Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 5 đến tiết 16

Tuần 2-Tiết 5,6
Bài2: TRONG LÒNG MẸ
Tiểu thuyết tự thuật NHỮNG NGÀY THƠ ẤU
I/ Muïc tieâu caàn ñaït
Giúp học sinh:
-Đồng cảm với nỗi đau tinh thần, tình yêu mãnh liệt, nồng nàn của chú bé Hồng đối với người mẹ đáng thương được biểu hiện qua ngòi bút hồi ký - tự truyện thấm đượm chất trữ tình chân thành và truyền cảm của tác giả..
-Tích hợp với phần TV ở bài:Trường từ vựng,với phaàn Tập làm văn ở:Bài bố cục của 3 đoạn văn, đặc biệt là sự sắp xếp ý ở phần thân bài.
-Rèn luyện kỹ năng phân tích nhân vật ,khái quát đặc điểm tính cách qua lời nói, nét mặt ,tâm trạng; phân tích cách kể truyện kết hợp nhuần nhuyễn với tả tâm trạng, cảm xúc bằng lời văn thống thiết, củng cố về thể loại tự truyện - hồi ký.
II/ Chuaån bò: 
Giaùo vieân: Giaùo aùn, tö lieäu veà taùc giaû.
Hoïc sinh: Soaïn baøi, sgk 
III/ Tieán trình leân lôùp
1.Ổn định :KTSS
2.KTBC: 
-Bài Tôi đi học được viết theo thể loại nào? Vì sao em biết ?
-Một trong những thành công của việc thể hiện cảm xúc, tâm trạng của Thanh Tịnh trong bài Tôi đi học là biện pháp so sánh. Em hãy nhắc lại 3 so sánh hay trong bài và phân tích nghệ thuật của nó ?
3.Bài mới:
Tuổi thơ cay đắng, tuổi thơ ngọt ngào, tuổi thơ dữ dội, tuổi thơ êm đềm. Tuổi thơ của em, tuổi thơ cũa tôi. Ai chẳng có một tuổi thơ, một thời thơ ấu đã trôi qua và không bao giờ trở lại. Những ngày thơ ấu của nhà văn Nguyên Hồng đã được kể , tả, nhớ lại với những rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại (Thạch Lam) mà thấm đẫm tình yêu - tình yêu mẹ.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
Hoạt động 1
H/s đọc mục * của phần chú thích, gv chốt lại một số điểm cơ bản về tác giả và tác phẩm:
-Nguyên Hồng là một trong những nhà văn lớn của văn học VN hiện đại .Ông là t/g của tiểu thuyết Bỉ vỏ,Cửa biển,các tập thơ Trời xanh,Sông núi quê hương.
-Thời thơ ấu trải qua nhiểu cay đắng đã trở thành nguồn cảm hứng cho tác phẩm - hồi ký - tự truyện cảm động Những ngày thơ ấu của Nguyên Hồng.
-Tác phẩm gồm 9 chương, mỗi chương kể về một kỷ niệm sâu sắc. Đoạn trích Trong lòng mẹ là chương 4
Hoạt động 2
Yêu cầu đọc chậm, tình cảm; chú ý các từ ngữ, hình ảnh thể hiện cảm xúc.
Gv đọc, gọi 3-4 h/s đọc vaø nhận xét cách đọc.
Hướng dẫn h/s tìm hiểu và giải thích các từ khó
Hoạt động 3
?Theo em, văn bản này có thể chia làm mấy phần?
-H/s tiến hành thảo luận đưa ra cách chia bố cục 
Gv chốt :
Văn bản chia 2 phần:
+ Phần 1: “Từ đầu............người ta hỏi đến chứ”ð Cuộc đối thoại giữa người cô cay độc và chú bé Hồng; ý nghĩ, cảm xúc của chú về người mẹ bất hạnh.
+ Phần 2: Đoạn còn lại ð Cuộc gặp lại bất ngờ với mẹ và cảm giác vui sướng cực điểm của chú bé Hồng
? Nhân vật bà cô được biểu hiện qua những chi tiết tả, kể nào? Những chi tiết ấy kết hợp với nhau như thế nào và nhằm mục đích gì? Mục đích ấy có đạt hay không?
- Hoàn cảnh không gian và thời gian để bà cô xuất hiện trong cuộc gặp gỡ và đối thoại với đứa cháu ruột (gần đến ngày giỗ đầu của bố, mẹ vẫn chư về, nghe tin về mẹ).
- Cuộc gặp gỡ đối thoại do chính bà cô chủ động để đạt mục đích riêng của mình [ tạo sự hoài nghi, khinh miệt đ/v người mẹ trong lòng bé Hồng, nhưng mục đích đã không đạt được
? Trong và qua cuộc gặp gỡ, đối thoại ấy, tính cách và tâm địa bà cô hiện ra thật rõ nét qua từng lời nói, nụ cười, cử chỉ và thái độ. Hãy phân tích.làm sáng tỏ nghệ thuật kể - tả tinh tế của tác giả?
- Cử chỉ đầu tiên của bà cô là cười hỏi cháu. Nụ cười và câu hỏi tỏ vẻ quan tâm, thương cháu, đánh vào đúng tâm lý của trẻ con (thích chuyện lạ, thích đi xa) khiến ta vội vàng tưởng đây là một bà cô tốt bụng, thương anh chị, thương cháu mồ côi. Nhưng chính bé Hồng, bằng sự nhạy cảm, thông minh đã nhận ra ngay ý nghĩ cay độc trong giọng nói và trên nét mặt “rất kịch”của bà cô.
- Sau lời từ chối của bé Hồng, bà cô hỏi luôn, giọng vẫn ngọt “Sao mày không vào?................trước đâu!”Cùng với cái giọng ngọt, bình thản mà mỉa mai ấy là hai con mắt long lanh chằm chặp đưa nhìn chú bé ð chứng tỏ sự giả dối và độc ác của bà, rắp tâm lôi đứa cháu đáng thương vào trò chơi cay nghiệt đã dàn sẵn.
- Tiếp theo, sau khi nhận thấy bé Hồng im lặng cúi đầu, rưng rưng muốn khóc, bà cô lại khuyên, lại an ủi, khích lệ, hai chữ em bé ngân dài thật ngọt ð rõ ràng bà cô đã biểu hiện sự săm soi, độc địa, cứ hành hạ, nhục mạ đứa bé tự trọng và ngây thơ bằng cách xoáy vào nỗi đau, nỗi khổ tâm của nó.
- Bà cô lại tỏ ra lạnh lùng vô cảm trước sự đau đớn xót xa đến phẫn uất của đứa cháu “cười dài trong tiếng khóc”.Bà kể về sự đói rách, túng thiếu của chị dâu với vẻ thích thú ra mặt. Khi thấy đứa cháu đã lên đến tột cùng của sự đau đớn, phẫn uất thì lại tỏ ra ngậm ngùi thương tiếc cho kẻ đã khuất.
? Qua phân tích cuộc đối thoại giữa bà cô với bé Hồng, em thấy nhân vật bà cô là người như thế nào?
Hết tiết 5, chuyển tiết 6:
GV: Trong tiết trước, chúng ta chủ yếu tìm hiểu về nhân vật bà cô quái ác qua cuộc đối thoại trò chuyện như mèo vờn chuột. Trong màn bi –hài kịch nho nhỏ ấy, và trong hoàn cảch khác, tâm trạng chú bé Hồng diễn biến như thế nào? Đó là nội dung quan trọng của tiết học này.
? Trước hết,ta thấy hoàn cảnh sống hiện tại của chú bé Hồng như thế nào?
- Bố chơi bời nghiện ngập,mất sớm
- Mẹ thì tha phương cầu thực gần năm trời không tin tức.
- Sống với bà cô lạnh lùng, nham hiểm, thâm độc trong cô đơn buồn tủi.
? Diễn biến tâm trạng của bé Hồng khi lần lượt nghe những câu hỏi và thái độ cử chỉ của bà cô như thế nào?
(H/s phân tích diễn biến tâm trạng thành những bước hoặc giai đoạn nhỏ)
1.Trước câu hỏi ngọt ngào đầu tiên của bà cô, Hồng đã toan trả lời 
I.Tác giả-Tác phẩm.
II.Đọc-Tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II.Tìm hiểu văn bản
1.Bố cục:Chia 2 phần
2.Phân tích
a.Nhân vật bà cô.
-Bà cô-người đàn bà lạnh lùng,độc ác,thâm hiểm.
-Hình ảnh bà cô mang ý nghĩa tồ cáo hạng người tàn nhẫn đến khô héo cả tình cảm ruột thịt trong xã hội thực dân nửa phong kiến.
b.Bé Hồng với những rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại.
*Những ý nghĩ ,cảm xúc của bé Hồng trong cuộc đối thoại với bà cô.
4.Củng cố:
V. Dặn dò:
VI. Rút kinh nghiệm :
------------------------------------------------------
Tiết 7 :MÔN TIẾNG VIỆT
Bài : TRƯỜNG TỪ VỰNG
I. Muïc tieâu caàn ñaït
Giúp học sinh:
- Hiểu được thế nào là trường từ vựng.,
- Nắm được mối quan hệ giữa trường từ vựng với các hiện tượng ngôn ngữ đã học như đồng nghĩa,trái nghĩa,ẩn dụ,hoán dụ,nhân hóa,.....
- Rèn luyện kỹ năng lập trường từ vựng và sử dụng trường từ vựng trong nói,viết.
II/ Chuaån bò: 
Giaùo vieân: Giaùo aùn
Hoïc sinh: Soaïn baøi, sgk 
III. Tieán trình leân lôùp
1.Ổn định :KTSS
2.KTBC: 
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
Hoạt động 1
GV: Yêu cầu h/s đọc kỹ đoạn văn trong sách giáo khoa, chú ý những từ in đậm.
? Các từ in đậm (mặt, da, gò má, đùi, đầu, cánh tay, miệng) dùng để chỉ đối tương là người, động vật hay sự vật? Tại sao em biết được điều đó?
- Các từ in đậm dùng để chỉ đối tượng là người
- Biết được điều đó vì các từ trên đều nằm trong những câu văn cụ thể, có ý nghĩa xác định.
? Em hãy cho biết nét chung về ý nghĩa của nhóm từ trên là gì?
- Chỉ bộ phận của cơ thể con người
? Nếu tập hợp các từ in đậm ấy thành một nhóm từ thì ta có một trường từ vựng.Vậy theo em, trường từ vựng là gì?
- Trường từ vựng là tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa.
? Cho nhóm từ sau: cao, thấp, lùn, lònh thòng, gầy, béo, xác ve, bị thịt, cá rô đực. Nếu dùng nhóm từ này để miêu tả người thì trường từ vựng của chúng là gì?
 - Chỉ hình dáng con người
Hoạt động 2
GV: H/s đọc kỹ mục I.2
? Trường từ vựng mắt có thể bao gồm những trường từ vựng nhỏ nào? Cho ví dụ?
- Trường từ vựng mắt:
 +Bộ phận của mắt: lòng đen, con ngươi, lông mày....
 +Hoat động của mắt: nhìn, ngó, trông liếc.....
? Trong một trường từ vựng có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau không ? Vì sao?
- Có thể tập hợp những từ loại khác nhau. Vì trong trường từ vựng có nhiều trường nhỏ, mỗi trường nhỏ tương ứng với mỗi từ loại.
Ví dụ: Danh từ chỉ sự vật: con ngươi, lông mày....
 Động từ chỉ hoạt động: ngó, liếc...
 Tính từ chỉ tính chất: lờ đờ, toét, lòa.....
? Một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau không ? cho ví dụ ?
- Do hiện tượng nhiều nghĩa nên một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau
Ví dụ:Từ :Bạc
- Trường màu sắc: đen, hồng ...
- Trường sắc thái tình cảm: xảo trá, lừa bịp, lật lọng......
- Trường kim khí: vàng, đồng, sắt.........
? Tác dụng của cách chuyển trường từ vựng trong thơ văn và trong đời sống hàng ngày ? Cho ví dụ ?
-Tăng sức gợi cảm cho văn thơ và lời nói.
Ví dụ: Dùng những từ trường từ vựng về người chuyển sang trường từ vựng vể động vật, sự vật: những từ chỉ suy nghĩ, hành động cách xưng hô của con người.
Như vậy:
-Thường có hai bậc trường từ vựng :lớn và nhỏ.
-Các từ trong một trường từ vựng có thể khác nhau về từ loại.
-Một từ nhiểu nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau.
-Cách chuyển trường từ vựng có tác dụng làm tăng sức gợi cảm
Hoạt động 3
Bài tập 1: Đọc văn bản Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng, tìm các từ thuộc trường từ vựng “người ruột thịt”
- mợ, thầy, cô, em, cô Thông
Bài tập 2: Hãy đặt tên cho mỗi trường từ vựng dưới đây:
a/ Lưới, nơm, câu, vó ð dụng cụ đánh bắt dhủy sản
b/ Tủ, rương, hòm, vali, chai, lọ ð Dụng cụ đựng đồ
c/ Đá, đạp, giẫm, xéo ð Hoạt động của chân
d/ Buồn,vui, phấn khởi, sợ hãi ð trạng thái tâm lý con người
e/ Hiền lành, độc ác, cởi mở ð Tính cách con người
f/ Bút máy, bút bi, phấn, bút chì ð Dụng cụ để viết
Bài tập 3: Các từ in đậm trong đoạn văn.....thuộc trường từ vựng thái độ.
Bài tập 4: Xếp các từ............
Khứu giác
Thính giác
Mũi, miệng, thơm, thính, điếc.
Tai, nghe, điếc, rõ, thính
Những bài tập còn lại h/s tự làm ở nhà
I.Thế nào là trường từ vựng ?
1.Khái niệm
Trường từ vựng là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa 
2.Lưu ý
a/ Thường có hai bậc trường từ vựng: lớn và nhỏ.
b/Các từ trong một trường từ vựng có thể khác nhau về từ loại.
c/Một từ nhiểu nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau.
d/Cách chuyển trường từ vựng có tác dụng làm tăng sức gợi cảm
II.Luyện tập
4.Củng cố:
- Trường từ vựng là gì? Cho ví dụ?
- Cách chuyển trường từ vựng có ý nghĩa gì?
5.Dặn dò:
- Học bài,làm bài tập 5,6.
- Xem trước bài:Từ tượng hình .Từ tượng thanh
+ Khaùi nieäm ?
+ Ñaëc ñieåm, coâng duïng ?
+ Tìm ví duï vaø laøm caùc baøi taäp phaàn luyeän taäp.
------------------------------------------------------
Tiết 8 :MÔN TẬP LÀM VĂN
Bài : BOÁ CUÏC VAÊN BAÛN
I/Muïc tieâu caàn ñaït
Giúp học sinh:
Nắm được bố cục văn bản, đặc biệt là cách sắp xếp các nội dung trong phần thân bài.
Biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng và nhận thức của người đọc.
Rèn luyện kỹ năng xây dựng bố cục văn bản trong nói, viế ... ếng đồng hồ mới chết.
- Chọn cái chết đáng sợ nhưng là một cách đẩ tạ tội với cậu Vàng, lão yêu thương con chó như con trai, nhưng lão lại lừa bán nó để người ta giết thịt thì lão cũng phải tự trừng phạt mình, tự chịu hình phạt như 1 con chó chết vì ăn nhằm bã .
- Cái chết của lão thật dữ dội và kinh hoàng, chết trong đau đớn, vật vã. Nhưng cái chết của lão góp phần bộc lộ số phận và tính cách của lão, cũng là số phận và tính cách của người nông dân nghèo trong xã hội VN trước cách mạng tháng 8: nghèo khổ, bế tắc, giàu lòng yêu thưong, lòng tự trọng. Mặt khác, cái chết của lão Hạc còn tố cáo hiện thực xã hội thực dân nửa phong kiến - cái xã hội nô lệ, tăm tối đã buộc những người nghèo đi đến con đường cùng. Chỉ có thể là tha hoá hoặc giữ bản chất trong sạch của mình bằng cái chết của chính mình. Cái chết của lão Hạc cũng góp phần làm cho những người xung quanh hiểu rõ con người của lão, quí trọng và thương tiếc lão hơn. 
Gv chọn lọc một số ý cho h/s ghi
? Thái độ và tình cảm của nhân vật tôi đối với lão Hạc như thế nào?
- Thông cảm, thương xót cho hoàn cảnh của lão Hạc, tìm nhiều cách an ủi, giúp đỡ lão.
- H/s đọc lại đoạn văn: “Chao ôi!........đáng buồn”và đoạn: “Không !.............nghĩa khác”
? Em hiểu thế nào về ý nghĩ của nhân vật tôi qua 2 lời nói trên khi biết lão Hạc xin bã chó và sau khi lão chết?
- Ông giáo thất vọng trước sự thay đổi cách sống, không chịu được cảnh khổ cực “đói ăn vụng, túng làm liều” của một người trong sạch như lão Hạc.
- Sau cái chết bất ngờ và dữ dội của lão Hạc thì tâm trạng của ông giáo lại biến chuyển, có thêm những nét khác. Chan chứa một tình thương và lòng nhân ái sâu sắc.
? Qua phân tích trên, em có nhận xét gì về nhân vật ông giáo?
- Là người tri thức nghèo, giàu tình thương, lòng tự trọng. Ông là người luôn thông cảm và tìm mọi cách để an ủi và giúp đỡ lão Hạc
Hoạt động 4
? Truyện ngắn Lão Hạc chan chứa lòng nhân đạo đồng thời in đậm tính hiện thực. Điều đó thể hiện như thế nào qua 2 nhân vật lão Hạc và ông giáo?
- Qua tính cách, tâm trạng và cái chết của lão Hạc
- Qua thái độ, hành động và suy nghĩ của ông giáo.
? Nghệ thuật kể chuyện, tả người, tâm lí, tâm trạng của Nam Cao đặc sắc ở điểm nào?
- Câu chuyện được kể bằng nhân vật tôi - câu chuyện trở nên gần gũi, chân thực, như chuyện của đời sống thực diễn ra. Chuyện được dẫn dắt tự nhiên, linh hoạt, có nhiều giọng điệu: vừa tự sự vừa trữ tình, có khi hòa lẫn triết lý sâu sắc.
- Bút pháp khắc học nhân vật tài tình (miêu tả bộ dạng, cử chỉ của lão Hạc, cái chết đau đớn của lão...)
H/s đọc ghi nhớ.
I.Tác giả-Tác phẩm
II.Đọc,tóm tắt,tìm hiểu chú thích
III.Tìm hiểu đoạn trích
1.Bố cục.
2.Phân tích
a/Nhân vật lão Hạc
*Tâm trạng lão Hạc sau khi bán cậu Vàng.
-Lão đau đớn, xót xa, ăn năn, thương tiếc vì đã bán chó
-Là con người sống tình nghĩa thuỷ chung, rất trung thực, có tình thương con sâu sắc 
*Cái chết của lão Hạc
Tình cảnh đói khổ, túng quẫn, không lối thoát đã đẩy lão Hạc đến cái chết như một hành động tự giải thoát. Qua đây thấy được số phận cơ cực đáng thương của những ngưới nông dân nghèo ở những năm đen tối trước cách mạng tháng 8.
b/ Nhân vật ông giáo -người kể chuyện
Là người tri thức nghèo, giàu tình thương, lòng tự trọng.
IV.Tổng kết
Ghi nhớ Sgk/48
4.Củng cố: Nghệ thuật và nội dung chính của truyện ngắn Lão Hạc.
5.Dặn dò: 
Tập tóm tắt đoạn trích, học bài.
Đọc và soạn bài Cô bé bán diêm.
- Taùc giaû, taùc phaåm .
- Ñoïc, toùm taét, tìm hieåu chuù thích ?
- Hình aûnh coâ beù baùn dieâm trong ñeâm giao thöøa ?
- Thöïc taïi vaø moäng töôûng ?
- Caùi cheát cuûa coâ beù baùn dieâm ?
- Ngheä thuaät ?
------------------------------------------------------
Tiết 15 :MÔN TIẾNG VIỆT
Bài : TỪ TƯỢNG HÌNH,TỪ TƯỢNG THANH
I/ Muïc tieâu caàn ñaït
Giúp học sinh:
-Hiểu được thế nào là từ tượng hình,từ tượng thanh
-Có ý thức sử dụng từ tượng hình,tượng thanh để tăng tính hình tượng,tính biểu cảm
II/ Chuaån bò: 
Giaùo vieân: Giaùo aùn, tö lieäu veà taùc giaû.
Hoïc sinh: Soaïn baøi, sgk 
III/ Tieán trình leân lôùp
1.Ổn định :KTSS
2.KTBC: 
Trường từ vựng là gì? Một số điểm lưu ý trong trường từ vựng?
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
* Yêu cầu h/s đọc kỹ đoạn văn trong sách giáo khoa, chú ý những từ in đậm.
? Trong các từ ngữ in đậm trên, từ ngữ nào gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật; những từ nào mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người?
- Gợi tả hình ảnh, dáng vẻ...: móm mém, xồng xộc, vật vã, rũ rượi, xộc xệch, sòng sọc.
- Từ ngữ mô phỏng âm thanh: hu hu, ư ử
? Những từ gọi tả dáng vẻ, hình ảnh, trạng thái hoặc mô phỏng âm thanh như trên có tác dụng gì trong văn miêu tả và tự sự?
- Gợi được hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái, âm thanh cụ thể, sinh động, có giá trị biểu cảm
*Cho h/s làm bài tập nhanh: Tìm những từ ngữ tượng hình và tượng thanh trong đoạn văn sau: “Anh Dậu uốn vai,ngáp một tiếng dài. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngóc đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào đến miệng, cai lệ và người nhà lý trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và dây thừng..”
- từ ngữ: uể oải,run rẩy, sầm sập
? Vậy thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh? Từ tượng hình, tượng thanh có tác dụng gì? Cho ví dụ?
- H/s đọc ghi nhớ Sgk/49
- H/s ghi.
Hoạt động 2
- Bài tập 1: Tìm các từ .....
 ð soàn soạt, rón rén, bịch, bốp, lẻo khẻo.
Bài tập 2: Tìm ít nhất 5 từ...
 ð lò dò, lom khom, liêu xiêu, dò dẫm, ngất ngưởng, khật khưỡng.....
Bài tập 3: Phân biệt...
- Cười ha hả: to, sảng khoái, đắc ý.
- Cười hì hì: vừa phải, thích thú, hồn nhiên
- Cười hô hố:to, vô ý, mấtlịch sự
- Cười hơ hớ: to, vô duyên
Bài tập 4:
- Gió thổi ào ào.
- Mưa lắc rắc.
- Nước mắt rơi lã chã.
- Con đường khúc khuỷu
- Đom đóm lập lòe.
- Chiếc đồng hồ kêu tích tắc.
- Mưa rơi lộp bộp trên những tàu lá chuối
- Bầy vịt đang lạch bạch về chuồng.
- Người đàn ông cất tiếng ồm ồm.
Bài tập 5: Sưu tập 1 bài thơ có sử dụng từ tượng hình, tượng thanh.
I.Đặc điểm,công dụng
1.Đặc điểm:
- Từ tượng hình là từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật.
Vd: lưa thưa, thập thò, lêu nghêu......
- Từ tượng thanh là từ mô phảng âm thanh của tự nhiên và của con người.
Vd: ầm ầm, leng keng,....
2.Công dụng:
Từ tượng hình, tượng thanh gợi được hình ảnh và âm thanh cụ thể, sinh động, có giá trị biểu cảm cao; thường được dùng trong văn miêu tả và tự sự
II.Luyện tập:
4.Củng cố:
Đặc diểm và công dụng của từ tượng hình,tượng thanh
5.Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập 5.
- Xem trước bài: Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội
+ Töø ngöõ ñòa phöông ?
+ Bieät ngöõ xaõ hoäi ?
+ Caùch söû döïng: Töø ngöõ ñòa phöông ? Bieät ngöõ xaõ hoäi ?
+ Laøm tröôùc phaàn luyeän taäp.
------------------------------------------------------
Tieát 16: Taäp Laøm Vaên
Baøi: Lieân Keát Caùc Ñoaïn Vaên Trong Vaên Baûn
I/ Muïc tieâu caàn ñaït
Giúp học sinh:
- Hiểu cách sử dụng các phương tiện liên kết các đoạn văn khiến chúng liền ý,liền mạch
- Viết được các đoạn văn liên kết mạch lạc,chặt chẽ
- Rèn luyện kỹ năng dùng phương tiện liên kết để tạo liên kết hình thức và liên kết nội dung giựa các đoạn trong văn bản
II/ Chuaån bò: 
Giaùo vieân: Giaùo aùn, 
Hoïc sinh: Soaïn baøi, sgk 
III/ Tieán trình leân lôùp
1.Ổn định :KTSS
2.KTBC: 
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
Hoạt đñộng 1
GV yeâu caàu HS ñoïc 2 vaên baûn ôû muïc I.1.2 vaø traû lôøi caùc caâu hoûi: 
? Hai ñoaïn vaên ôû muïc I.1 coù moái quan heä gì khoâng ? Taïi sao ?
- Hai ñoaïn vaên cuøng vieát veà ngoâi tröôøng (taû vaø phaùt bieåu caûm nghó), nhöng thôøi ñieåm taû vaø phaùt bieåu caûm nghó khoâng hôïp lí (ñaùnh ñoàng thôøi gian hieän taïi vaø quaù khöù) neân söï lieân keát giöõa hai ñoaïn vaên coøn loûng leûo, do ñoù ngöôøi ñoïc caûm thaáy huït haãng
? Nhaän xeùt hai ñoaïn vaên ôû muïc I.2 
? Cuïm töø tröôùc ñoù maáy hoâm ñöôïc vieát theâm vaøo ñaàu ñoaïn vaên coù taùc duïng gì ?
- Boå sung yù nghóa veà thôøi gian phaùt bieåu caûm nghó cho ñoaïn vaên.
? Sau khi theâm cuïm töø tröôùc ñoù maáy hoâm, hai ñoaïn vaên ñoù daõ lieân heä vôùi nhau nhö theá naøo ?
- Cuïm töø aáy taïo ra söï lieân keát veà hình thöùc vaø noäi dung vôùi ñoaïn vaên thöù nhaát, do ñoù hai ñoaïn vaên trôû neân gaén boù chaët cheõ vôùi nhau
? Cuïm töø tröôùc ñoù maáy hoâm laø phöông tieän lieân keát ñoaïn. Haõy cho bieát taùc duïng cuûa noù trong vaên baûn 
Hoaït ñoäng 2:
GV yeâu caàu HS ñoïc muïc II.1 vaø traû lôøi caùc caâu hoûi:
? Xaùc ñònh caùc phöông tieän lieân keát ñoaïn vaên trong 3 ví duï a,b,d
- Ví duï a: sau khaâu tìm hieåu
 b: nhöng 
 d: noùi toùm laïi. 
? Cho bieát moái quan heä veà yù nghóa giöõa caùc ñoaïn vaên trong töøng ví duï ?
- Ví duï a: quan heä lieät keâ
 b: quan heä töông phaûn – ñoái laäp
 d: quan heä toång keát, khaùi quaùt. 
? Keå theâm caùc phöông tieän lieân keát ñoaïn vaên cho moãi ví duï.
- Ví duï a: tröôùc heát, ñaàu tieân, cuoái cuøng, sau nöõa, . 
 b: traùi laïi, tuy vaäy, tuy nhieân, ngöôïc laïi, . . .
 d: toùm laïi, nhìn chung, noùi toùm laïi, . . .
 GV yeâu caàu HS ñoïc laïi hai ñoaïn vaên ôû muïc I.2 vaø traû lôøi caùc caâu hoûi:
? Töø ñoù thuoäc töø loaïi naøo ? Keå theâm moät soá töø loaïi vôùi töø ñoù ?
- Töø ñoù laø chæ töø . Moät soá töø cuøng töø loaïi: naøy, kia, aáy, noï, . . . 
? Tröôùc ñoù laø thôøi ñieåm naøo ? 
- Tröôùc ñoù laø thôøi ñieåm quaù khöù, coøn tröôùc saân tröôøng laøng Mó Lí daøy ñaëc caû ngöôøi laø thôøi hieän taïi.
? Taùc duïng cuûa töø ñoù ?
- Coù taùc duïng lieân keát hai ñoaïn vaên.
GV yeâu caàu HS ñoïc laïi hai ñoaïn vaên ôû muïc II.2 vaø traû lôøi caùc caâu hoûi:
? Xaùc ñònh caùc caâu noái duøng ñeå lieân keát giöõa hai ñoaïn vaên ?
- Caâu: Aùi daø, laïi coøn chuyeän ñi hoïc nöõa cô ñaáy!
? Vì sao noùi ñoù laø caâu coù taùc duïng lieân keát ?
Lí do: Noái tieáp vaø phaùt trieån yù ôû cuïm töø boá ñoùng saùch cho maø ñi hoïc trong ñoaïn vaên treân.
Hoaït ñoäng 3: 
GV höôùng daãn HS laøm baøi taäp trang 53 – 55
- Baøi taäp 1: Tìm töø ngöõ coù taùc duïng lieân keát ñoaïn vaên vaø cho bieát moái quan heä yù nghóa.
a. noùi nhö vaäy ð toång keát
b. theá maø ð töông phaûn
c. cuõng ð noái tieáp, lieät keâ
 tuy nhieân ð töông phaûn
- Baøi taäp 2: choïn caùc töø ngöõ hoaëc caâu thích hôïp ñieàn vaøo choã troáng ñeå laøm phöông tieän lieân keát ñoaïn vaên:
a. töø ñoù . . .
b. noùi toùm laïi . . . 
c. tuy nhieân . . .
d. thaät khoù traû lôøi . . .
I. Taùc duïng cuûa vieäc lieân keát caùc ñoaïn vaên trong vaên baûn :
- gaén boù chaët cheõ
- baøi vaên maïch laïc, logic.
II.Caùch lieân keát caùc ñoaïn vaên trong vaên baûn:
Ghi nhôù / 53
Luyeän taäp:
4.Dặn dò:
Học bài, laøm baøi taäp coøn laïi.
Chuẩn bị bài Toùm taét vaên baûn töï söï
- Khaùi nieäm ? Caùch toùm taét