Giáo án Sinh học lớp 8 - Bài 30: Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

Ngày soạn :	 	 Tiết :
Ngày dạy :	 	 Tuần :
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
BÀI 29: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN 
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức :
- Học sinh trình bày được những đặc điểm cấu tạocủa ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng.
- Các con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng từruột non tới các cơ quan , tế bào.
-Vai trò của gan trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng.
- Vai trò của ruột già trong quá trình tiêu hóa của cơ thể.
2. Kỹ năng :
- Rèn kĩ năng khái quát hóa, tư duy, hoạt động nhóm .
3. Thái độ :
	- Giáo dục ý thức vệ sinh ăn uống.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 
Chuẩn bị của giáo viên :
-Tranh phóng to hình 29.1 , 29.2 . 29.3 SGK .
-Tư liệu về vai trò của gan trong hấp thụ dinh dưỡng .
Chuẩn bị của học sinh :
- Kẻ bảng 29 SGK .
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
Mở bài : 5 phút
 Thức ăn sau khi biến đổi thành chất dinh dưỡng được cơ thể hấp thụ như thế nào?
ND1 : HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG 
Hoạt động 1: Tìm hiểu hấp thụ chất dinh dưỡng .10 phút
Mục tiêu: Khẳng định được ruột non là nơi hấp thụ chất dinh dưỡng.
+ Cấu tạo của ruột non phù hợp với sự hấp thụ.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
GV hỏi :
Căn cứ vào đâu người ta khẳng định rằng ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hóa đảm nhận vai trò hấp thụ chất dinh dưỡng?
GV nhận xét và phân tích trên đồ thị( chỉ cần một chất , đó là đường đơn).
GV yêu cầu trả lời câu hỏi:
Diện tích hấp thụ có liên quan tới hiệu quả hấp thụ như thế nào?
Ruột non có đặc điểm cấu tạo nào làm tăng diện tích bề mặt hấp thụ và khả năng hấp thụ?
GV đánh giákết quả của nhóm và giúp học sinh hoàn thiện kiến thức bằng cách giới thiệu cấu tạo đặc biệt của niêm mạc ruột trên hình phóng to.
HS đọc thông tin SGK và quan sát hình 29.2 trang 93.
Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời à yêu cầu :Dựa vào thực nghiệm phản ánh qua đồ thị.
Đại diện nhóm trình bày à nhóm khác bổ sung.
HS tiếp tục nghiên cứu sách giáo khoa và hình 29.1 SGK trang 93 ghi nhớ kiến thức .Trao đổi nhóm thống nhất ý kiến trả lới câu hỏi.
Yêu cầu:
Diện tích tăng à hiệu quả hấp thụ tăng.
Nếp gấp, lông ruột, hệ thống mao mạch. Đại diện nhóm trình bày à nhóm khác nhận xét bổ sung.
Cá nhân bổ sung kiến thức.
+ Tiểu kết :
	*Ruột non là nơi hấp thụ chất dinh dưỡng 
 Cấu tạo ruột non phù hợp với việc hấp thụ:
+ Niêm mạc ruột có nhiều nếp gấp.
+ Có nhiều lông ruột và lông ruột cực nhỏ .Mạng lưới mao mạch máu và bạch huyết dày đặc. 
+ Ruột dài à tổng diện tích bề mặt 500 m 2	
ND 2: CON ĐƯỜNG VẬN CHUYỂN HẤP THỤ CÁC CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA GAN .
Hoạt động 2: Tìm hiểu con đường vận chuyển hấp thụ các chất và vai trò của gan (10 Phút )
Mục tiêu: Chỉ rõ 2 con đường vận chuyển các chất, đó là con đường máu và bạch huyết. Nêu vai trò quan trọng của gan.
GV yêu cầu :
Hoàn thành bảng 29 .
Gan đóng vai trò vì trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng về tim ? 
GV kẻ bảng 29 để các nhóm chửa bài .
GV đánh giá kết quả của nhóm tìm hiểu bao nhiêu nhóm trả lời đúng nhóm nào sai sót nhiều .
GV giúp học sinh hoàn thiện kiến thức bằng cách khái quát hóa trên tranh hình 29.3
HS tự nghiên cứu thông tin hình 29 .3 SGK trang 94 kết hợp kiến thức bài 28.
Trao đổi nhóm thống nhất nội dung ở bảng 29.
Đại diện nhóm lên điền vào bảng của GV , một vài nhóm trình bày bằng lời à nhóm khác bổ sung.
HS tự hoàn thiện kiến thức.
BẢNG 29
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo đường máu .
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo đường bạch huyết .
Đường.
Axit béo và glyxêrin.
Axit amin.
Các Vitamin tan trong nước.
Các muối khoáng.
Nước.
Lipit ( Các giọt đã được nhũ tương hóa ) 
Các Vitamin tan trong dầu ( Vitamin: A,D,E,K ).
GV giảng giải thêm về chức năng dự trữ của gan đặc biệt là các Vitamin à điều này liên quan đến chế độ dinh dưỡng.
Còn chức năng khử độc của gan là lớn nhưng không phải là vô tận và liên quan tới mức độsử dụng tràn lan của hóa chất bảo vệ thực vật àgây nhiều bệnh nguy hiểm về gan à cânđảm bảo an toàn thực phẩm.
+ Tiểu kết :
* HS ghi nội dung bảng 29.	
- Vai trò của gan:
+ Điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu luôn ổn định , dự trữ .
+ Khử độc. 
ND 3 : THẢI PHÂN 
Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự thải phân (10 Phút )
GV hỏi: 
Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa ở cơ thể người là gì?
GV đánh giá kết quả.
GV cần giảng giải thêm :
Ruột già không phải là nơi chứa phân ( Vì ruột già dài 1,5 m ).
Ruột già có hệ sinh vật.
Hoạt động sống cơ học của ruột già: dồn chất chứa trong ruột xuống ruột thẳng.
GV liên hệ một số nguyên nhân gây nên bệnh táo bón à Ít vận động thể lực.
 HS nghiên cứu SGK à trả lời câu hỏi.
HS khác nhận xét bổ sung 
HS ghi nhớ để bổ sung kiến thức.
HS đọc kết luận cuối bài.
+ Tiểu kết :
Vai trò của ruột già :
Hấp thụ nước cần thiết cho cơ thể.
Thải phân ( Chất cặn bã ) ra khỏi cơ thể .
IV. TỔNG KẾT ĐÁNH GIÁ : ( 5 Phút ).
	- GV yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi 1,3 SGK .
V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ : (5 Phút ).
	- Học bài trả lời câu hỏi .
	- Liên hệ với bản thân về vấn đề tiêu hóa, chế độ ăn.
	- Đọc mục “ Em có biết ? “
	- Sưu tầm tranh ảnh về bệnh răng và dạ dày.
	- Kẻ bảng 30 .1 vào vở.
VI. RÚT KINH NGHIỆM :
..
.