Giáo án Ngữ văn 8 tiết 62: Muốn làm thằng cuội

 Tuần 
Tiết 62: MUỐN LÀM THẰNG CUỘI
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Giúp h/s :
-Hiểu được tâm sự của Tản Đà :buồn chán trước thực tại đen tối và tầm thường,muốn thoát ly khỏi thực tại ấy bằng mộng tưởng rất ngông.
-Cảm nhận được cái mới mẻ trong hình thức một bài thất ngôn bát cú :lới lẽ giản dị,gần với lới ăn tiếng nói thông thường ,ý tứ hàm súc,giọng thơ thanh thoát,hóm hỉnh.
II.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1.Ổn định:
2.Kiểm tra bài cũ:
- Đọc thuộc lòng bài thơ Đập đá ở Côn Lôn,phân tích giá trị nội dung nghệ thuật của bài thơ?
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
?Hãy nêu một số nét chính về tiểu sử Tản Đà?
Là người mở đường cho thơ ca lãng mạn:cái tôi bất hoà với thực tại,tìm cách thoát ly trong mộng.Có tính phóng khoáng,rất ngông,cai ngông ấy là sự ý thức về bản thân,cốt cách thanh cao,không màng danh lợi.
?Chi biết hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
Hoạt động 2
?Bài thơ là lời của ai nói với ai,trong hoàn cảnh nào?
-Lời nhà thơ nói với chị Hằng trong đêm thu
?Em có nhận xét gì về giọng thơ ở đây?Em hiểu nhà thơ mang tâm sự như thế nào?
-Câu cảm thán mang âm điệu buồn của nỗi buồn chán đời
GV.Bài thơ mở đầu bằng một câu cảm thán,thể hiện nỗi đau da diết.Nỗi buồn ấy bàng bạc giọng thơ Tản Đà(Giải sầu).Ngoài ra,cái buồn này còn đi liền với nỡi chán đời.Trước hết là bi kịch cá nhân, ngoài ra còn là nỗi buồn trước hoàn cảnh đất nước.
?Từ nỗi chán đời,nhà thơ xin chị Hằng điều gì?Tại sao ông lại tha thiết xin điều đó?
-Xin được lên cung trăng để xa lánh cuộc đời,con người.
=>Hai câu thơ gợi nhớ chuyện cổ tích,trước hết là lời ướm hỏi,sau đó cầu xin chị hằng thả cành đa xuống cho mình được lên cung trăng tâm hồn lãng mạn của nhà thơ đã tìm được địa chỉ thoát ly lý tưởng.
?Chuyển sang phần luận,giọng thơ có gì thay đổi?Biểu hiện tâm trạng của tác giả như thế nào?Vì sao lại có tâm trạng ấy?
-Giọng thơ vui vì nỗi u uất đã được giải toả,đã hoàn toàn xa lánh trần thế,được làm bạn với chị Hằng,với gió mây.
?Niềm vui khi được lên cung trăng đã gián tiếp bộc lộ cảnh sống của tác giả ở trần thế ra sao?
-Cô đơn,không ai tri kỷ
?Nhiều người đã nhận xét xác đáng rằng Tản Đà có một hồn thơ ngông.hãy phân tích cái ngông trong các câu 3,4,5,6?
Hoàn cảnh đất nước lúc ấy tù túng ngột ngạt mà những con người có cá tính mạnh mẽ như Tản Đà không thể chấp nhận được =>thoát ly bằng mộng tưởng.chỉ có điều giấc mộng thoát ly rất nghông:chọn hằng nga làm tri âm tri kỷ,thỏa chí và vui chơi với gió như nhà thơ tự nhận ra là một tích tiên .Cảm hứng lãng mạn của Tản Đà khác người xưa là ở chỗ đó.
?Trong hai câu cuối, hình ảnh nào là cái ngông ở đỉnh cao của nhà thơ?
-Tựa nhau trông xuống
?Tại sao tác giả lại chọn thời điểm rằm tháng tám ?Theo em cái cười của Tản Đà ở đây là cái cười như thế nào?
-Rằm tháng tám là thời điểm trăng sáng,mọi người đều ngắm trăng =>thấy Tản Đà và chị Hằng.
-Cười thích thú khi thoát ly khỏi trần thế, cười khinh bỉ trần thế bé nhỏ đầy bon chen tầm thường.
?Theo em những yếu tố nghệ thuật nào đã tạo nên sức hấp dẫn cho bài thơ?
-Có 4 yếu tố:cảm xúc dồi dào, mãnh liệt nhưng cũng sâu lắng thiết tha,lời thơ giản dị, đa dạng về kiểu câu;sức tưởng tượng phong phú,táo bạo;không gò bó trong công thức thể thơ nhưng vẫn tuân thủ đúng luật =>giọng điệu riêng.
?Bài thơ thể hiện tình cảm gì của tác giả?
H/s đọc ghi nhớ
Hoạt động 3:Luyện tập
Bài tập 3:
Gợi ý:
Qua đèo ngang.
Muốn làm thằng cuội.
-Ngôn ngữ trau chuốt,tao nh ã
-Giọng đi ệu buồn,trầm lắng.
-Ngôn ng ữ gần với lời ăn tiếng nói h àng ngày,mang âm hưởng của ca dao.
-Giọng điệu vui đùa,khi h óm hỉnh khi tha thiết mặn mà.
I.Giới thiệu.
1.Tác giả:
Tản Đà(1889-1939)
2.Tác phẩm:
-Thể thơ Thất ngôn bát cú.
II.Tìm hiểu bài thơ.
Đọc-chú thích
Phân tích
a.Hai câu đề:
Thể hiện nỗi buồn chán đốI với thực tại
b.Hai câu thực
-NỗI khát khao muốn được thoát ly trần thế
c.Hai câu luận
-Vui thích khi được thoát trần lên trăng =>thể hiện tâm trạng cô đơn nơi trần thế.
d.Hai câu kết
-Nhìn trần gian cười thích thú pha lẫn mỉa mai.
III.Tổng kết
Ghi nhớ:Sgk
IV.Luyện tập
4.Củng cố:
-H/s đ ọc lại bài thơ
-Giá trị nội dung ,nghệ thuật.
5.Dặn dò:
-Học thuộc lòng bài thơ và phần ghi nhớ
- Đọc và soạn bài “Hai chữ n ước nhà”