Giáo án Vật lí Lớp 7 - Tiết 3, Bài 3: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng - Năm học 2011-2012

Soạn : 20 /8/2011
Giảng : 
Tiết 3 
Bài 3 : ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng
I . Mục tiêu :
Kiến thức : Nhận biết được bóng tối , bóng nửa tối và giải thích .
Kĩ năng : Giải thớch được một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ỏnh sỏng trong thực tế: ngắm đường thẳng, búng tối, nhật thực, nguyệt thực...
Có ý thức tiết kiệm điện năng , và chỉ ra được các biện pháp giảm ô nhiễm ánh sáng 
Thái độ : Học sinh biết quanh sát xung quanh tạo hứng thú học tập .
 Giáo dục ý thức hợp tác trong học tập và có ý thức bảo vệ giảm thiểu gây ô nhiễm ánh sáng .
II . Chuẩn bị : 
Nhóm học sinh : Đèn pin , bóng điện 220 V – 40 W , vật cản sáng , Hình vẽ nhật thực , nguyệt thực .
III . Tổ chức hoạt động dạy học 
Hoạt động hỗ trợ của giáo viên
Hoạt động học tập của học sinh
Tổ chức :
Kiểm tra :
1 . Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng ? Bài tập 2.1 SBT 
2 . Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn như thế nào ? vận dụng làm Bài 2.2 SBT .
Hoạt động 1: Xây dựng tình huống học tập 
GV giới thiệu vào bài như sách giáo khoa .
Hiện nay ử các thành phố lớn nhất là các chương trình quảng cáo sử dụng nhiều nguồn sáng khiến ô nhiễm ánh sáng dẫn đến hiện tượng khó chịu cho con người vậy để giảm sự ô nhiễm đó ta cần làm gì ? trong bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu và chỉ ra biện pháp khắc phục chúng .
Hoạt động 2 : Tổ chức cho học sinh làm thí nghiệm , quan sát và hoàn thành khái niệm bóng tối 
Phân nhóm , phân dụng cụ thí nghiệm .
Nêu cách tiến hành thí nghiệm .
Nhóm tiến hành thí nghiệm 
HS quan sát trả lời câu C1 ?
Hoạt động 3 : Làm thí nghiệm quan sát và hình thành khái niệm bóng nửa tối :
Phân dụng cụ cho các nhóm .
HS nêu cách tiến hành TN 
Tiến hành thí nghiệm theo nhóm , quan sát và hoàn thành câu C2 ? 
Chọn từ điền và nhận xét ? 
Lớp thảo luận thống nhất từ điền 
Muốn học tập , làm việcđủ ánh sáng không có bóng tối cần lắp các bóng điện như thế nào ? 
ở các thành phố lớn do có nhiều nguồn sáng khiến môi trường bị ô nhiễm ánh sáng gây khó chịu cho con người .
Ô nhiễm ánh sáng có tác hại gì ? 
Để giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng đô thị cần tiến hành như thế nào ? 
Hoạt động 4: Hình thành khái niệm nhật thực, nguyệt thực : 
HS quan sát hình vẽ SGK hoàn thành câu C3 ?
HS tìm khái niệm SGK trang 
Quan sát hình vẽ hoàn thành câu C3 ? 
Hoạt động 5 : Vận dụng 
Hoàn thành câu C5 ?
Đọc tìm hiểu và hoàn thành câu C6 ? 
Đọc phần ghi nhớ .
Đọc có thể em chưa biết 
Về nhà học nắm được các khài niệm : Bóng tối , bóng nửa tối , nhật thực , nguyệt thực . Vận dụng được các khái niệm vào giải thích một số hiện tượng .
Bài tập về nhà : Bài 3 SBT 
Bài 3.1 , 3.2 Dựa vào phần II để giải .
Bài 3.4 : Vẽ theo tỉ lệ xích , dùng thước đo 
7a:
7b: 
Học sinh lên bảng trả lời 
Bài 2.1:Mắt ở dưới đường thẳng CA nên ánh sáng từ đèn không truyền đến mắt 
HS 2 trả lời 
Bài 2.2 : Tương tự như cắm 3 kim thẳng hàng 
I . Bóng tối – Bóng nửa tối :
Thí nghiệm 1:
Phân công nhiệm vụ cho thành viên trong trong nhóm .
Nhận dụng cụ thí nghiệm 
Tiến hành : 
C1 : Vùng tối do tấm bìa chắn tới màn .
Vùng sáng do ánh sáng không bị chắn .
Nhận xét : .( Nguồn) ....
Thí nghiệm 2 : 
C2: Vùng 1: Bóng tối 
Vùng 3 : Vùng sáng 
Vùng 2 : sáng hơn vùng 1 , tối hơn vùng 3
Nhận xét : ...Một phần của nguồn sáng ).
- Cần lắp nhiều bóng nhỏ thay cho bóng lớn .
- gây lãng phí năng lượng ,ảnh hưởng quan sát bầu trời ban đêm,gây mất an toàn giao thông
- Để giảm thiểu gây ô nhiễm cần :
+ Sử dụng nguồn điện đủ với yêu cầu .
điện khi không cần thiết hoặc đặt chế độ hẹn giờ .
+ Cải tiến dụng cụ chiếu sáng phù hợp , tập trung ánh sáng vào nơi cần thiết .
+ Lắp đạt đèn phát ra ánh sáng phù hợp sự cảm nhận của mắt .
II . Nhật thực – Nguyệt thực : 
1 . Nhật thực :
C3: Nơi có nhật thực toàn phần nằm trong vùng bóng tối của mặt trăng , bị mặt trăng che khuất không cho ánh sáng mặt trời chiếu đến ,vì thế đứng ở đó ta không nhìn thấy mặt trời và trời tối lại .
2 . Nguyệt thực :
C4: Vị trí 1: Có nguyệt thực .
Vị trí 2 & 3 Trăng sáng .
III . Vận dụng :
C5: Khi miếng bìa lại gần màn chắn hơn thì bóng tối và bóng nởa tối đều thu hẹp lại hơn . Khi miếng bìa gần sát màn chắn thì hầu như không còn bóng nửa tối nữa , chỉ còn bóng tối rõ nét .
C6: Khi dùng quyển vử che kín bóng đèn dây tóc đang sáng , bàn nằm trong vùng bóng tối sau quyển vở , không nhận được ánh sáng từ đèn truyền tới nên ta không thể đọc được sách.
Dùng quyển vở không che kín được đèn ống , bàn nằm trong vùng bóng nửa tối sau quyển vở , nhận được một phần ánh sáng của đèn truyền tới nên vẫn đọc được sách 
Đọc theo yêu cầu của giáo viên .
Nhận bài về nhà 
Nghe hướng dẫn