Giáo án Vật lí Khối 8 - Tiết 5: Sự cân bằng lực - Quán tính

Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng:
 Tiết 5 SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: 
- Nêu được 1 số ví dụ về 2 lực cân bằng , nhận biết đặc điểm của 2 lực cân bằng 
- Từ kiến thức đã nắm được từ lớp 6 , HS dự đoán và làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán để khẳng định được “ vật được tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc không đổi vật xẽ đứng yên hoặc CĐ thẳng đều mãi mãi .
- Nêu được 1 số ví dụ về quán tính . giải thích được hiện tượng quán tính .
2.Kỹ năng : 
- Biết suy đoán 
- kĩ năng tiến hành thí nghiệm phải có tác phong nhanh nhẹn, chuẩn xác .
3.Thái độ : nghiêm túc hợp tác khi làm thí nghiệm .
* N¾m ®­îc hai lùc c©n b»ng vµ t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng.
BiÕt ®­îc mäi vËt ®Òu cã qu¸n tÝnh
II.CHUẨN BỊ:
- GV: bảng phụ , thước thẳng .
- HS : - Máy A tút , đồng hồ bấm giây, xe lăn , khúc gỗ hình trụ ( hoặc con búp bê) .
III.tæ chøc c¸c ho¹t ®éng dËy häc:
æn ®Þnh t×nh líp. 1’
 2.Kiểm tra bài cũ: 5’
HS: Nªu kh¸i niÖm vÒ lùc? C¸ch biÓu diÔn vµ kÝ hiÖu vÐc t¬ lùc?
VËn dông lµm bµi 4.5 SBTVL
§V§: Nh­ trong SGK
 3.Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
Hoạt động 1:T×m hiÓu hai lực cân bằng. 20’
GV: Yêu cầu hs qan sát H5.2 sgk và hướng dẫn hs tìm được 2 lực tác dụng lên mỗi vật và chỉ ra những cặp lực cân bằng .
HS: Căn cứ vào câu hỏi của GV trả lời C1, xác định 2 lực cân bằng . 
GV: Nêu câu hỏi như SGK 
HS: Dự đoán : Vận tốc của vật sẽ không thay đổi nghĩa là vật sẽ CĐ thẳng đều .
GV: Yêu cầu hs đọc nội dung TN (b) H.5.3
HS: đọc thí nghiệm theo hình .
GV: y/cầu mô tả bố trí và quá trình làm thí nghiệm.
HS: Đại diện nhóm mô tả thí nghiệm.
GV: y/cầu hs làm thí nghiệm để kiểm chứng 
HS: Làm thí nghiệm theo nhóm và hoàn thành bảng 5.1 ; trả lời câu hỏi C2 đến C5 và kết luận.
Hoạt động 2: N/cứu quán tính là gì? Vận dụng quán tính trong đời sống và trong kỹ thuật: 14’
GV: Đưa ra 1 số ( t/hợp ) hiện tượngvề quán tính mà hs thường gặp .
VD: ôtô , tàu hoả đang CĐ không thể dừng ngay mà phải trượt tiếp một đoạn. 
HS :Nêu ví dụ 
GV: (chốt lại)
HS: Làm thí nghiệm C6 .
+ Kết quả 
+Giải thích :
Tương tự y/cầu hs tự làm thí nghiệm C7 và giải thích hiện tượng.
GV: Dành cho hs vài phút làm việc cá nhân C8 và từng hs trình bày câu trả lời .
I. Lực cân bằng : 
 1. Hai lực cân bằng là gì?
 Hai lực cân bằng là 2 lực cùng đặt lên 1 vật có cường độ bằng nhau, phương cùng nằm trên 1 đường thẳng, ngược chiều nhau .
C1:
2.Tác dụng của 2 lực cân bằng lên 1 vật đang chuyển động : 
 a, Dự đoán : vận tốc của vật sẽ không thay đổi nghĩa là vật sẽ CĐ thẳng đều.
 b, Thí nghiệm kiểm tra :
+ Dụng cụ : Máy A tút
+ Cách tiến hành : SGK . ( t=2s) 
Vật chuyển động thẳng đều.
* Kết luận : 
Một vật đang chuyển động nếu tác dụng của hai lực cân bằng thì tiếp tục chuyển động thẳng đều .
II.Quán tính :
1, Nhận xét : 
Khi có lực tác dụng , mọi vật đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính.
2,Vận dụng:
C6: 
F > 0 búp bê ngã về phía sau
Giải thích : Bbê không kịp thay đổi vận tốc xe thì không thay đổi vận tốc về phía trước . Do đó bbê bị ngã về phía sau.
C7: 
C8: 
4. LuyÖn tËp - Củng cố: 4’
- GVchốt lại kiến thức trọng tâm của bài :
+ Hai lực cân bằng là hai lực có đặc điểm như thế nào?
+ Vật đứng yên hoặc CĐ chịu tác dụng của các lực cân bằng thì có thay đổi vận tốc không ?
+ Tại sao khi một vật chịu tác dụng của lực lại không thay đổi vận tốc ngay được ?
5. Hướng dẫn vÒ ở nhà: 1’
- Học phần ghi nhớ . 
- Làm bài tập : Từ 5.1đến 5.8 - SBT
- Đọc thêm mục “ có thể em chưa biết”
- Chuẩn bị bài : Lực ma sát .