Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 7 - Trường THCS Châu Văn Biếc

Tuần 7-Tiết 25:MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp HS:
- Nắm được vai trò của yếu tố kể trong văn bản tự sự
- Vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự.
- Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự.
2. Kĩ năng:
- Nhận ra và phân tích được tác dụng của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự.
- Sử dung kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn bản tự sự.
3. Thái độ: Có ý thức trau dồi vận dụng tốt khi học các tác phẩm, đọc- hiểu văn bản. Vận dụng tốt khi viết văn.
* Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên: Giáo án, tư liệu tham khảo, 
2. Học sinh: Đọc bài và soạn bài theo câu hỏi hướng dẫn
II. Các kỹ năng sống cần đạt: 
- Nh÷ng kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: kÜ n¨ng suy nghÜ tÝch cùc, kÜ n¨ng tù nhËn thøc, kÜ n¨ng nãi, kÜ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp, kÜ n¨ng t­ duy s¸ng t¹o
III. Các hoạt động dạy và học:
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ: (4’)
H. Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Đọc bài tập.
3. Bài mới:
Hoạt động 1. Giới thiệu bài:
- Mục tiêu: Định hướng, tạo tâm thế cho học sinh.
- Phương pháp: Thuyết trình, gợi mở.
- Thời gian: 2’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
GV: Trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 6, 7, 8 chóng ta ®· ®­îc lµm quen víi vb miªu t¶, kÓ chuyÖn, biÓu c¶m. Mçi vb th­êng dïng mét ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chñ yÕu tuy nhiªn, trong thùc tế th× kh«ng ph¶i nh­ vËy... 
Lắng nghe, suy nghĩ.
Hoạt động 2. Tìm hiểu sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự.
- Mục tiêu: HS hiểu được sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự làm cho việc kể chuyện sinh động và sâu sắc hơn.
- Phương pháp: Phân tích, thực hành, gợi mở.
- Thời gian: 20’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
§äc ®o¹n trÝch “trong lßng mÑ” Nguyªn Hång (SGK - 72)
H.H·y x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè tù sù trong ®o¹n v¨n? (c¸c sù viÖc lín nhá)
* Sù viÖc lín: KÓ l¹i cuéc gÆp gì c¶m ®éng gi÷a nh©n vËt “t«i” víi ng­êi mÑ l©u ngµy xa c¸ch.
* Sù viÖc nhá:
- MÑ t«i vÉy t«i
- T«i ch¹y theo chiÕc xe cña mÑ
- MÑ kÐo t«i lªn xe 
- T«i oµ khãc, mÑ t«i khãc theo 
- T«i ngåi bªn mÑ, ng¶ ®Çu vµo c¸nh tay mÑ, quan s¸t g­¬ng mÆt mÑ.
H. ChØ ra c¸c yªu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n?
+ T«i thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, ríu c¶ ch©n l¹i 
+ MÑ t«i kh«ng cßm câi, g­¬ng mÆt vÉn t­¬i s¸ng víi ®«i m¾t trong gß m¸.
H. ChØ ra c¸c yÕu tè biÓu c¶m?
+ Hay t¹i sù sung s­íng nh­ thña cßn sung tóc?
+ T«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c Êm ¸p 1 c¸ch l¹ th­êng.
+ Ph¶i bÐ l¹i ªm dÞu v« cïng 
H. NÕu bá ®i c¸c yÕu tè biÓu c¶m vµ miªu t¶ chØ ®Ó l¹i yÕu tè tù sù th× ®o¹n v¨n sÏ nh­ thÕ nµo?
+ §o¹n v¨n sÏ trë nªn kh« khan, kh«ng g©y xóc ®éng cho ng­êi ®äc.
H. NÕu bá ®i c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ th× ®o¹n v¨n sÏ nh­ thÕ nµo? 
- §o¹n v¨n sÏ kh«ng cßn sù viÖc vµ nh©n vËt, kh«ng cã cèt truyÖn, c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m sÏ trë nªn vu v¬ khã hiÓu.
H. NÕu ®o¹n v¨n võa kÕt hîp c¶ 3 yÕu tè biÓu c¶m + miªu t¶ + tù sù em thÊy thÕ nµo?
+ HÊp dÉn, sinh ®éng.
KÕt luËn: YÕu tè kÓ (tù sù) rÊt quan träng, nÕu bá c¸c yÕu tè kÓ mµ chØ cã c¸c yÕu tè biÓu c¶m vµ miªu t¶ th× sÏ kh«ng cã chuyÖn v× cèt truyÖn lµ do SV vµ NV víi nh÷ng hµnh ®éng chÝnh t¹o nªn. C¸c yÕu tè miªu t¶ biÓu c¶m chØ cã thÓ b¸m vµo sù viÖc vµo nh©n vËt míi PT ®­îc.
- Gọi HS đọc ghi nhớ.
Đọc ví dụ.
Lắng nghe
Suy nghĩ, trả lời
- Nhận xét.
Suy nghĩ, 
trả lời khái quát.
Ghi bài
Trả lời, nhận xét.
Khái quát.
Ghi bài.
- Đọc ghi nhớ.
I. Sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự.
1. VÝ dô:
- YÕu tè tù sù: kÓ l¹i cuéc gÆp gì c¶m ®éng gi÷a nh©n vËt t«i víi ng­êi mÑ l©u ngµy xa c¸ch
- YÕu tè miªu t¶:
- C¸c yÕu tè biÓu c¶m:
2- NhËn xÐt:
- §o¹n v¨n cña nhµ v¨n Nguyªn Hång kÕt hîp c¶ 3 yÕu tè mt, ts, bc lµm cho ®o¹n v¨n hÊp dÉn sinh ®éng, khiÕn ng­êi ®äc ph¶i suy nghÜ, liªn t­ëng và rót ra bµi häc vÒ t×nh mÉu tö thiªng liªng
* Ghi nhớ: SGK-T74.
Hoạt động 3. Luyện tập:
- Mục tiêu: HS luyện kĩ năng nhận biết, tìm hiểu, vận dụng việc sử dụng các yếu tố tả, biểu cảm trong VBTS.
- Phương pháp: Phân tích mẫu, thực hành, hoạt động nhóm.
- Thời gian: 14’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài tập.
Bài 1: Chia 4 nhóm làm bài.
- T×m 1 sè ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ + biÓu c¶m + PT gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè ®ã?
 - Lµm bµi tËp
- Tr×nh bµy kÕt qu¶
H. Yêu cầu bài 2?
Cách làm:
Nên bắt đầu từ chỗ nào?
Không gian: từ xa đến gần thấy người thân như thế nào? (vóc người, dáng đi, mái tóc, gương mặt, nụ cười, quần áo)
Hành động: lời nói, cử chỉ, ngôn ngữ
Biểu hiện tình cảm của 2 người khi gặp nhau như thế nào?
Thảo luận nhóm.
Trả lời, bổ sung.
- Nhận xét.
Ghi bài
Trả lời, bổ sung.
- Nhận xét.
Ghi bài
III. Luyện tập:
Bài tập 1- SGK T74.
a) Đoạn văn trong văn bản “Tôi đi học”
“Sau 1 hồi trống thúc vang dội. Rộn ràng trong các lớp”
- Yếu tố miêu tả: sau 1 hồi trống thúc sắp hàng đi vào lớp, không đi, không đứng lại, co lên 1 chân, duỗi nhanh như đá một quả banh tưởng tượng.
- Yếu tố biểu cảm: vang dôi cả lòng tôi, cảm thấy mình chơ vơ, vụng về lúng túng, run run theo nhịp bước rộn ràng trong các lớp.
b) Đoạn văn trong văn bản “lão Hạc”
“Chao ôi! Đối với và lão cứ xa tôi dần dần”
- Yếu tố miêu tả: tôi giấu giếm vợ tôi, thỉnh thoảng giúp ngấm ngầm lão Hạc, lão từ chối tất cả những cái gì tôi cho lão, và lão cứ xa tôi dần dần.
- Yếu tố biểu cảm: Chao ôi! tàn nhẫn, khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ gì dến ai được nữa, tôi chỉ buồn chứ không nỡ giận
Bài 2: SGK T74.
Yêu cầu: Kể lại giây phút đầu tiên khi gặp lại bà
Hoạt động 4. Củng cố:
- Mục tiêu: HS hiểu tác dụng của việc sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong VBTS.
- Phương pháp: vấn đáp, khái quát hoá.
- Thời gian: 2’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
H. Tác dụng của việc sử dụng kết ợp các yếy tố miêu tả và biểu cảm trong VBTS? 
Ghi nhớ kiến thức.
Hoạt động 5. Hướng dẫn học ở nhà:
- Mục tiêu: Giúp HS học bài, làm bài tập, chuẩn bị bài mới tốt hơn.
- Phương pháp: Thuyết trình, nêu vấn đề, gợi mở.
- Thời gian: 3’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
GV định hướng nội dung cho HS:
- Học kĩ nội dung. Làm bài tập. 
- Chuẩn bị bài: Đánh nhau với cối xay gió.
Lắng nghe
Tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả cà biểu cảm.
* Rút kinh nghiệm:
Tiết 26: Văn bản: 	ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ 
 Trích Đôn Ki-hô-tê (Xéc-van- téc)
I. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp HS: Nắm được:
- Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê.
- Ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà Xéc-van-téc đã đóng góp vào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa.
2. Kĩ năng:
- Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích.
- Chỉ ra được các chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa.
3. Thái độ: Có ý thức trau dồi cách xây dựng nhân vật tiêu biểu, điển hình. 
II. Các kỹ năng sống cần đạt: 
- Nh÷ng kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: kÜ n¨ng suy nghÜ tÝch cùc, kÜ n¨ng tù nhËn thøc, kÜ n¨ng nãi, kÜ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp, kÜ n¨ng t­ duy .
*. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên: Giáo án, tư liệu tham khảo.
2. Học sinh: Đọc bài và soạn bài theo câu hỏi hướng dẫn
III. Các hoạt động dạy và học:
 1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ: (4’)
H. Ý nghĩa của văn bản Cô bé bán diêm? Cảm nhận của em về nhân vật cô bé trong truyện?
 3. Bài mới:
Hoạt động 1. Giới thiệu bài:
- Mục tiêu: Định hướng, tạo tâm thế cho học sinh.
- Phương pháp: Thuyết trình.
- Thời gian: 2’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
Em hiểu gì về đất nước Tây Ban Nha?
Trình bày.
Lắng nghe, cảm nhận
Hoạt động 2. Tìm hiểu vài nét về tác giả, tác phẩm:
- Mục tiêu: HS nắm được những nét khái quát nhất về tác giả xéc- van -tét .
- Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, thực hành.
- Thời gian: 15’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
GV: Giíi thiÖu T©y Ban Nha lµ 1 ®Êt n­íc ë phÝa T©y Ch©u ¢u. Trong thêi phôc H­ng (TK14-15) ®Êt n­íc nµy ®· sinh ra nhµ v¨n vÜ ®¹i XÐc Van TÐc.
H. Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm nµy?
- HS ®äc phÇn tãm t¾t truyÖn (SGK - 78)
H. §o¹n trÝch nµy ph¶i ®äc nh­ thÕ nµo? §äc ®óng giäng ®èi tho¹i nh­ thÕ nµo?
+ Đọc mẫu.
H. H·y tãm t¾t VB?
H. Bố cục đoạn trích?
P1: Tõ ®Çu - kh«ng c©n søc: ThÇy trß §«n Ki H« Tª vµ Xan Ch« Pan Xa tr­íc trËn chiÕn ®Êu.
P2: TiÕp - Ng· v¨ng ra xa: HiÖp sÜ §«n Ki H« Tª liÒu m×nh tÊn c«ng bän khæng lå vµ th¶m h¹i.
P3: Cßn l¹i: Hai thÇy trß tiÕp tôc lªn ®­êng 
- Gi¶i thÝch tõ khã: HiÖp sÜ (hiÖp kh¸ch) chØ nh÷ng ng­êi dòng c¶m, cao th­îng, giái vâ nghÖ, lÊy viÖc cøu khèn phß nguy, lËp l¹i sù c«ng b»ng trong x· héi lµm lÝ t­ëng cho cuéc ®êi
TruyÖn kiÕm hiÖp: TruyÖn vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp cña nh÷ng hiÖp sÜ
Cèi xay giã: Cèi xay ho¹t ®éng b»ng søc giã thổi quay c¸c c¸nh qu¹t. Chñ yÕu phæ biÕn Ch©u ¢u
H. Phương thức biểu đạt?
Suy nghĩ, trả lời
Ghi bài
Trả lời, bổ sung.
- Đọc văn bản
- Nhận xét.
Suy nghĩ, trả lời, bổ sung. 
Ghi bài
I. Tác giả, tác phẩm:
1. Tác giả: 
 - Xéc-van-tét (1547-1616).
 - Là nhà văn Tây Ban Nha.
2. Tác phẩm: 
- Tiêu biểu là tiểu thuyết Đôn- ki-hô-tê. 
+ Bé tiÓu thuyÕt gåm 126 ch­¬ng.
- Vị trí: §o¹n trÝch: N»m ë ch­¬ng 6 cña TP.
- Bố cục: 3 phần.
- Phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm.
Hoạt động 3. Tìm hiểu văn bản:
- Mục tiêu: HS nắm được việc khắc hoạ hình tượng nhân vật Đôn- ki-hô-tê. 
- Phương pháp: vấn đáp, phân tích, giảng bình.
- Thời gian: 17’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
Em h·y cho biÕt nguån gèc, xuÊt xø cña nh©n vËt §«n Ki- h«- tª?
Ki- ha- ®a lµ mét l·o quý téc nghÌo tuæi tr¹c 50 da dÎ s¾t seo. Th©n thÓ tr¸ng kiÖn, ch­a lÊy vî suèt ngµy mª mÈn truyÖn kiÕm hiÖp. Mª ®Õn møc mong muèn m×nh trë thµnh hiÖp sÜ. L·o ®æi tªn thµnh §«n Ki- h«- tª, tù t×m cho m×nh mét ng­êi yªu dÊu ®Ó t«n thê. L·o ®¸nh bãng mÊy thø vò khÝ tæ tiªn ®Ó l¹i, ®Æt tªn míi cho con tuÊn m·, l·o quyÕt chÝ ra ®i ®Ó hµnh hiÖp giang hå
LÇn thø nhÊt thÊt b¹i thª th¶m kh«ng lµm cho §«n nhôt chÝ
LÇn thø hai l·o thuª ®­îc 1 b¸c n«ng d©n khoÎ m¹nh, hai thÇy trß lªn ®­êng, cuéc chiÕn víi cèi xay giã lµ chiÕn c«ng bi hïng cña nhµ hiÖp sÜ.
HS theo dâi phÇn 1 SGK 
- V× sao §«n Ki H« Tª l¹i ®¸nh nhau víi cèi xay giã? 
+ T­ëng ®ã lµ nh÷ng g· khæng lå.
+ ThÊy ®©y lµ vËn may (mét cuéc chiÕn ®Êu chÝnh ®¸ng)
- TrËn ®¸nh cña §KH Tª ®· diÔn ra víi hËu qu¶ nh­ thÕ nµo?
+ Ngän giã gÇy tan tµnh bÞ to¹c nöa vai.
- Sau khi ®¸nh nhau víi cèi xay giã §KH Tª ®· cã nh÷ng hµnh déng vµ ý nghÜa nh­ thÕ nµo?
+ BÎ gÉy 1 cµnh c©y kh«   ... kªu rªn 
H. NV “ngåi l¹i thËt tho¶i m¸i n÷a lµ kh¸c” Em h·y nhËn xÐt vÒ TC nµy cña nh©n vËt?
+ ThÝch ¨n uèng + BiÕt c¸ch ¨n uèng 
- §äc tiÕp ®o¹n “§KH Tª suèt ®ªm kh«ng ngñ ®¸nh thøc b¸c” vµ nhËn xÐt vÒ nh©n vËt nay ?
+ ThÝch ngñ vµ ham ngñ.
 NV nµy ®· béc lé nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch nµo?
+ Lu«n tØnh t¸o, thùc tÕ, thùc dông.
Trong cuéc chiÕn ®Êu víi cèi xay giã cña chñ m×nh nh©n vËt nµy lu«n ®øng ngoµi cuéc - thÓ hiÖn lµ ng­êi nh­ thÕ nµo?
+ Ých kû, hÌn nh¸t 
H. Em h·y kh¸i qu¸t nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch cña nh©n vËt nµy? ---- >
Tuy nhiªn, Xan còng lµ mét b¸c n«ng d©n thÝch danh väng h·o huyÒn. Bïi tai tr­íc lêi høa cña §«n nªn ®· ®i theo. Môc ®Ých võa thùc dông, võa kh«ng t­ëng. XÕt vÒ mét mÆt nµo ®ã, Xan còng cã ®iÓm ®iªn ®iªn rå rå, hoang t­ëng nh­ §«n
H. So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a hai nh©n vËt 
 §«n Ki- h«- tª Xan- ch« pan- xa
- dßng gièng quý t«c	 - Nông dân 
 -Khát vọng cao cả. - thÊp lïn
- cao gÇy - Thùc dông
- mª muéi hoang t­ëng - Ham ¨n thÝch ngñ - Kh«ng cÇn ¨n, ngñ.
H. Ý nghĩa của việc xây dựng cặp nhân vật tương phản này?
Trả lời
Trả lời, bổ sung.
- Nhận xét.
Suy nghĩ, trả lời
Ghi bài
Trả lời, bổ sung.
Ghi bài
Nêu cảm nhận.
Ho¹t ®éng nhãm
Trả lời
- NhËn biÕt ®óng sù vËt
ThÝch h­ëng thô
- Lµ con ng­êi lu«n tØnh t¸o, thùc tÕ nh­ng Ých kû, hÌn nh¸t vµ thùc dông 
3. Cặp nhân vật tương phản:
- Đối lập, bổ sung cho nhau.
Hoạt động 4. Khái quát kiến thức:
- Mục tiêu: HS nắm được nội dung tư tưởng của tác phẩm, nét đặc sắc của nghệ thuật.
- Phương pháp: Gợi mở, khái quát hoá. 
- Thời gian: 3’.
Hoạt động của thầy
HĐ của trò
Nội dung cần đạt
H. Nét đặc sắc trong NT của văn bản?
H.Ý nghĩa của văn bản?
- Kể câu chuyện về sự thất bại của Đôn-ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió, nhà văn chế giễu lí tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, hão huyễn, phê phán thói thực dụng thiển cận của con người trong đời sống XH.
HS đọc ghi nhớ
Suy nghĩ, phát biểu.
Ghi bài.
III. Tổng kết:
1. NT: Kể chuyện tô đậm sự tương phản giữa hai hình tượng nhân vật.
- Giọng điệu phê phán, hài hước.
2. Nội dung:
* Ghi nhớ: SGK.
Hoạt động 5. Luyện tập .
- Mục tiêu: Giúp HS thực hành làm các bài tập, rèn kĩ năng. 
- Phương pháp: Giảng luyện. 
- Thời gian: 5’.
Hoạt động của thầy
HĐ của trò
Nội dung cần đạt
GV định hướng nội dung cho HS:
- Cảm nhận của em về cặp nhân vật tương phản?
GV nhận xét đánh giá.
Trình bày
IV. Luyện tập:
Bài tập 1. 
Hoạt động 6. Củng cố: 
- Mục tiêu: Giúp HS khái quát hoá nội dung bài học.
- Phương pháp: Vấn đáp, gợi mở. 
- Thời gian: 2’.
Hoạt động của thầy
HĐ của trò
Nội dung cần đạt
H. Cảm nhận của em sau khi học văn bản? 
Lắng nghe.
Phát biểu.
Hoạt động 7. Hướng dẫn học ở nhà: 
- Mục tiêu: Giúp HS học bài, chuẩn bị bài mới tốt hơn.
- Phương pháp: Thuyết trình, nêu vấn đề. - Thời gian: 2’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
GV định hướng nội dung cho HS: Đọc diễn cảm đoạn trích.
- Học kĩ nội dung. 
- Chuẩn bị bài: Tình thái từ.
Lắng nghe
* Rút kinh nghiệm:
TUẦN 7
TIẾT 28 Bài : TÌNH THÁI TỪ
Trường THCS Châu Văn Biếc
GV: 
Khối: Lớp 8
Ban: Xã Hội
Ngày dạy: 
Môn: 
Ngữ Văn 8
Năm xuất bản sách
2011
Chương số 
Tuần 7
Mục tiêu bài dạy
- Kiến thức
- Kĩ năng:
- Giáo dục kĩ năng sống:
-Hiểu được thế nào là tình thái từ.
-Biết sử dụng hợp lý trong giao tiếp.
-- Biết sử dụng trợ từ, thán từ trong giao tiếp để đạt hiệu quả cao nhất.
Yêu cầu về kiến thức của học sinh
1.Kiến thức về CNTT: 
- Thấy và hiểu được những hình ảnh minh họa. 
- Từ hình ảnh vận dụng được vào bài học
2. Kiến thức về môn học:
Nắm được nội dung bài học và vận dụng được
Yêu cầu trang thiết bị / Đồ dùng dạy học
- Máy chiếu
- Bảng phụ
- Bảng chính
Chuẩn bị việc giảng dạy
1.GV:Xem kĩ nội dung bài và bài giảng điện tử .
2.HS: Chuẩn bị bài kĩ ở nhà
Kế hoạch giảng dạy
- Chiếu ví dụ
Chiếu ví dụ
Chiếu ngữ liệu
1.Dẫn nhập:
a Kiểm tra bài cũ : ( 5 phút ) 
 Thế nào là trợ từ,thán từ?Cho ví dụ?
Phân tích ý nghĩa trợ từ trong các câu sau:
-Nam được những hai điểm mười.
-Truyện ấy ngắn thôi nhưng giàu ý nghĩa.
b/ Bài mới : 1
- GV giới thiệu bài:
Ngoài trợ từ,thán từ,còn có một loại từ khác biểu thị sắc thái tình cảm,thái độ của người nói.Đó chính là tình thái từ.Tình thái từ có gì khác so với trợ từ và thán từ?Chúng ta sẽ tìm hiểu bài học hôm nay.
2. Thân bài:
 Hoạt động 1 10’
H/s đọc 3 ví dụ sách giáo khoa.
Vd1:Mẹ đi làm rồi à ?
Vd2:Con nín đi.
Vd3:Thương thay cũng một kiếp người.
Vd4:Em chào cô ạ !
?Trong các ví dụ trên,nếu ta bỏ các từ à,đi,thay,ạ thì ý nghĩa của câu có gì thay đổi không ?
Vd1:mất ý nghĩa nghi vấn.
Vd2:mất ý nghĩa cầu khiến
Vd3:không tạo lập được câu cảm.
Vd4:thiếu tính lễ phép.
=>ta gọi những từ trên là tình thái từ,vậy tình thái từ là gì?Công dụng của lớp từ này như thế nào?
(ghi nhớ 1)
h/s đặt câu có tình thái từ.
Hoạt động 2 10’
H/s đọc ví dụ phần II
?Những tình thái từ trong các câu trên được dùng trong những tình huống giao tiếp khác nhau như hế nào?
-Vd 1,3:người nói và người nghe có quan hệ ngang hàng nhau =>à,nhé
-Vd 2,4:Người nói nhỏ hơn người nghe =>ạ 
?Như vậy khi sử dụng tình thái từ cần lưu ý điều gì>
(ghi nhớ 2)
Hoạt động 3 10’
Gv hướng dẫn h.s làm bài tập
4. Củng cố. 5’
Thế nào là tình thái từ?Khi sử dụng tình thái từ cần lưu ý điều gì?
5.Dặn dò: 4’
Học bài,làm các bài tập còn lại.Chuẩn bị bài:Chương trình địa phương(phần tiếng Việt)
Mở rộng thêm kiến thức
- Cho HS làm nhiều bài tập, viết đoạn văn
Rút kinh nghiệm giờ dạy:
..
Liên hệ đến các môn học khác 
- Tích hợp với văn học và tập làm văn
Nguồn tài liệu tham khảo
- Sách GV, báo, tạp chí 
Lợi ích của việc ứng dụng CNTT cho bài dạy này
- Qua việc sử dụng hình ảnh, giúp HS hiểu rõ hơn nội dung bài học
Tiết 27. TÌNH THÁI TỪ 
I. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp HS:
- Hiểu thế nào là tình thái từ.
- Nhận biết và hiểu tác dụng của tình thái từ trong văn bản.
- cách ử dụng tình thái ừ.
2. Kĩ năng:
- Dùng tình thái từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp. 
3. Thái độ: 
- Có ý thức trau dồi vốn từ, yêu mến tiếng Việt, sử dụng trong giao tiếp nói, viết phù hợp.
II Các kỹ năng sống cần đạt.
-Suy nghĩ tích cực,kỹ năng tự nhận thức,kỹ năng nói,kỹ năng làm việc độc lập,làm việc nhóm, phân tích, phân loại
*. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên: Giáo án, tư liệu tham khảo, Bảng phụ.
2. Học sinh: Đọc bài và soạn bài theo câu hỏi hướng dẫn
III. Các hoạt động dạy và học:
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ: (4’) 
H. Thế nào là trợ từ, thán từ. Cho ví dụ? 
3. Bài mới:
Hoạt động 1. Giới thiệu bài:
- Mục tiêu: Định hướng, tạo tâm thế cho học sinh.
- Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp.
- Thời gian: 2’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
Trong giao tiÕp hµng ngµy, chóng ta kh«ng chØ trao ®æi th«ng tin mét c¸ch kh« khan, cøng nh¾c mµ cßn thÓ hiªn nhiÒu s¾c th¸i kh¸c nhau. VËy ta ph¶i nãi nh­ thÕ nµo?
Lắng nghe, suy nghĩ.
Hoạt động 2. Tìm hiểu về tình thái từ. 
- Mục tiêu: HS hiểu được thế nào là tình thái từ, một số loại tình thái từ thường gặp, chức năng của tình thái từ.
- Phương pháp: Phân tích, thực hành, gợi mở.
- Thời gian: 10’
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
§äc VD trªn b¶ng phô
H. NÕu bá c¸c tõ in ®Ëm trong c¸c c©u a, b, c th× ý nghÜa cña c¸c c©u cã g× thay ®æi kh«ng? T¹i sao?
* NÕu l­îc bá, th«ng tin sù kiÖn kh«ng thay ®æi nh­ng quan hÖ giao tiÕp bÞ thay ®æi (®Æc ®iÓm ng÷ ph¸p cña c©u khi cã 2 hoÆc nhiÒu ng­êi giao tiÕp víi nhau).
+ MÑ ®i lµm råi à? (c©u hái)
+ MÑ ®i lµm råi (c©u trÇn thuËt ®¬n)
“µ” yÕu tè cÊu tróc cña c©u hái 
“®i” yÕu tè cÊu t¹o nªn c©u cÇu khiÕn 
“thay” yÕu tè cÊu t¹o nªn c©u c¶m th¸n 
H.ë vÝ dô d tõ “¹” biÓu thÞ s¾c th¸i biÓu c¶m g× cña ng­êi nãi?
+ KÝnh träng, lÔ phÐp.
H. Các từ à, đi, thay, ạ được gọi là tình thái từ. Thế nào là tình thái từ? Các loại tình thái từ?
Đọc ví dụ
Suy nghĩ, trả lời, bổ sung.
- Nhận xét.
Suy nghĩ, trả lời
Ghi bài
I. Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ 
1- VÝ dô
2- NhËn xÐt:
- NÕu l­îc bá, th«ng tin sù kiÖn kh«ng thay ®æi, nh­ng quan hÖ giao tiÕp bÞ thay ®æi
* Ghi nhớ 1- SGK-T81.
Hoạt động 3. Sử dụng tình thái từ
- Mục tiêu: HS hiểu cách sử dụng tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
- Phương pháp: Phân tích mẫu, thực hành, hoạt động nhóm.
- Thời gian: 10’
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
§äc vÝ dô II SGK - 81
H. C¸c t×nh th¸i tõ d­íi ®©y ®­îc dïng trong c¸c hoµn c¶nh giao tiÕp kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?
+ B¹n ch­a vÒ µ? Hái th©n mËt, b»ng vai nhau 
+ ThÇy mÖt ¹? Hái lÔ phÐp, ng­êi d­íi hái ng­êi trªn
+ B¹n gióp t«i 1 tay nhÐ! CÇu khiÕn, th©n mËt b»ng vai 
+ B¸c gióp t«i 1 tay ¹! CÇu khiÕn, lÔ phÐp ng­êi nhá tuæi nhê ng­êi lín tuæi.
H. Khi sử dụng tình thái từ cần chú ý điều gì?
Thảo luận nhóm.
Trả lời, bổ sung.
- Nhận xét.
.
Trả lời, bổ sung.
Ghi bài
Đọc ghi nhớ
II. Sö dông t×nh th¸i tõ
* Ghi nhớ 2- SGK-T81.
Hoạt động 4. Luyện tập.
- Mục tiêu: HS nhận biết tình thái từ, phận biệt tình thái từ với các từ đồng âm. Giải thích nghĩa của tình thái từ trong văn bản. Đặt câu với tình thái từ.
- Phương pháp: Phân tích mẫu, thực hành, hoạt động nhóm. Kĩ thuật khăn trải bàn.
- Thời gian: 14’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
HS đọc bài tập.
GV HD học sinh làm các bài tập.
H. Y/c bài tập?
- Th¶o luËn nhãm ( chia líp = 3 nhãm) 
- §Æt c©u cã dïng t×nh th¸i tõ?
- C¸c nhãm lµm bµi, ghi lªn b¶ng, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt
GV nhận xét, đánh giá.
Lắng nghe.
Trả lời, bổ sung.
- Nhận xét.
Ghi bài
Trả lời, bổ sung.
Ghi bài
Hoạt động nhóm.
IV. Luyện tập: 
BT1 SGK - 81
- C©u b: nµo 
- C©u c: chø
- C©u e: víi 
- C©u i: kia 
BT2 SGK - 82
 a. Chø - nghi vÊn b. chø - nhÊn m¹nh
 c. ­ - ph©n v©n d. nhØ - th©n mËt 
e. nhÐ - th©n mËt g. vËy - miÔn c­ìng, kh«ng hµi lßng 
h. c¬ mµ - thuyÕt phôc 
BT3 SGK - 83
BT4 SGK - 83
a. HS víi thÇy, c« gi¸o 
 + Th­a thÇy, em xin phÐp hái thÇy mét c©u ®­îc kh«ng ¹?
b. B¹n Nam víi b¹n n÷ cïng løa tuæi:
 + §»ng Êy ®· häc bµi råi chø?
c. Con nãi víi bè mÑ hoÆc chó b¸c, c« d×:
 + MÑ (b¸c, chó) s¾p ®i lµm ph¶i kh«ng ¹!
Hoạt động 4. Củng cố:
- Mục tiêu: HS hiểu thế nào là tình thái từ, các loại TTT thường gặp và cách sử dụng.
- Phương pháp: vấn đáp, khái quát hoá. 
- Thời gian: 3’.
Hoạt động 5. Hướng dẫn học ở nhà:
- Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để nhận biết TTT, cách sử dụng phù hợp.
- Phương pháp: Thuyết trình, nêu vấn đề, gợi mở. 
- Thời gian: 2’.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
GV định hướng nội dung cho HS:
- Học kĩ nội dung. Làm bài tập. 
- Chuẩn bị bài: Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. 
Lắng nghe
Giải thích ý nghĩa của tình thái từ trong một văn bản tự chọn.
* Rút kinh nghiệm: