Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 8 - Trường THCS Lê Hồng Phong

Tuần: 08	 Ngày soạn: 13/10/2012
Tiết: 29 - 30	 Ngày dạy : 16/10/2012
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
(O Hen-ri)
A. Mục tiêu cần đạt
- Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện.
- Thấy được nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn cảu tác giả O Hen-ri.
B. Trọng tâm kiến thức, kỉ năng, thái độ
 1. Kiến thức:
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ.
- Lòng cảm thông, chia sẻ giữa những nghệ sĩ nghèo.
- Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người.
 2. Kĩ năng:
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc - hiểu văn bản.
- Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn.
- Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện.
 3. Thái độ: Biết cảm thông, chia sẻ với những người gặp hoàn cảnh khó khăn.
C. Phương pháp
Vấn đáp, phân tích, thuyết trình,...
D. Tiến trình lên lớp
 1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số (Lớp 8A1....................................., 8A5..................................................)
 2. Bài cũ: Qua đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió” (tiểu thuyết “Đôn Ki-hô-tê”) em hãy cho biết: Nhân vật Đôn Ki-hô-tê có những ưu, khuyết điểm nào? Thái độ của em với nhân vật này? Nhân vật Xan-chô Pan-xa có những ưu, khuyết điểm nào? Nghệ thuật cơ bản khi tác giả xây dựng hai nhân vật này là gì?
 3. Bài mới: Lòng nhân ái có ở khắp mọi nơi trên thế giới. Hướng con người đến với chân, thiện, mĩ là mục đích của nghệ thuật đích thực. Tác phẩm Chiếc lá cuối cùng của nhà văn Mĩ O Hen-ri ngợi ca lòng nhân ái và nêu lên quan điểm của tác giả về nghệ thuật đích thực.
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài dạy
Hoạt động 1: Giới thiệu chung 
Dựa vào chú thích (*) trong sgk, em hãy nêu một vài nét chính về tác giả?
- Gv cho xem chân dung và nêu thêm về tác giả.
Ai là người dịch truyện “Chiếc lá cuối cùng” này?
Tác phẩm được sáng tác theo thể loại nào?
Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản
- Gv nêu yêu cầu giọng đọc: đọc rõ ràng. Đoạn kể về Giôn-xi đọc chậm, buồn; đoạn kể về bác hoạ sĩ già đọc giọng trầm, ấm; đoạn nói vế Xiu đọc giọng nhẹ nhàng, tình cảm.
- Gv cho Hs đọc phân vai. Gv nhận xét cách đọc.
- Hs xem phần chú thích của Sgk.
Hãy tóm tắt nội dung của văn bản (khoảng 7 ->10 câu)? Gv nhận xét phần tóm tắt của Hs.
 “Giôn-xi ốm nặng, nằm đợi chiếc lá cuối cùng rơi bên cửa sổ của cây thường xuân thì cô sẽ chết. Song một đêm mưa gió bão bùng, chiếc lá cuối cùng vẫn không rụng. Điều kì diệu này khiến Giôn-xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết.
 Xiu, người bạn gái của Giôn-xi biết chiếc lá cuối cùng chính là bức tranh của hoạ sĩ già Bơ-men đã bí mật vẽ trong một đêm mưa gió để cứu Giôn-xi nhưng cuối cùng cụ đã chết vì viêm phổi.
Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung. 
Văn bản sử dụng các phương thức biểu đạt nào? Phương thức nào là chính?
Truyện có những nhân vật chính nào? 
-> 3 nhân vật chính: Giôn-xi + Xiu + cụ Bơ-men.
Theo dõi đoạn trích em thấy Giôn-xi đang trong tình cảnh như thế nào? Tình trạng ấy khiến cô hoạ sĩ trẻ này có tâm trạng ra sao? 
-> Cô đang bị sưng phổi nặng nên chán nản.
Khi cô ra lệnh người chị kéo mành ra lần thứ nhất thì Giôn-xi đã suy nghĩ điều gì? Điều đó có ý nghĩa gì? ->Khi chiếc lá cuối cùng rụng thì cũng lúc đó cô sẽ chết Đó là những suy nghĩ xuất hiện từ một cô gái yếu đuối, bệnh tật, ít nghị lực, không còn tin vào sự sống của mình.
Em nghĩ gì về nhân vật Giôn-xi từ tất cả những biểu hiện đó? (yếu đuối tuyệt vọng )
Sau một đêm mưa gió dữ dội, khi chiếc mành được kéo lên lúc trời vừa hửng sáng, Giôn-xi đã phát hiện điều gì? Cô có cảm nhận ra sao?
-> Chiếc lá thường xuân vẫn còn đó: “Trong chiếc lá mỏng manh nhỏ nhoi ấy chứa đựng một sức sống thật mãnh liệt bền bỉ”.
Chi tiết Giôn-xi xin cháo và sữa, đòi soi gương, muốn ngồi dậy cho thấy điều đổi thay nào ở cô?
-> Nhu cầu sống đã trở lại với Giôn-xi. 
“Chị Xiu thân yêu ơi, một ngày nào đó, em hy vọng sẽ được vẽ vịnh Na-plơ” báo hiệu điều đổi thay nào ở Giôn-xi? Tình yêu bạn, tình yêu nghệ thuật hội hoạ đã trở lại với Giôn-xi, cô đã vượt qua được cái chết.
Thảo luận: Nguyên nhân làm cho Giôn-xi khỏi bệnh? Việc Giôn-xi khỏi bệng nói lên điều gì?
-> Chính chiếc lá cuối cùng đã đem lại nhiệt tình tuổi trẻ của cô về lại cho cô. Chính là cô đã tự chữa bệnh cho mình nhờ chiếc lá, bằng chính sự thay đổi tinh thần, tâm trạng của mình. Như vậy, người ta có thể tự chữa bệnh cho mình bằng nghị lực, bằng tình yêu cuộc sống, bằng sự đấu tranh và chiến thắng bệng tật 
Qua đây, em rút ra cho mình bài học gì? 
- Hs tự bộc lộ. (vd: Bồi dưỡng cho mình nghị lực để chiến thắng bệnh tật, khó khăn trong cuộc sống).
- Gv liên hệ giáo dục Hs.
Hết tiết 29 chuyển tiết 30
Giữa Xiu và Giôn-xi có nét nào tương đồng?
Xiu đã dành cho Giôn-xi một tình cảm đặc biệt trong tình bạn. Hãy tìm các chi tiết biểu hiện tình yêu ấy?
-> Em thân yêu, thân yêu, em hãy nghĩ đến chị, nếu em không còn nghĩ đến mình nữa, chị sẽ làm gì đây?
Sáng hôm sau, Xiu có biết chiếc lá cuối cùng là lá giả, lá vẽ hay không? Vì sao? không biết thì làm cho câu chuyện ntn? -> Không biết vì khi Giôn-xi thều thào ra lệnh kéo mành lên thì Xiu làm theo một cách chán nản rồi cúi khuôn mặt hốc hác xuống... . Chính sự bí mật của cụ Bơ-men làm cho câu chuyện thêm bất ngờ và hấp dẫn
Tại sao tác giả lại để cho Xiu tự kể lại chuyện về cái chết và nguyên nhân dẫn đến cái chết của Cụ Bơ-men? -> Không chỉ làm cho câu chuyện diễn biến một cách tự nhiên. Mà còn bộc lộ phẩm chất kính trọng, nhớ tiếc cụ hoạ sĩ của Xiu.
Hs theo dõi phần cuối truyện.
Sự thật về chiếc lá vẫn còn đó có liên quan đến nhân vật nào? Tác giả có những nét tả nào về cụ?
Cụ đã vẽ chiếc lá cuối cùng với mục đích gì? -> cứu
sống Giôn-xi.
Hoạ sĩ già Bơ-men đã vẽ bức tranh chiếc lá cuối cùng ntn? -> Vẽ âm thầm, bí mật trong đêm mưa gió lạnh buốt ngoài trời.
Người hoạ sĩ ấy đã phải trả giá như thế nào cho bức vẻ chiếc lá cuối cùng của mình? 
-> Chết vì viêm phổi nặng.
Qua đây ta thấy cụ Bơ –men là một con người ntn?
-> Cao thượng, quên mình vì người khác. 
Thảo luận: Có thể gọi bức tranh “Chiếc lá cuối cùng” của cụ Bơ-men là một kiệt tác được hay không? Vì sao?
- Giống như thật (đến mức Giôn-xi là hoạ sĩ mà không nhận ra), tạo ra sức mạnh khơi dậy sự sống của con người. 
- Được vẽ bởi một hoạ sĩ lao động quên mình.
Bức tranh của cụ Bơ-men không phải là thần dược, nó là tác phẩm nghệ thuật được tạo nên bởi tình yêu thương con người. Từ đây, em hiểu thêm ý nghĩa nào của truyện “Chiếc lá cuối cùng”?
-> Nghệ thuật chân chính được tạo ra từ tình yêu thương con người, nghệ thuật chân chính là nghệ thuật vì con người. 
Nét độc đáo của nghệ thuật truyện này là hiện tượng đảo ngược tình huống 2 lần, gây bất ngờ và hấp dẫn người đọc. Em hãy làm rõ điều này qua cách kết thúc bất ngờ của câu chuyện?
- Nhân vật Giôn-xi đi từ chết đến sống. 
- Cụ Bơ-men đi từ sống đến chết. 
Từ đó, em hiểu gì về tư tưởng và tài năng của nhà văn, tác giả của truyện “Chiếc lá cuối cùng”?
-> Yêu thương, quí trọng người nghèo; tài viết truyện với những kết thúc độc đáo bất ngờ.
* Hướng dẫn Tổng kết
Hãy khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản? Hs trả lời, Gv chốt ý đến Ghi nhớ. Hs đọc.
Em hãy rút ra ý nghĩa của văn bản?
Gv: Qua một truyện ngắn và cụ thể là chỉ qua một đoạn trích, dưới ngòi bút kể chuyện của O Hen-ri, người đọc đã thực sự rung cảm với hoàn cảnh của nhân vật. Đồng thời thể hiện quan niệm về nghệ thuật đích thực, nghệ thuật vì con người.
* Luyện tập: Đọc diễn cảm một đoạn văn
Hoạt động 3: Hướng dẫn tự học
- Gv hướng dẫn, Hs chú ý lắng nghe, thực hiện.
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả: (Sgk/89)
2. Tác phẩm
- Vị trí đoạn trích: Trích phần cuối tác phẩm “Chiếc lá cuối cùng”.
- Thể loại: Truyện ngắn
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Đọc, giải nghĩa từ khó
2. Tìm hiểu văn bản
2.1. Bố cục: 3 phần
2.2. Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. 
2.3. Phân tích
a. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi
- Là một hoạ sĩ trẻ.
- Cô bị bệng sưng phổi và nghèo túng.
- Suy nghĩ: Khi chiếc lá cuối cùng rụng thì lúc đó cô sẽ chết. 
à Cô có tâm trạng chán nản, ít nghị lực, không tin vào sự sống của mình nữa. 
- Sau đêm mưa gió: Chiếc lá thường xuân vẫn còn đó. 
à Cảm nhận được chiếc lá mỏng manh nhỏ nhoi ấy chứa đựng một sức sống mãnh liệt bền bỉ, vì thế tình yêu bạn, tình yêu hội họa đã trở lại với Giôn-xi.
Hết tiết 29 chuyển tiết 30
b. Tình cảm yêu thương của Xiu 
- Chăm sóc chu đáo cho Giôn-xi: Quấy cháo gà, pha sữa
- Lo sợ khi nhìn vài chiếc lá ít ỏi còn bám trên tường.
-> Hết lòng yêu thương bạn. 
- Kể chuyện về cái chết của cũ Bơ-men cho Giôn-xi nghe 
à Kính trọng, nhớ tiếc cụ hoạ sĩ. 
c. Bơ-men và kiệt tác của cụ
* Giới thiệu chung:
- Một hoạ sĩ đã ngoài 60 tuổi, râu xồm.
- Kiếm sống bằng nghề làm mẫu vẽ.
- Ước mơ vẽ một kiệt tác nhưng chưa thành.
* Vẽ chiếc lá cuối cùng:
- Mục đích: kéo dài sự sống và mong cứu sống Giôn-xi.
- Vẽ âm thầm, bí mật ở ngoài trời trong một đêm mưa gió.
- Bị chết vì sưng phổi.
-> Một hành động cao thượng, quên mình vì người khác, rất đáng khâm phục.
* Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác:
- Lá vẽ rất giống lá thật.
- Khơi dậy nghị lực, đem lại sự sống cho Giôn-xi.
- Được vẽ bằng tình yêu thương bao la, hy sinh quên mình vì người khác.
-> Nghệ thuật chân chính được tạo ra từ tình yêu thương con người, nt vì con người.
d. Nghệ thuật đảo ngược tình huống truyện hai lần
- Giôn-xi: bệnh viêm phổi nặng, chán đời, tuyệt vọng -> Yêu đời, hiểu ra muốn chết cũng là một tội.
- Cụ Bơ-men: đang khoẻ mạnh -> viêm phổi nặng rồi chết.
à Nhân vật trong truyện và độc giả đều bất ngờ. Gây hứng thú cho người đọc.
3. Tổng kết 
 a. Nghệ thuật
 b. Nội dung
 -> Ghi nhớ: (Sgk/90)
* Ý nghĩa văn bản: “Chiếc lá cuối cùng” là câu chuyện cảm động về tình yêu thương giữa những người nghệ sĩ nghèo. Qua đó, tác giả thể hiện quan niệm của mình về mục đích của sáng tạo nghệ thuật.
4. Luyện tập
III. Hướng dẫn tự học
- Tập tóm tắt truyện. Nhớ được một số chi tiết hay trong tác phẩm.
- Suy nghĩ rối viết cho truyện một cách kết thúc khác.
- Soạn bài: Chương trình địa phương phần tiếng Việt. 
E. Rút kinh nghiệm
.....................
.....................
Tuần: 08	 Ngày soạn: 13/10/2012
Tiết: 31 	 Ngày dạy : 17/10/2012
CH Ư ƠNG TR ÌNH ĐỊA PH Ư ƠNG
- Phần tiếng Việt -
A. Mục tiêu cần đạt
 Hệ thống hoá từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích được dùng trong giao tiếp ở địa phương.
B. Trọngtâm kiến thức, kĩ năng, thái độ
 1. Kiến thức: Các từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích.
 2. Kĩ năng: Sử dụng từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích.
 3. Thái độ: Tự hào về sự giàu và đẹp của tiếng Việt, từ đó có ý thức sử dụng từ ngữ địa phương nói riêng, tiếng Việt nói chung phù hợp tình huống giao tiếp, đạt hiệu quả giao tiếp.
C. Phương pháp
Vấn đáp,phân tích, thuyết trình,. ..
D. Tiến trình lên lớp
 1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số (Lớp 8A1....................................., 8A5..................................................)
 2. Bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của Hs. 
 3. Bài mới: Ngoài từ phổ thông chỉ quan hệ ruột thịt thì mỗi địa phương lại có những từ ngữ có ý nghĩa tương đương. Việc sử dụng từ địa phương ý nghĩa ra sao? Cần lưu ý điều gì khi sử dụng từ ngữ địa phương, chúng ta sẽ tìm hiểu cụ thể qua tiết học hôm nay. 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài dạy
Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu chung về từ ngữ địa phương
Gv giới thieäu cho Hs biết từ ngữ địa phương và từ ngữ toàn dân có những điểm chung về ngữ âm, ngữ pháp; khác về ngữ và từ vựng ở một số từ.
 - Gv lấy ví dụ minh hoạ để giúp các em hiểu rõ.
* Hướng dẫn Hs lập bảng đối chiếu giữa từ ngữ toàn dân và từ ngữ địa phương: 
- Cùng với sự chuẩn bị ở nhà của Hs. Đến lớp, các em thảo luận nhóm để lập thành một bảng điều tra chung. Chỉ ra được các từ không trùng với từ ngữ toàn dân. 
Các nhóm cử đại diện trình bày, Gv nhận xét bài làm của từng nhóm.
Lập bảng theo mẫu, Sgk trang 91.
Hoạt động 2: Hướng dẫn Luyện tập
Gv hướng dẫn Hs làm bài tập 2/Sgk.
Hoạt động 3: Hướng dẫn tự học
- Gv hướng dẫn, Hs chú ý lắng nghe, thực hiện.
I. Tìm hiểu chung về từ ngữ điạ phương
1. Khái niệm từ địa phương: (Xem bài 5, Ghi nhớ 1/56)
* Lưu ý:
- Khác về âm: 
 + Bắc Bộ: l/n; d, r/gi; s/x; tr/ch.
 + Nam Bộ: v/d; n/ng; c/t
 + Trung Bộ: dấu hỏi/ngã; sắc/hỏi; ngã/huyền.
- Khác về từ vựng:
 + Từ địa phương có nhưng không có từ toàn dân tương ứng: măng cụt, sầu riêng, chôm chôm
 + Từ địa phương song song tồn tại với từ toàn dân: vô/vào; ba/bố; má/mẹ; ghe/thuyền; ngái/xa
2. Lập bảng đối chiếu giữa từ ngữ toàn dân với từ ngữ địa phương
Xem bảng phụ
II. Luyện tập
Bài 2: Từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt ở địa phương khác.
a. Bắc Ninh, Bắc Giang: b. Nam Bộ:
- Cha gọi là thầy. - Cha gọi là ba, tía.
- Mẹ gọi là u, bầm, bủ. - Mẹ gọi là má.
- Bác gọi là bá. - Anh cả gọi là anh hai.
III. Hướng dẫn tự học
- Xem lại bảng điều tra, làm tiếp yêu cầu bài tập 1.
- Chuẩn bị bài: Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
E. Rút kinh nghiệm
......
...
Bảng phụ: 
STT
TỪ TOÀN DÂN
TỪ NGỮ ĐƯỢC DÙNG Ở ĐỊA PHƯƠNG EM
1
 Cha
 Bố, ba
2
Mẹ
 Má
3
Ong nội
 Ong nội
4
Bà nội
 Bà nội
5
Ông ngoại
 Ông ngoại
6
Bà ngoại
 Bà ngoại
7
Bác (anh trai của cha)
Bác
8
Bác (vợ anh trai của cha)
Bác
9
Thím (vợ của chú )
Cô
10
Bác (chị gái của cha)
O
11
Bác (chống chị gái của cha)
Dượng
12
Cô (em gái của cha)
Cô,o
13
Chú (chồng em gái của cha )
Chú
14
Bác (anh trai của mẹ )
Bác
15
Bác (vợ anh trai của mẹ)
Bác
16
Cậu (em trai của mẹ)
Cậu
17
Mợ (vợ em trai của mẹ)
Mợ
18
Bác (chị gái ủa mẹ )
Bác
19
Bác ( chồng chị gái của mẹ)
Bác
20
Dì (em gái của mẹ)
Dì
21
Chú (chồng em gái của mẹ)
Chú
22
Anh trai
Anh trai
23
Chị dâu
Chị dâu
24
Em trai
Em trai
25
Em dâu
Em dâu
26
Chị gái
Chị gái
27
Anh rể
Anh rể
28
Em gái
Em gái
29
Em rễ
Em rể
30
Con
Con
31
Con dâu
Con dâu
32
Con rể
Con rể
33
Cháu (con của con)
cháu
Tuần: 08	 Ngày soạn: 13/10/2012
Tiết: 32 	 Ngày dạy : 17/10/2012
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM. 
Hướng dẫn bài viết số 2
A. Mục tiêu cần đạt
 Biết lập bố cục và cách thức xây dựng dàn ý cho bài văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. 
B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ
 1. Kiến thức: Cách lập dàn ý cho văn bản tư sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm .
 2. Kĩ năng:
- Xây dựng bố cục, sắp xếp các ý cho bài văn tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả và biểu cảm .
- Viết một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 450 chữ .
 3. Thái độ: Tích cực sử dụng có hiệu quả yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự . 
C. Phương pháp
Vấn đáp, thảo luận,
D. Tiến trình dạy hoc
 1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số (Lớp 8A1....................................., 8A5..................................................)
 2. Bài cũ: Khi xây dựng một đoạn văn tự sự, ta có thể sử dụng các phương thức biểu đạt nào? Hãy trình bày các bước khi thực hiện việc xây dựng đoạn văn?
 3. Bài mới: Trong bài văn tự sự, ngoài phương thức tự sự được sử dụng chủ yếu thì người viết còn kết hợp với việc sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm. Sử dụng kết hợp yếu tố tự sự với miêu tả và biểu cảm có tác dụng ra sao, chúng ta cùng tìm hiểu qua tiết học hôm nay.
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài dạy
Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu chung
* Tìm hểu dàn ý của bài văn tự sự
- Gv nêu yêu cầu, Hs theo dõi văn bản “Món quà sinh nhật” và trả lời các câu hỏi.
Hãy phân chia bố cục ba phần cho văn bản? Nêu nội dung khái quát của mỗi phần?
- Gv hướng dẫn Hs lần lượt tìm và chỉ ra các yếu tố:
Sự việc chính? Ngôi kể? Thời gian, không gian, hoàn cảnh xảy ra sự việc?
Chuyện xảy ra với ai? Nhân vật nào là chính? Tính cách của nhân vật?
Mở đầu của câu chuyện có gì đáng chú ý? Đỉnh điểm? Kết thúc?
Theo em, điều gì tạo nên sự bất ngờ cho câu chuyện?
Các yếu tố miêu tả và biểu cảm được kết hợp và thể hiện ở những chỗ nào trong truyện? Tác dụng của những yếu tố đó?
Các em rút ra được cho mình bài học gì qua việc tặng quà sinh nhật cho bạn?
Gv kết hợp để giáo dục Hs.
Thảo luận: Các yếu tố trên được tác giả sắp xếp theo trình tự nào? 
-> Trước - sau; hiện tại - quá khứ.
Hs đọc dàn ý của bài văn tự sự, Sgk/95
Qua tìm hiểu, em hãy cho biết dàn bài của bài văn tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm thường gồm mấy phần? Là những phần nào? Gv gọi hai Hs đọc lại ghi nhớ.
Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập
Bài 1:
- Mở bài: Giới thiệu ai? Trong hoàn cảnh nào?
- Thân bài: Các sự việc chính xảy ra với nhân vật theo trình tự thời gian? Kết quả qua mỗi lần quẹt diêm?
- Nhiệm vụ phần kết bài?
- Chỉ ra các yếu tố miêu tả, biểu cảm được kết hợp khi kể và tác dụng của nó?
Bài 2: Tương tự với cách làm trên, Gv gợi ý cho Hs lập dàn bài 
Hoạt động 3: Hướng dẫn tự học
Gv hướng dẫn, Hs chú ý lắng nghe, thực hiện.
Hướng dẫn viết bài Tập làm văn số 2: Ôn tập và chuẩn bị kĩ những kiến thức đã học về văn tự sự kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm để làm tốt bài viết Tập làm văn số 2.
I. Tìm hiểu chung 
1. Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự
Văn bản: Món quà sinh nhật
+ Bố cục:
- Từ đầu đến “trên bàn”: Quang cảnh chung của buổi sinh nhật.
- Tiếp theo đến “không nói”: Món quà sinh nhật độc đáo của người bạn.
- Còn lại: Cảm nghĩ về món quà sinh nhật.
+ Các yếu tố:
- Sự việc chính: Diễn biến của buổi sinh nhật.
- Ngôi kể thứ nhất: Tôi (Trang).
- Thời gian: Buổi sáng
- Không gian: Trong nhà Trang.
- Hoàn cảnh: Sinh nhật của Trang có các bạn đến chúc mừng.
- Chuyện xảy ra với Trang (nhân vật chính)
- Nhân vật khác: Trinh: kín đáo, đằm thắm, chân thành; Thanh: hồn nhiên, nhanh nhẹn, tinh ý.
+ Diễn biến:
 - Mở bài: Buổi sinh nhật vui vẻ sắp kết thúc, Trang sốt ruột vì người bạn thân chưa đến.
 - Đỉnh điểm: Trinh đến, giải toả nỗi băn khoăn của Trang với một món quà sinh nhật độc đáo: chùm ổi được Trinh chăm sóc từ hồi còn nụ.
 - Kết thúc: Cảm nghĩ của Trang về món quà sinh nhật độc đáo.
+ Các yếu tố miêu tả: Suốt cả buổi sáng ngồi chật cả nhà thấy Trinh đang tươi cười Trinh dẫn tôi ra vườn Trinh vẫn lặng lẽ cười.
-> Miêu tả tỉ mỉ diễn biến buổi sinh nhật, thể hiện tình bạn thắm thiết giữa Trang và Trinh. 
à Giúp người đọc dễ hình dung và cảm động.
+ Các yếu tố biểu cảm: Tôi vẫn cứ bồn chồn không yên bắt đầu lo tủi thân và giận Trinh, giận mình cảm ơn Trinh quá quý giá làm sao
-> Thể hiện rõ tình cảm bạn bè chân thành, sâu sắc.
à Giúp người đọc hiểu: tặng cái gì không quan trọng bằng tặng như thế nào.
2. Dàn ý của một bài văn tự sự
=> Ghi nhớ: (Sgk/95)
II. Luyện tập
Bài 1: Dàn ý bài: Cô bé bán diêm.
* Mở bài: 
- Nhân vật chính: Cô bé bán diêm. 
- Hoàn cảnh: trong đêm giao thừa, gia cảnh của bé.
* Thân bài:
- Lúc đầu, do không bán được diêm nên em sợ không dám về, tìm chỗ tránh rét, nhưng vẫn bị cái rét hành hạ. -> đôi bàn tay cứng đờ ra.
- Sau đó, em quẹt từng que diêm để sưởi ấm.
-> Từng lần quẹt diêm.
- Quẹt tất cả các que diêm vì em muốn níu bà ở lại.
-> Các yếu tố miêu tả, biểu cảm đan xen trong quá trình kể được tác giả diễn tả sinh động, kèm theo đó là những suy nghĩ và tâm trạng của nhân vật.
* Kết bài: 
- Tình cảm của tác giả với em bé.
- Cảm nghĩ của em và mọi người.
Bài 2: Dàn ý kể về một kỉ niệm với người bạn tuổi thơ khiến em xúc động.
* Mở bài:
- Giới thiệu người bạn là ai?
- Kỷ niệm nào khiến mình xúc động?
* Thân bài: Tập trung kể về kỷ niệm xúc động ấy.
- Thời gian, không gian, hoàn cảnh xảy ra sự việc.
- Nhân vật chính, các nhân vật khác.
- Kỷ niệm diễn ra như thế nào? (mở đầu, diễn biến, kết quả)
- Điều gì khiến em xúc động? Xúc động như thế nào?
* Kết bài: Suy nghĩ của em về kỷ niệm đó.
III. Hướng dẫn tự học
- Xác định thứ tự các sự việc được kể trong một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Lập dàn ý cho một bài văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. Ở mỗi phần của bài tự sự, tìm ra các yếu tố miêu tả và biểu cảm. 
- Soạn bài mới: văn bản Hai cây phong.
E. Rút kinh nghiệm
......
......