Giáo án Ngữ văn 8 Tuần 35 - Tiết 138, 139: Tổng kết phần văn (tt)

Tuần 35 - Tiết 138- 139
Ngày soạn
Ngày dạy
TỔNG KẾT PHẦN VĂN (tt)
I. Mục tiêu cần đạt:
 - Giúp hs củng cố, hệ thống hoá kiến thức VH của cụm VB nghị luận được học ở lớp 8, nhằm làm cho các em nắm chắc hơn đặc trưng thể loại, đồng thời thấy được nét riêng độc đáo về nội dung tư tưởng và giá trị nghệ thuật của mỗi văn bản..
II. Chuẩn bị: 
 - Thầy: Soạn giáo án
 - Trò: Soạn theo câu hỏi sgk
Hoạt động của thầy
Nội dung ghi
* Hoạt động 1: Khởi động (1’)
 - Tiết học này cô giúp các em nắm chắc nét độc đáo về ND và NT của các VB nghị luận đã học
* Hoạt động 2: h/d học sinh giải quyết các câu hỏi sgk/144
 - Nét khác biệt nổi bật của VB nghị luận trung đại với VB nghị luận hiện đại?
 - Hãy nêu những nét giống và khác nhau cơ bản về ND, NT của các VB 22, 23, 24 ?
 - Qua VB Nước Đại Việt ta, hãy cho biết vì sao tác phẩm Bình Ngô đại cáo được coi là bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc Việt Nam khi đó. So với bài Sông núi nước Nam, em thấy ý thức về nền độc lập dân tộc thể hiện trong “NĐVT” có gì mới?
1. Nét khác biệt nổi bật giữa văn bản nghị luận trung đại với văn bản nghị luận hiện đại.
* Nghị luận trung đại:
 - Từ ngữ cổ, cách diễn đạt cổ, hình ảnh giàu tính ước lệ, câu văn biền ngẫu sóng đôi nhịp nhàng (HTS, NĐVT) dùng nhiều điển tích , điển cổ, mang đậm dấu ấn con người trung đại: tư tưởng thiên mệnh (chiếu dời đô), đạo “thần chủ” (HTS), lí tưởng nhân nghĩa (NĐVT)
*Nghị luận hiện đại không có đặc điểm trên, lối viết giản dị, câu văn gần lời nói thường, gần đời sống hơn
2. Các văn bản 22,23,24 có nét giống và khác nhau
*Điểm giống nhau:
 Về nội dung:
- Ý thức độc lập dân tộc, chủ quyền đất nước.
- Tinh thần dân tộc sâu sắc, lòng yêu nước nồng nàn.
 Về hình thức thể loại
 - Văn bản nghị luận trung đại
 - Lí, tình kết hợp, chứng từ dồi dào, đầy sức thuyết phục.
*Những điểm riêng về nội dung tưởng
 - Chiếu dời đô: thể hiện ý chí tự cường của quốc gia Đại Việt đang lớn mạnh thể hiện ở chủ trương dời đô
 - Hịch tướng sĩ: thể hiện tinh thần bất khuất, quyết chiến quyết thắng giặc Mông- Nguyên, là hào khí đông á sôi sục
- Nước Đại Việt ta thể hiện ý thức sâu sắc lòng đầy tự hào về một nước Đại Việt Độc lập
 3. Ý thức về nền độc lập dân tộc thể hiện trong VB Nước Đại Việt Ta có điểm mới
 - Không chỉ như “Sông núi nước Nam” chỉ đề cặp đến lãnh thổ và chủ quyền mà “Nước Đại Việt Ta” còn đề cập thêm các yếu tố như: văn hiến, phong tục, lịch sử, chiến công diệt ngoại xâm tư tưởng của Nguyễn Trãi thật tiến bộ và sâu sắc, dường như đi trước cả thời đại.
TIẾT 134
 Mục tiêu cần đạt:
 - Giúp hs củng cố, hệ thống hoá kiến thức văn học của các VB VH nước ngoài và của cụm VB nhật dụng
 Hỏi: Lập bảng thống kê các VB VH nước ngoài theo các mục: tên VB. tên tgiả, nước, thế kỉ, thể loại, nội dung chủ yếu, đặc sắc NT?
Văn bản
Tác giả
Nước
Thế kỷ 
Thể loại
nội dung chủ yếu
Đặc sắc nghệ thuật
Cô bé bán diêm
An- đéc- xen(1805-1875)
Đan mạch
XIX
Truyện ngắn
Lòng thương cảm sâu sắc đối với một em bé nghèo khổ, bất hạnh
Kể chuyện hấp dẫn Đan xen hiện thực và mộng tưởng, tình tiết diễn biến hợp lí
Đánh nhau với cối xay gió
Xéc- van tex (1547- 1516)
Tây Ban Nha
XVI
Tiểu thuyết 
Sự tương phản về tính cách giữa Đôn- ki- hô-tê và Xan chô Pan-Xa 
Xây dựng nhân vật đặc sắc
Chiếc lá cuối cùng
O hen- Ri
Mĩ
XX
Truyện ngắn
Tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ với nhau
Hấp dẫn khéo léo với kết cấu đảo ngược tình huống
Hai cây phong
Ai- ma tốp (sinh 1928)
Liên xô cũ
XX
Truyện
Hai cây phong gắn với những kỉ niệm đẹp
Miêu tả sinh động qua cách nhìn và bằng cả tâm hồn người kể chuyện
Đi bộ ngao du
Ru- xô (1712- 1718)
Pháp
XVIII
Nghị luận
Muốn đi dạo chơi cần phải đi bộ
Cách lập luận chặt chẽ có sức thuyết phục, lí lẽ luôn hoà quyện với thực tiễn cuộc sống
Ông Giuốc đanh mặc lễ phục
Mô li- e (1612- 1673)
Pháp
XVII
Kịch
Tính cách lố lăng của một tay trưởng giả học làm sang
Sinh động khắc hoạ tài tình tính cách của nhân vật
Hỏi: Nhắc lại chủ đề và chỉ ra phương thức biểu đạt chủ yếu ở 3 văn bản nhật dụng đã học
Văn bản
Chủ đề
Phương thức biểu đạt
Thông tin về ngày trái đất năm 2000
Tuyên truyền, phổ biến một ngày không dùng bao bì ni lông, bảo vệ môi trường Trái đất- ngôi nhà chung của nhân loại
Thuyết minh (giới thiệu, giải thích , phân tích, đề nghị)
Ôn dịch thuốc lá
Nêu tác hại của thuốc lá, quyết tâm chống lại việc hút thuốc lá, là nhiệm vụ của toàn XH
Giải thích và chứng minh bằng những lí lẽ dẫn chứng cụ thể, sinh động, gần gũi và hiển nhiên để cảnh báo mọi người
Bài toán dân số
Hạn chế gia tăng dân số là đòi hỏi tất yếu của sự phát triển loài người
Tự sự, thuyết minh tăng sức thuyết phục
* Hướng dẫn học ở nhà: (1)
 - Xem lại bài tổng kết
 -Ôn tập để thi học kỳ II
* Rút kinh nghiêm