Giáo án ôn tập Ngữ văn 8 - Học kì I

TuÇn 5	Ngµy so¹n:
Buæi 1	Ngµy d¹y:
PhÇn v¨n häc
«n tËp truyÖn ký viÖt nam
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
- Gióp häc sinh cñng cè, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc phÇn truyÖn ký hiÖn ®¹i ViÖt Nam ®· häc ë líp 8.
- RÌn häc sinh kü n¨ng ghi nhí, hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t, tr×nh bµy nhËn xÐt, c¶m nhËn, ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p tu tõ hay trong c¸c v¨n b¶n trong qu¸ tr×nh «n tËp.
B. ChuÈn bÞ:
Gi¸o viªn: Nghiªn cøu so¹n bµi.
Häc sinh: ¤n theo h­íng dÉn.
C. Lªn líp: 
1. æn ®Þnh
2. KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ s¸ch vë cña häc sinh.
ViÖc kiÓm tra bµi cò xen kÏ trong giê.
3. Bµi míi
I. HÖ thèng t¸c phÈm
? H·y kÓ tªn c¸c t¸c phÈm tryÖn ký ViÖt Nam ®· häc? Cho biÕt tªn t¸c gi¶? N¨m ra ®êi? ThÓ lo¹i? Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t? Néi dung chñ yÕu? §Æc ®iÓm vÒ nghÖ thuËt?
Tªn v¨n b¶n
T¸c gi¶
N¨m s¸ng t¸c
ThÓ lo¹i
Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t
Gi¸ trÞ néi dung
§Æc s¾c nghÖ thuËt
T«i ®i häc
Thanh TÞnh (1911- 1988)
1941
TruyÖn ng¾n
TS tr÷ t×nh (+MT +BC)
Kû niÖm trong s¸ng cña buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn
-TS+MT+BC
- Miªu t¶ cô thÓ, s©u s¾c giäng ®iÖu tr÷ t×nh thiÕt tha, h×nh ¶nh so s¸nh ®Æc s¾c, tinh tÕ.
Trong lßng mÑ (TrÝch “Nh÷ng ngµy th¬ Êu”
Nguyªn Hång (1918-1982)
1940
Håi ký
TS tr÷ t×nh +MT+BC
Nçi cay ®¾ng tñi cùc cïng t×nh yªu th­¬ng mÑ ch¸y báng vµ h¹nh phóc v« bê bÕn khi ë trong lßng mÑ
- Tõ ng÷ giµu h×nh ¶nh, giµu c¶m xóc.
- Bè côc chÆt chÏ.
- TS+MT+BC
- Lêi v¨n say mª d¹t dµo c¶m xóc
“Tøc n­íc vì bê” trÝch ch­¬ng 18 “T¾t ®Ìn”
Ng« TÊt Tè (1893-1954)
1939
TiÓu thuyÕt
TS+MT+BC
V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c bÊt nh©n cña x· héi phong kiÕn, tè c¸o chÝnh s¸ch thuÕ kho¸ v« nh©n ®¹o vµ nçi thèng khæ cña ng­êi d©n. Ca ngîi phÈm chÊt tèt ®Ñp cña hä, nhÊt lµ ng­êi phô n÷.
X©y dùng nh©n vËt râ nÐt ®iÓn h×nh.
- Ng«n ng÷ kÓ chuyÖn, ®èi tho¹i ®Æc s¾c.
- Miªu t¶ sinh ®éng, linh ho¹t
L·o H¹c
Nam Cao (1915-1951)
1943
TruyÖn ng¾n
TS tr÷ t×nh +MT+BC+NL
Sè phËn ®au th­¬ng vµ phÈm chÊt cao quý cña ng­êi n«ng d©n cïng khæ trong x· héi ViÖt Nam tr­íc CM. Th¸i ®é ®ång c¶m tr©n träng cña t¸c gi¶
- NghÖ thuËt kÓ chuyÖn sinh ®éng, linh ho¹t, ng«n ng÷ tù sù miªu t¶ ch©n thùc ®Ëm ®µ b¶n chÊt n«ng d©n giµu tÝnh triÕt lý.
- Kh¾c ho¹ nh©n vËt diÔn biÕn t©m lý tµi t×nh.
- X©y dùng t×nh huèng ®Æc s¾c
II. Tãm t¾t v¨n b¶n
? Em h·y kÓ tãm t¾t l¹i c¸c v¨n b¶n truyÖn ký ViÖt Nam ®· häc.
Häc sinh: Tãm t¾t 
Gv: NhËn xÐt, kÕt luËn
1. V¨n b¶n “T«i ®i häc” -Thanh TÞnh.
Gv: Hai v¨n b¶n “T«i ®i häc” vµ “Trong lßng mÑ” diÔn t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt theo diÔn biÕn sù viÖc: MÑ dÉn con ®Õn tr­êng ngµy ®Çu tiªn ®i häc vµ cuéc ®èi tho¹i gi÷a bµ c« vµ ®øa ch¸u. C¸c t¸c gi¶ tËp trung miªu t¶ c¶m gi¸c vµ néi t©m nh©n vËt, Ýt sù viÖc giµu chÊt tr÷ t×nh nªn rÊt khã tãm t¾t, do ®ã lÇn theo sù viÖc vµ diÔn biÕn cña ®èi tho¹i vÉn cã thÓ tãm t¾t ®­îc.
VD:
- Trªn ®­êng ®i ®Õn tr­êng, t«i cã c¶m xóc míi l¹, nh×n c¶nh vËt ®­êng lµng thÊy l¹, nh×n thÊy m×nh mÆc ¸o ®en dµi thÊy trang träng ®øng ®¾n, nh×n cËu häc trß trao s¸ch vë thÊy thÌm thÊy b¹n nhá cÇm bót th­íc muèn thö cÇm.
- T«i nghÜ vÒ ng«i tr­êng Mü LÝ tr­íc kia vµ bçng thÊy nã xinh x¾n oai nghiªm nh­ c¸i ®×nh lµng Hoµ Êp lßng ®©m lo sî vÈn v¬.
- §øng chê vµo líp t«i thÊy bì ngì, e sî, thÌm vông, ­íc ao thÇm, tr¬ v¬, run run.
- Khi «ng ®èc gäi vµo líp t«i thÊy giËt m×nh vµ lóng tóng, thÊy nÆng nÒ mét c¸ch l¹ vµ nøc në khãc.
- Khi vµo líp t«i thÊy h×nh g× treo trªn t­êng còng l¹ vµ hay hay, thÊy b¹n bªn c¹nh bçng quyÕn luyÕn bÊt ngê, thÊy con chim qua cöa sæ th× them thuång nh×n theo vµ b­íc vµo tiÕt häc ®Çu tiªn.
2. V¨n b¶n “Trong lßng mÑ” - trÝch ch­êng 4 - Håi ký “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” - Nguyªn Hång
- GÇn ®Õn ngµy giç ®Çu bè, mÑ cña bÐ Hång ë Thanh Ho¸ vÉn ch­a vÒ. Mét h«m ng­êi c« gäi bÐ Hång ®Õn bªn c­êi hái: “Hång cã muèn vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ kh«ng?” biÕt nh÷ng r¾p t©m tanh bÈn cña ng­êi c« bÐ Hång tõ chèi vµ nãi cuèi n¨m thÕ nµo mÑ còng vÒ. C« l¹i c­êi nãi vµ høa cho tiÒn tµu vµo th¨m mÑ, th¨m em bÐ. N­íc m¾t Hång rßng rßng rít xuèng th­¬ng mÑ v« cïng. Ng­êi c« nãi víi em vÒ mÑ: MÆt mµy xanh bñng, ng­êi gÇy r¹c ngåi cho con bó ben ræ bãng ®Ìn, thÊy ng­êi quen th× véi quay ®i lÊy nãn che BÐ Hång võa khãc, võa c¨m tøc nh÷ng cæ tôc, muèn vå ngay lÊy mµ c¾n, mµ nhai vµ nghiÕn cho kú n¸t vôn míi th«i. C« nghiªm nghÞ ®æi giäng b¶o bÐ Hång ®¸nh giÊy cho mÑ vÒ ®Ó r»m th¸ng T¸m kÞp giç ®Çu bè.
- BÐ Hång ch¼ng ph¶i viÕt th­ mµ ®Õn ngµy giç ®Çu cña bè mÑ vÉn vÒ mua cho Hång vµ em bÐ rÊt nhiÒu quµ. ChiÒu tan häc ë tr­êng ra tho¸ng thÊy mét ng­êi ®µn bµ ngåi trªn xe kÐo Hång ch¹y theo vµ gäi “Mî ¬i” xe ch¹y chËm l¹i mÑ cÇm nãn vÉy, Hång thë hång héc tr¸n ®Ém må h«i trÌo lªn xe rÝu c¶ ch©n. Con nøc në, mÑ sôt sïi khãc. Em thÊy mÑ vÉn t­¬i s¸ng n­íc da mÞn, gß m¸ hång, miÖng xinh x¾n nhai trÇu th¬m tho. BÐ Hång ng¶ ®Çu vµo c¸nh tay mÑ vµ h­ëng t×nh yªu th­¬ng cña mÑ.
3. V¨n b¶n ‘Tøc n­íc vì bê”- Ng« TÊt Tè.
- Ch¸o chÝn chÞ DËu muèn chång ¨n ®­îc Ýt ch¸o ®· råi míi tÝnh chuyÖn ®i trèn. §ang lóc anh DËu ®Þnh ngåi dËy hóp ch¸o th× bän cai lÖ vµ ng­êi nhµ Lý tr­ëng sÇm sËp tiÕn vµo trãc n· kÎ thiÕu s­u. HiÓu ®­îc t×nh c¶nh cña m×nh chÞ nhÉn nhôc van xin ®Ó chóng tha cho anh DËu nh­ng chóng vÉn kh«ng ®éng lßng cßn m¾ng nhiÕc ®¸nh c¶ chÞ vµ hïng hæ trãi c¶ ¶nh DËu. Qu¸ phÉn né chÞ liÒu m¹ng cù l¹i chèng tr¶ quyÕt liÖt ®¸nh cho hai tªn tay sai mét trËn t¬i bêi th¶m b¹i.
4. V¨n b¶n “L·o H¹c”- Nam Cao
L·o H¹c cã mét ng­êi con trai, mét m¶nh v­ên vµ mét con chã.Con trai l·o ®· bá ®i phu ®ån ®iÒn cao su, l·o chØ cßn l¹i cËu Vµng. V× muèn gi÷ m¶nh v­ên cho con, l·o ®µnh ph¶i b¸n con chã mÆc dï hÕt søc buån b· vµ ®au sãt. L·o mang tÊt c¶ tiÒn giµnh dôm ®­îc göi «ng gi¸o vµ nhê «ng tr«ng coi m¶nh v­ên. Cuéc sèng mçi ngµy mét khã kh¨n, l·o kiÕm ®­îc g× ¨n nÊy vµ tõ chèi tÊt c¶ nh÷ng g× «ng gi¸o gióp. Mét h«m l·o xin Binh T­ Ýt b¶ chã vµ nãi lµ ®Ó giÕt con chã hay ®Õn v­ên lµm thÞt vµ rñ Binh T­ cïng uèng r­îu. ¤ng gi¸o rÊt buån khi nghe Binh T­ kÓ chuyÖn Êy. Nh­ng råi l·o bçng nhiªn chÕt – c¸i chÕt thËt d÷ déi. C¶ lµng kh«ng hiÓu v× sao l·o chÕt chØ cã «ng gi¸o vµ Binh T­ hiÓu.
* Cñng cè: Gäi häc sinh tãm t¾t l¹i c¸c v¨n b¶n
* DÆn dß: 
- N¾m ch¾c c¸c kiÕn thøc ®· «n tËp.
- T×m, ph©n tÝch c¸c h×nh ¶nh so s¸nh ®Æc s¾c trong v¨n b¶n “T«i ®i häc”.
* Rót kinh nghiÖm
Buæi 2	Ngµy so¹n:
	Ngµy d¹y:
¤n tËp truyÖn ký ViÖt Nam (tiÕp theo)
Thanh TÞnh vµ v¨n b¶n “T«i ®i häc”
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
- Gióp häc sinh cñng cè, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc phÇn truyÖn ký hiÖn ®¹i ViÖt Nam ®· häc ë líp 8.
- RÌn häc sinh kü n¨ng ghi nhí, hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t, tr×nh bµy nhËn xÐt, c¶m nhËn, ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p tu tõ hay trong c¸c v¨n b¶n trong qu¸ tr×nh «n tËp.
B. ChuÈn bÞ:
Gi¸o viªn: Nghiªn cøu so¹n bµi.
Häc sinh: ¤n theo h­íng dÉn.
C. Lªn líp: 
1. æn ®Þnh
2. KiÓm tra: Nh¾c l¹i gi¸ trÞ néi dung, nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña ViÖt Nam “T«i ®i häc”.
Häc sinh tr×nh bµy.
Gi¸o viªn nhËn xÐt cho ®iÓm
3. Bµi míi
III. Tr×nh bµy c¶m nhËn
1. Thanh TÞnh vµ v¨n b¶n “T«i ®i häc”
a. T¸c gi¶ Thanh TÞnh (1911-1988)
? Nh¾c l¹i nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶
- Tªn khai sinh lµ TrÇn V¨n Ninh, lªn 6 tuæi ®æi lµ TrÇn Thanh TÞnh, quª ë xãm Gia L¹c ven s«ng H­¬ng ngo¹i « thµnh phè HuÕ. ¤ng häc tiÓu häc vµ trung häc t¹i quª nhµ.
- Tõ 1933 «ng ®i lµm ë c¸c së t­ råi vµo nghÒ d¹y häc, b¾t ®Çu viÕt v¨n, lµm th¬, lµm b¸o.
- Trong sù nghiÖp s¸ng t¸c cña m×nh Thanh TÞnh cã mÆt ë nhiÒu lÜnh vùc: TruyÖn ng¾n, truyÖn dµi, th¬, ca dao, bót ký Nh­ng thµnh c«ng h¬n c¶ lµ truyÖn ng¾n vµ th¬.
- S¸ng t¸c cña Thanh TÞnh ®Ëm chÊt tr÷ t×nh ®»m th¾m nhÑ nhµng vµ s©u l¾ng, t×nh c¶m ªm dÞu trong trÎo mang d­ vÞ võa man m¸c buån th­¬ng, võa ngät ngµo quyÕn luyÕn. T«i ®i häc lµ mét vÝ dô tiªu biÓu.
b. Gi¸ trÞ cña v¨n b¶n 
? Nh¾c l¹i xuÊt xø cña t¸c phÈm
Häc sinh: “T«i ®i häc’ in trong tËp quª mÑ xuÊt b¶n 1941.
Gv: M¹ch truyÖn ®­îc kÓ theo dßng håi t­ëng kû niÖm cña nh©n vËt t«i theo tr×nh tù thêi gian cña buæi tùu tr­êng tõ hiÖn t¹i nhí vÒ dÜ v·ng. VËy kû niÖm cña buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn ®­îc t¸c gi¶ diÔn t¶ theo tr×nh tù nµo? (chia ®o¹n?)
Häc sinh: Ba ®o¹n:
§1: Tõ ®Çu ®Õn trªn ngän nói: T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i trªn con ®­êng cïng mÑ tíi tr­êng.
§2: TiÕp ®Õn ®­îc nghØ c¶ ngµy n÷a: T©m tr¹ng c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i khi nh×n ng«i tr­êng ngµy khai gi¶ng, nh×n mäi ng­êi vµ c¸c b¹n, lóc nghe gäi tªn m×nh vµ ph¶i rêi bµn tay mÑ vµo líp.
§3: Cßn l¹i: T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i lóc ngåi vµo chç cña m×nh vµ ®ãn nhËn giê häc ®Çu tiªn.
? V¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo? V× sao?
Häc sinh: V¨n b¶n biÓu c¶m v× toµn truyÖn lµ c¶m xóc t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn.
? Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t?
Tù sù- MT+ BC (BiÓu c¶m lµ chÝnh)
? Nh©n vËt chÝnh lµ ai? V× sao?
Häc sinh: Lµ t«i v× nh©n vËt t«i ®­îc kÓ nhiÒu nhÊt, mäi sù viÖc ®Òu ®­îc kÓ tõ sù viÖc cña t«i?
Nh¾c l¹i néi dung, nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña truyÖn?
c. Tr×nh bµy c¶m nhËn
? H·y t×m vµ ph©n tÝch c¸c c©u v¨n cã sö dông h×nh ¶nh so s¸nh tiªu biÓu ®­îc Thanh TÞnh sö dông trong truyÖn ng¾n “T«i ®i häc”
Häc sinh: 
- “T«i quªn®·ng”
- “T«i cã ngay c¸i ý nghÜ ngän nói”
- “Hä nh­ nh÷ng con chim  e sî”
* Ph©n tÝch
Dµn ý
* Më bµi
? Më bµi ta cÇn giíi thiÖu nh÷ng g×?
- Giíi thiÖu t¸c gi¶ Thanh TÞnh, v¨n b¶n ‘T«i ®i häc” cã sö dông nhiÒu h×nh ¶nh hay, ®Ñp, thó vÞ...
- DÉn c©u v¨n cã sö dông h×nh ¶nh so s¸nh.
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh viÕt hoµn chØnh më bµi theo dµn ý trªn.
Víi häc sinh kh¸, giái më bµi cÇn ph¶i cã c¶m xóc.
* Th©n bµi
- Tr×nh bµy cô thÓ néi dung, nghÖ thuËt so s¸nh cña tõng c©u.
C©u 1: “T«i quªn... ®·ng”: C¶m gi¸c trong s¸ng cña nh©n vËt trªn con ®­êng tíi tr­êng.
? ChØ râ h×nh ¶nh so s¸nh trong c©u trªn? Ph©n tÝch?
- Ngay mÊy dßng ®Çu t¸c phÈm, nhµ v¨n ®· so s¸nh mét c¸ch Ên t­îng. §©y lµ h×nh ¶nh so s¸nh giµu h×nh t­îng, giµu søc gîi c¶m. Nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng Êy lµ nh÷ng kû niÖm m¬n man nao nøc cña buæi tùu tr­êng ngµy x­a kh«ng hÒ bÞ thêi gian vïi lÊp, tr¸i l¹i cø mçi ®é thu vÒ, nã l¹i n¶y në trong lßng ®em ®Õn bao c¶m xóc vui s­íng, båi håi, t©m tr¹ng nh­ t­¬i trÎ l¹i, trong s¸ng h¬n, ®Ñp ®Ï h¬n tùa nh­ “mÊy cµnh... ®·ng”, nh×n hoa còng thÊy hoa mØm c­êi, “bÇu... ®·ng” t©m hån v« cïng trong s¸ng kh«ng hÒ bÞ vÈn ®ôc... c©u v¨n nh­ c¸nh cöa nhÑ nhµng më ra, dÉn ng­êi ®äc vµo mét thÕ giíi ®Çy ¾p nh÷ng sù viÖc, nh÷ng con ng­êi, nh÷ng cung bËc t©m t­, t×nh c¶m ®Ñp ®Ï, trong s¸ng rÊt ®¸ng nhí, ®¸ng chia sÎ vµ mÕn th­¬ng. Trung t©m cña thÕ giíi Êy lµ cËu häc trß nhá ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng, trong lßng n¶y në biÕt bao ý nghÜ, t×nh c¶m xao xuyÕn, míi l¹ suèt ®êi kh«ng thÓ quªn. Ai qua tuæi häc trß mµ lßng ch¼ng tõng rung lªn trong mét ngµy cuèi thu khi n¾ng ®· nh¹t, m©y bµng b¹c vµ l¸ b¾t ®Çu t¬i t¶ rông trªn nh÷ng con ®­êng, Thanh TÞnh ®· thay mÆt chóng ta ghi l¹i nh÷ng c¶m xóc ®ã vµ bao løa tuæi häc trß h«m nay ®· coi ®ã nh­ lµ t©m s ... g g×?
- DÉn d¾t giíi thiÖu vÒ chiÕc ¸o dµi ViÖt Nam
VD: Mçi d©n téc ®Òu cã mét lo¹i y phôc truyÒn thèng riªng cho m×nh: Ng­êi NhËt B¶n cã Kimono, ng­êi Trung Quèc cã ¸o dµi Th­îng H¶i... ë víi ng­êi ViÖt Nam th× kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi tµ ¸o dµi. Nã t­îng tr­ng cho b¶n s¾c v¨n ho¸, vÎ ®Ñp duyªn d¸ng kÝn ®¸o cña ng­êi ViÖt Nam.
2. Th©n bµi
a/ LÞch sö cña chiÕc ¸o dµi
- ChiÕc ¸o dµi xuÊt hiÖn tõ rÊt l©u trong ®êi sèng d©n téc ViÖt Nam.
- TiÒn th©n cña ¸o dµi lµ ¸o tø th©n: ¸o cã 2 m¶nh sau ghÐp liÒn ë gi÷a sèng l­ng, ®»ng tr­íc lµ 2 v¹t ¸o kh«ng cã khuy khi mÆc bá bu«ng hoÆc 2 tµ th¾t l¹i víi nhau.
- ThÕ kû 17 ë B¾c Ninh, chiÕc ¸o dµi mí 3 mí 7 ra ®êi cïng víi c¸ch vÊn kh¨n rÊt phï hîp ®· t«n vinh vÎ ®Ñp cña ng­êi ViÖt Nam.
- ThÕ kû 20 chiÕc ¸o dµi mí 3 mí 7 ®­îc c¶i tiÕn thµnh chiÕc ¸o 5 th©n ®­îc may b»ng v¶i l¸ng, ®­îc nhËp tõ Ch©u ¢u. Phô n÷ miÒn B¾c th× mÆc víi quÇn mµu ®en, nh÷ng c« g¸i xø HuÕ th× mÆc mµu tr¾ng.
- Tõ nh÷ng n¨m 30 cña thÕ kû 20 chiÕc ¸o dµi cæ truyÒn ®­îc c¶i t¹o thµnh ¸o dµi t©n thêi. ChiÕc ¸o t©n thêi lµ sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a phong c¸ch d©n téc víi phong c¸ch ph­¬ng T©y.
ChiÕc ¸o dµi lu«n thay ®æi víi nhiÒu d¸ng vÎ kh¸c nhau nh­ng vÉn t¹o ®­îc vÎ ®Ñp duyªn d¸ng, mÒm m¹i, kÝn ®¸o cña ng­êi phô n÷.
b/ §Æc ®iÓm, cÊu t¹o.
- Thêi trang ®i liÒn víi lÞch sö qua nhiÒu n¨m th¸ng chiÕc ¸o dµi ®­îc chØnh söa vµ ngµy mét trë nªn ®Ñp h¬n, hÊp dÉn h¬n.
- ¸o dµi th­êng cã cÊu t¹o 3 phÇn: Cæ ¸o, tay ¸o, th©n ¸o
+ Cæ ¸o: Th­êng cao tõ 3-5 cm dùng nh­ kiÓu ¸o cæ tµu, bªn trong lãt mét líp v¶i cøng (ngµy nay cã nh÷ng kiÓu ¸o dµi kh«ng cæ hoÆc cæ b»ng v¶i voan mÒm xÕp kiÓu c¸ch.
+ Tay ¸o: Thu«n dµi ®Õn tËn cæ tay vµ may s¸t c¸nh tay.
+ Th©n ¸o: Cã 2 th©n (tr­íc vµ sau) dµi tõ ch©n cæ ®Õn gÇn m¾t c¸ ch©n hoÆc ®Õn m¾t c¸ ch©n. Th©n ¸o cã nh÷ng trang trÝ hoa v¨n ®Ñp m¾t: tranh phong c¶nh, c¸c ho¹ tiÕt truyÒn thèng hoÆc sen, h¹t c­êm, voan, kim tuyÕn ®Ó ¸o ®­îc léng lÉy.
Cóc ¸o ®­îc cµi theo ®­êng chÐo tõ cæ xuèng n¸ch cµi däc bªn th©n cã thÓ sö dông cóc bÊm ho¾c cóc bÊm b»ng v¶i.
c/ ChÊt liÖu
- Cã nhiÒu lo¹i v¶i dïng ®Ó may ¸o dµi: lôa t¬ t»m, lôa tæng hîp, gÊm, nhung, thæ cÈm... nh­ng v¶i ph¶i máng, mÒm may míi ®Ñp.
- ¸o dµi ®­îc may ®Ó mÆc cïng víi quÇn lôa, phi bãng, gÊm, sa tanh... tr¾ng hoÆc cïng mµu cïng chÊt liÖu víi ¸o.
d/ Gi¸ trÞ vµ ý nghÜa
- Khi mÆc chiÕc ¸o dµi ng­êi ViÖt Nam kh«ng hÒ c¶m thÊy l¹c hËu tr­íc b¹n bÌ quèc tÕ mµ ng­îc l¹i lu«n lu«n tù hµo v× m×nh ®· vµ ®ang g×n gi÷ truyÒn thèng d©n téc. ChiÕc ¸o dµi ch­a bao giê bÞ ng­êi ViÖt Nam l·ng quªn. MÆc chiÕc ¸o dµi ng­êi phô n÷ ®· trë thµnh t¸c phÈm mü thuËt, niÒm tù hµo vÒ y phôc d©n téc vµ cßn lµ tiÕng nãi trªn tr­êng quèc tÕ ®­îc ng­êi ViÖt Nam tù hµo giíi thiÖu víi b¹n bÌ 5 ch©u. N¨m 1970 t¹i héi chî quèc tÕ ¤saka NhËt B¶n, chiÕc ¸o dµi ViÖt Nam ®¹t huy ch­¬ng vµng vÒ y phôc d©n téc.
- Unesco c«ng nhËn lµ di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi phi vËt thÓ.
- Kh¸ch quèc tÕ trÇm trå ng©y ngÊtkhi ng¾m nh×n nh÷ng tµ ¸o dµi tung bay.
- ChiÕc ¸o dµi trë thµnh mét lo¹i quèc phôc: Ng­êi phô n÷ mÆc trong ngµy lÔ tÕt, ngµy c­íi, khi ®i lµm... 
+ Nh÷ng n÷ sinh mÆc ®i häc nh­ mét thø ®ång phôc trang nh·, duyªn d¸ng.
+ Nh÷ng cuéc thi hoa hËu kh«ng thÓ thiÕu phÇn thi ¸o dµi.
+ ¸o dµi cßn lµm quµ tÆng l­u niÖm
Mµu s¾c, d¸ng vÎ cña chiÕc ¸o dµi gióp ta hiÓu ®­îc tÝnh c¸ch cña ng­êi mÆc nã.
* ý nghÜa ®¹o lý:
- Víi ¸o tø th©n: 
+ 2 tµ phÝa tr­íc vµ phÝa sau t­îng tr­ng cho tø th©n phô mÉu
+ Mét v¹t ng¾n hoÆc chÐo phÝa tr­íc gièng nh­ mét c¸i yÕm che ngùc n»m trong 2 v¹t lín t­îng tr­ng cho h×nh ¶nh «m Êp ®øa con trong lßng.
+ 5 khuy cµi n»m c©n xøng trªn 5 vÞ trÝ cè ®Þnh gi÷ cho chiÕc ¸o ngay th¼ng, kÝn ®¸o, t­îng tr­ng cho 5 ®¹o lý lµm ng­êi: Nh©n, lÔ, nghÜa, trÝ, tÝn.
+ Khi mÆc ¸o tø th©n ng­êi ta th­êng buéc 2 v¹t tr­íc víi nhau ®Ó gi÷ cho chiÕc ¸o c©n dèi, hµi hoµ, t­îng tr­ng cho t×nh nghÜa vî chång quÊn quýt chung thuû bªn nhau.
- ChiÕc ¸o dµi lµ t¸c phÈm nghÖ thuËt thÊm ®Ém t©m hån vµ cèt c¸ch ng­êi ViÖt Nam – lµ bµi häc s©u s¾c vÒ ®¹o lý ®­îc ng­êi x­a göi g¾m trong d¸ng vÎ thiÕt tha, quyÕn rò ®Õn mª hån.
3. KÕt bµi
- Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa l©u bÒn, ý nghÜa cña chiÕc ¸o dµi
VD: Cïng víi chiÕc nãn l¸, chiÕc ¸o dµi ViÖt Nam ®· trë thµnh biÓu t­îng mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. ¸o dµi cÇn ®­îc gi÷ g×n vµ ph¸t huy, ph¸t triÓn h¬n n÷a...
* Ph­¬ng ph¸p: Gv h­íng dÉn hs viÕt hoµn chØnh tõ dµn ý
Gäi hs ®äc bµi viÕt
Gv + hs söa
* Cñng cè: Gäi hs kh¸ ®äc bµi viÕt cña m×nh.
* DÆn dß: Häc vµ lµm hoµn chØnh vµo vë
* Rót kinh nghiÖm
Buæi 18
«n tËp v¨n thuyÕt minh (tiÕp theo)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
- Cñng cè kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh.
- Hs biÕt lËp dµn ý cho mét ®Ò v¨n hoµn chØnh.
- Dùng tõng ®o¹n v¨n theo yªu cÇu.
B. ChuÈn bÞ
Gv: Nghiªn cøu so¹n bµi
Hs: ¤n tËp theo h­íng dÉn
C. Lªn líp
- æn ®Þnh
- KiÓm tra: 	
? ThuyÕt minh vÒ chiÕc ¸o dµi ViÖt Nam?
Gäi 2 hs tr×nh bµy
* Bµi míi
I. §Ò sè 2: ThuyÕt minh vÒ chiÕc kÝnh ®eo m¾t
II. T×m hiÓu ®Ò bµi
- ThÓ lo¹i: ThuyÕt minh
- §èi t­îng thuyÕt minh: ChiÕc kÝnh ®eo m¾t
- Ph¹m vi thuyÕt minh: CÊu t¹o, chÊt liÖu, t¸c dông, c¸ch b¶o qu¶n, c¸ch sö dông...
III. H­íng dÉn dµn ý
1. Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ kÝnh ®eo m¾t (b»ng ph­¬ng ph¸p nªu ®Þnh nghÜa)
VD: KÝnh ®eo m¾t lµ ®å dïng ®­îc nhiÒu ng­êi biÕt ®Õn vµ ®­îc dïng phæ biÕn trong cuéc sèng hµng ngµy cña con ng­êi dïng ®Ó ®eo m¾t.
2. Th©n bµi: Nguån gèc: Ra ®êi tõ rÊt l©u trong ®êi sèng cña ng­êi ViÖt Nam
a/ §Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ chÊt liÖu
- KÝnh cã cÊu t¹o gåm 2 bé phËn chÝnh: gäng kÝnh vµ m¾t kÝnh
+ Gäng kÝnh ®­îc lµm b»ng nhùa cao cÊp hoÆc kim lo¹i quý: vµng hoÆc b¹c (hoÆc m¹ vµng) cã h×nh d¹ng, kÝch th­íc kh¸c nhau, cã thÓ chia lµm 2 phÇn:
	PhÇn dïng ®Ó n¾p m¾t kÝnh
	PhÇn dïng ®Ó ®eo vµo tai
Hai phÇn ®­îc nèi víi nhau bëi 1 èc vÝt nhá, cã thÓ më ra, gËp vµo dÔ dµng.
+ M¾t kÝnh: lµm b»ng nhùa hoÆc thuû tinh trong suèt cã nhiÒu mµu s¾c kh¸c nhau nh­ mµu tr¾ng, hång, ®en, xanh,... cã kÝch cì hoÆc h×nh d¸ng kh¸ng nhau: h×nh trßn, h×nh bÇu dôc, h×nh vu«ng... ®­îc n¾p trong khung cã h×nh d¸ng, kÝch cì phï hîp víi m¾t kÝnh
Gäng kÝnh vµ m¾t kÝnh cã nhiÒu h×nh d¸ng, kÝch th­íc, mµu s¾c kh¸c nhau rÊt phong phó, ®an d¹ng, ®Ñp m¾t.
b/ C¸c lo¹i kÝnh (ph©n lo¹i)
Cã nhiÒu lo¹i kÝnh kh¸c nhau:
- Lo¹i th­êng nh­ kÝnh r©m, kÝnh b¶o hé lao ®éng, kÝnh tr¾ng kh«ng sè dïng ®Ó che n¾ng, che bôi khi ®i ®­êng hoÆc c¸c lo¹i kÝnh thÈm mü dïng ®Ó ®eo cho ®Ñp, thêi trang (®Ó lµm ®Ñp)
- Lo¹i kÝnh thuèc gåm kÝnh cËn, kÝnh viÔn, kÝnh lo¹n thÞ, kÝnh l·o, kÝnh dïng sau khi mæ m¾t... dïng ®Ó ch÷a bÖnh vÒ m¾t...
c/ C¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n
- KÝnh thuèc th­êng sö dông cho nh÷ng ng­êi bÞ bÖnh vÒ mÆt hoÆc ng­êi cã tuæi. Muèn sö dông ch÷a bÖnh vÒ m¾t th× ph¶i ®o thÞ lùc ®Ó kiÓm tra råi míi lùa chän kÝnh dïng ®óng ®é th× thÞ lùc m¾t ®ì suy gi¶m tr¸nh g©y c¸c bÖnh phô. Kh«ng nªn v× lý do nµo ®ã mµ ng¹i ®eo kÝnh. NÕu ng¹i ®eo kÝnh th× bÖnh vÒ m¾t sÏ t¨ng thªm.
- Víi nh÷ng lo¹i kÝnh th­êng dïng ®Ó trang trÝ còng kh«ng nªn sö dông bõa b·i ®Ó tr¸nh g©y h¹i cho m¾t nhÊt lµ nh÷ng lo¹i kÝnh rÎ tiÒn.
- Khi sö dông ta chØ cÇn më 2 gäng kÝnh ra vµ ®eo lªn m¾t ®Ó gäng kÝnh b¸m vµo vµnh sau tai gi÷ cho kÝnh khái r¬i vµ b¸m ch¾c vµo tai. Dïng xong ta nhí lau chïi s¹ch sÏ ®Æc biÖt lµ m¾t kÝnh, nªn lau chïi b»ng kh¨n mÒm m¹i, mÞn kÕt hîp víi n­íc röa kÝnh råi cho vµo bao ®ùng kÝnh hoÆc hép b¶o vÖ ®Ó trªn mÆt bµn, trong ng¨n tñ, ng¨n bµn, vµo chç quy ®Þnh tr¸nh c¸c vËt nÆng ®Ì vì hoÆc lµm trÇy x­íc, khi ®Æt kÝnh nªn ®Æt gäng xuèng d­íi, m¾t kÝnh phÝa trªn ®Ó cho ®ì x­íc, kh«ng ®­îc ®Ó kÝnh r¬i xuèng ®Êt v× kÝnh rÊt dÔ vì.
d/ T¸c dông cña kÝnh
- KÝnh ®em l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých cho con ng­êi: gióp cho con ng­êi b¶o vÖ mÆt nh×n nhËn sù viÖc mét c¸ch chÝnh x¸c, t¨ng c­êng hiÖu qu¶ häc tËp vµ lao ®éng, kÝnh cßn dïng ®Ó ch÷a bÖnh vÒ m¾t l¹i hîp thêi trang, tiÖn lîi, lµ vËt trang søc, lµm t¨ng thªm vÎ duyªn d¸ng, thanh lÞch, thêi trang cho ng­êi ®eo kÝnh, che ®i nh÷ng khiÕm khuyÕt trªn m¾t ta, gióp ta cã mét khu«n mÆt xinh s¾n...
- KÝnh cã thÓ lµm quµ tÆng nhau.
3. KÕt bµi
- Kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ cña chiÕc kÝnh “Giµu 2 con m¾t, khã 2 bµn tay”
VD: §«i m¾t cña con ng­êi v« cïng quan träng cÇn ph¶i ®­îc b¶o vÖ thÞ lùc, kÝnh ®· ®em l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých cho con ng­êi trong ®ã cã lîi Ých b¶o vÖ m¾t. V× vËy chóng ta h·y biÕt tËn dông nh÷ng lîi Ých ®ã mét c¸ch phï hîp, khÐo lÐo, tinh t­êng nhÊt
* Ph­¬ng ph¸p: Gv h­íng dÉn hs viÕt bµi hoµn chØnh
Gäi hs ®äc – ch÷a
* Cñng cè: Gäi hs ®äc bµi tr­íc líp
* DÆn dß: 
- Lµm bµi hoµn chØnh vµ häc thuéc
- LËp dµn ý ®Ò bµi sau: ThuyÕt minh vÒ c©y bót m¸y hoÆc bót bi
* Rót kinh nghiÖm
Buæi 19
¤n tËp v¨n thuyÕt minh
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
- Cñng cè kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh.
- Hs biÕt lËp dµn ý cho mét ®Ò v¨n hoµn chØnh.
- Dùng tõng ®o¹n v¨n theo yªu cÇu.
B. ChuÈn bÞ
Gv: Nghiªn cøu so¹n bµi
Hs: ¤n tËp theo h­íng dÉn
C. Lªn líp
- æn ®Þnh
- KiÓm tra: 	
? ThuyÕt minh vÒ kÝnh ®eo m¾t?
Gäi 2 hs
* Bµi míi
I. §Ò sè 3: ThuyÕt minh vÒ c©y bót m¸y hoÆc bót bi
II. T×m hiÓu ®Ò bµi
- ThÓ lo¹i: ThuyÕt minh
- §èi t­îng thuyÕt minh: C©y bót m¸y
- Ph¹m vi: Nguån gèc, ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, t¸c dông, c¸ch sö dông, c¸ch b¶o qu¶n...
III. H­íng dÉn dµn ý
1. Më bµi
Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c©y bót m¸y (b»ng ph­¬ng ph¸p nªu ®Þnh nghÜa)
VD: Trong thùc tÕ, chóng ta biÕt cã rÊt nhiÒu lo¹i bót kh¸c nhau nh­ bót m¸y, bót ch×, bót bi, trong ®ã c©y bót m¸y lµ ®å dïng cÇn thiÕt cña con ng­êi nhÊt lµ ®èi víi ng­êi häc sinh – nã ®­îc dïng ®Ó ghi chÐp vµ trë tµnh ng­êi b¹n th©n thiÕt cña chóng ta.
2. Th©n bµi
a/ Nguån gèc
- Tõ ngµn x­a, c©y bót ®· ®i vµo ®êi sèng häc tËp cña mçi häc trß. Tuy chØ lµ c©y bót tre, bót gç ®¬n gi¶n nh­ng l¹i kh«ng thÓ thiÕu víi mçi ng­êi. Thêi Êy, cuéc sèng khã kh¨n, ®êi sèng häc tËp cßn thiÕu thèn nªn ®å dïng, dông cô häc tËp cßn rÊt h¹n chÕ. Ph¶i cè g¾ng l¾m con ng­êi míi s¸ng chÕ ra chiÕc bót tre, bót gç viÕt ®­îc th× ph¶i cã lä mùc ë bªn. ChÝnh v× vËy mµ khi ta vµo c¸c líp häc, vÊn thÊy trªn mçi chiÕc bµn ®Òu cã 1 lç nhá ®Ó ®ùng lä mùc, cø hÕt mùc th× hs l¹i chÊm vµo ®ã vµ viÕt tiÕp.
- Ngµy nay nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ®iÒu kiÖn häc tËp tèt h¬n, hs kh«ng ph¶i viÕt bót tren, bót gç nh­ tr­íc n÷a mµ ®· cã nhiÒu lo¹i bót kh¸c tèt h¬n, tiÖn lîi h¬n thay thÕ, ®­îc sö dông nhiÒu vµ phæ biÕn ë ViÖt Nam trong ®ã cã bót m¸y.
b/ C¸c lo¹i bót may
- Cïng víi sù tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt cã rÊt nhiÒu lo¹i bót m¸y ra ®êi nh­ bót kim tinh, bót Tr­êng S¬n, bót Thiªn Long, BÕn NghÐ, Hång Hµ, ThÊy ¸nh, V¹n Hoa... cña c¸c c«ng ty trong n­íc s¶n xuÊt víi mÉu m· ®Ñp, gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng, phï hîp víi tïi tiÒn ng­êi tiªu dïng nhÊt lµ víi hs. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã còng xuÊt hiÖn nh÷ng lo¹i bót kh¸ ®¾t do nhËp tõ n­íc ngoµi vµo.
c/ §Æc ®iÓm, cÊu t¹o vµ céng dông