luËn nhanh c¸c c©u C3, C4, C5 ( Víi C3: HS tr¶ lêi
 dùa vµo ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt. C4: GV nhËn xÐt vÝ dô cña HS, ph©n 
 tÝch ®óng, sai)
 C5: G©y ra tiÕng ån, khÝ th¶i g©y « nhiÔm kh«ng khÝ, t¨ng nhiÖt ®é khÝ 
 quyÓn,...
- H­íng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em ch­a biÕt (SGK)
5. H­íng dÉn vÒ nhµ
- Häc bµi vµ lµm bµi tËp 28.1 ®Õn 28.7 (SBT) + Tr¶ lêi C6
- §äc chuÈn bÞ tr­íc bµi 29: C©u hái vµ bµi tËp tæng kÕt ch­¬ng II: NhiÖt häc
I. Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tr­íc ph­¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng
1. Mét « t« chë kh¸ch ®ang ch¹y trªn ®­êng. C©u m« t¶ nµo sau ®©y lµ sai?
 A. ¤ t« ®ang ®øng yªn so víi hµnh kh¸ch trªn xe.
 B. ¤ t« ®ang chuyÓn ®éng so víi mÆt ®­êng.
 C. Hµnh kh¸ch ®ang ®øng yªn so víi « t«.
 D. Hµnh kh¸ch ®ang chuyÓn ®éng so víi ng­êi l¸i xe.
2. §é lín cña vËn tèc biÓu thÞ tÝnh chÊt nµo cña chuyÓn ®éng?
 A. Qu·ng ®­êng chuyÓn ®éng dµi hay ng¾n.
 B. Tèc ®é chuyÓn ®éng nhanh hay chËm.
 C. Thêi gian chuyÓn ®éng dµi hay ng¾n.
 D. Cho biÕt c¶ qu·ng ®­êng, thêi gian vµ sù nhanh, chËm cña chuyÓn ®éng. 
3. ChuyÓn ®éng nµo d­íi ®©y lµ chuyÓn ®éng ®Òu?
 A. ChuyÓn ®éng cña « t« khi khëi hµnh.
 B. ChuyÓn ®éng cña xe ®¹p khi xuèng dèc.
 C. ChuyÓn ®éng cña mét ®iÓm ë ®Çu c¸nh qu¹t khi qu¹t quay æn ®Þnh.
 D. ChuyÓn ®éng cña tµu ho¶ khi vµo ga.
4. 72 km/ h t­¬ng øng víi bao nhiªu m/s ?
 A.15 m/s B. 20 m/s C. 25 m/s D. 30 m/s
5. Mét vËt ®ang chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu, chÞu t¸c dông cña hai lùc F1 vµ F2. BiÕt
 F2 = 15N. §iÒu nµo sau ®©y ®óng nhÊt?
 A. F1 vµ F2 lµ hai lùc c©n b»ng B. F1= F2
 C. F1 > F2 D. F1 < F2 
6. Hµnh kh¸ch ®ang ngåi trªn «t« ®ang chuyÓn ®éng bçng bÞ lao vÒ phÝa tr­íc, ®iÒu ®ã chøng tá xe:
 A. §ét ngét gi¶m vËn tèc. B. §ét ngét t¨ng vËn tèc.
 C. §ét ngét rÏ sang ph¶i. D. §ét ngét rÏ sang tr¸i.
7. Trong c¸c ph­¬ng ¸n sau, ph­¬ng ¸n nµo cã thÓ lµm gi¶m lùc ma s¸t ?
 A. T¨ng lùc Ðp cña vËt lªn mÆt tiÕp xóc. B. T¨ng ®é nh¸m cña mÆt tiÕp xóc.
 C. T¨ng ®é nh½n cña mÆt tiÕp xóc. D. T¨ng diÖn tÝch mÆt tiÕp xóc.
8. Mét vËt nÆng ®­îc ®­îc trªn mÆt sµn n»m ngang. ¸p suÊt do vËt g©y ra trªn mÆt sµn phô thuéc vµo yÕu tè nµo?
 A. §é nh¸m cña bÒ mÆt tiÕp xóc. B. ThÓ tÝch cña vËt.
 C. ChÊt liÖu lµm nªn vËt. D. Träng l­îng cña vËt.
II. H·y viÕt c©u tr¶ lêi ®óng cho mçi c©u hái sau
9. §­êng bay Hµ Néi – Tp HCM dµi 1400 km. Mét m¸y bay bay hÕt 1h 45 phót. Hái vËn tèc cña m¸y bay lµ bao nhiªu km/ h?
10. Mét viªn bi s¾t ®­îc treo b»ng mét sîi d©y kh«ng gi·n (HvÏ). 
H·y biÓu diÔn c¸c lùc t¸c dônglªn viªn bi. BiÕt träng l­îng cña viªn 
bi lµ 1 N. NhËn xÐt g× vÒ c¸c lùc ®ã ?
11. Mét tµu ngÇm ®ang di chuyÓn d­íi biÓn. ¸p kÕ ®Æt ë ngoµi vá tµu chØ ¸p 
suÊt 2 060 000 N/ m2. Mét lóc sau ¸p kÕ chØ 824 N/ m2. TÝnh ®é s©u cña tµu ë hai thêi ®iÓm trªn. BiÕt täng l­îng riªng cña n­íc biÓn lµ 10 300 N/ m3.
12. Nãi ¸p suÊt khÝ quyÓn b»ng 76 cm Hg cã nghÜa lµ thÕ nµo?
 13.